Τι να διαβάσω μετά την ταινία «Nosferatu»: 6+1 γκόθικ ιστορίες και μυθιστορήματα με απειλητική ατμόσφαιρα

Είδαμε την πολυαναμενόμενη ταινία «Nosferatu» του Robert Eggers και μοιραζόμαστε μαζί σας τις εντυπώσεις μας, αλλά και μια λίστα ανάγνωσης με βιβλία που είτε αφορούν τον μύθο των βαμπίρ, είτε παίζουν με το στοιχείο του υπερφυσικού τρόμου.

Ποιος μπορεί να ξεπεράσει τον «Δράκουλα» του Κόπολα; Σίγουρα όχι ο εξαιρετικός Robert Eggers -o ταλαντούχος, αναμφισβήτητα, σκηνοθέτης της «Μάγισσας» και του «Φάρου»- που, όσο κι αν δεν το επιθυμούσε, με τη νέα του ταινία «Nosferatu» βάζει τον θεατή σε διαδικασία σύγκρισης. Δεν ξέρω πώς ακριβώς αντιλαμβάνονται αυτή τη νέα ταινία για τον θρύλο του βρικόλακα οι millennials ή οι εκπρόσωποι της Generation X (η αίθουσα όπου παρακολούθησα την ταινία ήταν κατάμεστη από παρέες εφήβων και 20χρονων), αλλά όσοι ήμασταν έφηβοι τη δεκαετία του '90 μάλλον αδυνατούμε να εντυπωσιαστούμε από τον μπρουτάλ αιμοσταγή κόμη, που σε καμία περίπτωση δεν φτάνει ούτε στο μικρό δόντι δίπλα στον κυνόδοντα του φοβερού Γκάρι Όλντμαν.

Ο Eggers είναι έξυπνος παρ' όλα αυτά και επιλέγει να κάνει ένα remake του βωβού «Nosferatu» του μακρινού 1922 και όχι μια νέα εκδοχή του κοπολικού και αξεπέραστου «Δράκουλα». Συνεπώς, όπως εξηγεί ο ταλαντούχος δημιουργός, δεν έκανε μια κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος του Μπραμ Στόκερ, αν και όλη η ιστορία, φυσικά, είναι η ίδια.

Εμπνευσμένος, όπως αναφέρεται και στους τίτλους τέλους, από τη θρυλική ταινία «Nosferatu» και από το μυθιστόρημα του Στόκερ, ο Eggers δημιουργεί μια καλή μεν αλλά άνιση ταινία που έχει όλη τη σύγχρονη αισθητική των graphic novels και των δυσοίωνων νεο-γκόθικ video games, η οποία όμως ως αποτέλεσμα είναι ανούσιο, άψυχο, επιφανειακό, σαν να βλέπεις ένα καλογυρισμένο video clip που θα ξεχαστεί όταν κοπάσει το σουξέ.

Το φιλμ του Eggers είναι θεοσκότεινο σε σημείο μονοτονίας, και γι' αυτό κουραστικό, είναι κατά τόπους όχι τρομακτικό ή γοτθικό αλλά αηδιαστικό με αίματα, σάλια, αφρούς που βγαίνουν από το στόμα, αποκεφαλισμένα περιστέρια, δαγκωμένες σάρκες και λοιπές αηδίες που γίνονται ακόμα πιο σαχλές και κουραστικές αν τις παρακολουθείς μεγεθυμένες στη μεγάλη οθόνη του σινεμά. Μα το γοτθικό θρίλερ, μια καλή ιστορία τρόμου, βασίζεται περισσότερο σε όλα όσα υπονοούνται -αυτά, άλλωστε, είναι που κινητοποιούν τόσο το φαντασιακό- παρά σε μια απροκάλυπτη επίδειξη σπλάτερ που στόχο έχει να προβοκάρει. Για τέτοια πράγματα, πάντως, δεν χρειάζεται να δεις γκόθικ μυθοπλασία - και ένα απλό b-movie κάνει άψογα τη δουλειά του.

6+1 βιβλία με τα οποία θα περάσετε εγγυημένα πιο καλά 

Φτιάξαμε μια μικρή λίστα με βιβλία που έχουν γκόθικ ατμόσφαιρα είτε μιλούν για βαμπίρ, βρικόλακες και απέθαντους, είτε παίζουν έξυπνα και υποβλητικά με τον υπερφυσικό τρόμο.

«Ο άλιωτος και άλλες ιστορίες με βρυκόλακες: Μια ελληνική ανθολογία λαογραφικού τρόμου», Εκδόσεις Ροές

Ένα πρωτότυπο και απολαυστικό βιβλίο, μια ανθολογία σκοτεινών διηγημάτων εμπνευσμένων από τον πλούτο της ελληνικής λαογραφίας, από τα μέσα του 19ου αιώνα ως και τον Μεσοπόλεμο.

Τι μορφές είχε πάρει ο απέθαντος, ο βρικόλακας, ο δαίμονας που τρεφόταν με αίμα ζωντανών μέσα στην πορεία της ελληνικής παράδοσης;

«Εμπούσιον», Όλγκα Τοκάρτσουκ, Εκδόσεις Καστανιώτη

Η αρχαία ελληνική μυθολογία με την Έμπουσα, τη δαιμονική μορφή που σχετίζεται με την Εκάτη, τη χθόνια θεά της μαγείας στον Κάτω Κόσμο, εμπνέει τη νομπελίστρια συγγραφέα Όλγκα Τοκάρτσουκ για να δημιουργήσει ένα συναρπαστικό και ατμοσφαιρικό μυθιστόρημα υπερφυσικού τρόμου που διαδραματίζεται σε ένα σανατόριο, στους πρόποδες ενός βουνού στην Κάτω Σιλεσία (σημερινό Σοκολόφσκο στην Πολωνία), το οποίο γίνεται το απόκοσμο σκηνικό για τον ανεξήγητο, βίαιο θάνατο νεαρών ανδρών.

Παίζοντας με τους δαιμονικούς θρύλους αλλά και με το Μαγικό Βουνό του Τόμας Μαν, η Τοκάρτσουκ συνθέτει ένα σκηνικό που θα αγαπήσουν τόσο οι λάτρεις της λογοτεχνίας του φανταστικού. 

«Κάποιοι δεν πεθαίνουν ποτέ», Dana Grigorcea, Εκδόσεις Κίχλη

Ένα έξυπνο βιβλίο που διαδραματίζεται σε ένα ορεινό θέρετρο στα σύνορα με την Τρανσυλβανία και συνδυάζει το μυστήριο μιας ανεξήγητης δολοφονίας ενός νεαρού άνδρα στον τάφο του Βλαντ του Παλουκωτή με τη ζοφερή ατμόσφαιρα της περιοχής που αποτελεί το πριγκιπάτο του θρυλικού Δράκουλα.

Από την πρώτη κιόλας σελίδα, η γραφή της Dana Grigorcea δίνει με χιούμορ το στίγμα της, σκιαγραφώντας τόσο τη μετακομμουνιστική Ρουμανία όσο και του ζοφερού καθεστώτος που προηγήθηκε, χρησιμοποιώντας το μυστήριο μιας δολοφονίας, αλλά και τον ζοφερό απόηχο των χίλιων δύο ιστοριών για τον βρικόλακα.

«Η δική μας πλευρά της νύχτας», Mariana Enriquez, Εκδόσεις Πατάκη

Η Μαριάνα Ενρίκες, μια από τις πιο σημαντικές ανερχόμενες φωνές της σύγχρονης λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας, μετά τη δημοφιλή και στη χώρα μας συλλογή διηγημάτων «Οι κίνδυνοι του να καπνίζεις στο κρεβάτι», επιστρέφει με ένα ογκώδες μυθιστόρημα που παίζει με το υπερφυσικό στοιχείο, χρησιμοποιώντας ως σκηνικό το καθεστώς καταστολής και τρομοκρατίας του Πινοσέτ.

«Συνδυάζοντας τον τρόμο του Στίβεν Κινγκ με την ιστορία και τα επακόλουθα της στρατιωτικής δικτατορίας στην Αργεντινή», όπως εύστοχα γράφει η Evening Standard, η Ενρίκες αφηγείται την ιστορία ενός μέντιουμ που μετά τον θάνατο της γυναίκας του προσπαθεί να σώσει τον εξάχρονο γιο τους από τη μυστικιστική οργάνωση του πεθερού του, η οποία καταφεύγει σε απάνθρωπες θυσίες και τελετές με στόχο να βρει την αθανασία.

«Η κόμισσα του αίματος», Alejandra Pizarnik, Εκδόσεις Οξύ

Πρόκειται για ένα σκοτεινό κομψοτέχνημα για τους λάτρεις της γοτθικής αισθητικής. Ένα ζοφερό παραμύθι για μια αιμοσταγή κόμισσα του 16ου αιώνα που ζούσε στη βόρεια Ουγγαρία, ανάμεσα στην Ανατολή και στη Δύση, σκορπώντας τον θάνατο. Η Ερζέμπετ Μπάθορι, κλεισμένη στο μεσαιωνικό κάστρο της, έβαζε τις πιστές υπηρέτριές της να βασανίζουν και να δολοφονούν αθώα κορίτσια, ενώ εκείνη, καθισμένη στον θρόνο της, ανάμεσα σε φρικιαστικά νυχτόβια πλάσματα «με θεότρελα μάτια και κορακίσια κόμη», απολάμβανε το θέαμα, θρέφοντας τα άγρια ένστικτά της με αίμα, απόκοσμα ουρλιαχτά και ανείπωτο τρόμο.

Η Μπάθορι δολοφόνησε στα υπόγεια του κάστρου της στο Ίνσιμπε περισσότερα από εξακόσια πενήντα νεαρά κορίτσια. Η Αργεντινή ποιήτρια Αλεχάντρα Πισαρνίκ παίρνει αυτή την ιστορία και τον θρύλο που την ακολουθεί και εξυφαίνει ένα ανατριχιαστικό λογοτεχνικό κείμενο, που συνοδεύεται από τα συγκλονιστικά έργα του εικαστικού Σαντιάγκο Καρούζ. Είκοσι έξι πίνακες, είκοσι έξι παραλλαγές στην παράνοια συνθέτουν μια μοναδική κατάβαση στην Κόλαση, έναν εφιάλτη που ζωντανεύει σελίδα παρά σελίδα όσα τα λόγια της Πισαρνίκ αφηγούνται.

Αν σας άρεσε ο «Δράκουλας» του Bram Stoker

Αν είστε λάτρης του Μπραμ Στόκερ και του αξεπέραστου «Δράκουλα», διαβάστε οπωσδήποτε αυτά τα δύο μικρά βιβλιαράκια: «Ο καλεσμένος του δράκουλα, Βαλπούργεια νύχτα» του Bram Stoker από τις Εκδόσεις Άγρα. Πρόκειται για ένα ολιγοσέλιδο διαμαντάκι από τη σειρά Άτακτος Λαγός που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1914, μετά τον θάνατο του Στόκερ, το οποίο περιλαμβάνει ένα επεισόδιο που αφαίρεσε ο συγγραφέας από τον «Δράκουλα». Ο ήρωας, ο Τζόναθαν Χάρκερ όπως εικάζεται, περιηγείται στην Τρανσυλβανία τη Βαλπούργεια νύχτα, όπου σύμφωνα με τον θρύλο «ο Διάβολος κυκλοφορούσε ελεύθερος και άνοιγαν οι τάφοι και οι νεκροί έβγαιναν και περπατούσαν».

Το δεύτερο βιβλιαράκι, μικρό και αυτό, είναι η συλλογή δύο διηγημάτων του Αλεξέι Κονσταντίνοβιτς Τολστόι (δεύτερος ξάδερφος του Τολστόι) «Οικογένεια του βρικόλακα: Συνάντηση μετά από τριακόσια χρόνια», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Ροές. Σημαντικά δείγματα της γοτθικής λογοτεχνίας, οι ιστορίες αυτές προσθέτουν στον μύθο του βρικόλακα το δικό τους λιθαράκι.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ60άρες με 30άρη εραστή: Η νέα woke τάση στις rom-com του Netflix κατά του ηλικιακού ρατσισμού«The Perfect Couple»: Το ψυχολογικό θρίλερ του Netflix με το αψυχολόγητο φινάλε -Γιατί όλοι μιλούν γι' αυτή τη σειρά10 λάτρεις των θρίλερ μοιράζονται στο iefimerida.gr τα πιο... ανατριχιαστικά βιβλία, ταινίες και σειρές

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr