Π. Παυλόπουλος: Οι στοιχειώδεις προϋποθέσεις δίκαιης και βιώσιμης επίλυσης του Κυπριακού

Τις στοιχειώδεις προϋποθέσεις δίκαιης και βιώσιμης επίλυσης του Κυπριακού κατά το Διεθνές Δίκαιο και κατά το Ευρωπαϊκό Δίκαιο ανέλυσε ο Προκόπης Παυλόπουλος.

Σε ομιλία του, κατά την εκδήλωση επίσημης διαμαρτυρίας προς την Διεθνή Κοινότητα και προς την Ευρωπαϊκή Ένωση για τα πενήντα χρόνια τουρκικής κατοχής μέρους του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας, που οργάνωσε η Ακαδημία Αθηνών, ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Ακαδημαϊκός και Επίτιμος Καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ κ. Προκόπιος Παυλόπουλος ανέπτυξε το θέμα: «Οι στοιχειώδεις προϋποθέσεις δίκαιης και βιώσιμης επίλυσης του Κυπριακού Ζητήματος κατά το Διεθνές Δίκαιο και κατά το Ευρωπαϊκό Δίκαιο».

Στο πλαίσιοτης ομιλίας του επισήμανε, μεταξύ άλλων,και τα εξής:

Τους τελευταίουςιδίως μήνες, και παρά την συνεχιζόμενη -ή και εντεινόμενη ενίοτε- προκλητικήαδιαλλαξία της Τουρκίας, γίνεται καιπάλι λόγος για την ανάγκη της όσο τοδυνατό ταχύτερης επίλυσης του ΚυπριακούΖητήματος. Κάτι το οποίο, όπως προκύπτεικαι από σχετικές πρόσφατες δηλώσεις,αποδέχονται οι Κυβερνήσεις Ελλάδας καιΚύπρου -αποφασισμένες μάλιστα νακινηθούν εν προκειμένω με τον απαιτούμενο«ρεαλισμό» μπροστά στον «άτεγκτο» έωςαπροκαλύπτως κυνικό κόσμο των ΔιεθνώνΣχέσεων- ενώ «ωθούν» προς την ως άνωκατεύθυνση τόσον ο ΟΗΕ όσο και η ΕυρωπαϊκήΈνωση, μολονότι έχουν «βιώσει» και έχουνεπανειλημμένως καταδικάσει, δυστυχώςόμως χωρίς την απαιτούμενη αυστηρότητακαι μάλιστα δίχως ίχνος αποτελεσματικώνκυρώσεων, την όλη τουρκική στάση μετάτο 1974.

Α.Η τακτικήαυτή των Κυβερνήσεων Ελλάδας και Κύπρουπρέπει ν’ αξιολογηθεί ως κατ’ αρχήνορθή, αφού η «μη λύση» του ΚυπριακούΖητήματος όχι μόνο δεν συνιστά «λύση»του, αλλά καθιστά ολοένα και πιο επισφαλή -κατ’ επιεική δε θεώρηση- την κατάστασηπου δημιούργησε η πάνω από πενήνταχρόνια κατοχή του ενός τρίτου τηςΚυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία,ύστερα από την βάρβαρη εισβολή της στηνΜαρτυρική Κύπρο το 1974. Πλην όμως, καιόπως είναι ευνόητο, η επίτευξη λύσηςτου Κυπριακού Ζητήματος είναι νοητήκαι αποδεκτή μόνον εφόσον είναι δίκαιηκαι βιώσιμη. Γεγονός που σημαίνειπεραιτέρω ότι η λύση αυτή είναι νοητήκαι αποδεκτή μόνον εφόσον υπηρετεί,τουλάχιστον ως προς τα σχετικά βασικάρυθμιστικά της στοιχεία, «αξιοπρεπώς» -και όχι κατ’ επίφαση, υπό το κράτοςαπαράδεκτων συμβιβασμών ή και εκβιασμώναπό συγκεκριμένες πλευρές- την ΔιεθνήΝομιμότητα και την Ευρωπαϊκή Νομιμότητααλλά και την «βιωσιμότητα» της ΚυπριακήςΔημοκρατίας ως Κράτους-Μέλους τηςΔιεθνούς Κοινότητας, κυρίως δε ως πλήρουςΚράτους-Μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσηςκαι του «σκληρού πυρήνα» της, τηςΕυρωζώνης. Διότι το αντίθετο οδηγεί,αναποδράστως, σ’ επικίνδυνες ατραπούςακόμη πιο επώδυνης θεσμικής και πολιτικήςαποδυνάμωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας,και στο πλαίσιο της Διεθνούς Κοινότηταςαλλά και στο πλαίσιο της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης. Το ζήτημα τούτο απαιτεί τόσο«επιμελέστερη» προετοιμασία, με τηνανάλογη προσοχή και προνοητικότητα, όσο η Τουρκία έχει καταστήσει -με περισσόθράσος που, δυστυχώς, το ενισχύει ηπροεκτεθείσα θλιβερή Διεθνής, ακόμηκαι Ευρωπαϊκή σε ορισμένες περιπτώσεις,ανοχή προς αυτή- σαφές πως ως αρχή«λύσης» του Κυπριακού Ζητήματος δεναποδέχεται, κατ’ ουδένα τρόπο, τοστοιχειώδες κατά το Διεθνές Δίκαιο καιτο Ευρωπαϊκό Δίκαιο, όπως θα επεξηγηθείστην συνέχεια, πρότυπο του ΟμοσπονδιακούΚράτους. Και κάνει λόγο, ευθέως, για δύοΚράτη, ή το πολύ για έναν τύποΣυνομοσπονδιακού Κράτους στην βάσημιας εξαιρετικά χαλαρής συνομοσπονδίας,η οποία μάλιστα δεν ανταποκρίνεται κανστα δεδομένα μιας πραγματικής διζωνικής-δικοινοτικής κρατικής και πολιτειακής οντότητας.

Β.Υπό τοπνεύμα αυτό είναι προφανές πως δενμπορεί -ορθότερα δε δεν είναι επιτρεπτό- ν’ αρχίσει οιαδήποτε συζήτηση για τοΚυπριακό Ζήτημα, αν προηγουμένως ηΤουρκία δεν αφήσει κατά μέρος τέτοιεςπαράλογες και προκλητικώς μαξιμαλιστικέςθέσεις και προτάσεις, πλήρως αντίθετεςπρος το Διεθνές Δίκαιο και ιδίως προςτο Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Αν γίνει, απόΕλληνικής και Κυπριακής πλευράς, τολάθος να υποτιμηθεί ο κίνδυνος τηςέναρξης διαλόγου για το Κυπριακό Ζήτημαδίχως μιαν ουσιώδη υποχώρηση της Τουρκίαςαπό τις κατά τ’ ανωτέρω ακραίες θέσειςτης, τότε ο «διάλογος» με την τουρκικήπλευρά μας οδηγεί στην διακινδύνευσηνα υποχωρήσουμε μοιραίως εμείς, έστωκαι κατά ένα μέρος, στους απαράδεκτουςτουρκικούς εκβιασμούς και στο ενδεχόμενοπλήρους ευτελισμού του Διεθνούς Δικαίουκαι του Ευρωπαϊκού Δικαίου σε ό,τι αφοράτο μέλλον της Κυπριακής Δημοκρατίας. Επιπροσθέτως, ας μην ξεχνάμε ότι αυτήείναι πάντοτε η «προσφιλής» τακτικήτης Τουρκίας όταν επιχειρεί να προωθήσεικαι τις πιο αδιανόητες «διεκδικήσεις»της έναντι του Ελληνισμού εν γένει,στηριζόμενη με πρόδηλο διεθνές θράσοςστην παγίωση των «τετελεσμένων» εφόσονδιαπιστώσει τάσεις δισταγμών, ανοχήςκαι υποχωρητικότητας από τις ΚυβερνήσειςΕλλάδας και Κύπρου. Και κατά τούτοπρέπει να έχουμε διαρκώς κατά νου ότιστις σχέσεις μας με την Τουρκία, ακόμηκαι όταν αυτή δείχνει προς εμάς «αγαθέςπροθέσεις», ισχύει στο ακέραιο το «timeoDanaos et dona ferentes». Το ίδιο δε ισχύει –ήπρέπει να ισχύει- προφανώς και για τηνΔιεθνή Κοινότητα και τον ΟΗΕ και γιατην Ευρωπαϊκή Ένωση, με δεδομένο ότιέχουν βιώσει και υποστεί, σε σειράπεριπτώσεων κατά το απώτερο αλλά καιτο πρόσφατο παρελθόν, την ιταμή στάσητης Τουρκίας αναφορικά με την εφαρμογήτου Διεθνούς Δικαίου και του ΕυρωπαϊκούΔικαίου.

Ι.Τακανονιστικά δεδομένα του ΔιεθνούςΔικαίου και του Ευρωπαϊκού Δικαίου

Όπως λοιπόνσυνάγεται ευχερώς από τα προεκτεθέντα,ασφαλείς «δείκτες πορείας» για τηνδίκαιη και βιώσιμη λύση του ΚυπριακούΖητήματος είναι, και μάλιστα αποκλειστικώς,πρώτον, το Διεθνές Δίκαιο. Kαι, δεύτερον,το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Mε την πρόσθετηεπισήμανση ότι το Διεθνές Δίκαιο αποτελείαναπόσπαστο μέρος του ΕυρωπαϊκούΚεκτημένου, αφού η Ευρωπαϊκή Ένωση, ωςοντότητα με αυτοτελή νομική προσωπικότητα,είναι πλήρες μέλος της ΔιεθνούςΚοινότητας, αρχής γενομένης από τονΟΗΕ.

Α.Το ΔιεθνέςΔίκαιο

Το ΔιεθνέςΔίκαιο προσδιορίζει τις κατ’ ελάχιστοπροϋποθέσεις επίλυσης του ΚυπριακούΖητήματος με πλειάδα ρυθμίσεων.

1.Στιςρυθμίσεις αυτές συμπεριλαμβάνονται,οπωσδήποτε, και τα κάθε είδους κανονιστικούπεριεχομένου Ψηφίσματα του ΣυμβουλίουΑσφαλείας τα οποία είναι, και μάλιστακατ’ επανάληψη και ποικιλοτρόπως,απεριφράστως καταδικαστικά για τηνΤουρκία ήδη από το 1974, όταν και συντελέσθηκεη βάρβαρη εισβολή στην Επικράτεια τηςΚυπριακής Δημοκρατίας. Υπενθυμίζεται,ότι τα πιο κρίσιμα εν προκειμένω Ψηφίσματατου Συμβουλίου Ασφαλείας υπήρξαν -καιπαραμένουν- προεχόντως τα εξής:

α)Πριν απ’όλα το αρχικό, βασικό, Ψήφισμα της20.7.1974 αρ. 353/1974, για την απερίφραστηκαταδίκη της τουρκικής εισβολής καιγια την έκκληση-απόφαση πλήρους σεβασμούτης Ανεξαρτησίας, της Κυριαρχίας καιτης Εδαφικής Ακεραιότητας της ΚυπριακήςΔημοκρατίας. Το Ψήφισμα αυτό επαναβεβαιώθηκεκαι συμπληρώθηκε επί το αυστηρότερο -ιδίως λόγω της συνέχισης και επέκτασης της τουρκικής εισβολής το1974, της επίδειξης προκλητικής αδιαλλαξίαςεκ μέρους της Τουρκίας και της απόανθρωπιστική έποψη θλιβερής κατάστασηςτων προσφύγων- με τα διαδοχικά Ψηφίσματατης 23.7.1974, αρ. 354/1974, 1.8.1974, αρ. 355/1974,14.8.1974, αρ. 357/1974, 15.8.1974, αρ. 358/1974, 15.8.1974, αρ.359/1974, 16.8.1974, αρ. 360/1974, 30.8.1974, αρ. 361/1974 και13.12.1974, αρ. 364/1974.

β)Και ύστερατο, καθοριστικής σημασίας για τηνεπίλυση του Κυπριακού Ζητήματος κατάτρόπο σύμφωνο με το Διεθνές Δίκαιο,Ψήφισμα της 12.3.1975 αρ. 367/1975, με το οποίοκαταδικάσθηκε, επίσης απεριφράστως,και θεωρήθηκε παντελώς ανυπόστατη ημονομερής, από πλευράς Τουρκίας, απόφασητης 13.2.1975 για την δημιουργία του διεθνώςπλήρως απομονωμένου έκτοτε ψευδοκράτουςτης «Τουρκικής Δημοκρατίας της ΒόρειαςΚύπρου». Σημειωτέον, ότι το ως άνωΨήφισμα συμπληρώθηκε, ειδικώς ως προςτους κατά το Διεθνές Δίκαιο επιβεβλημένουςόρους επίλυσης του Κυπριακού Ζητήματος, με τα Ψηφίσματα της 18.11.1983, αρ. 541/1983,11.5.1984, αρ. 550/1984, 12.3.1990, αρ. 649/1990, 10.4.1992, αρ.750/1992, 25.11.1992, αρ. 789/1992 και 29.6.1999, αρ.1251/1999. Συγκεκριμένα δε με τα τελευταίααυτά Ψηφίσματα έγινε -και έκτοτε γίνεταιπαγίως- δεκτό ότι η σύμφωνη με το ΔιεθνέςΔίκαιο λύση του Κυπριακού Ζητήματοςπροϋποθέτει, κατ’ ελάχιστο, πως ηΚυπριακή Δημοκρατία πρέπει να είναι,δίχως άλλους όρους και προϋποθέσεις,Ανεξάρτητο Κράτος, με μία και μόνηΚυριαρχία, μία και μόνη Διεθνή Προσωπικότητακαι μία και μόνη Ιθαγένεια, οργανωμένοπολιτειακώς υπό την μορφή Δικοινοτικήςκαι Διζωνικής Ομοσπονδίας -άρααποκλειομένου, οιονεί εξ ορισμού, τουΣυνομοσπονδιακού Κράτους- ενώ συνακόλουθααπορρίπτεται, και μάλιστα κατηγορηματικώς,κάθε «προοπτική» διχοτόμησης ή απόσχισης.

2.Περαιτέρω,για την επίλυση του Κυπριακού Ζητήματος βαρύνουσα είναι η σημασία των ρυθμίσεωντης Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο τηςΘάλασσας (UNCLOS). Κυρίως δε των ρυθμίσεώντης αναφορικά με την stricto sensu Κυριαρχίακαι με τα επιμέρους Κυριαρχικά Δικαιώματατων Κρατών-Μελών της Διεθνούς Κοινότηταςκαι του ΟΗΕ.

α)Σύμβασης, η οποία καταρτίσθηκε το 1982 -ως «Σύμβασητου Montego Bay»- και άρχισε να ισχύει απότο 1994. Και Σύμβασης στην οποία έχειπροσχωρήσει αυτοτελώς -ήτοι ως νομικόπρόσωπο πέραν των νομικών προσώπων τωνΚρατών-Μελών της- η Ευρωπαϊκή Ένωσηαπό το 1998. Γεγονός που σημαίνει πως ηΣύμβαση αυτή αποτελεί έκτοτε καιαναπόσπαστο μέρος του ΕυρωπαϊκούΚεκτημένου, το οποίο αυτονοήτως δεσμεύειπέραν της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όλα ταΚράτη-Μέλη της. Πρέπει δε να δεσμεύει,σύμφωνα με τα Κριτήρια της Κοπεγχάγηςτου 1993 και της Μαδρίτης του 1995 όπωςδιαρκώς επικαιροποιούνται, και ταυποψήφια προς ένταξη στην ΕυρωπαϊκήΈνωση Κράτη, όπως π.χ. η Τουρκία, κατάτις διατάξεις των άρθρων 6 παρ.1 και 49της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση(ΣΕΕ).

β)Ανεξαρτήτωςτούτου, και σύμφωνα με την νομολογίατου Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, ηπρομνημονευόμενη Σύμβαση του ΟΗΕ γιατο Δίκαιο της Θάλασσας δεσμεύει καιΚράτη, τα οποία δεν έχουν προσχωρήσεισε αυτή -όπως και η Τουρκία- διότι, λόγωτου ότι εν πάση περιπτώσει έχει προσχωρήσεισε αυτή ικανός αριθμός Κρατών-Μελών τηςΔιεθνούς Κοινότητας, παράγει πλέονγενικώς παραδεδεγμένους κανόνες τουΔιεθνούς Δικαίου, δεσμευτικούς οιονείerga omnes. Δηλαδή ακόμη και για τα Κράτη-Μέλητης Διεθνούς Κοινότητας που δεν τηνέχουν γραπτώς αποδεχθεί. Αυτό ισχύειτόσο περισσότερο για την Τουρκία όσο,καθώς η αντιφατική και προκλητικήεξωτερική πολιτική της το αποδεικνύει, αποδέχεται την Σύμβαση του ΟΗΕ για τοΔίκαιο της Θάλασσας «κατά το δοκούν»,όπως προκύπτει προδήλως και από τηνυπογραφή μεταξύ αυτής και της τότεφερόμενης ως Κυβέρνησης της Λιβύης τουνομικώς παντελώς ανυπόστατου «τουρκολιβυκούμνημονίου», του 2019. Επισημαίνεται -προκειμένου να το προβάλλουμε αδιαλείπτωςδιεθνώς, κάτι το οποίο δυστυχώς δενσυμβαίνει με την απαιτούμενη σταθερότητακαι «καθαρότητα»- ότι το νομικώς παντελώςανυπόστατο του «τουρκολιβυκού μνημονίου»έχει ρητώς αποδεχθεί η ίδια η ΕυρωπαϊκήΈνωση, σύμφωνα με την σαφή απόφαση τουΕυρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου2019. Η δε «πρωτοκόλληση» του «μνημονίου»τούτου από τον ΟΗΕ το 2020 ουδένα νομικόκύρος προσθέτει ή διασφαλίζει σε αυτόαφού, όπως έχει αποδείξει η σχετικήπρακτική τέτοιων «πρωτοκολλήσεων»διεθνών κειμένων, πρόκειται για καθαρώςτυπική διαδικασία που ουδόλως σχετίζεταιμε την αναγνώριση της «κανονιστικήςδυναμικής» των ποικιλόμορφων ως άνωκειμένων.

Β.Το ΕυρωπαϊκόΔίκαιο

Πολύ περισσότεροβαρύνουσα όμως για την επίλυση τουΚυπριακού Ζητήματος είναι η σημασίακαι η επιρροή του Ευρωπαϊκού Δικαίου. Και τούτο διότι, όπως ήδη τονίσθηκε, ηΚυπριακή Δημοκρατία είναι πλήρεςΚράτος-Μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης καιτου «σκληρού πυρήνα» της, της Ευρωζώνης. Κατά τούτο δεν νοείται δίκαιη καιβιώσιμη λύση του Κυπριακού Ζητήματοςαν αυτή δεν είναι πλήρως σύμφωνη με τοσύνολο του Ευρωπαϊκού Δικαίου, πρωτίστωςδε με τις θεμελιώδεις θεσμικέςσυντεταγμένες του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου. Το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, κατ’ εξοχήν μέσωτης θεμελιώδους για την θεσμική υπόστασητης Ευρωπαϊκής Ένωσης Συνθήκη για τηνΕυρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), θέτει τις ακόλουθεςπροϋποθέσεις ως προς την νομική καιθεσμική υπόσταση ενός Κράτους, προκειμένουνα είναι σε θέση ν’ αποτελέσει, με τηναπαραίτητη αποτελεσματικότητα καιδιάρκεια, Κράτος-Μέλος της. Δηλαδή έτσιώστε η συμμετοχή του στο ΕυρωπαϊκόΟικοδόμημα να μην υπονομεύει, de jure καιde facto, την θεσμική και πολιτική συνοχήκαι προοπτική του, αρχής γενομένης απότην συνεχή και αποτελεσματική εφαρμογήστην πράξη όλων, ανεξαιρέτως, των κανόνωντης Ευρωπαϊκής Έννομης Τάξης.

1.Από τονσυνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1-12της ΣΕΕ, το Κράτος-Μέλος της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης πρέπει να έχει μία και μόνη ΝομικήΠροσωπικότητα διεθνώς. Αυτό προκύπτειπ.χ. κυρίως από τις διατάξεις του άρθρου51 της ΣΕΕ, ως προς τον καταμερισμόαρμοδιοτήτων μεταξύ της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης και των Κρατών-Μελών της. Καθώςκαι από τις διατάξεις του άρθρου 10 παρ.22 της ΣΕΕ, ως προς την εκπροσώπηση τουΚράτους-Μέλους στα όργανα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης, και ιδίως στο ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.Διότι, όπως είναι ευνόητο, ένας τέτοιοςκαταμερισμός αρμοδιοτήτων καθώς καιμια τέτοια εκπροσώπηση προϋποθέτουνΚράτος-Μέλος, το οποίο είναι σε θέση ν’ανταποκριθεί πλήρως ως προς όλα αυτάτα κατά το Ευρωπαϊκό Δίκαιο καθήκοντακατά κύριο λόγο σε ό,τι αφορά τηνολοκληρωμένη και αποτελεσματική«απορρόφηση» του συνόλου του ΕυρωπαϊκούΚεκτημένου.

2.Από τηνπρομνημονευόμενη προϋπόθεση της μίαςκαι μόνης Νομικής Προσωπικότητας διεθνώςαπορρέει, αυτοθρόως, και η προϋπόθεσητης μίας και μόνης Ιθαγένειας. Πολλώμάλλον όταν διεθνώς δεν υφίσταταιπαράδειγμα Κράτους με μία νομικήπροσωπικότητα διεθνώς που αναγνωρίζειεντός αυτού περισσότερες της μίαςιθαγένειες. Δεν πρέπει δε να υποτιμάταιτο γεγονός ότι η αναγνώριση περισσότερωντης μίας ιθαγενειών «ανοίγει», και δη«διάπλατα», τον δρόμο για την αναγνώρισηκαι περισσότερων του ενός Κρατών ή καιγια την επιβολή ενός πολιτειακούκαθεστώτος χαλαρής συνομοσπονδίας.Καθεστώτος το οποίο, όπως θα επεξηγηθείστην συνέχεια, δεν μπορεί να ισχύσειγια την Κυπριακή Δημοκρατία κατά τοΔιεθνές Δίκαιο, και κατ’ εξοχήν κατάτο Ευρωπαϊκό Δίκαιο.

3.Το Κράτος-Μέλοςτης Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να είναιΚυρίαρχο, όπως συνάγεται ευχερώς ιδίωςαπό τις διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 23 τηςΣΕΕ. Τα ουσιώδη συστατικά στοιχεία(«essentialia negotii») της εσωτερικής και τηςεξωτερικής Κυριαρχίας ενός Κράτους-κατά βάση ως της ικανότητας τηςαυτοδύναμης επιβολής της εξουσίας τουχωρίς να περιορίζεται από άλλη βούληση-είναι κοινώς γνωστά με βάση τους κανόνεςτου Συνταγματικού Δικαίου διεθνώς. Επομένως, στο σημείο αυτό αρκεί ηειδικότερη αναφορά στις προϋποθέσειςπου καθιερώνουν οι ως άνω ρυθμίσεις τηςΣΕΕ:

α)Κατά πρώτολόγο το Κράτος-Μέλος της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης, σύμφωνα με τις διατάξεις αυτέςτης ΣΕΕ, πρέπει να είναι σε θέση ναδιασφαλίσει τις θεμελιώδεις λειτουργίεςτου. Ιδίως δε την διασφάλιση της ΕδαφικήςΑκεραιότητας, την διασφάλιση της ΔημόσιαςΤάξης και την προστασία της ΕθνικήςΑσφάλειας. Αφού στην αντίθετη περίπτωσηη Κυριαρχία καθίσταται, άνευ άλλουτινός, «γράμμα κενό περιεχομένου» intraκαι extra muros. Κάτι το οποίο καθιστά αδύνατητην αποτελεσματική λειτουργία τουΚράτους-Μέλους και εντός της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης κατά το Ευρωπαϊκό Δίκαιο,συνακόλουθα δε «υπονομευτική» για τηνδομή και την λειτουργία της ίδιας τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης.

β)Άρα Κράτοςικανό ν’ ασκήσει, στο ακέραιο, τα κατάτο Διεθνές Δίκαιο δικαιώματα της strictosensu Κυριαρχίας του καθώς και όλα ταεντεύθεν επιμέρους Κυριαρχικά τουΔικαιώματα. Πρόκειται, προεχόντως, γιατο προμνημονευόμενο Δίκαιο της Θάλασσας,κατά την σχετική Σύμβαση του ΟΗΕ (UNCLOS) -«Σύμβαση του Montego Bay», του 1982- η οποία,κατά τα προεκτεθέντα, ισχύει από το1994.

γ)Ειδικότερα,μεταξύ άλλων το Δίκαιο της Θάλασσαςκαθορίζει από την μια πλευρά τον θεσμικόπυρήνα της stricto sensu Κυριαρχίας του κάθεΚράτους-Μέλους της Διεθνούς Κοινότητας,η οποία ασκείται πλήρως πέραν τηςΗπειρωτικής Επικράτειας και στα ΧωρικάΎδατα ή Χωρική Θάλασσα -δηλαδή στηνΑιγιαλίτιδα Ζώνη- πρωτίστως κατά τιςδιατάξεις των άρθρων 2 επ. της Σύμβασηςαυτής του ΟΗΕ. Και, από την άλλη πλευρά,τον θεσμικό πυρήνα της lato sensu Κυριαρχίας,η οποία συμπεριλαμβάνει όλα τα επιμέρουςαναγνωρισμένα από το Διεθνές ΔίκαιοΚυριαρχικά Δικαιώματα κάθε Κράτους. Κατά βάση δε τα Κυριαρχικά Δικαιώματατα σχετικά με την Αποκλειστική ΟικονομικήΖώνη, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων55 επ. της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιοτης Θάλασσας και με την Υφαλοκρηπίδα,σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 76επ. της ίδιας Σύμβασης.

4.Το Κράτος-Μέλοςτης Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει ναοργανώνεται στην βάση των θεσμικοπολιτικών«συντεταγμένων» της ΑντιπροσωπευτικήςΔημοκρατίας, αφού κατά το άρθρο 10 παρ.14της ΣΕΕ η όλη δομή και λειτουργία τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης θεμελιώνεται στηνΑντιπροσωπευτική Δημοκρατία. Υπό ταδεδομένα αυτά δεν νοείται και Κράτος-Μέλοςτης Ευρωπαϊκής Ένωσης το οποίο δενστηρίζεται, ουσιαστικώς και στην πράξη,στο όλο θεσμικοπολιτικό πλαίσιο τηςΑντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας. Τούτοεπιβάλλει, συνακόλουθα, εκ μέρους τουΚράτους-Μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης:

α)Πλήρησεβασμό της αρχής της Διάκρισης τωνΕξουσιών και των βασικών θεσμικώνσυνιστωσών του Κράτους Δικαίου, όπωςάλλωστε συμβαίνει και με την ίδια τηνΕυρωπαϊκή Ένωση, λαμβάνοντας υπόψηιδίως το ρυθμιστικό πεδίο του άρθρου25 της ΣΕΕ. Και ως προς την αρχή τηςΔιάκρισης των Εξουσιών διευκρινίζεταιότι αυτή, μεταξύ άλλων, αφενός επιτρέπει την «διασταύρωσή» τους μόνο στο μέτροπου το προβλέπει με τους ειδικότερουςεπιμέρους κανόνες δικαίου το δημοκρατικώςθεσπισμένο Σύνταγμα. Και, αφετέρου, δενανέχεται «εκπτώσεις» κατά κύριο λόγοσε ό,τι αφορά την λειτουργία του κυρωτικούμηχανισμού της Δικαστικής Εξουσίας,υπό το καθεστώς των εγγυήσεων τηςπροσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίαςτων δικαστών που την στελεχώνουν. Ωςπρος δε το Κράτος Δικαίου, είναι προφανέςότι το θεσμικό του «οπλοστάσιο» επιβάλλει,οπωσδήποτε, και την ύπαρξη επαρκώνκυρωτικών μηχανισμών για κάθε παραβίασητης Αρχής της Νομιμότητας από τα κρατικάόργανα, με «προεξάρχοντα» τον κατά τ’ανωτέρω μηχανισμό της ΔικαστικήςΕξουσίας.

β)Και πλήρησεβασμό όλων, ανεξαιρέτως, των ΘεμελιωδώνΔικαιωμάτων του Ανθρώπου, όπως και πάλισυμβαίνει άλλωστε και για την ίδια τηνΕυρωπαϊκή Ένωση, κατά τις διατάξειςτου ως άνω άρθρου 2 και του άρθρου 66 τηςΣΕΕ. Ας σημειωθεί, ότι μια τέτοια προϋπόθεση είναι τόσο περισσότερο«συνυφασμένη» με την ΑντιπροσωπευτικήΔημοκρατία, όσο κατά την ιστορική τηςδιαδρομή αυτή εμπεδώθηκε, από θεσμικήκαι πολιτική έποψη, ως «καθεστώς»εγγύησης της Ελευθερίας, υφ’ όλες τηςτις εκφάνσεις -και προεχόντως υπό τηνέκφανση της ακώλυτης άσκησης τωνΘεμελιωδών Δικαιωμάτων του Ανθρώπου-σύμφωνα με την εξίσου θεμελιώδη για τοσύγχρονο δημοκρατικώς οργανωμένο ΚράτοςΔημοκρατική Αρχή.

5.Κατά τιςδιατάξεις του άρθρου 4 παρ. 37 της ΣΕΕ, το Κράτος-Μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσηςπρέπει να είναι σε θέση να εκπληρώνειστο ακέραιο και όλες τις έναντι τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης υποχρεώσεις του. Ιδίως δε την «απορρόφηση» του ΕυρωπαϊκούΚεκτημένου, ως προς το σύνολο τωνκανονιστικών του συντεταγμένων. Μεβάση δε το κατά το Ευρωπαϊκό ΔίκαιοΚράτος Δικαίου, κυρώσεις επιβάλλονταισε περίπτωση παραβίασης των υποχρεώσεωναυτών εκ μέρους του Κράτους-Μέλους, όπωςορίζουν οι διατάξεις του άρθρου 78 τηςΣΕΕ.

6.Από τ’ανωτέρω συνάγεται και ότι το Κράτος-Μέλοςτης Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει ναοργανώνεται με βάση μία και ενιαίαδημοκρατικώς νομιμοποιημένη ΈννομηΤάξη.

α)ΈννομηΤάξη «επικεφαλής» της οποίας είναι τοΕθνικό Σύνταγμα, ως «εμβληματική»εγγύηση της Διάκρισης των Εξουσιών, τουΚράτους Δικαίου και της ακώλυτης άσκησηςτων Θεμελιωδών Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

β)Όπως είναιπροφανές, μόνον υπ’ αυτή την προϋπόθεσητης ιεραρχικώς δομημένης και δημοκρατικώςνομιμοποιημένης Έννομης Τάξης είναιεφικτό να γίνουν πλήρως σεβαστές στηνπράξη οι εγγυήσεις αποτελεσματικήςεφαρμογής των θεσμών της ΑντιπροσωπευτικήςΔημοκρατίας. Επέκεινα δε και οι εγγυήσεις«αγαστής» συνύπαρξής της με την ΕυρωπαϊκήΈννομη Τάξη και, κατά λογική νομικήακολουθία, οι εγγυήσεις ομαλής καιαδιάλειπτης «απορρόφησης» από αυτήτου Ευρωπαϊκού Κεκτημένου στο σύνολότου, όπως ήδη επεξηγήθηκε.

7.Στις ως άνωπροϋποθέσεις επίλυσης του ΚυπριακούΖητήματος πρέπει να προστεθούν και οιεξής δύο οι οποίες απορρέουν, και αυτές, αμέσως ή εμμέσως από το Διεθνές Δίκαιοκαι από το Ευρωπαϊκό Δίκαιο:

α)Στο έδαφοςτης Κυπριακής Δημοκρατίας, ως κυρίαρχουΚράτους-Μέλους της Διεθνούς Κοινότηταςκαι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν μπορείνα ισχύουν εγγυήσεις κάθε είδους τρίτωνΚρατών ούτε να υπάρχουν στο έδαφός τηςστρατεύματα κατοχής. Το παράδειγμα τηςοριστικής ενοποίησης της Γερμανίας, ως«Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας τηςΓερμανίας», το 1990 μόνον ύστερα από τηναποχώρηση και του τελευταίου σοβιετικούστρατιώτη τεκμηριώνει πλήρως τηνβασιμότητα της προϋπόθεσης αυτής, καικατά το Διεθνές Δίκαιο και κατά τοΕυρωπαϊκό Δίκαιο.

β)Από τοέδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας πρέπειν’ αποχωρήσουν σταδιακώς και όλοι οιέποικοι που «εγκατέστησε» εκεί η Τουρκία. Και να επανέλθουν στις εστίες τους οινόμιμοι, κατά την Ευρωπαϊκή Σύμβαση τωνΔικαιωμάτων του Ανθρώπου και κατά τηννομολογία του Δικαστηρίου των Δικαιωμάτωντου Ανθρώπου, κύριοι των κατεχόμενωναπό τους έποικους ακινήτων.

ΙΙ. Η εντόςτου θεσμικού πλαισίου της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης κανονιστική ανεπάρκεια τουπροτύπου του Συνομοσπονδιακού Κράτουςκατά το Ευρωπαϊκό Δίκαιο

Στιςπρομνημονευόμενες προϋποθέσεις τουΔιεθνούς Δικαίου, και κατά κύριο λόγοτου Ευρωπαϊκού Δικαίου, μπορεί ν’ανταποκριθεί ένα Κράτος μόνον εφόσονεμφανίζεται ως ενιαίο ή έχει ταχαρακτηριστικά το πολύ ενός σύγχρονουομοσπονδιακού προτύπου. Ως προς δε τοΕυρωπαϊκό Δίκαιο, η ίδια η εμπειρία τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης το αποδεικνύει, π.χ.με την άκρως αντιπροσωπευτική περίπτωσητης Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας τηςΓερμανίας, «υποδειγματικού» θεσμικώςΚράτους-Μέλους με αμιγή ομοσπονδιακήδομή. Ειδικότερα, δεν νοείται Κράτος-Μέλοςτης Ευρωπαϊκής Ένωσης με συνομοσπονδιακήπολιτειακή μορφή και δομή -η οποία ούτωςή άλλως έχει σχεδόν εκλείψει διεθνώς, διότι κατ’ ουσία δεν μπορεί ν’ανταποκριθεί ούτε καν στις βασικέςπροϋποθέσεις του σύγχρονου ΔιεθνούςΔικαίου ως προς τα Κράτη-Μέλη της ΔιεθνούςΚοινότητας και του ΟΗΕ- αφού ένα τέτοιοΚράτος δεν μπορεί να εκπληρώσειστοιχειώδεις υποχρεώσεις έναντι τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης κατά τα δεδομένα τηςΈννομης Τάξης της, όπως προκύπτει ιδίωςαπό το ότι:

Α.Η απουσίαενιαίας διεθνούς νομικής προσωπικότητας

Το ΣυνομοσπονδιακόΚράτος δεν διαθέτει μία και ενιαίαδιεθνή νομική προσωπικότητα, αλλά τόσεςεπιμέρους νομικές προσωπικότητεςδιεθνώς όσα τα συνομόσπονδα κράτη πουτο συνθέτουν.

1.Άρα υπάρχουντεράστιες δυσχέρειες έως πλήρης αδυναμίασταθερής εκπροσώπησής του και, επομένως,πλήρους συμμετοχής του στον ΟΗΕ και σεΔιεθνείς Οργανισμούς εν γένει. Καικυρίως σε Οργανισμό με την θεσμικοπολιτικήδιεθνή ιδιαιτερότητα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης. Και τούτο διότι υπό το ιδιόμορφοθεσμικό καθεστώς του ΣυνομοσπονδιακούΚράτους δεν θα ήταν δυνατό, με βάση τοΕυρωπαϊκό Δίκαιο, να γίνει ως προς αυτόλόγος για ένα και μόνο Κράτος-Μέλος τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης. Αλλά για περισσότερα,σαφώς ιδιόμορφα, Κράτη-Μέλη της, όπωςάλλωστε έχει καταδείξει και η διεθνήςπρακτική, και αυτή μόνο στο απώτεροπαρελθόν. Φαινόμενο το οποίο είναικαταφανώς ασύμβατο με την όλη θεσμικήκαι κανονιστική ιδιοσυστασία τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης και της Έννομης Τάξηςτης.

2.Καθίσταταιλοιπόν επιπροσθέτως προφανές και ότιγια ν’ αποτελέσει ένα ΣυνομοσπονδιακόΚράτος Μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης θαέπρεπε να μεταβληθεί εκ βάθρων αυτότούτο το πρωτογενές Ευρωπαϊκό Δίκαιο.Γεγονός το οποίο, βεβαίως, θα συνεπαγότανκαι πλήρη αλλοίωση της όλης θεσμικοπολιτικήςφυσιογνωμίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης καιαδιανόητη, επίσης θεσμικοπολιτική,υπονόμευση της πορείας της και τηςγενικότερης προοπτικής της στο άμεσοκαι απώτερο μέλλον, σε ό,τι αφορά τηνδικαίωση της ίδρυσής της και τηνολοκληρωμένη επιτέλεση του ρόλου τηςτόσο έναντι των Κρατών-Μελών της όσοκαι σε παγκόσμια κλίμακα. Κατά τούτοουδείς μπορεί να διανοηθεί ότι η ΕυρωπαϊκήΈνωση θα ήταν διατεθειμένη να προβείσε τέτοιες, οπωσδήποτε «διαλυτικές»για την δομή και λειτουργία της, θεσμικές«μετατροπές», έτσι ώστε να μπορεί να«φιλοξενήσει» στους κόλπους της ως Μέληκαι Κράτη με συνομοσπονδιακή πολιτειακήοντότητα.

Β.Η έλλειψητης μίας και μόνης επικράτειας καιιθαγένειας

Κατά το μέτροδε που μια συνομοσπονδιακή κρατικήοντότητα συνιστά στην ουσία μια «τεχνητή»και εντελώς ατελή «συγκόλληση» επιμέρουςκυρίαρχων Κρατών, στο ΣυνομοσπονδιακόΚράτος δεν νοείται μία μόνον επικράτεια,αλλά τόσες όσα και τα συνομόσπονδακράτη. Όπως επίσης στο ΣυνομοσπονδιακόΚράτος δεν υφίσταται μία μόνον ιθαγένεια,αλλά τόσες όσες και τα συνομόσπονδακράτη.

1.Κάτι τοοποίο κατ’ ουδένα τρόπο συμβιβάζεταιμε τις ως άνω απαιτήσεις του ΕυρωπαϊκούΔικαίου ως προς την δομή και την λειτουργίατης Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιτείνονταςέτσι τα μειονεκτήματα της προαναφερόμενηςαπουσίας μίας και ενιαίας διεθνούςνομικής προσωπικότητας στο πλαίσιο τουΣυνομοσπονδιακού Κράτους.

2.Γιαπαράδειγμα, τα προμνημονευόμενα κενάτου Συνομοσπονδιακού Κράτους δημιουργούνανυπέρβλητα εμπόδια και ως προς τηνομαλή λειτουργία σειράς βασικών πυλώνωντης lato sensu οικονομικής πολιτικής τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης, με σπουδαιότεροεκείνο της ελεύθερης κυκλοφορίας τωνπροσώπων εντός αυτής. Στην ουσία δεενόψει των κενών τούτων η ΕυρωπαϊκήΈνωση ουδεμία, σχεδόν, από τις κύριεςπολιτικές της θα μπορούσε να φέρει σεπέρας, θέτοντας δι’ αυτού του τρόπουσε άμεση διακινδύνευση την ίδια τηνθεσμική και πολιτική της υπόσταση.

Γ. Η «αποσύνθεση»της Εθνικής Κυριαρχίας

Υπό τ’ ανωτέρωδεδομένα στο Συνομοσπονδιακό Κράτοςδεν νοείται «συμπαγής» Εθνική Κυριαρχία,κατ’ επέκταση δε διασφάλιση της ΕδαφικήςΑκεραιότητας, διατήρηση της ΔημόσιαςΤάξης και προστασία της Εθνικής Ασφάλειας.

1.Αυτή ηαρνητική ιδιαιτερότητα του ΣυνομοσπονδιακούΚράτους είναι άκρως ενδεικτική του πώςκαι γιατί και εξ αυτού του λόγου ένατέτοιο Κράτος δεν μπορεί να λειτουργήσει,κατ’ ουδένα τρόπο, ως Κράτος-Μέλος τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης, αφού δεν είναι σεθέση να διασφαλίζει θεμελιώδειςλειτουργίες του και να φέρει σε πέραςεξίσου θεμελιώδεις υποχρεώσεις τουκατά τις προεκτεθείσες διατάξεις τουάρθρου 4 παρ. 2 της ΣΕΕ.

2.Επισημαίνεται,ότι μια τέτοια αδυναμία έχει άμεσοαντίκτυπο όχι μόνο σε ό,τι αφορά ταΚράτη-Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλάκαι σε ό,τι αφορά την ίδια την ΕυρωπαϊκήΈνωση. Διότι, όπως είναι ευνόητο, μέσωτης αποτελεσματικής διασφάλισης τηςΕδαφικής Ακεραιότητας, διατήρησης τηςΔημόσιας Τάξης και προστασίας τηςΕθνικής Ασφάλειας το κάθε Κράτος-Μέλοςσυμβάλλει, εμμέσως πλην σαφώς, κατά τομέρος που του αναλογεί στην εν γένειΕδαφική Ακεραιότητα -σημειωτέον ότι τασύνορα των Κρατών-Μελών είναι, κατά τοΕυρωπαϊκό Δίκαιο, και σύνορα τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης in globo- στην ΔημόσιαΤάξη και στην Ασφάλεια της ίδιας τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης ως θεσμικοπολιτικούσυνόλου. Βεβαίως, όπως αυτές οι μορφέςΕυρωπαϊκού «δημόσιου συμφέροντος»οριοθετούνται από τις in concreto ρυθμίσειςτης Έννομης Τάξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Δ. Η αδυναμίαλειτουργίας της αρχής της Διάκρισηςτων Εξουσιών

Το ΣυνομοσπονδιακόΚράτος δεν έχει κοινά όργανα των τριώνΕξουσιών, αλλά μια μορφή συνέλευσης τωνεκπροσώπων των Κρατών-Μελών του.

1.Κυρίως δεδεν έχει Βουλή ή Βουλές, κατά το πρότυποπου αρμόζει στο πολιτειακό καθεστώςτης Αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας. Οπότε η ως άνω συνέλευση προσιδιάζειόχι σε κρατικό όργανο -έστω και lato sensu-αλλά σε μια μορφή Διεθνούς Διάσκεψης. Άλλωστε, και επιπροσθέτως, το τεκμήριοαρμοδιότητας δεν ανήκει στο ΣυνομοσπονδιακόΚράτος αλλά στα Κράτη-Μέλη τηςΣυνομοσπονδίας, ήτοι στα συνομόσπονδακράτη.

2.Άρα στοπλαίσιο του Συνομοσπονδιακού Κράτουςδεν μπορεί να εφαρμοσθεί, τουλάχιστονσύμφωνα με τις θεμελιώδεις θεσμικέςκαι κανονιστικές της ιδιότητες, η αρχήτης Διάκρισης των Εξουσιών. Και κατάτούτο εντός του Συνομοσπονδιακού Κράτουςη Αντιπροσωπευτική Δημοκρατίαυπολειτουργεί επικινδύνως, και προφανώςκατά τρόπο μη συμβατό, υφ’ οιανδήποτεεκδοχή, με τις επιταγές της διάταξηςτου κατά τ’ ανωτέρω άρθρου 10 της ΣΕΕπερί γενικής εφαρμογής των αρχών τηςΑντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας εντόςτης Ευρωπαϊκής Ένωσης, και σε ό,τι αφοράτην ίδια και σε ό,τι αφορά τα Κράτη-Μέλητης.

Ε. Το «κενό»της ενιαίας Έννομης Τάξης

ΤοΣυνομοσπονδιακό Κράτος δεν έχει ενιαίακαι ιεραρχικώς δομημένη, υπό ένα ΕθνικόΣύνταγμα, Έννομη Τάξη.

1.Αυτόοφείλεται στο ότι οι «αρμοί» τουΣυνομοσπονδιακού Κράτους βασίζονταιστο κείμενο ίδρυσής του το οποίοσυνίσταται, σχεδόν πάντοτε, σ’ ένα είδοςΔιεθνούς Συνθήκης. Είναι δε προφανέςότι μια τέτοια Έννομη Τάξη δεν μπορεί,σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, νασυνυπάρξει και να «συλλειτουργήσει»με την Έννομη Τάξη της Ευρωπαϊκής Ένωσηςκαθώς και με τις Έννομες Τάξεις τωνλοιπών Κρατών-Μελών της, λαμβάνονταςυπόψη ότι η ως άνω συνύπαρξη και«συλλειτουργία» καθορίζει κατ’ ουσίακαίριο μέρος της όλης θεσμικής καιπολιτικής οντότητας της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης, και πρωτίστως την ενότητα καιτην συνοχή της Έννομης Τάξης της.

2.Το συμπέρασματούτο προκύπτει, αβιάστως, εκ του ότισύμφωνα με τα πρωταρχικά θεσμικάσυστατικά της η Έννομη Τάξη της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης μπορεί να συνυπάρξει και να«συλλειτουργήσει» μόνο με τις ΈννομεςΤάξεις των Κρατών-Μελών της, οι οποίεςέχουν grosso modo τα αυτά βασικά θεσμικάχαρακτηριστικά. Και κατ’ εξοχήν μιαιεραρχικώς δομημένη Έννομη Τάξη, η οποίαέχει ως θεμέλιο αλλά και «κορυφή» τοδημοκρατικώς θεσπισμένο και νομιμοποιημένοΕθνικό Σύνταγμα, εναρμονιζόμενη πλήρωςμε την κανονιστική πεμπτουσία τηςΕυρωπαϊκής Έννομης Τάξης, που έχει ωςθεμέλιο αλλά και «κορυφή» το πρωτογενέςΕυρωπαϊκό Δίκαιο. Ως προς τούτο δε ηπάγια νομολογία του Δικαστηρίου τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης είναι αναμφιβόλως«εύγλωττη».

ΣΤ.Η ανύπαρκτη εκτελεστότητα των αποφάσεων των οργάνωντων επιμέρους συνομόσπονδων κρατών

Σχεδόν όλεςοι σημαντικές αποφάσεις των οργάνωντου Συνομοσπονδιακού Κράτους δεν είναινομικώς δυνατό να εφαρμοσθούν αμέσως. Και τούτο διότι για να ισχύσουν πρέπεινα μετατραπούν σ’ «εσωτερικό δίκαιο»από τ’ αρμόδια όργανα του κάθεσυνομόσπονδου μέλους του.

1.Και μόνοναυτό καθιστά από επισφαλή έως αδύνατητην εκ μέρους Συνομοσπονδιακού Κράτους«απορρόφηση» του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου,έστω και σε ό,τι αφορά τις στοιχειώδειςσυνιστώσες του. Περαιτέρω δε και τηνδυνατότητά του να εφαρμόζει στο ακέραιοτις αποφάσεις των αρμόδιων οργάνων τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης.

2.Το ως άνω«έλλειμμα» προστίθεται, άρα, ως αναγκαίααρνητική συνέπεια σ’ εκείνο του κατάτα προεκτεθέντα «κενού» της ενιαίαςΈννομης Τάξης, επιτείνοντας έτσι καιτην αδυναμία ομαλής συνύπαρξης και«συλλειτουργίας» των εντός τουΣυνομοσπονδιακού Κράτους εφαρμοζόμενωνκανόνων δικαίου με τους κανόνες δικαίουτης Ευρωπαϊκής Έννομης Τάξης.

Ζ. Η περιορισμένηχρονική διάρκεια του ΣυνομοσπονδιακούΚράτους

ΤοΣυνομοσπονδιακό Κράτος είναι οιονεί«εκ γενετής» θνησιγενές, διότι μπορείανά πάσα στιγμή να διαλυθεί με αντίθετηΔιεθνή Συμφωνία των συνομόσπονδων μελώντου.

1.Κάτι τέτοιοόμως είναι αδιανόητο, σύμφωνα με τοΕυρωπαϊκό Δίκαιο, για Κράτος-Μέλος τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης. Και αυτό διότι ηΕυρωπαϊκή Ένωση έχει ιδρυθεί καιλειτουργεί στην βάση των προϋποθέσεωντης συνέχειας και της διάρκειας –καικατά πρώτο λόγο της συνοχής και τηςδιάρκειας της ισχύος και της εφαρμογήςτων κανόνων της Έννομης Τάξης της- ικανώννα διασφαλίσουν την εκπλήρωση τηςαποστολής της εν γένει. E contrario, μιαΕυρωπαϊκή Ένωση η οποία λειτουργεί κατάτην άσκηση των αρμοδιοτήτων των οργάνωντης με «διαλείψεις» συνιστά contradictio inadjecto, σύμφωνα με αυτό τούτο το ΕυρωπαϊκόΔίκαιο.

2.Είναι,επομένως, πρόδηλο από θεσμική καιπολιτική έποψη ότι μια ένωση Κρατώνόπως η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Έννομη Τάξητης θα υπονομεύονταν, αναμφίβολα, έχονταςως Κράτος-Μέλος μια μορφή ΣυνομοσπονδιακούΚράτους, το οποίο δεν πληροί στοιχειωδώςτις ως άνω προϋποθέσεις συνέχειας καιδιάρκειας. Με άλλες λέξεις υπό ταδεδομένα της Ευρωπαϊκής Έννομης Τάξηςένα Συνομοσπονδιακό Κράτος εντός τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης θα συνιστούσε «ξένοσώμα», και ως προς την ίδια και ως προςτα λοιπά Κράτη-Μέλη της, γεγονός το οποίοουδόλως συμβιβάζεται με την όλη θεσμικήκαι πολιτική φυσιογνωμία της.

Επίλογος

Ως αναγκαίοκαι λογικό «επιστέγασμα» της ανάλυσηςπου προηγήθηκε, αναφορικά με τιςστοιχειώδεις προϋποθέσεις επίλυσηςτου Κυπριακού Ζητήματος κατά το ΔιεθνέςΔίκαιο και κατά το Ευρωπαϊκό Δίκαιο,πρέπει να προβληθεί in parvo και το εξής,λαμβάνοντας υπόψη την «προϊστορία» τωνπροσπαθειών επίλυσης του ΚυπριακούΖητήματος:

Α. Ακόμη καιτώρα ακούγονται αρκετές «φωνές» ειδικών,κυρίως στον τομέα των Διεθνών Σχέσεων,οι οποίες υποστηρίζουν ότι η απόρριψητου Σχεδίου Ανάν για το Κυπριακό Ζήτημαήταν μια «χαμένη ευκαιρία». Οι «φωνές»αυτές ηχούν ως σύγχρονος «αντίλαλος»των απόψεων εκείνων, οι οποίες υιοθετήθηκανπριν είκοσι χρόνια στηρίζοντας, σχεδόν«αναφανδόν» και άνευ προϋποθέσεων, τοΣχέδιο Ανάν σ’ Ελλάδα και Κύπρο. Όμωςτα επιχειρήματα που προεκτέθηκαναποδεικνύουν, και δη με αρκούντωςπειστικά τεκμήρια, ότι το Σχέδιο Ανάνδεν συνιστά, κατ’ ουδένα τρόπο, «χαμένηευκαιρία». Και τούτο διότι η απόρριψήτου επιβαλλόταν από την ίδια την φύσητης Ευρωπαϊκής Ένωσης και, εν τέλει, απότο ίδιο το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Πραγματικά,μία υπό το θεσμικό και πολιτικό status τουΣχεδίου Ανάν Κυπριακή Δημοκρατία δενθ’ αποτελούσε, ούτε καθ’ υποφοράν,Κράτος ομοσπονδιακού τύπου. Θα στηριζότανπολύ περισσότερο σε μια μορφήΣυνομοσπονδιακού Κράτους, εντελώςασύμβατου με τις στοιχειώδεις απαιτήσειςτης δομής και λειτουργίας της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης και της αποτελεσματικής εφαρμογήςτου Ευρωπαϊκού Δικαίου, όπως ήδηεπισημάνθηκε επανειλημμένως. Είναι δεάκρως χαρακτηριστικό και ενδεικτικότης μάλλον «επιφανειακής» προσέγγισης,με βάση την οποία αξιολογήθηκε από τουςπρομνημονευόμενους υποστηρικτές τουΣχεδίου Ανάν, το ότι αυτοί δεν φαίνεταιν’ ασχολήθηκαν επισταμένως με το ανκαι κατά πόσο το πολιτειακό «μόρφωμα»που προόριζε για την Κυπριακή Δημοκρατίαανταποκρινόταν στις βασικές απαιτήσειςτης Ευρωπαϊκής Έννομης Τάξης και τουΕυρωπαϊκού Κεκτημένου.

Β. Καθίσταταιλοιπόν προφανές ότι η εφαρμογή τουΣχεδίου Ανάν στην πράξη θα οδηγούσε,σχεδόν νομοτελειακώς, σε ουσιαστικήέξοδο της Κυπριακής Δημοκρατίας απότην Ευρωπαϊκή Ένωση -αφού, όπως επαρκώςτονίσθηκε, θα ήταν αδιανόητο ν’ αναμένεικανείς «προσαρμογή» του ΕυρωπαϊκούΔικαίου στα «κανονιστικά κελεύσματα»του Σχεδίου Ανάν- εκτός του ότι είναισίγουρο πως αργά ή γρήγορα θα οδηγούσεκαι σε γενικότερη κρατική αποσύνθεσήτης. Και οι κατά τ’ ανωτέρω διαχρονικώςυπέρμαχοι του Σχεδίου Ανάν δεν πρέπεινα υποτιμούν -και πολύ περισσότερο ναλησμονούν- ότι μια τέτοια, μοιραία καιαπευκταία, κατάληξη της ΚυπριακήςΔημοκρατίας συνιστά «διακαή πόθο» τηςΤουρκίας. Και μάλιστα ως τελική «δικαίωση»της βαρβαρότητάς της κατά την εισβολή,το 1974, στην Μαρτυρική Κύπρο. Επομένως, η σημερινή κρίσιμη συγκυρία επιβάλλειτην ειλικρινή και αποφασιστική αποδοχήκαι πραγμάτωση του ακόλουθου, κατ’ουσία Εθνικού, «προτάγματος»: Όλος οΕλληνισμός έχει χρέος ν’ αντισταθεί,υπό όρους αρραγούς ενότητας, απέναντιστην συντέλεση ενός τέτοιου «ειδεχθούςεγκλήματος» εις βάρος της ΚυπριακήςΔημοκρατίας αλλά και εις βάρος τηςΔιεθνούς και της Ευρωπαϊκής Νομιμότητας. Και το χρέος αυτό βαρύνει, όπως είναιευνόητο, και την Διεθνή Κοινότητα αλλάκαι την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ιδίως δε τηνΕυρωπαϊκή Ένωση, λαμβάνοντας υπόψη ότιη Κυπριακή Δημοκρατία είναι αναπόσπαστοΚράτος-Μέλος της και η τύχη της συνδέεταιαρρήκτως με την υπόστασή της και με τηνεν γένει προοπτική της ΕυρωπαϊκήςΕνοποίησης, επέκεινα δε και της ΕυρωπαϊκήςΟλοκλήρωσης.»

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr