Εκτίουν ποινές σε αθλητικούς συλλόγους

Η αύξηση της παραβατικότητας των ανηλίκων, αλλά κυρίως η ποιοτική αλλαγή που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια με σκληρές κακοποιητικές συμπεριφορές παιδιών κατά συνομηλίκων τους τις οποίες λίγα χρόνια πριν τις συναντούσαμε μόνο μεταξύ ενηλίκων, ώθησε την κυβέρνηση να ανακοινώσει μια σειρά μέτρων για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου.

Στο πλαίσιο αυτό, το υπουργείο Δικαιοσύνης με μια σειρά νομοθετικών παρεμβάσεων έχει προχωρήσει, μεταξύ άλλων, στη διεύρυνση του πεδίου των κακουργηματικών πράξεων για τις οποίες ένας ανήλικος μπορεί να οδηγηθεί στη φυλακή, καθώς και στην αυστηροποίηση των ποινών για εκείνους τους γονείς -ή τους έχοντες την επιμέλεια ανηλίκων- που παραμελούν να ασκήσουν τα καθήκοντά τους σωστά.

Ετσι για τον υπαίτιο της παράλειψης η ποινή μπορεί να φτάσει πλέον τα τρία έτη, ενώ προβλέπεται και χρηματική ποινή τουλάχιστον 10.000 ευρώ.

Παράλληλα, όμως, το υπουργείο δίνει και επιπλέον δυνατότητες εναλλακτικής έκτισης ποινής με συμμετοχή σε αθλητικές και πολιτιστικές δραστηριότητες, παροχή κοινωφελούς εργασίας καθώς και συμμετοχή σε ειδικά διαδικτυακά προγράμματα, με τα οποία θα επιχειρείται η καλλιέργεια θετικών στάσεων στους παραβατικούς νέους μέσω της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας και της Ιστορίας.

«Πρεμιέρα» σε έξι νομούς

Η συμμετοχή σε αθλητικά σωματεία είναι ένα πρόγραμμα που «μετρά» μερικούς μήνες εφαρμογής και αφορά, όπως και τα υπόλοιπα αναμορφωτικά μέτρα, ανηλίκους ηλικίας 12-18 ετών με ήπια παραβατικότητα.

Το πρόγραμμα ξεκίνησε πιλοτικά σε έξι νομούς της Ελλάδας (Αττική, Θεσσαλονίκη, Χανιά, Ιωάννινα, Καστοριά, Λασίθι) και ήδη το νέο μέτρο έχει επιβληθεί σε τουλάχιστον 15 παιδιά.

Συνολικά 37 αθλητικά σωματεία από όλη την Ελλάδα έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα, μεταξύ των οποίων είναι ο Παναθηναϊκός, ο Ολυμπιακός, η ΑΕΚ, ο ΠΑΟΚ και ο Αρης.

Οσον αφορά τις πολιτιστικές δράσεις, τις επόμενες ημέρες αναμένεται να υπογραφεί η σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) των υπουργείων Δικαιοσύνης και Πολιτισμού, η οποία θα προβλέπει εκτός των άλλων και «έκτιση ποινής» σε μουσεία της Αθήνας, των Χανίων, της Θεσσαλονίκης και των Ιωαννίνων.

Τι θα κάνουν τα παιδιά σε αυτά τα μουσεία; Αν, για παράδειγμα, κάποιος ανήλικος έχει συλληφθεί για γκράφιτι, θα πηγαίνει δίπλα σε έναν συντηρητή τέχνης προκειμένου να καταλάβει την αξία ενός έργου, για τη συντήρηση του οποίου κάποιοι αφιερώνουν τη ζωή τους. Στο ίδιο πλαίσιο, έχει γίνει ήδη συμφωνία για συμμετοχή θεάτρων στο συγκεκριμένο πρόγραμμα, όπως τα ΔΗΠΕΘΕ Χανίων, Βορείου Ελλάδος, Ιωαννίνων και το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.

Εκτός από το θέατρο, στις εναλλακτικές «ποινές» εντάσσεται και ο κινηματογράφος, με την προβολή ταινιών ανάλογα με τα βιώματα των ανήλικων παραβατών.

Η επιλογή της ταινίας θα γίνεται από έναν ειδικό σε συνεργασία με επιμελητή ανηλίκων και μετά την προβολή της θα ακολουθεί συζήτηση με ψυχολόγο, σε μια προσπάθεια θεραπείας του τραύματος που έχει το παιδί.

Ο τίτλος του προγράμματος είναι «Cinema therapy» και εν προκειμένω ο κινηματογράφος χρησιμοποιείται ως εργαλείο αυτογνωσίας, συναισθηματικής έκφρασης και ενδυνάμωσης. Μέσα από επιλεγμένες προβολές ταινιών, από καθοδηγούμενες συζητήσεις και δημιουργικές δραστηριότητες, τα παιδιά καλούνται να επεξεργαστούν τα συναισθήματά τους και να ενδυναμώσουν τις κοινωνικές δεξιότητές τους.

Αρχαίοι κλασικοί

Το πιο καινοτόμο, ωστόσο, αναμορφωτικό μέτρο είναι ένα οπτικοποιημένο διαδικτυακό πρόγραμμα με αναφορές σε αρχαίους κλασικούς, όπως ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, ο Σωκράτης και ο Ομηρος, σε σύνδεση με τη σημερινή εποχή.

Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος, τα παιδιά θα καλούνται να πάρουν θέση επάνω σε κρίσιμα θέματα ανθρώπινων σχέσεων μέσα από διαδραστικές ερωτήσεις, που θα έχουν ως στόχο να ενθαρρύνουν τη συζήτηση και τον προβληματισμό και όχι κατ’ ανάγκη να παρέχουν διδαχή. Τα παιδιά, όμως, θα μπορούν να δημιουργούν και τις δικές τους ιστορίες σε μορφή ψηφιακών κόμικ!

Την υποδομή και τις υπηρεσίες για το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα προσφέρουν το ακαδημαϊκό δίκτυο πανεπιστημίων GUNET, μια αστική εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με μέλη όλα τα ακαδημαϊκά ιδρύματα της χώρας (25 πανεπιστήμια) και το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο που διασυνδέει όλη την εκπαιδευτική και μαθητική κοινότητα της Ελλάδας.

Το παραπάνω πρόγραμμα, του οποίου επιστημονικά υπεύθυνη είναι η εγκληματολόγος Ευτυχία Κατσιγαράκη, γενική διευθύντρια ειδικών νομικών θεμάτων του υπουργείου Δικαιοσύνης, θα παρουσιαστεί στο Συμβούλιο της Ευρώπης τον Ιούνιο από την ελληνική ομάδα που το «εμπνεύστηκε» και το «τρέχει», τα δέκα μέλη της οποίας συμμετέχουν στο πρόγραμμα εθελοντικά (ανάμεσά τους είναι τρεις δικαστές ανηλίκων, τρεις δικηγόροι με εξειδίκευση στα παιδιά, το ερευνητικό πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας «Κώστας Στεφανής», το Πανεπιστήμιο Πειραιά και το Δημοκρίτειο).

Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα επελέγη το 2024 από τις 46 χώρες-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης ως μία από τις τρεις χώρες που ανέλαβαν να γράψουν τα κείμενα του Συμβουλίου για το πρόγραμμα «Φιλική προς τα παιδιά Δικαιοσύνη».

«Να μην στοχοποιηθούν»

Μιλούν στην «R» εκπρόσωποι των αθλητικών σωματείων που ετοιμάζονται να δεχθούν τους παραβατικούς ανηλίκους

Με θετικό πρόσημο υποδέχθηκαν τα αθλητικά σωματεία της χώρας το πρόγραμμα που θα υλοποιηθεί το επόμενο διάστημα, υποβάλλοντας από τις πρώτες κιόλας ημέρες αίτημα για τη συμμετοχή τους.

Η Χριστίνα Τζαλάλη, διεθνής προπονήτρια ιππασίας και θεραπευτικής ιππασίας στον Ιππικό Ομιλο Ιωαννίνων, μιλά στην «R» και εξηγεί τους τρόπους που μπορούν να βοηθηθούν οι ανήλικοι με την ιππασία και την ενασχόλησή τους με τα άλογα.

«Είμαστε ανοιχτοί σε τέτοιου είδους προγράμματα και ο στόχος μας είναι τα παιδιά αυτά να έχουν εναλλακτικές, ώστε να ξεφύγουν από την παραβατικότητα και να ενταχθούν ξανά ομαλά στο κοινωνικό σύνολο. Για να επιτευχθεί αυτό θα πρέπει οι συγκεκριμένοι ανήλικοι να έχουν ενεργό ρόλο στο σύνολο χωρίς να στοχοποιηθούν, γιατί σε αυτές τις ηλικίες είναι εύκολο να μπουν ταμπέλες. Το άλογο είναι θεραπευτικό από μόνο του, οπότε εμείς θέλουμε τα παιδιά να έχουν πλήρη ενασχόληση μαζί του. Οχι μόνο να ανεβαίνει και να κατεβαίνει από αυτό, αλλά να το φροντίζει, να το ταΐζει, να το καθαρίζει, να το σελώνει και γενικά να γνωρίζει ότι υπάρχει μια ευθύνη και μια προεργασία πριν το καβαλήσει», δηλώνει στην «R», η Χρ. Τζαλάλη, το επάγγελμα της οποίας είναι εγκληματολόγος.

Οπως τονίζει, το κάθε παιδί θα έχει έναν επιτηρητή, ο οποίος θα είναι σε συνεχή επαφή με τους υπεύθυνους του κάθε αθλητικού σωματείου και στη συνέχεια θα υπάρχει η σχετική αξιολόγηση.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ωστόσο, έχει το γεγονός πως ο Ιππικός Ομιλος Ιωαννίνων και στο παρελθόν έχει ενασχοληθεί με παιδιά που έχουν δείξει δείγματα παραβατικότητας.

«Το 2024, έπειτα από επικοινωνία με την εισαγγελέα, δεχτήκαμε ένα 14χρονο κορίτσι, το οποίο είχε κατηγορηθεί για κλοπή και συχνά έφευγε από το σπίτι του. Ευτυχώς είχαμε αποτέλεσμα και φάνηκε το συγκεκριμένο κορίτσι να κέρδισε τη δεύτερη ευκαιρία που του δόθηκε. Συνεπώς, έχουμε τη γνώση σε ψυχολογικό επίπεδο αλλά και την τεχνογνωσία να συμμετάσχουμε στο συγκεκριμένο πρόγραμμα και να βοηθήσουμε τα παιδιά», καταλήγει η Χρ. Τζαλάλη.

Ομαδικότητα

Την πεποίθηση ότι μέσα από το πνεύμα της ομαδικότητας και του αθλητισμού τα παιδιά αυτά θα μπουν στον ίσιο δρόμο εκφράζει ο Στέργιος Γεωργακόπουλος, πρόεδρος του Αθλητικού Σωματείου Πανοράματος Βούλας, στην Αττική.

«Είμαστε από τα πρώτα αθλητικά σωματεία που έχουμε εκδηλώσει ενδιαφέρον για το πρόγραμμα “Φιλική προς τα παιδιά Δικαιοσύνη” και θεωρούμε ότι πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό αναμορφωτικό μέτρο. Μέχρι σήμερα δεν έχουμε λάβει συγκεκριμένες οδηγίες από το υπουργείο Δικαιοσύνης, ωστόσο είμαστε σίγουροι ότι είναι ένα μέτρο αναμόρφωσης που θα βοηθήσει τα παραβατικά παιδιά. Στο σημείο αυτό να επισημάνω ότι δεν μιλάμε για εγκληματίες με βαριές κακοποιητικές συμπεριφορές, αλλά για ανηλίκους που έχουν υποπέσει σε μικρά πλημμελήματα», δηλώνει στην «R», ο Στ. Γεωργακόπουλος.

«Θεωρούμε ότι αυτά τα παιδιά αξίζουν μια δεύτερη ευκαιρία και μπορούν να υπάρξουν ουσιαστικά μέλη ενός σωματείου ώστε να μάθουν να λειτουργούν υπό το πρίσμα της ομαδικότητας και του αθλητισμού. Είμαστε ένα σωματείο με μεγάλες ευαισθησίες καθώς διαθέτουμε και τμήματα για παιδιά ΑμεΑ και στο πλαίσιο αυτό θέλαμε να ευαισθητοποιηθούμε και σε αυτά τα παιδιά. Σύμφωνα με την ενημέρωση που υπάρχει μέχρι σήμερα, κάθε παιδί που θα βρίσκεται στους αθλητικούς χώρους θα έχει έναν ορισμένο επιτηρητή, προκειμένου να παρακολουθεί και να αξιολογεί τη συμπεριφορά του», επισημαίνει ο πρόεδρος του Πανοράματος Βούλας.

Συνύπαρξη

Θετικός για το πρόγραμμα εμφανίζεται και ο Νικόλαος Μητσιόπουλος, προπονητής του αθλητικού συλλόγου ανθρώπων με αναπηρία «Η Ελπίδα της Θεσσαλονίκης», ο οποίος επισημαίνει ότι η συνύπαρξη των παιδιών με τους αθλητές θα είναι επωφελής για όλους. «Εχουμε μεγάλη ευαισθησία στους ανθρώπους που μας χρειάζονται και στόχος μας είναι να βοηθήσουμε τα παιδιά. Στον σύλλογό μας έχουμε 80 παιδιά με αναπηρίες και από αυτά τα εννέα είναι παραολυμπιονίκες και δέκα είναι μέλη των εθνικών ομάδων. Σε όλους τους ανθρώπους μπορεί κάτι να πάει στραβά, αλλά θα πρέπει να σηκωθούν και να δείξουν ότι μπορούν να αλλάξουν. Θεωρώ ότι η συμμετοχή μας σε αυτό το πρόγραμμα είναι καλή για όλους μας», λέει στην «R», ο Ν. Μητσιόπουλος.

Οπως τονίζει, όταν πριν από περίπου τρεις μήνες ενημερώθηκαν για το συγκεκριμένο πρόγραμμα ήταν θετικοί και για αυτό υπέβαλαν άμεσα αίτηση για συμμετοχή, ενώ το επόμενο διάστημα αναμένουν την τελική αποδοχή του αιτήματός τους.

30

31