Εισήγηση για αγορά μη εξυπηρετούμενων δανείων από το κράτος, συζήτησαν ΠτΔ – Συμβούλιο Οικονομίας

Την αγορά από το κράτος μη εξυπηρετουμένων δανείων προκειμένου να προστατευθεί η κύρια κατοικία ή επαγγελματική στέγη, με το γνωστό ενοίκιο αντί υποθήκης, συζήτησαν σήμερα το Εθνικό Συμβούλιο Οικονομίας με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη.

Την ίδια ώρα, στη σημερινή συνεδρίαση στο Προεδρικό τέθηκε επί τάπητος και το θέμα του διαχωρισμού της Τράπεζας Κύπρου σε “καλή” και “κακή”, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να συμφωνεί ότι δεν

πρέπει να απορριφθεί η οποιαδήποτε λύση προτού μελετηθούν οι επιπτώσεις που θα έχει στο τραπεζικό σύστημα και την οικονομία γενικότερα, όπως δήλωσε ο Πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Οικονομίας Χριστόφορος Πισσαρίδης.

Σε δηλώσεις μετά τη σύσκεψη, ο Αναπληρωτής Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Βίκτωρας Παπαδόπουλος ανέφερε ότι “η Κυβέρνηση βρίσκεται στο στάδιο της τελικής προετοιμασίας για την κατάθεση σειράς νομοσχεδίων σε τρεις βασικούς άξονες που θα ρυθμίζουν το θέμα της κύριας κατοικίας”.
Ο πρώτος άξονας είπε ότι αφορά το θέμα του τραπεζικού διαμεσολαβητή, για το οποίο οριστικές αποφάσεις θα ληφθούν στις επόμενες συνεδρίες του Υπουργικού Συμβουλίου και θα κατατεθεί νομοσχέδιο στη Βουλή “και από εκεί θα ξεκινά η πρώτη διασφάλιση εκείνων που πραγματικά έχουν ανάγκη”.

Ο δεύτερος αφορά, όπως είπε, τη μνημονιακή υποχρέωση της Κύπρου για την αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου που αφορά τη φερεγγυότητα νομικών και φυσικών προσώπων και πρόσθεσε ότι γίνεται τεράστια δουλειά από τρεις Επιτροπές (τεχνοκρατών, εμπλεκομένων φορέων, έχοντας συμβουλευτικό χαρακτήρα και διυπουργικής επιτροπής), στο Υπουργείο Οικονομικών.
“Σε αυτό τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας με σχετικό νομοσχέδιο που θα πρέπει να κατατεθεί μέχρι το τέλος του έτους, ρυθμίζεται εν πολλοίς και το θέμα της κύριας κατοικίας”, είπε ο κ. Παπαδόπουλος, σημειώνοντας ότι η σημερινή νομοθεσία στα θέματα φερεγγυότητας νομικών και φυσικών προσώπων είναι “εξαιρετικά αναχρονιστική”.

Τρίτος άξονας, είπε ο κ. Παπαδόπουλος, είναι η εξαγγελία του Προέδρου της Δημοκρατίας για το γνωστό ενοίκιο αντί υποθήκης (rent for mortgage).
“Σε εκείνες τις περιπτώσεις, που οι ιδιοκτήτες της κύριας κατοικίας ή επαγγελματικής στέγης δεν μπορούν να αποπληρώσουν, να μπορεί κάποιος άλλος οργανισμός να αναλαμβάνει το ακίνητο και να δίδεται ενοίκιο, με την προοπτική σε κάποιο χρόνο, αν υπάρχει δυνατότητα, να επανακτήσουν την κυριότητα του” εξήγησε, προσθέτοντας ότι “οι λεπτομέρειες θα ανακοινωθούν σε λίγες βδομάδες”.

Ο Αναπληρωτής Κυβερνητικός Εκπρόσωπος απαντώντας σε “επικρίσεις”, που ακούγονται για το θέμα της κύριας κατοικίας σημείωσε ότι “είναι ζήτημα ύψιστης προτεραιότητας για την Κυβέρνηση, μεγάλης ευαισθησίας ζήτημα, όπως και για όλες τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου” και ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί “με συλλογική ευθύνη και συναίνεση”, έτσι ώστε να μη δημιουργηθεί ζημιά στο οικονομικό οικοδόμημα και στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και να προστατευθούν οι ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.
“Εχει δημιουργηθεί ένα αχρείαστο αίσθημα πανικού που δεν δικαιολογείται”, είπε ο κ. Παπαδόπουλος, σημειώνοντας ότι “καμιά εκποίηση για την κύρια κατοικία δεν προβλέπεται να γίνει στο σύντομο μέλλον, καμιά επανάκτηση ακινήτου δεν έχει γίνει μέχρι στιγμής”.

Ο Αναπληρωτής Κυβερνητικός Εκπρόσωπος ανέφερε ότι “θα πρέπει όλοι μας να συναισθανθούμε το βάρος της ευθύνης που έχουμε απέναντι στη συνολική οικονομία και στους πολίτες και από κοινού Κυβέρνηση, κόμματα, Βουλή να αντιμετωπίσουμε αυτό το θέμα».
Ο κ. Παπαδόπουλος επεσήμανε ξανά ότι δεν συντρέχει λόγος πανικού και ότι ο πανικός που έχει δημιουργηθεί για το θέμα «δεν δικαιολογείται από τις εξελίξεις».

Για το θέμα διαχωρισμού της Τράπεζας Κύπρου σε «καλή» και «κακή», ο κ. Παπαδόπουλος είπε ότι «είναι θέμα των τραπεζών να αποφασίσουν πώς καλύτερα θα διαχειριστούν τα χαρτοφυλάκια τους».
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου Οικονομίας Χριστόφορο Πισσαρίδη τα σενάρια διαχωρισμού της Τράπεζας Κύπρου σε “καλή” και “κακή” συζητήθηκαν στη συνεδρία με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

“Αυτό στο οποίο συμφώνησε και ο Πρόεδρος είναι ότι δεν πρέπει να απορρίψουμε κάτι πριν να ξέρουμε ακριβώς ποιες θα είναι οι επιπτώσεις και περιμένουμε τις μελέτες που ετοιμάζονται και ελπίζουμε πολύ σύντομα να ξέρουμε”, είπε ο Χριστόφορος Πισσαρίδης.
Για το θέμα της προστασίας της κύριας κατοικίας είπε ότι συζητήθηκε με τον Πρόεδρο εισήγηση όπως το κράτος αγοράσει τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια με τον δανειολήπτη να παραμένει στην κατοικία, καταβάλλοντας ενοίκιο προς το κράτος, το οποίο θα καθίσταται ο ιδιοκτήτης του ακινήτου και θα έχει υποχρέωση να το ενοικιάσει στον σημερινό ιδιοκτήτη.

Ο δανειολήπτης, όπως εξήγησε ο κ. Πισσαρίδης, θα μπορεί σε δέκα με δεκαπέντε χρόνια να αγοράσει πίσω το δάνειο και να γίνει πάλι ο ιδιοκτήτης, πληρώνοντας κανονικά δόση για την αποπληρωμή του.

Σύμφωνα με τον κ. Πισσαρίδη, η λύση αυτή θα μπορούσε να δοθεί για συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους και πιο συγκεκριμένα για άνεργους, άτομα που έχουν χάσει μέρος τους εισοδήματός τους γιατί το επέβαλε η Τρόικα και άτομα για τα οποία θα διαπιστωθεί ότι δεν βρέθηκαν σε αυτή την κατάσταση από δικό τους λάθος.

Ερωτηθείς αν το κράτος έχει χρήματα για να αγοράσει τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, ο κ. Πισσαρίδης εξέφρασε την ελπίδα ότι η Τρόικα θα αντιμετωπίσει θετικά το ενδεχόμενο να συμβάλει αν το κράτος δεν έχει δικά του χρήματα.
“Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να βρούμε ένα τρόπο που να προστατεύεται η πρώτη κατοικία χωρίς να φέρουμε περισσότερα κακά στο τραπεζικό σύστημα”, ανέφερε ο Χριστόφορος Πισσαρίδης, προσθέτοντας ότι “είναι κάτι που είναι δύσκολο”.

Είπε, επίσης, ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα μπορούσαν να αγοραστούν και από επενδυτικά ταμεία. “Δεν βλέπω κινδύνους φτάνει να υπάρχει διασφάλιση ότι δεν θα βγάλουν από το σπίτι τον ιδιοκτήτη”, πρόσθεσε.
Ο κ. Πισσαρίδης ανέφερε ότι το Εθνικό Συμβούλιο Οικονομίας επεσήμανε τους κινδύνους που δημιουργούνται για το τραπεζικό σύστημα με το να προστατευθεί απόλυτα η κύρια κατοικία. “Ξέρουμε πολύ καλά πως για να ανακάμψει η κυπριακή οικονομία χρειάζεται τράπεζες υγιείς που να μπορούν να αρχίσουν τη δανειοδότηση και σε ιδιώτες και σε επιχειρήσεις”, είπε, προσθέτοντας ότι “αν (οι τράπεζες) δεν μπορούν στο μέλλον να χρησιμοποιούν την κατοικία σαν ασφάλιση δανείων τότε πάμε προς τα πίσω”.

“Σαν Συμβούλιο Εθνικής Οικονομίας λέμε ότι πρέπει να βρεθεί μια λύση αλλά πρέπει να ξέρουμε και τι είναι το κόστος αυτής της λύσης και στον φορολογούμενο και στο τραπεζικό σύστημα” επεσήμανε, συμπληρώνοντας ότι για αυτό το σκοπό ετοιμάζεται μελέτη στο Υπουργείο Οικονομικών.
Υπέδειξε παράλληλα ότι και η Κεντρική Τράπεζα έχει πολύ μεγάλο ρόλο να παίξει σε αυτό και υπενθύμισε τις δηλώσεις της Διοικητού Χρυστάλλας Γιωρκάτζιη για το θέμα, με τις οποίες -όπως είπε- συμφωνεί απόλυτα το Συμβούλιο Εθνικής Οικονομίας.

Ο Χριστόφορος Πισσαρίδης είπε ότι δεν πρέπει να “δαιμονοποιηθεί” οποιαδήποτε λύση και υπέδειξε ότι θα πρέπει να αναμένονται οι εισηγήσεις των ειδικών για το ποιες θα είναι οι επιπτώσεις για το κυπριακό τραπεζικό σύστημα, τον Κύπριο πολίτη και την οικονομία γενικά.