Ρευματοειδής αρθρίτιδα –Μπορούμε να διαχειριστούμε τον πόνο;

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια από τις ρευματοειδής αυτοάνοσες παθήσεις και επηρεάζει το 1% του πληθυσμού της γης. Περιγράφεται σαν χρόνια φλεγμονώδης, εξελικτική νόσος που προσβάλλει περισσότερο το γυναικείο φύλο γύρω στην ηλικία των 40-50 χρόνων. Επηρεάζει τις ίδιες

Την χαρακτηρίζει η φλεγμονή στον αρθρικό υμένα, προκαλώντας δυσκαμψία και πρήξιμο, που στη συνέχεια επηρεάζει τους τένοντες και τους συνδέσμους που στηρίζουν τις αρθρώσεις και αυτό προκαλεί δυσλειτουργίες και παραμορφώσεις. Επίσης, προκαλεί και απώλεια της πυκνότητας και δύναμης των οστών.

Τα γενικά συμπτώματα που είναι μακροχρόνια, περιλαμβάνουν κόπωση, ανορεξία και απώλεια βάρους και φυσικά πόνο στις αρθρώσεις. Τα επεισόδια μπορεί να διαρκούν εβδομάδες ή μήνες, με ενδιάμεση περίοδο ύφεσης, και συνήθως χειροτερεύουν κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Μπορεί ακόμα να επηρεάσει τα μάτια και εσωτερικά όργανα, προκαλώντας διογκώσεις και δυσλειτουργίες.

Μπορεί να επηρεάσει όλες τις αρθρώσεις στο σώμα μας, αν και οι περισσότεροι πιστεύουν ότι τα χέρια επηρεάζονται μόνο, απλά είναι το πιο εμφανές σημείο που τροποποιείται λόγω της ασθένειας, το οποίο δε καλύπτεται από ρούχα.

Εκτός από τη φαρμακευτική αγωγή που χορηγείται στους ρευματοπαθείς, χρησιμοποιούμε τη φυσιοθεραπεία για ανακούφιση του πόνου, βελτίωση της δυσκαμψίας καθώς επίσης γίνεται προσπάθεια για πιο αργή εξέλιξη των συμπτωμάτων προστατεύοντας έτσι τις αρθρώσεις από βλάβες.

Ο κάθε ασθενής πρέπει να έχει δικό του διαμορφωμένο πρόγραμμα βάση των καθημερινών του αναγκών και ικανοτήτων. Αυτό τροποποιείται ανάλογα με την πάροδο του χρόνου βάση της βελτίωσης ή χειροτέρευσης του ασθενή.

Γενικά η φυσιοθεραπεία αποτελείται από ήπιες, τακτικές ασκήσεις για να διατηρηθεί η μυϊκή δύναμη και η κινητικότητα των αρθρώσεων για να αποφύγουμε τη δυσκαμψία και τον πόνο. Φυσικά το πρόγραμμα δεν εξαρτάται μόνο από τις επισκέψεις στο φυσιοθεραπευτήριο αλλά στο πρόγραμμα για το σπίτι το οποίο θα δημιουργήσει ένας εκπαιδευμένος φυσιοθεραπευτής για τον ασθενή του.

Εγώ προσωπικά διαμορφώνω για το σπίτι απλές, σύντομες ασκήσεις διάτασης, χωρίς υπερβολικό φόρτο σε συνδυασμό με απλή καθημερινή αερόβια άσκηση (περπάτημα ή κολύμπι). Ένα πρόγραμμα βασισμένο σε αυτή τη δομή μπορεί να ισχυροποιήσει τους μυς για καλύτερη στήριξη και λειτουργία χωρίς όμως να επιβαρύνει την ανάλογη άρθρωση. Αυτό στη συνέχεια θα πετύχει γενικό έλεγχο του σώματος όσο αφορά βάρος, λειτουργία και δύναμη. Επίσης αυξάνει τη ψυχική διάθεση του ατόμου όταν βλέπει ότι μπορεί να κάνει πολλά πράγματα της καθημερινότητας καθώς και άλλες δραστηριότητες.

Στη φυσιοθεραπεία μπορεί να γίνουν ήπιοι χειρισμοί με μικρές κινητοποιήσεις χωρίς ιδιαίτερη δύναμη. Με αυτό το τρόπο μπορούν οι πιεσμένες αρθρώσεις να ηρεμήσουν και να επανέλθουν σε λειτουργικά επίπεδα με όσο το δυνατό λιγότερο πόνο.

Οι χειρισμοί αυτοί μπορεί να είναι ενεργητικοί με ελαφριά αντίσταση, παθητικοί ή ενεργοπαθητικοί με βοήθεια και στήριξη. Πάντα εξαρτάται από τον ασθενή που έχουμε και την εξέλιξη της νόσου στην άρθρωση που θα δουλέψουμε. Αν θα χρησιμοποιήσουμε χειρισμούς πρέπει να είναι ήπιας μορφής με μικρό εύρος κίνησης έτσι ώστε να μην βάζουμε το σώμα στην αμυντική του λειτουργία, δηλαδή να γίνεται επιπλέον σύσπαση για προστασία και να έχουμε στο τέλος το αντίθετο από το επιθυμητό αποτέλεσμα λόγο του αντανακλαστικού προστασίας.

Θεραπείες που αφορούν αύξηση της εσωτερικής θερμοκρασίας της άρθρωσης φαίνεται να βοηθούν πολύ στις περιπτώσεις αυτές. Μερικές τεχνικές είναι η διαθερμία και ο θεραπευτικός υπέρηχος που αυξάνουν την θερμοκρασία στους ιστούς, τους μαλακώνουν και έτσι η άρθρωση θα είναι και πιο ήρεμη αλλά και με αυξημένη κίνηση.

Όταν υπάρχει έξαρση των τοπικών φλεγμονών χρησιμοποιείται κρυοθεραπεία για μείωση της φλεγμονής και της εξάπλωσης της σε όλη την άρθρωση και τους γύρω ιστούς και μερικές φορές εφαρμόζονται και λεμφικές τεχνικές.

Αυτά σε συνδυασμό με ηλεκτροθεραπεία και ασκήσεις εύρους κίνησης είναι ο ιδανικότερος συνδυασμός για μείωση του πόνου και βελτίωση καθημερινότητας των ατόμων με ρευματοειδή αρθρίτιδα.

Οι χειρισμοί αυτοί μπορεί να είναι ενεργητικοί με ελαφριά αντίσταση, παθητικοί ή ενεργοπαθητικοί με βοήθεια και στήριξη. Πάντα εξαρτάται από τον ασθενή που έχουμε και την εξέλιξη της νόσου στην άρθρωση που θα δουλέψουμε. Αν θα χρησιμοποιήσουμε χειρισμούς πρέπει να είναι ήπιας μορφής με μικρό εύρος κίνησης έτσι ώστε να μην βάζουμε το σώμα στην αμυντική του λειτουργία, δηλαδή να γίνεται επιπλέον σύσπαση για προστασία και να έχουμε στο τέλος το αντίθετο από το επιθυμητό αποτέλεσμα λόγο του αντανακλαστικού προστασίας.

Θεραπείες που αφορούν αύξηση της εσωτερικής θερμοκρασίας της άρθρωσης φαίνεται να βοηθούν πολύ στις περιπτώσεις αυτές. Μερικές τεχνικές είναι η διαθερμία και ο θεραπευτικός υπέρηχος που αυξάνουν την θερμοκρασία στους ιστούς, τους μαλακώνουν και έτσι η άρθρωση θα είναι και πιο ήρεμη αλλά και με αυξημένη κίνηση.

Όταν υπάρχει έξαρση των τοπικών φλεγμονών χρησιμοποιείται κρυοθεραπεία για μείωση της φλεγμονής και της εξάπλωσης της σε όλη την άρθρωση και τους γύρω ιστούς και μερικές φορές εφαρμόζονται και λεμφικές τεχνικές.

Αυτά σε συνδυασμό με ηλεκτροθεραπεία και ασκήσεις εύρους κίνησης είναι ο ιδανικότερος συνδυασμός για μείωση του πόνου και βελτίωση καθημερινότητας των ατόμων με ρευματοειδή αρθρίτιδα.

Οι χειρισμοί αυτοί μπορεί να είναι ενεργητικοί με ελαφριά αντίσταση, παθητικοί ή ενεργοπαθητικοί με βοήθεια και στήριξη. Πάντα εξαρτάται από τον ασθενή που έχουμε και την εξέλιξη της νόσου στην άρθρωση που θα δουλέψουμε.

Αν θα χρησιμοποιήσουμε χειρισμούς πρέπει να είναι ήπιας μορφής με μικρό εύρος κίνησης έτσι ώστε να μην βάζουμε το σώμα στην αμυντική του λειτουργία, δηλαδή να γίνεται επιπλέον σύσπαση για προστασία και να έχουμε στο τέλος το αντίθετο από το επιθυμητό αποτέλεσμα λόγο του αντανακλαστικού προστασίας.

Θεραπείες που αφορούν αύξηση της εσωτερικής θερμοκρασίας της άρθρωσης φαίνεται να βοηθούν πολύ στις περιπτώσεις αυτές. Μερικές τεχνικές είναι η διαθερμία και ο θεραπευτικός υπέρηχος που αυξάνουν την θερμοκρασία στους ιστούς, τους μαλακώνουν και έτσι η άρθρωση θα είναι και πιο ήρεμη αλλά και με αυξημένη κίνηση.

Όταν υπάρχει έξαρση των τοπικών φλεγμονών χρησιμοποιείται κρυοθεραπεία για μείωση της φλεγμονής και της εξάπλωσης της σε όλη την άρθρωση και τους γύρω ιστούς και μερικές φορές εφαρμόζονται και λεμφικές τεχνικές.

Αυτά σε συνδυασμό με ηλεκτροθεραπεία και ασκήσεις εύρους κίνησης είναι ο ιδανικότερος συνδυασμός για μείωση του πόνου και βελτίωση καθημερινότητας των ατόμων με ρευματοειδή αρθρίτιδα.

Ο κύριος στόχος πρέπει να είναι πάντοτε προγράμματα που βοηθούν τις αρθρώσεις με την αποφυγή επιπλέον σύσπασης των γύρω ιστών και έτσι το εύρος κίνησης βελτιώνεται και η πίεση στην άρθρωση δεν αυξάνεται. Όταν εκπαιδευτεί ένας ασθενής στο ειδικά διαμορφωμένο του πρόγραμμα μπορεί να χρησιμοποιεί τις ασκήσεις αυτές το πρωί καθώς και το απόγευμα για να είναι σε καλύτερη κατάσταση οι αρθρώσεις του το επόμενο πρωί και να μην πονά.

Το πρόγραμμα ενδυνάμωσης γίνεται κυρίως με ισομετρικές ασκήσεις για αποφυγή εσωτερικών τραυματισμών στις αρθρώσεις. Η σύσπαση πρέπει να είναι ελεγχόμενη σε απόδοση δύναμης και με διάρκεια όχι με έντονο και γρήγορο τρόπο.

Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και διαφορετικές θεραπείες όπως βελονισμός, τεχνική Bowen, Γιόγκα και άλλες.

Υπάρχουν ειδικά βοηθήματα για να αποφεύγονται κινήσεις που υποχρεωτικά δεν πρέπει να γίνονται για αποφυγή τραυματισμού αρθρώσεων, όπως για παράδειγμα ειδικές πιάστρες για κλειδιά ή πώματα. Επίσης υπάρχουν ορθωτικά μέσα για ενίσχυση άκρων και αρθρώσεων

Το αερόβιο κομμάτι της άσκησης τους μπορεί να είναι κολύμπι, ποδηλασία, υδροθεραπεία κ.ά.

Για αυτά μπορούν να ενημερωθούν οι ενδιαφερόμενοι και από τον Αντιρευματικό σύνδεσμο Κύπρου.

Ο κάθε ασθενής πρέπει σε συνεργασία με το φυσιοθεραπευτή του να διαμορφώσει το ιδανικότερο πρόγραμμα για στις δικές του δυνατότητες και ανάγκες έχοντας πάντα υπόψη τη διατήρηση της μυϊκής μάζας και την αντοχή. Άρα ο συνδυασμός αεροβικής άσκησης και απλών ασκήσεων ενδυνάμωσης είναι ότι καλύτερο.

*Φυσιοθεραπευτής