«Λόγος και Αντίλογος»: Ο πολιτισμός για εμάς σήμερα

Η εκπομπή «Λόγος και Αντίλογος» που πραγματοποιείται στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, συνεχίζει να ενημερώνει το ευρύ κοινό για διάφορα θέματα που άπτονται της επικαιρότητας.

Η τελευταία μετάδοση που έγινε στις 14 Σεπτεμβρίου 2021, είχε τίτλο «Ο Πολιτισμός για μας σήμερα». Οι Καθηγητής Μιχάλης Πιερής, Επίτιμος Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Πολιτιστικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Κύπρου,

Ευαγόρας Καραγιώργης, Εκπαιδευτικός και Συνθέτης, Χριστίνα Πιερή, Νηπιαγωγός, Απόφοιτος Δραματικής Σχολής και μέλος του Θεατρικού Εργαστηρίου του Πανεπιστημίου Κύπρου και Μιχάλης Φιλιππάκης, Πτυχιούχος Κλασσικών Σπουδών, επίσης μέλος του Θεατρικού Εργαστηρίου του Πανεπιστημίου Κύπρου, ανέδειξαν τη σημασία του πολιτισμού και αναφέρθηκαν παράλληλα στο καίριο πλήγμα που δέχθηκε η τέχνη πνευματικά και οικονομικά, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού. Έγιναν επίσης αναφορές στο πρόγραμμα του τρέχοντος πολιτιστικού φεστιβάλ της Αξιοθέας, αλλά και πως αντιμετώπισε την κρίση της πανδημίας εν καιρώ εγκλεισμού το Πολιτιστικό Κέντρο. 

Ειπώθηκε πως τα θέματα του πολιτισμού δυστυχώς δεν βρίσκονται στο κέντρο της συλλογικής συνείδησης του τόπου μας, δηλαδή οι φορείς που μπορούν να στηρίξουν τον πολιτισμό δεν είναι σε θέση να αξιολογήσουν σωστά τις πιο ποιοτικές εργασίες και να στηρίξουν έτσι ένα αξιόλογο πρόγραμμα πολιτισμού. Ως παράδειγμα καταγράφηκε η δράση του Θεατρικού Εργαστηρίου του Πανεπιστημίου Κύπρου, η δράση του οποίου άρχισε πριν από 23 χρόνια με το μεσαιωνικό Χρονικό της Κυπρου του Λεoντίου Μαχαιρά. Τονίστηκε η θεμελιακή σημασία αυτής της παράστασης καθώς στη γλώσσα του Μαχαιρά στηρίζεται η σύγχρονη κυπριακή διάλεκτος, αφού ο Μαχαιράς δενέγραψε στη λογια ούτε στα γαλλικά που τα γνώριζε απταίστως, αλλά  στην ομιλουμένη των συμπατριωτών του, αναδεικνύοντας όλες τις αρετές του προφορικού λόγου, όπως τoν μιλούσαν οι παππούδες και προπαπάπποι μας.  Αυτή την υπέροχη γλώσσα την αξιοποίησαν σημαντικοί συγγραφείς όπως ο λόγιος Φραγκοκυπριώτης Στέφανος Λουιζινιανός που έχει τεκμηριωθεί ότι είναι ο Ανώνυμος ποιητής των Κυπριακών Ερωτικών του 16ου αιώνα, o Βασίλης Μιχαηλίδης, o Δημήτρης Λιπέρτης, o Μιχάλης Πασιαρδής, κ.ά. Mάλιστα επισημάνθηκε ότι παρόλο που το σενάριο του έργου του Μαχαιρά προσαρμόστηκε, με βάση υπόδειξη του Κωστή Κολώτα προκειμένου να παρουσιαστεί σε όλα τα Λύκεια της Κύπρου, εντούτοις αυτό δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Και τούτο διότι ο ποιοτικός πολιτισμός δυσκολεύεται να βρει την υποστήριξη που του αρμόζει ώστε να φτάσει σε όλο το λαό της  Κύπρου.

Κατά τη διάρκεια της εκπομπής υποβλήθηκαν αρκετά ερωτήματα ακροατών. Ανάμεσα σε άλλα, ήταν το ερώτημα για το πώς γίνεται κατά την άποψη των συμμετεχόντων μια σωστή επιλογή ή αξιολόγηση επιβράβευσης ατόμων που υπηρετούν τον πολιτισμό, ποιες ειναι οι λεπτομέρειες που συγκροτούν την αρμονία ενός έργου, ποιητικού ή και άλλων, προερχομένων από το χώρο των καλών τεχνών, ως προς την ποιητική τέχνη. Έγινε επίσης εκτενής αναφορά  για το ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα αν υπήρχε σωστή μουσική παιδεία στην εκπαίδευση, αν ο ηθοποιός γίνεται ή γεννιέται, αν ισχύει ότι η κίνηση των λέξεων προκύπτει από τον εσωτερικό κυματισμό της ατομικής συγκίνησης και ποια η διαφορά ανάμεσα στο μέτρο από τον ρυθμό. Επιπρόσθετα απαντήθηκαν ερωτήματα όπως κατά πόσον οι ηθοποιοί έχουν ήρωες κι αν ταυτίζονται με ιστορικές προσωπικότητες και αν ο ρόλος που υποδύονται είναι δική τους επιλογή ή του σκηνοθέτη.

Σε καταληκτικό σχόλιο οι συμμετέχοντες ανέφεραν ότι για να επιτύχει οτιδήποτε ο κόσμος πρέπει να ψάχνει γενικότερα. Πρέπει να πηγαίνεις αντίθετα με το ρεύμα, οπως το έθεσε ο Σεφέρης σ’ ένα του στίχο που λέει  «να λάμνεις στο σκοτεινό ποταμό πάνω νερά» Έτσι και o συνειδητοποιημένος πολίτης πρέπει να πηγαίνει  «κόντρα στον καιρό», όπως το τραγούδησαν οι Χαήνιδες, και αν χρειαστεί να γίνεται καμιά φορά και συγκρουσιακός. Ο καθένας θα πρέπει να προσπαθεί να ανακαλύψει την αλήθεια σε όλες τις μορφές της τέχνης και του πολιτισμού, τη μουσική, τη ζωγραφική, τη λογοτεχνία και την ποίηση. Ο πολιτισμός είναι ένα αγαθό που ο κάθε λαός οφείλει να το διεκδικεί.

Για να παρακολουθήσετε τις εκπομπές «Λόγου και Αντίλογου» μπορείτε να επισκεφθείτε τον σύνδεσμο: http://www.ucy.ac.cy/el/logos

Keywords
Τυχαία Θέματα