Φεύγει, παραμένει ή ξανάρχεται

Τρία τα σενάρια για το Μπαρμπαρός - Λήγει σήμερα η NAVTEXΑκόμη κι αν αποχωρήσει το ερευνητικό σκάφος από την κυπριακή ΑΟΖ, η Άγκυρα θα συνεχίσει να αμφισβητεί τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, στο πλαίσιο της επιθετικής ενεργειακής της στρατηγικήςΗ τουρκική NAVTEX, η οποία εκδόθηκε τον Οκτώβριο και αφορά περιοχές της κυπριακής ΑΟΖ, λήγει σήμερα στις 10 το βράδυ. Ως εκ τούτου, το τουρκικό σκάφος Μπαρμπαρός, που πραγματοποιεί παράνομες έρευνες εδώ και δυόμισι μήνες, θεωρητικά θα πρέπει να αποχωρήσει από τις θάλασσές μας. Αυτό, ωστόσο, δεν είναι σίγουρο, αφού υπάρχουν τρία σενάρια ανοιχτά, σε σχέση με τα επόμενα βήματα των Τούρκων:1. Πληροφορίες αναφέρουν πως είναι πιθανόν η Τουρκία να επεκτείνει τη NAVTEX για μια νέα χρονική περίοδο -εάν αποφασίσει να δεσμεύσει εκ νέου τις ίδιες περιοχές- και το Μπαρμπαρός να μην φύγει καθόλου από την κυπριακή ΑΟΖ.2. Ενδέχεται, επίσης, να εκδώσει καινούργια NAVTEX, που να αναφέρεται σε ελαφρώς διαφορετικές περιοχές της κυπριακής ΑΟΖ και να επανέλθει με την πάροδο μερικών ημερών ή ακόμη και να μετακινηθεί αμέσως σε νέα θέση.3. Μπορεί να φύγει εντελώς από την κυπριακή ΑΟΖ. Σε μια τέτοια περίπτωση, το ερευνητικό σκάφος ενδέχεται να επιστρέψει στην Τουρκία. Ανοιχτό είναι, όμως, και το σενάριο να κινηθεί προς την κατεύθυνση του Καστελόριζου, εκμεταλλευόμενο την πολιτική κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα, όπως είχε διαρρεύσει τις προηγούμενες ημέρες.Χθες, πάντως, το τουρκικό ερευνητικό σκάφος έκανε κύκλους νοτιοανατολικά των κυπριακών ακτών, σύμφωνα με την ένδειξη πορείας του Marine Traffic. Η Άγκυρα, που κρατούσε κλειστά τα χαρτιά της, ενδέχεται να δείξει τις προθέσεις της κατά τη διάρκεια της σημερινής ημέρας αλλά δεν αποκλείεται το Μπαρμπαρός να αναχωρήσει για την Τουρκία και να επιστρέψει έπειτα από μερικές ημέρες, εάν δεν κινηθεί προς στα ελληνικά νερά. Σύμφωνα, μάλιστα, με εκτιμήσεις, η όποια απόφαση ανανέωσης της παραμονής του Μπαρμπαρός στις κυπριακές θάλασσες, θα ληφθεί στο ανώτατο επίπεδο, δηλαδή από το περιβάλλον του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν.Περιμένουν…Η ενδεχόμενη επιστροφή του Μπαρμπαρός συνδέεται με τη νέα ερευνητική δραστηριότητα που θα αναπτύξει η κοινοπραξία ENI-KOGAS στο θαλάσσιο τεμάχιο 9 της κυπριακής ΑΟΖ. Ως γνωστόν, μετά το τέλος της ερευνητικής γεώτρησης στον «Ονασαγόρα», οι εταιρείες αποφάσισαν να τρυπήσουν νοτιότερα, στο δυνητικό κοίτασμα «Αμαθούσα». Σύμφωνα με πληροφορίες, αυτή τη στιγμή βρίσκονται στη διαδικασία προγραμματισμού και μετακίνησης του εξοπλισμού και, αναλόγως των καιρικών συνθηκών, αναμένεται πως η γεώτρηση θα ξεκινήσει κάποια στιγμή εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου του Ιανουαρίου.Η Κυβέρνηση, πάντως, τηρεί στάση αναμονής, περιμένοντας τις εξελίξεις και αξιολογώντας τις όποιες πληροφορίες φτάνουν κοντά της για τις κινήσεις των Τούρκων.

Ο Υπουργός Άμυνας, Χριστόφορος Φωκαΐδης, δήλωσε χθες πως «παρακολουθούμε τις κινήσεις του Μπαρμπαρός και την όλη κατάσταση». Τόνισε πως δεν θα ήταν σοφό να συμβάλουμε στα όποια επικοινωνιακά παιγνίδια της Άγκυρας, χωρίς να σχολιάσει περαιτέρω. Διευκρίνισε, πάντως, πως ο στρατός είναι πάντοτε έτοιμος και αξιολογεί όλα τα σενάρια. Σημειώνεται ότι οι όποιες εξελίξεις αναμένεται να τεθούν προς αξιολόγηση και ενώπιον των πολιτικών αρχηγών, όταν αποκρυσταλλωθεί η εικόνα.Δεν σημαίνει τίποταΠάντως, ακόμη κι αν το Μπαρμπαρός φύγει από την κυπριακή ΑΟΖ, αυτό δεν σημαίνει και πολλά πράγματα, όπως εξήγησε στη «Σημερινή» ο Αντιστράτηγος εν αποστρατεία και πρώην Υπουργός Άμυνας, Φοίβος Κλόκκαρης, καθώς η κρίση που ζούμε σήμερα δεν έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία. Κι αυτό επειδή η Τουρκία εντάσσει την παράνομη δραστηριότητα του ερευνητικού σκάφους σε ένα γενικότερο πλαίσιο αμφισβήτησης τόσο της ΑΟΖ όσο και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Επί της ουσίας, η Τουρκία έχει εντείνει την παράνομη επιθετική ενεργειακή στρατηγική της σε βάρος της ΑΟΖ της Κύπρου από το 2011 και την κορύφωσε το 2014. Όμως εμείς, όπως επεσήμανε ο κ. Κλόκκαρης, αντιδράσαμε με την άρση της συμμετοχής μας στις συνομιλίες, μόνο όταν το Μπαρμπαρός πραγματοποίησε έρευνες και στο νότιο τμήμα της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το γεγονός αυτό θέτει επιτακτικά το ζήτημα αλλαγής της στρατηγικής μας.Κορύφωση το ΜπαρμπαρόςΤο 2011, ανέφερε ο κ. Κλόκκαρης, η Τουρκία προέβη σε παράνομη οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας με το ψευδοκράτος. Ακολούθως οι Τούρκοι ανέθεσαν στην εταιρεία ΤΡΑΟ να διαχωρίσει θαλάσσια τεμάχια προς βορρά, ανατολή και νότο της Κύπρου, αδειοδοτώντας της παράνομα μέρος της κυπριακής ΑΟΖ. Στη συνέχεια πραγματοποίησαν και γεώτρηση στα κατεχόμενα. Μετά η Άγκυρα εξέδωσε προειδοποίηση, σύμφωνα με την οποία, η περιοχή δυτικά του μεσημβρινού 32° 16’ 18’’ Α, εμπίπτει στην υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας -ενώ σε αυτήν βρίσκονται τα οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ 1, 4, 5, 6 και 7- και δήλωσε πως δεν θα επιτρέψει έρευνες από εταιρείες εντός της περιοχής αυτής και θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας των συμφερόντων της.

Το 2014, μετά την έλευση του Μπαρμπαρός και στο νότιο τμήμα της ΑΟΖ μας και τις αντιδράσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Τουρκία αποφάσισε σε επίπεδο Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας να ενισχύσει την επιδρομική της πολιτική σε βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων και της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Επί της ουσίας, με τις κινήσεις στις οποίες προέβη η Τουρκία από το 2011 μέχρι σήμερα, διεκδικεί για τον εαυτό της περίπου το 40% της κυπριακής ΑΟΖ και άλλο 30% για το ψευδοκράτος.Σε όλα αυτά, υπογράμμισε ο κ. Κλόκκαρης, η αντίδρασή μας δεν ήταν η δέουσα, αφού συνεχίσαμε να λαμβάνουμε μέρος στις συνομιλίες μέχρι τον Οκτώβριο του 2014. «Ακόμη κι αν φύγει το Μπαρμπαρός σήμερα, η Τουρκία δεν αποποιείται των αξιώσεων αυτών, ούτε ακυρώνει τις προηγούμενές της ενέργειες», υπογράμμισε, επισημαίνοντας πως η αντίδρασή μας ήταν, καθ’ όλη την εξέλιξη της επιθετικής στρατηγικής της Άγκυρας σε βάρος της ΑΟΖ μας, υποτονική.Ο ρόλος της Εθνικής ΦρουράςΟΠΩΣ σημείωσε ο Φοίβος Κλόκκαρης, ερωτηθείς για το γεγονός πως το Μπαρμπαρός βρήκε μια Κύπρο μη επαρκώς θωρακισμένη, τα τελευταία χρόνια έχει διαφανεί πως διαδοχικές κυβερνήσεις δεν πιστεύουν ούτε στον αποτρεπτικό ρόλο της Εθνικής Φρουράς ούτε στον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ως διαπραγματευτικό χαρτί. Η υποβάθμιση της Εθνικής Φρουράς αναδεικνύει τη φοβερή υποτίμηση της τουρκικής στοχοθεσίας και απειλής, καθώς και του αποτρεπτικού ρόλου τον οποίο μπορεί να διαδραματίσει η Εθνική Φρουρά, είπε.

Απόδειξη τούτου είναι ότι μόνο μικρό μέρος από τις εισφορές του Ταμείου Αμυντικής Θωράκισης διατίθεται για τον εξοπλισμό της Εθνικής Φρουράς, παρά τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας, με αποτέλεσμα η Εθνική Φρουρά να παραμεληθεί και να καθηλωθεί ο εκσυγχρονισμός της. «Ιδιαίτερα στον θαλάσσιο χώρο υπάρχει σοβαρό επιχειρησιακό κενό και αδυναμία αποτροπής», υπογράμμισε. Έστω και αργά, ανέφερε, θα πρέπει να διατίθενται όλες οι εισπράξεις του Ταμείου Αμυντικής Θωράκισης για τον εξοπλισμό της Εθνικής Φρουράς, πάντα στο πλαίσιο υποστήριξης συγκεκριμένης οργανωτικής δομής.Τα αίτια παραμένουνΣε χθεσινή δήλωσή του, ο Πρόεδρος του ΕΥΡΩΚΟ, Δημήτρης Συλλούρης, ανέφερε πως «η απλή αποχώρηση του Μπαρμπαρός από την κυπριακή ΑΟΖ, χωρίς η Τουρκία να ξεκαθαρίζει ότι σέβεται απόλυτα τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, δεν μπορεί να αποτελέσει αιτία για επάνοδο στις συνομιλίες, απλά γιατί τα αίτια της αποχώρησής μας από αυτές, παραμένουν».Αν επιστρέψουμε άρον άρον στις διαπραγματεύσεις, τότε θα δικαιώσουμε την πειρατική συμπεριφορά της Άγκυρας και είναι σίγουρο ότι τότε η προκλητικότητα και οι απειλές της Τουρκίας κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας θα ενταθούν και θα εδραιωθούν, προειδοποίησε. «Την ίδια ώρα οι πιέσεις στην πλευρά μας θα ισχυροποιηθούν, με αποτέλεσμα να βρεθούμε μπροστά σε εκβιαστικά διλλήματα να δεχθούμε νέα τετελεσμένα με μη αναστρέψιμες συνέπειες», τόνισε. Καταληκτικά ανέφερε ότι ήρθε η ώρα να ξεκαθαρίσουμε στη διεθνή κοινότητα και ιδιαίτερα στους Ευρωπαίους εταίρους ότι έχουν υποχρέωση να πιέσουν την Τουρκία να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία και να εφαρμόσει όσα προκύπτουν μέσα από το Πρωτόκολλο της Άγκυρας και τις κυπρογενείς υποχρεώσεις της.