Ενδιαφέρον άρθρο - Χαμηλό νάτριο και κράμπες στους αθλητές

Πολλές φορές πιστεύουμε πως όταν έχουμε κράμπα οφείλεται σε αφυδάτωση και χαμηλά επίπεδα μαγνησίου στο σώμα. Έτσι πίνουμε συνέχεια νερό και τρώμε φαγητά πλούσια σε μαγνήσιο. Έρευνες όμως, δείχνουν πως η κυρία αιτία για τις κράμπες είναι πολύ χαμηλά επίπεδα νατρίου (Hyponatremia) στο οργανισμό μας και αυτό μπορεί να φέρει πολύ αρνητικές επιπτώσεις σε ένα αθλητή ή σε κάποιο άτομο που γυμνάζεται συστηματικά.

Το χαμηλό νάτριο ή hyponatremia, είναι μια διαταραχή ή ανωμαλία στην ισορροπία υγρών- ηλεκτρολυτών στο αίμα μας, με αποτέλεσμα το νάτριο στο αίμα μας να πέφτει σε πολύ χαμηλά επίπεδα (λιγότερο από 135 mmol/liter).  Αν το νάτριο παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα και συνεχίζει να μειώνεται, τότε, μπορεί να προκαλέσει σύγχυση στο οργανισμό και να φέρει ναυτία, πονοκέφαλο, φουσκώματα, εμετό και λιποθυμία.

Ο ρόλος του νατρίου είναι πολύ σημαντικός αφού παίζει καθοριστικό ρόλο στη σύσπαση των μυών. Το τι προκαλεί αυτή την διαταραχή είναι η υπερβολική κατανάλωση υγρών σε συνδυασμό με υπερβολικό χάσιμο νατρίου από τον ιδρώτα. Για παράδειγμα, αυτή η διαταραχή συμβαίνει πολύ συχνά σε μαραθωνοδρόμους. Πολλές φορές το χάσιμο νατρίου είναι εμφανές στο πρόσωπο τους και στα ρούχα τους. Υπάρχει δηλαδή ιδρώτας με άσπρο χρώμα πάνω τους. Αυτό το άσπρο χρώμα είναι το νάτριο που φεύγει μέσω του ιδρώτα από το οργανισμό μας.  

Η υπερβολική κατανάλωση νερού, πολλές φορές αυξάνει το κίνδυνο γι’ αυτή τη διαταραχή. Για παράδειγμα, μια μαραθωνοδρόμος που είχε πάθει αυτή τη διαταραχή, κατανάλωσε τη νύχτα πριν την κούρσα της 10 λίτpα νερό με τη ελπίδα να μείνει καλά ενυδατωμένη κατά τη διάρκεια της κούρσας της. 

Αυτό όμως, έφερε αντίθετα αποτελέσματα αφού αυτό προκάλεσε υπερβολικό ιδρώτα και μέσω του ιδρώτα χανόταν αρκετό νάτριο από το οργανισμό της με αποτέλεσμα να μην μπορέσει να τελειώσει την κούρσα της. Όταν την εξέτασαν βρήκαν πολύ χαμηλά επίπεδα νατρίου (λιγότερο από 125 mmol).  Άλλοι παράγοντες που μπορεί να φέρουν αυτή τη διαταραχή είναι το φύλο, η κληρονομικότητα, το πόσο γυμνασμένος είναι κάποιος, και το πώς είναι διαμορφωμένο το σώμα του.

Μερικά από τα συμπτώματα αυτής της διαταραχής είναι φουσκωμένο στομάχι, απότομη αύξηση κιλών, φουσκωμένα χέρια και πόδια, ναυτία και εμετός, δυνατός πονοκέφαλος, ζαλάδες, υπερβολική κούραση, ανησυχία, σύγχυση, άστατη αναπνοή και λιποθυμία.

Αυτή η διαταραχή μπορεί να συμβεί στους αθλητές αλλά και στον τακτικά αθλούμενο κόσμο. Για να αποφευχθεί αυτή η διαταραχή θα πρέπει να καταναλώνουμε ηλεκτρολύτες (που να περιέχουν νάτριο) κατά την διάρκεια της προπόνησης μας όταν είναι πέρα των 40-45 λεπτών, νάτριο στην διατροφή μας (συνήθως το φαγητό που τρώμε έχει αρκετό) αλλά και να προσέχουμε τη ποσότητα υγρών που πίνουμε. Καλό θα ήταν να ζυγίζεστε πριν και μετά την άσκηση ή προπόνηση σας και να δείτε ποσά υγρά χάσετε. Ο στόχος πρέπει να είναι να καλύψετε εκείνα τα υγρά.

Νικολέτα Μιχαηλίδου, M.S., R.D

Κλινική και Αθλητική Διαιτολόγος/ Διατροφολόγος Εθνικών Ομάδων ΚΟΠ