"Η εικόνα του Ιησού είναι ένα ψέμα"

Ανατροπή στα όσα γνωρίζαμε επιχειρεί να κάνει μέσω μιας ανάλυσης μια ιστορικός.

Το ερώτημα «πώς έμοιαζε άραγε ο Ιησούς Χριστός» δεν είναι ένα ερώτημα το οποίο πέφτει για πρώτη φορά στο τραπέζι. Λίγα μόλις χρόνια πριν, σφοδρές αντιδράσεις είχαν προκληθεί έπειτα από την ψηφιακή αναπαράσταση του προσώπου του Ιησού, σε ντοκιμαντέρ του BBC, με βάση διάφορα αρχαιολογικά ευρήματα.

Όπως εξηγεί η ιστορικός Joan Taylor, o σκούρος τόνος του δέρματος ήταν σωστός, τα μαλλιά και το μούσι μαύρα και κοντοκουρεμένα, αλλά η μύτη, τα χείλη, ο λαιμός, τα μάτια, τα βλέφαρα, τα φρύδια, ακόμη και η έκφραση, ήταν προϊόντα υποθέσεων. Σημειώνει δε, στο άρθρο της, πως ως ιστορικός η ίδια η προσπάθειά της να δημιουργήσει την εικόνα του Ιησού με ακρίβεια στο μυαλό της θα τη βοηθήσει να τον καταλάβει επακριβώς.

«Η εικόνα του Ιησού όπως αυτός απεικονίζεται εδώ και αιώνες στη Χριστιανική Τέχνη, δεν είναι ακριβής αλλά ένα ψέμα, ένα εμπορικό προϊόν. Ένας άνδρας με μακριά μαλλιά, χωρίστρα στη μέση, μακρύ μούσι, συχνά απεικονιζόμενος με ανοιχτόχρωμο δέρμα, ανοιχτά καστανά μαλλιά και γαλάζια μάτια είναι η πιο αποδεκτή εικόνα για την πλειοψηφία. (...) Ακόμη και στις νεότερες ταινίες από τη εποχή του Zefirelli και την ταινία «Ο Ιησούς της Ναζαρέτ», (1977) αυτό το είδος ″styling″ είναι εκείνο το οποίο έχει επικρατήσει», γράφει η κ. Τaylor.

Σημειώνει δε, πώς υπάρχουν πολλοί λόγοι εξαιτίας των οποίων ο Ιησούς απεικονίστηκε κατ′ αυτόν τον τρόπο, με συνέπεια αυτή η τάχα εικόνα του να ″καταντήσει″ παγκόσμιο στάνταρ, αλλά κανένας εξ αυτών δεν προέκυψε για λόγους διατήρησης της ιστορικής ακρίβειας.

Για την ιστορικό και καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του King’s College στο Λονδίνο, η εμφάνιση του Ιησού δεν μπορεί να έχει σχέση μόνο με το σώμα του αλλά περισσότερο με όσα ο Ιησούς π.χ. φορούσε.

Επικαλούμενη τον κοινωνιολόγο Chris Shilling, ο οποίος υπογραμμίζει πως όταν τα άτομα αναζητούν στο πλήθος τους οικείους τους θα κοιτάξουν για το μαντήλι που φορά συνήθως ο φίλος τους και όχι για ένα από τα φυσικά του χαρακτηριστικά όπως π.χ. η μύτη του ή τα μαλλιά του, η Taylor καταλήγει πως έχει σημασία να εξετάσει πώς έδειχνε ο Ιησούς στα μάτια των συγχρόνων του, τι είδους κοινωνικά μηνύματα εξέπεμπε μέσω του τρόπου με τον οποίο αυτός ντυνόταν.

Έτσι, η καθηγήτρια ερευνά (και) τι φορούσε ο Ιησούς, χρησιμοποιώντας το επιχείρημα του Shilling ότι, δηλαδή, τα προσωπικά φυσικά χαρακτηριστικά όσο και τα κοινωνικά σύμβολα μοιράζουν μηνύματα για την ταυτότητα του καθενός.

″Αναλύοντας″ την εικόνα

Για παράδειγμα από τη Βίβλο (Μάρκος 6:56) μπορεί να ανακαλύψει κανείς πως φορούσε ιμάτιον (αρχ. Ελληνικά) με νήματα δεμένα μαζί σε ένα άκρο σαν φούντες και ότι φορούσε σανδάλια (Ματτθαίος 3:11, Μάρκος 1:7, Ιωάννης 1:27). Φορούσε επίσης χιτώνα, ο οποίος τελείωνε οριακά κάτω από τα γόνατα και όχι στους αστραγάλους. Αξίζει να σημειωθεί ότι μόνον οι πλούσιοι φορούσαν χιτώνες μέχρι τον αστράγαλο.

Δεν προκαλεί έκπληξη, άλλωστε, πως ο Κέλσος είχε αναφέρει πως έδειχναν τα ρούχα του κουρελιασμένα και ότι περιφερόταν ζητώντας ελεημοσύνη ή δεχόμενος δωρεές. Από την πλευρά του, ο Ωριγενής, αντικρούοντας πολλά από όσα είχε γράψει ο Κέλσος, αποδέχεται πως ο Ιησούς έδειχνε ατημέλητος, σχεδόν απεριποίητος. Κάτι τέτοιο, έχει οδηγήσει την Taylor να θεωρεί πως η εικόνα του ίσως να ήταν σκληρή, ανθεκτική. Ωστόσο, αμφιβάλλει για το εάν είχε μακριά και καλά φροντισμένα μαλλιά.

Το να φορά απλώς ένα χιτώνιο, εξηγεί η ίδια, δικαιολογεί την ουδετερότητα/αδιαφορία του απέναντι στα υλικά αγαθά (Ματθαίος 6:19-21, 28–29, Λουκάς: 6:34-35, 12:22-28) και την έγνοια του για τους φτωχούς (Λουκάς: 6:20-23).

«Αυτή είναι για εμένα η έναρξη ενός διαφορετικού τρόπου να βλέπει κανείς τον Ιησού. Είναι επίσης ένας λόγος επίκαιρος και σχετικός με την εποχή της ανισότητας ανάμεσα σε φτωχούς και πλούσιους κατά την οποία ζούμε, όπως ήταν και κατά την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, μία εποχή που έζησε ο Ιησούς ευθυγραμμιζόμενος με τις ανάγκες των φτωχών, ως ένας από τους μη έχοντες. (...) Έτσι θα έπρεπε να τον απεικονίζουμε στην τέχνη και τον κινηματογράφο: η διδασκαλία του μονάχα υπό αυτό το πρίσμα θα μπορούσε να γίνει ουσιαστικά κατανοητή», εξηγεί η κ. Taylor.

Πηγή: huffingtonpost.gr