Guardian: Η σύνδεση της Κύπρου με περιουσία Αμπράμοβιτς και κυρώσεις

Για την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία φέρεται να γνώριζε ο ολιγάρχης Ρομάν Αμπράμοβιτς, καθώς μια μέρα πριν τα επτά παιδιά του έγιναν δικαιούχοι της περιουσίας του, αξίας τουλάχιστον 4 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με έγγραφα που κατέχει η Guardian η σαρωτική αναδιοργάνωση των οικονομικών υποθέσεων του Αμπράμοβιτς ξεκίνησε λίγες μέρες αφότου οι κυβερνήσεις απείλησαν να επιβάλουν κυρώσεις κατά των Ρώσων ολιγαρχών σε περίπτωση εισβολής.

Αυτούσιο το δημοσίευμα

Τα

Τα αρχεία που διέρρευσαν που είδε ο Guardian υποδηλώνουν ότι 10 μυστικά υπεράκτια καταπιστεύματα που ιδρύθηκαν προς όφελος του Αμπράμοβιτς αναδιοργανώθηκαν γρήγορα στις αρχές Φεβρουαρίου 2022, τρεις εβδομάδες πριν από την έναρξη του πολέμου του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία.
Η σαρωτική αναδιοργάνωση των οικονομικών υποθέσεων του Αμπράμοβιτς ξεκίνησε λίγες μέρες αφότου οι κυβερνήσεις απείλησαν να επιβάλουν κυρώσεις κατά των Ρώσων ολιγαρχών σε περίπτωση εισβολής.

Τα έγγραφα που διέρρευσαν εγείρουν ερωτήματα σχετικά με το εάν οι αλλαγές στα καταπιστεύματα έγιναν σε μια προσπάθεια να θωρακιστεί η τεράστια περιουσία του ολιγάρχη από την απειλή παγώματος περιουσιακών στοιχείων.

Η ανάλυση δείχνει ότι οι τροποποιήσεις έκαναν τα επτά παιδιά του Αμπράμοβιτς, το νεότερο από τα οποία είναι εννέα ετών, δικαιούχοι καταπιστεύματος που κατέχουν περιουσιακά στοιχεία αξίας τουλάχιστον 4 δισ. δολαρίων, αν και η συνολική αξία θα μπορούσε να είναι πολύ μεγαλύτερη.

Οι αλλαγές φαίνεται ότι έκαναν τα παιδιά τους απόλυτους πραγματικούς ιδιοκτήτες περιουσιακών στοιχείων που συνδέονται μακροχρόνια με τον πατέρα τους, συμπεριλαμβανομένων πολυτελών ακινήτων και ενός στόλου σούπερ γιοτ, ελικοπτέρων και ιδιωτικών τζετ.

Ειδικοί σε θέματα κυρώσεων είπαν ότι η σαρωτική αναδιοργάνωση των επενδύσεων θα μπορούσε να περιπλέξει τις προσπάθειες επιβολής κυρώσεων κατά του ολιγάρχη και ενδεχομένως να ματαιώσει τις προσπάθειες δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων που προηγουμένως πίστευαν ότι ανήκαν στον μεγιστάνα μετάλλων.
Ο Αμπράμοβιτς, ο οποίος έχει ρωσική, ισραηλινή και πορτογαλική υπηκοότητα, δεν έχει προστεθεί στη λίστα κυρώσεων των ΗΠΑ. Η Ουκρανία φέρεται να ζήτησε από τον Λευκό Οίκο να μην επιβάλει κυρώσεις εναντίον του, αφού ο επιχειρηματίας εμφανίστηκε ως ανεπίσημος μεσολαβητής στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.

Τα αρχεία φαίνεται ότι ελήφθησαν από ένα παρόχο υπεράκτιων υπηρεσιών με έδρα την Κύπρο που διαχειρίζεται τις επενδύσεις του Αμπράμοβιτς.

Οι οικονομικές δραστηριότητες του Αμπράμοβιτς έχουν τεθεί υπό έντονο έλεγχο από την εισβολή. Οι αρχές στο Τζέρσεϊ προσπάθησαν να παγώσουν περιουσιακά στοιχεία 7 δισ. δολαρίων στα νησιά της Μάγχης, ενώ οι ΗΠΑ έχουν κατασχέσει δύο από τα ιδιωτικά του τζετ για παραβίαση των ελέγχων των εξαγωγών.

Το FBI ανέφερε σε δικαστικές καταθέσεις εκείνη την εποχή ότι πίστευε ότι ο Αμπράμοβιτς είχε αναδιοργανώσει δύο επενδύσεις κάνοντας τα παιδιά του δικαιούχους. Τα αρχεία που διέρρευσαν, ωστόσο, υποδηλώνουν ότι η αναδιοργάνωση ήταν πιο εκτεταμένη.

Σε μια εντεινόμενη δραστηριότητα τον Φεβρουάριο του 2022, λίγο πριν την εισβολή, ο Αμπράμοβιτς απομακρύνθηκε ως δικαιούχος δύο επενδύσεων που ελέγχονταν από το FBI. Εν τω μεταξύ, τα παιδιά του διορίστηκαν ως δικαιούχοι οκτώ επιπλέον επενδύσεων που ιδρύθηκαν προς όφελος του πατέρα τους.

Ειδικοί σε θέματα κυρώσεων είπαν ότι οι αλλαγές μπορεί να ήταν μια σκόπιμη αλλά όχι παράνομη προσπάθεια να αποστασιοποιηθεί ο ολιγάρχης από τον πλούτο του πριν επιβληθούν οι κυρώσεις. Η αναδιοργάνωση, είπαν, θα μπορούσε να δημιουργήσει προκλήσεις για τις αρχές που τώρα επιδιώκουν περιουσιακά στοιχεία που από καιρό πιστεύεται ότι ανήκουν στον Αμπράμοβιτς, καθώς καθορίζουν ποιος στην πραγματικότητα κατέχει και ελέγχει την περιουσία πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων: τον ολιγάρχη ή τα παιδιά του. Ο Αμπράμοβιτς και τα παιδιά του δεν απάντησαν σε λεπτομερή αιτήματα για σχολιασμό.
Αναδιοργάνωση πολυτελών περιουσιακών στοιχείων.

Τον Φεβρουάριο του 2022, μια μέρα αφότου ρωσικά τανκς πέρασαν τα σύνορα της Ουκρανίας, η 25χρονη κόρη του Αμπράμοβιτς, Σοφία, φέρεται να μοιράστηκε μια ανάρτηση στο Instagram με ένα έντονο αντιπολεμικό μήνυμα.

Με μια εικόνα του Ρώσου προέδρου αποκλεισμένη με μια κόκκινη γραμμή, έγραφε: «Το μεγαλύτερο και πιο επιτυχημένο ψέμα της προπαγάνδας του Κρεμλίνου είναι ότι οι περισσότεροι Ρώσοι στέκονται στο πλευρό του Πούτιν».

Αλλά για τη Σοφία και τα άλλα έξι αδέρφια της, η έναρξη του πολέμου της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας σηματοδότησε ένα άλλο σημαντικό ορόσημο: ήταν η μέρα που στην πραγματικότητα έγιναν δισεκατομμυριούχοι.

Στις 24 Φεβρουαρίου, καθώς τα ρωσικά μαχητικά άρχισαν να βομβαρδίζουν το Κίεβο, έγιναν οι τελευταίες πινελιές σε μια εκτεταμένη αναδιοργάνωση των υπεράκτιων υποθέσεων του πατέρα τους που ξεκίνησε τρεις εβδομάδες νωρίτερα.

Μέχρι εκείνον τον μήνα, ο Αμπράμοβιτς ήταν ο μοναδικός δικαιούχος τουλάχιστον 10 επενδύσεων σε Κύπρο και Τζέρσεϊ, αναφέρουν έγγραφα. Αλλά στις 4 Φεβρουαρίου –σχεδόν άρχισαν να τροποποιούνται για να διοριστούν τα επτά παιδιά του Αμπράμοβιτς ως δικαιούχοι.

Τα αρχεία υποδεικνύουν ότι οι αλλαγές που χορηγήθηκαν στα παιδιά - πέντε από τα οποία είναι τώρα ενήλικες ήταν συλλογικό 51%, ή σε ορισμένες περιπτώσεις 100%.Αυτά κυμαίνονται από μετοχές σε μεγάλες ρωσικές εταιρείες έως πιο εντυπωσιακά φυσικά περιουσιακά στοιχεία όπως το Eclipse, ένα σούπερ γιοτ με εννέα καταστρώματα και δύο ελικοδρόμια.
Το σκάφος μήκους 163 μέτρων, που από καιρό πιστεύεται ότι ανήκει στον Αμπράμοβιτς, ανήκει τελικά στο Europa Trust. Έγγραφα δείχνουν ότι ο Αμπράμοβιτς αφαιρέθηκε ως δικαιούχος και αντικαταστάθηκε από τα παιδιά του. Στα τέλη του 2021, οι εταιρείες που έλεγχε κατείχαν περιουσιακά στοιχεία αξίας 2,6 δισ. δολαρίων, σύμφωνα με τα αρχεία.

Λεπτομέρειες για την αναδιοργάνωση περιουσιακών στοιχείων αποκαλύπτονται στα αρχεία Oligarch, μια κρύπτη φαινομενικά χακαρισμένων αρχείων από την υπεράκτια εταιρεία παροχής MeritServus, η οποία διαχειρίζεται τα οικονομικά συμφέροντα του Αμπράμοβιτς για περισσότερα από 20 χρόνια.

Ο Δημήτρης Ιωαννίδης, πρόεδρος και διευθύνων εταίρος της MeritServus, δεν απάντησε σε λεπτομερή αιτήματα για σχολιασμό, λέγοντας ότι η εταιρεία εμποδίζεται να αποκαλύψει πληροφορίες σε τρίτους, επικαλούμενος ευρωπαϊκούς κανόνες προστασίας δεδομένων και τη βρετανική νομολογία, στην οποία βασίζονται οι κυπριακές νομοθεσίες . Ωστόσο, πρόσθεσε: «Η πρωταρχική ευθύνη ενός διαχειριστή είναι να προστατεύει τα περιουσιακά στοιχεία ενός επενδυτή».

Για δεκαετίες, ο ιστός των εταιρειών επενδύσεων επέτρεψε στον Αμπράμοβιτς και την οικογένειά του να ζήσουν μια πλούσια ζωή με αγορά αεροσκαφών – Boeing 787 Dreamliner και πολλαπλών ελικοπτέρων Airbus – μέχρι την πληρωμή του ποπ σταρ Prince για μια ιδιωτική συναυλία στην Καραϊβική.

Όμως, ο χρόνος της ξαφνικής αναδιοργάνωσης των περιουσιακών στοιχείων τον περασμένο Φεβρουάριο εγείρει ερωτήματα σχετικά με το εάν οι αλλαγές σχεδιάστηκαν για να εξασφαλίσουν ότι η οικογένειά του θα μπορούσε να συνεχίσει να επωφελείται από την περιουσία του και να παρακάμψει τις κυρώσεις.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία των ΗΠΑ, εάν ένα άτομο που υπόκειται σε κυρώσεις κατέχει άμεσα ή έμμεσα το 50% ή περισσότερο μιας οντότητας, τα περιουσιακά του στοιχεία μπορεί να δεσμευτούν. Οι κανόνες του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ είναι παρόμοιοι, αλλά επιτρέπουν τη δέσμευση περιουσιακών στοιχείων όταν ένα άτομο κατέχει λιγότερο από το 50% της οντότητας, εάν ασκεί άμεσο ή έμμεσο έλεγχο σε αυτήν.

Ωστόσο, ο προσδιορισμός του ποιος ελέγχει πραγματικά τα περιουσιακά στοιχεία, ιδιαίτερα όταν κατέχονται από αδιαφανή υπεράκτιες υπηρεσίες, είναι σπάνια απλή υπόθεση, λένε οι ειδικοί.

Με τα καταπιστεύματα του Αμπράμοβιτς, φαίνεται ότι έχουν ληφθεί μέτρα που θα του επέτρεπαν να δηλώσει ότι δεν ελέγχει νομικά τα περιουσιακά στοιχεία των επενδύσεων. Τα αρχεία υποδηλώνουν ότι του έχει αποτραπεί οριστικά από το να ασκεί οποιονδήποτε έλεγχο στις επενδύσεις ως διαχειριστής ή προστάτης.

Πρώην ανώτερος αξιωματούχος επιβολής των κυρώσεων των ΗΠΑ είπε ότι η αναδιοργάνωση των περιουσιακών στοιχείων θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως ένας αποτελεσματικός τρόπος απομάκρυνσης κάποιου από περιουσιακά στοιχεία που είναι ευάλωτα στο δέσμευση ως αποτέλεσμα κυρώσεων.
«Είναι συχνά δύσκολο να καταλάβουμε την ιδιοκτησία λόγω των τρόπων που διατηρούνται τα περιουσιακά στοιχεία μέσω εταιρειών κελύφους και καταπιστεύματα», είπαν.

Προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι αρχές

Παραμένει ασαφές τι αντίκτυπο είχε, στην πράξη, η αναδιοργάνωση των περιουσιακών στοιχείων του Αμπράμοβιτς στην επιβολή των κυρώσεων, αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι οι αρχές αντιμετωπίζουν προκλήσεις κατά τον εντοπισμό περιουσιακών στοιχείων που συνδέονται με τον ολιγάρχη.

Στο Λονδίνο, μια έπαυλη αξίας 90 εκατομμυρίων λιρών στους κήπους του Kensington Palace Gardens που φέρεται να ανήκει στον πρώην ιδιοκτήτη της ποδοσφαιρικής ομάδας Τσέλσι έχει μέχρι στιγμής έχει αποφύγει ειδοποίηση περιορισμού που θα εμπόδιζε την πώλησή χωρίς την άδεια από την υπηρεσία επιβολής κυρώσεων του Ηνωμένου Βασιλείου.

Το Κτηματολόγιο δήλωσε στην Guardian ότι ορισμένα ακίνητα, ακόμη και αν συνδέονται δημόσια με άτομο που υπόκειται σε κυρώσεις, ενδέχεται να μην επισημανθούν ως περιορισμένα λόγω ανεπαρκών αποδεικτικών στοιχείων ιδιοκτησίας, ιδιαίτερα όταν ανήκουν σε ανώνυμα καταπιστεύματα.

Στα χαρτιά, η έπαυλη του δυτικού Λονδίνου, η οποία έχει 15 υπνοδωμάτια και μια υπόγεια πισίνα, ανήκει στον A Corp Trustee. Έγγραφα δείχνουν ότι η εταιρεία με έδρα την Κύπρο κατέχει το ακίνητο για λογαριασμό της KPG Trust – της οποίας ο μοναδικός δικαιούχος, μέχρι τον Φεβρουάριο του 2022, ήταν ο Abramovich.
Μετά την αναδιοργάνωση, το δικαίωμα του ολιγάρχη σε διανομές από τα περιουσιακά στοιχεία μειώθηκε στο 49%, ενώ τα παιδιά του διορίστηκαν ως δικαιούχοι και του χορηγήθηκε δικαίωμα 51%.

Έγγραφα υποδηλώνουν ότι η ίδια αλλαγή εφαρμόστηκε σε τουλάχιστον επτά από τις δέκα επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένων: του Grano Trust, του Zeus Trust, του Zephros Trust, του Proteus Trust και του Perseus Trust. Τα παιδιά διορίστηκαν επίσης ως δικαιούχοι του Sara Trust, αλλά το ποσοστό του δικαιώματός τους στα περιουσιακά του στοιχεία είναι ασαφές. Το ευεργετικό ενδιαφέρον του Abramovich για το Ermis Trust μειώθηκε στο 49%.

Ως αποτέλεσμα της αναδιοργάνωσης, άλλα περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται στο στόχαστρο των αρχών μπορεί να αποδειχθούν πιο δύσκολο να συνδεθούν με τον Αμπράμοβιτς.

Τον περασμένο μήνα, η καναδική κυβέρνηση είπε ότι σχεδίαζε να κατασχέσει περιουσιακά στοιχεία 26 εκατομμυρίων δολαρίων στη χώρα που κατείχε η Granite Capital Holdings, μια εταιρεία των Βρετανικών Παρθένων Νήσων, η οποία ανήκε στον Αμππράμοβιτς. Αν κατασχεθούν επιτυχώς, είπαν αξιωματούχοι, τα έσοδα θα χρησιμοποιηθούν για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.

Ωστόσο, τα έγγραφα δείχνουν ότι η Granite Capital Holdings δεν ανήκει πλέον στον Αμπράμοβιτς. Τα αρχεία υποδηλώνουν ότι απομακρύνθηκε τον Φεβρουάριο του 2022 ως δικαιούχος του HF Trust που κατέχει τελικά την εταιρεία BVI.

Στη συνέχεια αντικαταστάθηκε από τα παιδιά του, αν και τον Μάρτιο του 2022, λίγο πριν το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ επιβάλουν κυρώσεις στον Αμπράμοβιτς, οι διαχειριστές του HF Trust είπαν σε διαχειριστή hedge funds με έδρα τις Νήσους Κέιμαν ότι τα παιδιά δεν είχαν σταθερό ενδιαφέρον για τα περιουσιακά στοιχεία και οποιαδήποτε διανομή των κεφαλαίων της γινόταν κατά την κρίση του διαχειριστή.

Ο David Rundle, δικηγόρος κυρώσεων και οικονομικού εγκλήματος στο WilmerHale, είπε ότι η αναδιοργάνωση επενδύσεων, εν αναμονή ενός συνδεδεμένου προσώπου που υπόκειται σε οικονομικές κυρώσεις, θα μπορούσε να προστατεύσει από το πάγωμα της περιουσίας, αλλά δεν ήταν μια «ασημένια σφαίρα».

Είπε ότι όταν τα παιδιά ενός ατόμου που υπόκεινται σε κυρώσεις έγιναν δικαιούχοι λίγο πριν από την επιβολή των κυρώσεων, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα είναι πιθανό να είναι εξαιρετικά προσεκτικά σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μεταχειρίζονται τα περιουσιακά στοιχεία, εκτός εάν είναι ικανοποιημένοι ότι το άτομο που υπόκειται σε κυρώσεις δεν έχει πλέον αποτελεσματικό έλεγχο πάνω τους . «Με την επιφύλαξη αποδείξεων αποξένωσης, αυτό δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί», είπε.