Νέο ψηφιακό «μάτι» σε όλη την αλυσίδα καυσίμων: Από το διυλιστήριο μέχρι το ρεζερβουάρ

Ένα από τα πλέον ανθεκτικά και διαχρονικά κυκλώματα παραοικονομίας, το λαθρεμπόριο καυσίμων, μπαίνει πλέον σε καθεστώς αυστηρού ελέγχου. Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) έχει εκκινήσει ένα φιλόδοξο επιχειρησιακό σχέδιο με στόχο να περιορίσει δραστικά τις απώλειες εσόδων που προκύπτουν από παράνομες διακινήσεις και απόκρυψη φορολογητέας ύλης.

Σύμφωνα με υπολογισμούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το ελληνικό Δημόσιο χάνει κάθε χρόνο πάνω από 500 εκατ. ευρώ από το λαθρεμπόριο καυσίμων. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σε χαμένους φόρους, τέλη και ΦΠΑ που δεν αποδίδονται ποτέ λόγω νοθείας, παράνομης μεταφοράς ή εικονικών συναλλαγών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το φαινόμενο δεν περιορίζεται σε μεμονωμένα πρατήρια ή βυτιοφόρα. Αντίθετα, πρόκειται για ένα εκτεταμένο πλέγμα παρανομιών που ξεκινά από τα διυλιστήρια και φθάνει έως τις αντλίες καυσίμων και τις δεξαμενές ορισμένων ναυτιλιακών εταιρειών, με ενδιάμεσους κρίκους βυτιοφορείς, πρατηριούχους και εταιρείες μεταφοράς.

Η νέα στρατηγική της ΑΑΔΕ: Τεχνολογία και πλήρης ιχνηλασιμότητα

Απέναντι σ’ αυτή την οργανωμένη παραβατικότητα, η ΑΑΔΕ αντιτάσσει ένα πολυεπίπεδο σχέδιο δράσης που βασίζεται σε τρεις πυλώνες: τεχνολογική αναβάθμιση, οριζόντιο έλεγχο και στοχευμένες διασταυρώσεις.

Τοποθέτηση GPS σε όλα τα βυτιοφόρα

Σύντομα θα καταστεί υποχρεωτική η τοποθέτηση συσκευών γεωεντοπισμού (GPS) σε όλα τα βυτιοφόρα οχήματα που μεταφέρουν καύσιμα. Η ΑΑΔΕ θα έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο τη διαδρομή του κάθε φορτίου και να διασταυρώνει εάν η ποσότητα και το σημείο παράδοσης αντιστοιχούν στα εκδιδόμενα παραστατικά.

Με αυτόν τον τρόπο αναμένεται να περιοριστεί το φαινόμενο “νοθευμένων” διαδρομών, όπου βυτία εκφορτώνουν καύσιμα σε μη εξουσιοδοτημένα σημεία.

Αναβάθμιση του συστήματος εισροών-εκροών

Το υπάρχον σύστημα παρακολούθησης εισροών και εκροών στα πρατήρια αντιμετωπίζει τεχνικά και λειτουργικά κενά. Πολλοί σταθμοί είτε δεν έχουν συνδεθεί ποτέ με την ΑΑΔΕ είτε καταγράφουν ελλιπή ή ανακριβή δεδομένα.

Ο νέος σχεδιασμός προβλέπει:

· Αυτόματη και ασφαλή αποστολή δεδομένων στην ΑΑΔΕ σε πραγματικό χρόνο.
· Διασταυρώσεις με τα φορολογικά παραστατικά (e-τιμολόγια).
· Επαλήθευση των ποσοτήτων ανά δεξαμενή και αντλία.
· Πρόστιμα και σφράγιση πρατηρίων για παραβιάσεις ή “μαγειρεμένα” δεδομένα.

Έλεγχος ναυτιλιακών και εικονικών παραδόσεων

Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται και στον έλεγχο των ναυτιλιακών καυσίμων, τα οποία κυκλοφορούν χωρίς φόρους. Υπάρχουν σαφείς ενδείξεις πως μεγάλες ποσότητες αυτού του καυσίμου δεν καταλήγουν σε πλοία, αλλά διοχετεύονται παράνομα στην εσωτερική αγορά, με τεράστια φοροδιαφυγή.

Η ΑΑΔΕ σχεδιάζει:
· Διασταυρώσεις παραδόσεων με πραγματικά ταξίδια πλοίων.
· Δορυφορική εποπτεία των λιμένων.
· Αυστηροποίηση των κανόνων διάθεσης των αφορολόγητων ποσοτήτων.

Ψηφιακός χάρτης όλων των μετακινήσεων καυσίμων

Το τελικό σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία ενός ενιαίου πληροφοριακού συστήματος, στο οποίο θα συγκεντρώνονται όλα τα δεδομένα από:

· Διυλιστήρια,
· Εταιρείες εμπορίας,
· Μεταφορικές (βυτιοφόρα),
· Πρατήρια,
· Ναυτιλιακές παραδόσεις,
· Φορολογικά παραστατικά (e-τιμολόγια),
· Τελωνειακούς ελέγχους.

Αυτό το ψηφιακό αποτύπωμα θα επιτρέπει στις ελεγκτικές αρχές να εντοπίζουν σε δευτερόλεπτα ύποπτες κινήσεις, πλασματικές παραδόσεις, τεχνικές νοθείας και να παρεμβαίνουν άμεσα.

Η πάταξη του λαθρεμπορίου καυσίμων δεν είναι μόνο θέμα φορολογικής συμμόρφωσης, αλλά και πολιτικής βούλησης. Η κυβέρνηση έχει ήδη χαρακτηρίσει την αντιμετώπιση της παραοικονομίας στον κλάδο ως “πρώτη γραμμή μάχης”.

Όπως δηλώνουν πηγές του οικονομικού επιτελείου: «Δεν μπορούμε να ζητάμε φορολογική συνέπεια από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, όταν ένα οργανωμένο κύκλωμα στερεί εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο από το Δημόσιο. Τα μέτρα δεν είναι απλώς τεχνικά – είναι βαθύτατα πολιτικά».

Επόμενα βήματα – Κρίσιμο το 2025

Η πλήρης εφαρμογή των μέτρων αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2025, με σταδιακή υλοποίηση των εξής:

· Ψηφιακή σήμανση δεξαμενών και βυτιοφόρων (έξυπνες σφραγίδες),
· Διασύνδεση των τελωνείων με την ΑΑΔΕ για εξαγωγές/εισαγωγές καυσίμων,
· Καθιέρωση «ψηφιακού δελτίου πορείας» για κάθε φορτίο.

Στελέχη της ΑΑΔΕ δηλώνουν αισιόδοξα πως, σε συνεργασία με άλλους φορείς (Υπουργείο Περιβάλλοντος, Τελωνειακή Υπηρεσία, ΕΛΑΣ), το λαθρεμπόριο καυσίμων μπορεί να περιοριστεί κατά 60% μέσα στην επόμενη διετία.

Διαβάστε επίσης:

Νίκος Παπαθανάσης: Στο ΕΣΠΑ η κατασκευή δικτύων αποχέτευσης ακαθάρτων στην Βόρεια Αττική

ΑΑΔΕ: Νέο σύστημα εισροών-εκροών στα πρατήρια καυσίμων από 12/6 – Ενισχύεται η μάχη κατά του λαθρεμπορίου

ΙΟΒΕ: Τα μισά ελληνικά νοικοκυριά προβλέπουν χειροτέρευση της οικονομικής τους κατάστασης και μειώνουν τις αγορές