Κύπρος: Γερό «μπάσιμο» του αμερικανικού κολοσσού Chevron στην ΑΟΖ

Μετά την ExxonMobil, και ο δεύτερος πετρελαϊκός κολοσσός των ΗΠΑ, και ένας από τους μεγαλύτερους παγκοσμίως, η Chevron, αποκτά παρουσία στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της κυπριακής εφημερίδας «Πολίτης», η Chevron ανακοίνωσε συγκεκριμένα χθες πως ήρθε σε συμφωνία για την εξαγορά της επίσης αμερικανικής Noble Energy που είναι διαχειριστής του κοιτάσματος Αφροδίτη στο οικόπεδο 12 της κυπριακής ΑΟΖ έναντι του ποσού των  5 δισεκατομμυρίων δολαρίων περίπου. Η τελευταία αντιμετώπιζε λόγω και του κορωνοϊού σημαντικές οικονομικές προκλήσεις με χρέος  $13 δισ. περίπου το οποίο περνά πλέον στην Chevron, όπως όμως κι όλα τα δικαιώματα και περιουσιακά στοιχεία της Noble. Στα οποία συμπεριλαμβάνεται τα δικαιώματά της στο κοίτασμα Αφροδίτη το οποίο έχει από κοινού με την ισραηλινή Delek και τον ολλανδικό κολοσσό Shell, καθώς και τα δικαιώματα της Noble στα ισραηλινά κοιτάσματα Λεβιάθαν και Ταμάρ.

Η είδηση από μόνη της, δεδομένης της παρουσίας της ExxonMobil στην κυπριακή ΑΟΖ και συγκεκριμένα στο τεμάχιο 10, εδραιώνει την παρουσία των πετρελαϊκών κολοσσών των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο, αφού τη θέση μίας μικρομεσαίας εταιρείας όπως η Noble παίρνει πλέον μία εταιρεία του μεγέθους της Chevron. Εξέλιξη που ενισχύει τη σημασία της περιοχής για τα αμερικάνικα συμφέροντα γενικότερα και ταυτόχρονα τον ρόλο της Κύπρου στον γεωπολιτικό χάρτη. Για πολλούς μάλιστα το «νέο» αμερικανικό δίδυμο ενισχύει την ίδια την κυπριακή ΑΟΖ, αν και πρέπει πρώτα να γίνουν γνωστές οι προθέσεις της Chevron τουλάχιστον για το Αφροδίτη.

Και διαχειριστής

Με τη χθεσινή εξαγορά, εκτός από δικαιώματα στο κοίτασμα Αφροδίτη με επιβεβαιωμένα 4,5 τρισ. κυβικά πόδια φυσικού αερίου (tcf), η Chevron αποκτά και τα δικαιώματα της Noble στα κοιτάσματα του Ισραήλ, Λεβιάθαν ( 20 περίπου tcf) και Ταμάρ (10 tcf). Όπως ανακοίνωσε η ίδια η εταιρεία, η συμφωνία για εξαγορά της Noble θα αυξήσει τα αποθέματα πετρελαίου και αερίου της Chevron κατά 18%, σε ένα μέσο κόστος εξαγοράς χαμηλότερο των 5 δολαρίων ανά βαρέλι, και θα ενισχύσει την παρουσία της, μεταξύ άλλων, στο Ισραήλ και στη Δυτική Αφρική. Στην περίπτωση, ωστόσο, της Αφροδίτης η εταιρεία καθίσταται και διαχειριστής του κοιτάσματος, θέση που κατείχε προηγουμένως η Noble. Ενόψει τούτου, οι μελλοντικές διαβουλεύσεις που θα έχει ο αμερικανικός κολοσσός με την Κυπριακή Δημοκρατία αποκτούν ιδιαίτερη σημασία, δεδομένης και της συμφωνίας που έγινε με την προηγούμενη κοινοπραξία – Noble-Shell-Delek  – μόλις τον περασμένο Νοέμβριο για αξιοποίηση του κοιτάσματος. Πάντως, οι χθεσινές εξελίξεις φαίνεται να έπιασαν εξ απροόπτου την Κυπριακή Δημοκρατία, αφού οι αρχές δεν είχαν υπόψη τους οτιδήποτε σχετικά με την εξαγορά. Αυτό ίσως να δικαιολογεί και τη χθεσινή ανακοίνωση του Υπουργείου Ενέργειας για το θέμα, το οποίο με μία λιτή ανακοίνωση παραδέχεται πως η ανακοίνωση της εταιρείας Chevron για εξαγορά της Noble Energy, μέλους της κοινοπραξίας των εταιρειών που κατέχουν άδεια εκμετάλλευσης για το κοίτασμα Αφροδίτη στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας «πρόκειται, ασφαλώς, για εξέλιξη που ενδεχομένως να επηρεάσει την ανάπτυξη του κοιτάσματος». Ως εκ τούτου, προσθέτει η ανακοίνωση,  «η υπουργός Ενέργειας Νατάσα Πηλείδου θα έχει, τις αμέσως επόμενες μέρες, τηλεδιασκέψεις με τους επικεφαλής, τόσο της Chevron όσο και της Noble Energy, με σκοπό να τύχει πλήρους ενημέρωσης για τα διαλαμβανόμενα στη μεταξύ τους συμφωνία, ειδικότερα αυτά που αφορούν στην ανάπτυξη του Αφροδίτη, τα οποία και θα αξιολογηθούν από το υπουργείο».

Στο Υπουργικό

Σύμφωνα, πάντως, με πληροφορίες του «Π», η χθεσινή εξαγορά, τουλάχιστον όσον αφορά τη μεταφορά των δικαιωμάτων της Noble στο Αφροδίτη στην Chevron θα χρειαστεί και την έγκριση της Κυπριακής Δημοκρατίας και θα πρέπει να ληφθεί σχετική απόφαση και από το Υπουργικό Συμβούλιο. Το ίδιο εξάλλου σκηνικό είχαμε και όταν η Noble διέθεσε δικαιώματά της στο οικόπεδο 12 της κυπριακής ΑΟΖ στην British Gas (BG). Δικαιώματα που στη συνέχεια πέρασαν στη Shell. Θεωρείται ωστόσο πως η όποια έγκριση θα είναι τυπική, με το ενδιαφέρον να στρέφεται στις προθέσεις της Chevron όσον αφορά την ανάπτυξη του κοιτάσματος Αφροδίτη βάσει των όσων η Noble ως διαχειριστής και μέλος της κοινοπραξίας δεσμεύτηκε.

Το μέλλον της Αφροδίτης

Όπως παραδέχεται στη χθεσινή ανακοίνωσή του το Υπουργείο Ενέργειας, αυτό που ενδιαφέρει την Κυπριακή Δημοκρατία είναι οι επιπτώσεις τη χθεσινής εξαγοράς στην ανάπτυξη του κοιτάσματος στο οικόπεδο 12. Ως γνωστόν, στην κοινοπραξία Noble-Shell-Delek δόθηκε μόλις τον περασμένο Νοέμβριο άδεια εκμετάλλευσης του Αφροδίτη, με τις δύο πλευρές να υπογράφουν και σχέδιο ανάπτυξής του στη βάση συγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων. Βάσει των όσων είχαν συμφωνηθεί, η έναρξη παραγωγής εμπορεύσιμου φυσικού αερίου από το Αφροδίτη υπολογιζόταν να γίνει το 2025. Συγκεκριμένα, τον Νοέμβριο συμφωνήθηκε προκαταρκτικά πως το φυσικό αέριο του κοιτάσματος Αφροδίτη θα διοχετευτεί μέχρι το 2025 στο τερματικό υγροποίησης φυσικού αερίου στο Ίντκου της Αιγύπτου με αγοραστή τη Shell, που είναι και διαχειρίστρια του εν λόγω τερματικού. Η συμφωνία/συμβόλαιο που υπογράφηκε προέβλεπε πάντως διάφορα στάδια για την ανάπτυξη του κοιτάσματος που επιδέχονται και καθυστερήσεις όσον αφορά τα χρονοδιαγράμματα με πρώτο στάδιο τη δεύτερη επιβεβαιωτική γεώτρηση στο κοίτασμα Αφροδίτη εντός του 2021. Επιβεβαιωτική γεώτρηση που τέθηκε εν αμφιβόλω εξ αφορμής των οικονομικών καταστάσεων της Noble και δηλώσεων στελεχών της, και που δεν αποκλείεται μετά τη χθεσινή εξαγορά της εταιρείας από την Chevron, είτε τελικά να επιβεβαιωθεί ότι θα γίνει στην ώρα της, είτε να «ναυαγήσει» οριστικά, κάτι που θα δείξει η πορεία των διαβουλεύσεων που αναμένεται να υπάρξουν μεταξύ του αμερικανικού κολοσσού και της κυβέρνησης.