Αυξάνονται οι πιέσεις και εντός ΝΔ για νέες παρεμβάσεις κατά της ακρίβειας

Στον πρώτο τόμο τού μνημειώδους «Κεφαλαίου» του ο Καρλ Μαρξ σημείωνε, μεταξύ άλλων, ότι «το μοναδικό κομμάτι του λεγόμενου εθνικού πλούτου, που στους σύγχρονους λαούς ανήκει πραγματικά στο σύνολο του λαού, είναι το δημόσιο χρέος τους».

Μπορεί η κυβέρνηση να μην υιοθετεί σε καμία περίπτωση τη μαρξιστική θεωρία, ωστόσο το τελευταίο διάστημα διαπιστώνει με όλο και πιο οδυνηρό τρόπο ότι το δημόσιο χρέος

(μαζί με τα δημοσιονομικά ελλείμματα) μετατρέπεται σε πρόσκομμα και «μυλόπετρα» σε όποια προσπάθεια κάνει να αναλάβει πρωτοβουλίες για την ελάφρυνση των βαρών που οι πολίτες καλούνται να σηκώσουν λόγω της εκτίναξης στη… στρατόσφαιρα των τιμών της ενέργειας και μαζί των τιμών εκατοντάδων προϊόντων και υπηρεσιών.

«Δημοσιονομική υπευθυνότητα»

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι κατά το τελευταίο μπρίφινγκ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου υπογράμμισε για πολλοστή φορά ότι «τα μέτρα που αποφασίζονται και υλοποιούνται από την κυβέρνηση ανταποκρίνονται σε δύο βασικές αρχές: πρώτον, είναι στοχευμένα, με έμφαση στη στήριξη των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας […]. Και δεύτερον, κινούνται στα όρια που επιτάσσει η ανάγκη δημοσιονομικής σταθερότητας, καθώς το εθνικό συμφέρον και το όφελος της κοινωνίας επιτάσσουν να μην διαλύσουμε τα δημόσια οικονομικά».

Από την πλευρά του, ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας, μιλώντας στο συνέδριο «Banking Summit: Ανοίγοντας δρόμο για την ανάπτυξη», υπογράμμισε ότι «χρειαζόμαστε δημοσιονομικό χώρο, αλλά και δημοσιονομική υπευθυνότητα. Χρησιμοποιούμε τον δημοσιονομικό χώρο με σύνεση».

Επισήμανε δε ότι «η δεύτερη κρίση την οποία βιώνει η Ε.Ε. θα έχει σημαντικές επιπτώσεις», τονίζοντας ότι για την Ελλάδα «ο αντίκτυπος θα προέρχεται από τον πληθωρισμό, λόγω της αύξησης των τιμών ενέργειας», ενώ υπογράμμισε πως κανένα κράτος δεν μπορεί να απορροφήσει πλήρως το κόστος και ότι χρειάζονται αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Και κάπου εκεί φαίνεται ότι – τουλάχιστον προς το παρόν – στηρίζει η κυβέρνηση τις ελπίδες της, δηλαδή στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. (θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη και την Παρασκευή), όπου, σε αντίθεση με τη Σύνοδο των Βερσαλλιών, ελπίζει ότι θα υπάρξουν αποφάσεις σχετικά με κοινές ευρωπαϊκές δράσεις στη μάχη κατά της ακρίβειας που σαρώνει τη Γηραιά Ήπειρο και επιτείνεται ακόμα περισσότερο από τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Από κοινού προμήθεια αερίου

Ένα πρώτο, θετικό μήνυμα μοιάζει να έρχεται από το προσχέδιο του κειμένου συμπερασμάτων της Συνόδου, όπου αναφέρεται ότι «εν όψει του επόμενου χειμώνα, τα κράτη – μέλη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεργαστούν επειγόντως για από κοινού προμήθεια φυσικού αερίου, LNG και υδρογόνου», καθώς η Κομισιόν αναμένεται να προτείνει κανόνες, σύμφωνα με τους οποίους τα ευρωπαϊκά κράτη θα πρέπει να καλύπτουν το 90% των αποθεμάτων φυσικού αερίου πριν από τον χειμώνα κάθε χρόνο.

Φυσικά «από κύλικος μέχρι χειλέων πολλά πέλει», όπως λέει και το αρχαίο γνωμικό, όπερ σημαίνει ότι από το προσχέδιο έως το τελικό κείμενο υπάρχει μεγάλη απόσταση και πολλά θα εξαρτηθούν από τους «βόρειους» της Ε.Ε. – προεξαρχουσών της Γερμανίας και της Ολλανδίας –, οι οποίοι αντιτίθενται σθεναρά στις παρεμβάσεις στις αγορές ενέργειας, καθώς και στις προτάσεις (και του Κυριάκου Μητσοτάκη) περί πλαφόν στις τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου, παρότι ο ευρωπαϊκός Νότος υπογραμμίζει ότι, αν η κατάσταση συνεχιστεί, τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά κινδυνεύουν άμεσα.

Η παρουσία του Προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν στις Βρυξέλλες αύριο αναμένεται να προσθέσει άλλη μια παράμετρο στην όλη συζήτηση, δεδομένου ότι η Ουάσιγκτον ήδη προχώρησε σε εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, αναγνωρίζοντας, πάντως, ότι η Ευρώπη δεν μπορεί, στην παρούσα φάση τουλάχιστον, να ακολουθήσει.

Η «Πράσινη» ΥΠΕΞ της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ, σχολιάζοντας τη συζήτηση αυτή, τόνισε ότι «η Γερμανία εισάγει πολύ ρωσικό πετρέλαιο, όμως υπάρχουν και άλλα κράτη – μέλη που δεν μπορούν να διακόψουν τις εισαγωγές τους από τη μία μέρα στην άλλη».

Το τριπλό μήνυμα

Επιστρέφοντας στα καθ’ ημάς, η κυβέρνηση επιχειρεί να στείλει ένα τριπλό μήνυμα:

● Πρώτον, ότι αντιλαμβάνεται το μέγεθος του προβλήματος που η ακρίβεια προκαλεί στους πολίτες και γι’ αυτό προχωρεί σε παρεμβάσεις για την ελάφρυνση των βαρών.

● Δεύτερον, ότι οι παρεμβάσεις αυτές δεν μπορούν να ξεπερνούν τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας, ιδίως μετά την κρίση της πανδημίας.

● Τρίτον, ότι η κριτική τής αντιπολίτευσης βασίζεται σε αντιλήψεις, οι οποίες οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία του 2010 και στη μνημονιακή στενωπό.

Ο Οικονόμου, μάλιστα, εξαπέλυσε δριμεία επίθεση στον ΣΥΡΙΖΑ, λέγοντας ότι «ο κ. Τσίπρας έχει αποδείξει πως αρέσκεται να μεγεθύνει και να εντείνει τις κρίσεις, αντί να τις αποσβένει. Μέσα στο πλέον επιβαρυμένο διεθνές περιβάλλον μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο κ. Τσίπρας θέλει να φέρει ξανά τη χώρα και τους ανθρώπους της στο χείλος του γκρεμού, προφανώς για να ξαναβρεί τον χαμένο πολιτικό του ρόλο» και ότι «αυτό που εκφράζει και προσδοκά ο κ. Τσίπρας είναι η παλιά Ελλάδα, την οποία πασχίζουμε να αφήσουμε πίσω μας».

Από την άλλη, πάντως, κυβέρνηση και Ν.Δ. αντιλαμβάνονται ότι η δυσαρέσκεια των πολιτών – η οποία καταγράφεται εμφανώς στις δημοσκοπήσεις – για τα περιορισμένης εμβέλειας μέτρα ανακούφισης δεν πρόκειται να αμβλυνθεί με επιθέσεις στην αντιπολίτευση ούτε με ρητορικά σχήματα για το πόσο καλά τα έχει πάει ώς τώρα η κυβέρνηση δεδομένων των συνθηκών.

Έτσι, πληροφορίες αναφέρουν ότι εξετάζονται οι δυνατότητες για νέες παρεμβάσεις, όπως, π.χ., η μείωση του ΦΠΑ στα άλευρα και το ηλιέλαιο, προκειμένου να αποτραπούν νέες ανατιμήσεις σε προϊόντα «πρώτης γραμμής», όπως το ψωμί και τα αρτοσκευάσματα.

Πρόβλημα ο πόλεμος

Φυσικά η όποια πρωτοβουλία θα πρέπει να λάβει το «πράσινο φως» των ευρωπαϊκών θεσμών, οι οποίοι, όπως έχει γράψει το «Π», γενικώς (και ενίοτε και ειδικώς…) αντιτίθενται σε φορομειώσεις, θεωρώντας ότι θα οδηγήσουν σε εκτροχιασμό τα έσοδα.

Ωστόσο η κυβέρνηση θεωρεί ότι θα μπορούσε να πείσει πως λελογισμένες και «σημειακές» παρεμβάσεις θα είχαν ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα, καθώς και θα μείωναν την κοινωνική πίεση και δυσφορία, αλλά και η επίδρασή τους στα δημόσια έσοδα θα μπορούσε να ισοσκελιστεί είτε μέσω αυξημένης κατανάλωσης είτε μέσω άλλων μεθόδων.

Ταυτόχρονα, ο μεγάλος προβληματισμός εντοπίζεται πλέον στο ζήτημα της διάρκειας του πολέμου στην Ουκρανία και των συνεπειών στην ελληνική οικονομία. Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης δεν κρύβει ότι, αν οι συγκρούσεις και η αβεβαιότητα παραταθούν, τότε θα είναι αναγκαίο είτε να παραταθούν τα ήδη αναγγελθέντα μέτρα είτε ακόμα και η λήψη νέων μέτρων. Και στις δύο περιπτώσεις, πάντως, η επιπλέον δημοσιονομική επιβάρυνση θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη.

Πάντως, στο κυβερνητικό στρατόπεδο πλέον μοιάζει με… όνειρο θερινής νυκτός η όποια σκέψη για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες εντός της άνοιξης.

Μάλιστα, πριν από μερικές ημέρες ο αναπληρωτής ΥΠΕΣ Στέλιος Πέτσας απέρριψε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο αυτό, παραδεχόμενος μάλιστα ότι στην παρούσα συγκυρία «είναι λογικό όταν κάποιος δυσκολεύεται να βγάλει τον μήνα να θέλει να τιμωρήσει την κυβέρνηση, ασχέτως αν τα έχει πάει εξαιρετικά σε άλλα πεδία», αν και – αφού ο ΣΥΡΙΖΑ μίλησε για «κυνική παραδοχή» – σε δεύτερο χρόνο έσπευσε να υποστηρίξει ότι έγινε παρερμηνεία του λόγου του.

Εσωτερική γκρίνια

Η αλήθεια, βέβαια, είναι ότι η κυβέρνηση έχει να αντιμετωπίσει και την… γκρίνια των βουλευτών της Ν.Δ., οι οποίοι γίνονται διαρκώς αποδέκτες παραπόνων από πολίτες και εκπροσώπους επαγγελματικών τάξεων, που δηλώνουν είτε ότι «δεν βγαίνουν» είτε ότι τα μέτρα που η κυβέρνηση λαμβάνει είναι ανεπαρκή και πιέζουν για διεύρυνσή τους τόσο ως προς το μέγεθος όσο και ως προς τον χρόνο διάρκειάς τους.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι τα παράπονα αυξάνονται με εκθετικό ρυθμό, δημιουργώντας μια εκρηκτική κατάσταση στην ψηφοφορική βάση του κυβερνώντος κόμματος.

Σε μια προσπάθεια ιδίοις όμμασι και ωσί «σφυγμομέτρησης» της κατάστασης, ο πρωθυπουργός επισκέφθηκε χθες την Κεντρική Λαχαναγορά του Ρέντη, όπου συνομίλησε με παραγωγούς και χονδρεμπόρους για τις προκλήσεις που έχουν προκαλέσει στην αγορά

● η παγκόσμια ενεργειακή κρίση,

● η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία (Ρωσία και Ουκρανία είναι δύο από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς τροφίμων και ζωοτροφών)

● και τα κύματα κακοκαιρίας που έπληξαν πολλές καλλιέργειες,

καθώς και για το ζήτημα των ανατιμήσεων στην αγορά και των επιπτώσεών τους στους καταναλωτές.

Οι σχεδιασμοί του Μαξίμου προβλέπουν και άλλες τέτοιου είδους επισκέψεις και περιοδείες του Κυριάκου Μητσοτάκη στο άμεσο μέλλον.

Τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων

Το μόνο θετικό στοιχείο που στην κυβέρνηση κρατούν από αυτή τη συγκυρία είναι η δημοσκοπική αντοχή της Ν.Δ. έναντι του ΣΥΡΙΖΑ και του Κυριάκου Μητσοτάκη έναντι του Αλέξη Τσίπρα.

Ακόμα και η πρόσφατη δημοσκόπηση της Prorata για την «Εφημερίδα των Συντακτών» έδωσε «κεφαλή» 7 εκατοστιαίων μονάδων στη Ν.Δ. (αισθητά μικρότερη πάντως από την «εικόνα» της διψήφιας διαφοράς που εμφανίζεται σε άλλες έρευνες), ενώ, παρότι η δυσαρέσκεια από το κυβερνητικό έργο είναι μεγάλη (67%), είναι μικρότερη από τη δυσαρέσκεια που καταγράφεται για την αξιωματική αντιπολίτευση (79%).

Από την άλλη, το γεγονός ότι η ακρίβεια με ποσοστό 58% βρίσκεται στην κορυφή των προβλημάτων των πολιτών δεν περνά απαρατήρητο και, προφανώς, αυξάνει την πίεση στην κυβέρνηση.

Πάντως, μιλώντας για δημοσκοπήσεις, το «Πολιτικό Βαρόμετρο» της Public Issue αποκάλυψε ενδιαφέρουσες αντιλήψεις των πολιτών για τον πόλεμο στην Ουκρανία και τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης. Για παράδειγμα, το 67% των ερωτηθέντων διαφώνησε με την παροχή στρατιωτικής βοήθειας στο Κίεβο, σε αντίθεση με το 91% που συμφώνησε με την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας.

Επίσης, το 68% δήλωσε δυσαρεστημένο από τη στάση της κυβέρνησης για το θέμα της Ουκρανίας, το 65% θεωρεί ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να τηρήσει ουδέτερη στάση και το 81% εκτιμά ότι οι επιπτώσεις από τον πόλεμο θα είναι σημαντικές. Ταύτιση των ερωτηθέντων πολιτών με τη στάση της κυβέρνησης εντοπίζεται μόνο στο ζήτημα της καταδίκης της ρωσικής εισβολής (71%) και της επιβολής κυρώσεων στη Μόσχα (56%).

Διαβάστε επίσης:

Βουλή: Πέρασε το πολυνομοσχέδιο για εθνική σύνταξη των ομογενών – Τι αλλάζει στην ευθύνη του Τύπου

Ενεργειακή κρίση: Διχάζουν την Ευρώπη τα μέτρα αντιμετώπισης – Βορράς και Νότος στα «μαχαίρια»

Συνάντηση Αλέξη Τσίπρα με αλβανική κοινοβουλευτική αντιπροσωπεία