Πώς φθάσαμε στην ιστορική συμφωνία αρχιεπισκόπου – πρωθυπουργού

Ο ρόλος του υπουργού Εσωτερικών Αλέξη Χαρίτση, και οι επαφές με τον πρωτοσύγκελο της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, Συμεών που έχουν ξεκινήσει εδώ και ένα χρόνο...

Η συμφωνία του πρωθυπουργού με τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο που ανοίγει μια νέα σελίδα στις σχέσεις Κράτους – Εκκλησίας διασφαλίζοντας διακριτούς ρόλους για τα δύο μέρη, δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία.

Καλά ενημερωμένες πηγές σημειώνουν ότι είναι αποτέλεσμα συστηματικής προσέγγισης και δουλειάς που γίνεται εδώ και ένα χρόνο μεταξύ της κυβέρνησης και της αρχιεπισκοπής, με αντικείμενο κυρίως την καταγραφή και αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας.

Οι επαφές ξεκίνησαν περίπου ένα χρόνο πριν, με κεντρικό χειριστή εκ μέρους της Κυβέρνησης, τον Αλέξη Χαρίτση, στην αρχή από τη θέση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομίας και στη συνέχεια ως υπουργός Εσωτερικών, ο οποίος όλο αυτό το διάστημα είχε αλλεπάλληλες συναντήσεις με τον αρχιεπίσκοπο και τον πρωτοσύγκελο της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, Συμεών.

Καρπός αυτής της συνεργασίας ήταν το ειδικό πρόγραμμα «Καταγραφή & Αξιολόγηση της Εκκλησιαστικής Περιουσίας» με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ μέσα από το οποίο θα γίνει για πρώτη φορά η συστηματική καταγραφή και αξιολόγηση της εκκλησιαστικής περιουσίας σε πανελλαδικό επίπεδο. Το έργο καλύπτει ήδη 22 Μητροπόλεις σε όλη τη χώρα.

Το πρόγραμμα βρίσκεται ήδη σε φάση ωρίμανσης με την πρόσληψη εξειδικευμένου συμβούλου και κατά τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου καταρτίστηκε ερωτηματολόγιο για τη συλλογή των απαραίτητων στοιχείων για τις ανάγκες της καταγραφής της Εκκλησιαστικής Περιουσίας και της ψηφιοποίησης του σχετικού αρχειακού υλικού.

Επιπλέον, θα εκτιμηθούν τυχόν πρόσθετες εξειδικευμένες υπηρεσίες, που θα απαιτηθούν και κρίνονται απαραίτητες για την καταγραφή των ακινήτων, όπως για παράδειγμα ο εντοπισμός και τοπογράφηση ανεντόπιστων ακινήτων, ο νομικός έλεγχος σε υποθηκοφυλακεία για την ανεύρεση εμπράγματων δικαιωμάτων, η νομική διερεύνηση διεκδικούμενων ακινήτων κλπ.

Οι σχετικές εργασίες αναμένεται να τελειώσουν σύντομα και στις αρχές του χρόνου θα ακολουθήσει ανοικτή προκήρυξη και διαγωνισμός για την επιλογή του αναδόχου που θα υλοποιήσει το έργο.

Το Ταμείο Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Περιουσίας που περιλαμβάνει η χθεσινή συμφωνία του ΠΘ με τον Αρχιεπίσκοπο δεν θα μπορούσε να δημιουργηθεί χωρίς αυτή την καταγραφή.

Μέσα από το Ταμείο θα υπάρξει η βέλτιστη αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας καθώς και των αμφισβητούμενων περιουσιών μεταξύ Δημοσίου και Εκκλησίας που τώρα παραμένουν αναξιοποίητες και επιβαρύνουν το δημόσιο ταμείο με σημαντικά δικαστικά έξοδα. Στόχος είναι η ετήσια επιδότηση του Κράτους προς την Εκκλησία να υπερκαλύπτεται από τα έσοδα του εν λόγω Ταμείου, χωρίς επιβάρυνση του προϋπολογισμού.

Oπως έχει δηλώσει σε συνεργάτες του ο κ. Χαρίτσης:

«Εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο έχουμε μια πολύ στενή συνεργασία με τον Αρχιεπίσκοπο και την Εκκλησία η οποία έβαλε τα θεμέλια για τη χθεσινή ιστορική συμφωνία. Δουλέψαμε από κοινού ώστε να δημιουργηθεί το σχήμα που θα αναλάβει την ολοκληρωμένη καταγραφή της εκκλησιαστικής περιουσίας, για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας, ανοίγοντας το δρόμο για την αποτελεσματική αξιοποίησή της.

Πάνω σε αυτή τη δουλειά θα στηριχθεί η δημιουργία του νέου Ταμείου Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Περιουσίας που ανακοίνωσαν ο Πρωθυπουργός και ο Αρχιεπίσκοπος και το οποίο αναμένεται να υπερκαλύψει την ετήσια επιδότηση που θα καταβάλει το Κράτος στην Εκκλησία. Το επόμενο διάστημα θα εντείνουμε τη συνεργασία μας για την άμεση υλοποίηση της συμφωνίας η οποία ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις Κράτους – Εκκλησίας με σεβασμό στην ιστορία και τους διακριτούς ρόλους των δύο πλευρών.»

Την ίδια στιγμή και όπως σημειώνουν πηγές του ΥΠΕΣ “αντίθετα με όσα ισχυρίζεται η ΝΔ, το Ταμείο Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Περιουσίας, στη δημιουργία του οποίου συμφώνησαν ο Πρωθυπουργός και ο Αρχιεπίσκοπος, δεν έχει καμία σχέση με την «Εταιρεία Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Ακίνητης Περιουσίας Α.Ε.» που είχε συσταθεί, χωρίς αποτέλεσμα, τον Απρίλιο του 2014, επί κυβερνήσεως Σαμαρά.

Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία είχε πολύ περιορισμένο αντικείμενο. Αφορούσε τη διαχείριση μη αμφισβητούμενων ακινήτων υψηλής αξίας, αποκλειστικά της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, όπως αυτά που υπάρχουν στην Πεντέλη, στη Βουλιαγμένη και στην περιοχή της Φασκομηλιάς από τη λίμνη της Βουλιαγμένης έως τη Βάρκιζα.

Η χθεσινή συμφωνία αφορά το σύνολο της εκκλησιαστικής περιουσίας σε ολόκληρη την Ελλάδα, με στόχο να αξιοποιηθούν οι αμφισβητούμενες και από τις δύο πλευρές, περιουσίες”.

Σημειώνεται τέλος ότι υπουργός Εσωτερικών είχε ήδη χθες το πρωί, σύσκεψη στο γραφείο του στο Υπ. Εσωτερικών με τον Υπουργό, Κώστα Γαβρόγλου και τον Πρωτοσύγκελο Συμεών, για την εκκίνηση της διαδικασίας.