Οι πρώτες 5 ημέρες του Τσίπρα

Γράφει ο Σωτήρης Κούκιος

Και εγένετο κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ! Και έχουν περάσει και 5 μέρες χωρίς κανένα ατύχημα, καμιά καταστροφή, καμιά έξοδο από το ευρώ. Το χρηματιστήριο ανεβοκατεβαίνει, οι πρώτοι επίσημοι επισκέπτες κατέφθασαν και απήλθαν και αν μη τι άλλο ο Αλέξης Τσίπρας έχει αγχώσει Αγορές και πολιτικούς ανά την Γηραιά Ήπειρο.
Εκείνο που εντυπωσιάζει είναι η ανάλυση της κατάστασης εδώ στην χώρα μας. Που πάσχει από μια βασική έλλειψη: ότι πάνω και από το μνημόνιο/ αντιμνημόνιο τα ζητήματα που κυρίως θέτει η ......
έλευση του Τσίπρα στην κυβέρνηση είναι τα γεωπολιτικά ζητήματα της περιοχής μας. Ό,τι και να ειπωθεί στην Ελλάδα προκαλεί αντιδράσεις σε μια τεράστια ομάδα κρατών ακόμη και αρκετά μακριά μας. Οι πρώτες διεθνείς αντιδράσεις δείχνουν ακριβώς αυτό: αν η άνοδος της Αριστεράς στην εξουσία στην Ελλάδα σημαίνει (ενδεχομένως και με την αμφισβήτηση του μνημονίου) γεωπολιτικές αλλαγές και ισορροπίες που όλοι τις θεωρούσαν δεδομένες.
1ον η ΕΕ : το θέμα του ελληνικού χρέους για πρώτη φορά τίθεται σε πολιτική βάση και συνδέεται και με γενικότερες εξελίξεις στην περιοχή μας. Η υποβαθμισμένη γεωπολιτικά Ελλάδα, ο δεδομένος σύμμαχος, μπορεί να αλλάξει ισορροπίες που η ΕΕ θεωρούσε δεδομένες; Και αν έχει την πρόθεση η Ελλάδα να τις αλλάξει τι συνέπειες θα έχει αυτό στην εσωτερική πολιτική σκηνή κρατών που βρίσκονται πολύ κοντά στις κάλπες; Ισπανία και Αγγλία είναι οι πρώτοι και καλύτεροι στο στόχαστρο! Podemos και UKIP καραδοκούν να αλλάξουν προτεραιότητες στις χώρες τους και ο ΣΥΡΙΖΑ τους βοηθάει τα μάλλα..
2ον Η Μεσόγειος: εντυπωσιακό ήταν ότι η Haaretz του Ισραήλ έχει ξεθάψει αντι- σημιτικές δηλώσεις του Πάνου Καμμένου. Προβληματίζονται και σωστά αν κάτι θα αλλάξει στην πρόσφατη Ελληνο- Ισραηλινή αμυντική συμφωνία που αφορά και τα ζωτικά συμφέροντα της Κύπρου. Ειδικά σε μια εποχή πολέμου στην περιοχή μας. Σημαντικό είναι επίσης το θέμα των ΑΟΖ που γρήγορα γρήγορα είχε συμφωνήσει ο Βενιζέλος με την Αίγυπτο, τα θέματα με τη Λιβύη, οι Κούρδοι, η Συρία, το Ισλαμικό Κράτος.
3ον Η Μαύρη Θάλασσα: η έστω και διαδικαστική κόντρα με την ΕΕ για την διακοίνωση ως προς το Ουκρανικό εμφύλιο και την κόντρα με την Ρωσία άγχωσε περισσότερο από τα φαινόμενα την Γερμανία. Η δήλωση Σουλτς να μην συνδέσουμε το χρέος με θέματα εξωτερικής πολιτικής, ήταν δυσανάλογη με το θέμα προς συζήτηση και ένδειξη πανικού ως προς τις προθέσεις της νέας κυβέρνησης. Η τοποθέτηση του Νίκου Κοτζιά ως ΥΠΕΞ είναι ένα ακόμη ερωτηματικό για την Γερμανική εξωτερική πολιτική.
4ον οι ΗΠΑ : εκεί μέχρις στιγμής οι αντιδράσεις ήταν οι πιο χαλαρές και «φιλικές» ως προς τη νέα κυβέρνηση. Ο Ομπάμα αισθάνεται ότι χρειάζεται χρόνος να δει τις προθέσεις (κάτι τυπικό στην εξωτερική του πολιτική) και αν έχει συμφωνίες που χρειάζεται δεν έχει πρόβλημα να πει την καλή του κουβέντα για το ελληνικό χρέος. Ή απλώς μπορεί να μην μας θεωρεί τόσους σημαντικούς στην δική του σκακιέρα
5ον Η Τουρκία: η κατάθεση στεφάνου στα Ίμια και η αποψινή δήλωση Ερντογάν ότι υπάρχουν όρια στον λαϊκισμό (ποιος μιλάει ε;) της ελληνικής κυβέρνησης, δείχνει και ένα άγχος. Μέχρι τώρα η Τουρκία δεν αντιμετώπιζε κανένα «απρόβλεπτο» πρόβλημα στις αντιδράσεις της χώρας μας. Τώρα; Και δεν είναι μόνο η Κύπρος ή το Αιγαίο αλλά και το θέμα των μεταναστών και το λαθρεμπόριο στον Εβρο. Θα υπάρξουν αλλαγές; Με αυτά που βλέπει ο Ερντογάν να λέγονται στην Μέρκελ και την ΕΕ για το χρέος μπορεί να φοβάται και τα χειρότερα.
6ον Η συμμαχία του Νότου. Επί Σημίτη η Μεσόγειος είχε διαιρεθεί μέσω της Μεσογειακής Πολιτικής σε σφαίρες επιρροής. Μετά την κρίση του 2009 οι γεωπολιτικές επιδιώξεις Πορτογαλίας, Ισπανίας, Γαλλίας και Ιταλίας έγιναν ίσως πιο πιεστικές. Αλλά η αραβική άνοιξη, η άνοδος του Ισλαμικού Κράτους πρόσθεσαν νέους φόβους και αγωνίες. Η Ελλάδα δεμένη χειροπόδαρα με το μνημόνιο και την δεδομένη οικονομική ασφυξία και παρά την πρόθεση να ενισχύσει τις εξαγωγές της έμεινε παρατηρητής στις εξελίξεις αυτές. Τώρα;
Τα παραπάνω δεν είναι δευτερεύοντα στην χάραξη μιας πολιτικής για την αμφισβήτηση του μνημονίου και την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Και ο Τσίπρας νομίζω ότι άνοιξε όλα τα θέματα ταυτόχρονα. Αν μπορεί και να τα διαχειριστεί είναι ένα άλλο μεγάλο ζήτημα. Και το κυριότερο αν μπορέσει να βρει και τους πόρους που απαιτούνται για να αναβαθμίσει τον ρόλο της χρεωμένης Ελλάδας.
Ε για τις πρώτες 5 μέρες δεν έγιναν και λίγα. Ζούμε ίσως έναν πολύ πυκνό πολιτικό χρόνο. Και είναι πολύ νωρίς για να έχουμε δείγματα πολιτικής σε όλα τα παραπάνω θέματα. Απ ό,τι φαίνεται προθέσεις υπάρχουν, αλλά μέχρι την υλοποίηση ο δρόμος είναι βαρύς και δύσβατος!