Μέρες του ’36 (4η Αυγούστου)

Του Θανάση Νικολαΐδη
 
 ΜΕ τα προβλήματα τριγύρω, ξεχάσαμε και ξεχαστήκαμε. Κάτω απ’ τις…ρόδες του ταξί και με τη ματιά της τρόικας πάνω σου, δεν μπορείς να βλέπεις πίσω μακριά. Κι αν κάτι από δικτατορίες πας να δεις, θυμάσαι την πιο πρόσφατη. Τους «επαναστάτες» του ’67 και τα έργα τους. Παραπέρα τι; Μια μεταξική δικτατορία σαν τις άλλες, που όμως έπιασε και ρίζωσε, γιατί δεν ήταν σαν τις άλλες-ψωμοτύρι των πραξικοπηματιών της δεκαετίας του ’20 και του ’30.
ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΣ με δράση στους Βαλκανικούς ο Ι. Μεταξάς, παλατιανός μέχρι το κόκαλο ο «Γιαννάκης» (έτσι τον έλεγε η Σοφία του Κωνσταντίνου και αδερφή του Κάιζερ) και γερμανοθρεμμένος, είχε παρελθόν και μέλλον. Στην Ελλάδα της 10/ετίας του ’30 με τον απόηχο της...... προηγούμενης, τραγικής όσο η Μικρασιατική τραγωδία, και με τους «εθνοσωτήρες» να περιμένουν τη σειρά τους για πραξικόπημα. Είχε ο καθένας τους λόγους του να βγάλει τον στρατό απ’ τους στρατώνες, αλλά στο βάθος…αντικομουνισμός. Ένα κίνητρο διαρκείας που φτάνει στους απριλιανούς, αφού αγγίξει τους μεταξικούς του Μανιαδάκη και του ρετσινόλαδου.
ΗΡΘΕ με (νόθο) πραξικόπημα απ’ την «εξορία» του ο Γεώργιος Β’, «αγκάλιασε» τον Μεταξά και τον…διόρισε Υπουργό Στρατιωτικών, για να προετοιμάσουν οι δυο τους τη δικτατορία του ’36. Σε έδαφος «ελεύθερο», χωρίς τους αντιπάλους και «ανταγωνιστές», που είχαν αποδημήσει μαζικά (Δεμερτζής, Παπαναστασίου…) και περίεργα. Πρωθυπουργός ο Μεταξάς (Ιαν. ’36) και, μετά λίγους μήνες, παντοδύναμος δικτάτορας. Με τους ανθρώπους και την «ιδεολογία» τους, με τον Μανιαδάκη του (Υφυπουργό Δημόσιας Ασφάλειας) και τις μεθόδους του. Κορίνθιος αξιωματικός ο Μανιαδάκης, αντικομουνιστής και διεισδυτικός στον αντίπαλο, πολέμησε στη Μ. Ασία, πότισε ρετσινόλαδο βασανίζοντας κρατουμένους στην Ασφάλειά του, για να συνεχίσει την «καριέρα» του ως της ΕΡΕ.    
ΓΕΜΙΣΑΝ τα κελιά, γέμισαν και κάποιες (μελανές) σελίδες της Ιστορίας με «κατορθώματα» μεταξικών, με το όραμα του Τρίτου Ελληνικού Πολιτισμού (οι άλλοι δυο ήσαν ο Αρχαίος και ο Βυζαντινός). Η νεολαία κατά τα φασιστικά πρότυπα (ΕΟΝ), ο χαφιεδισμός να στηρίζει το καθεστώς και τα βασανιστήρια να τρομάζουν και να «ευθυγραμμίζουν» τους πολίτες. Με κάποια θετικά για εξισορρόπηση, μιας και «ουδέν κακόν αμιγές καλού».
Η συνέχεια είναι γνωστή. Κι αν ο Μεταξάς μετέφερε στους Ιταλούς το ΟΧΙ του λαού (ακόμα και με τον Ζαχαριάδη στο…πλευρό του), ένα άλλο ΟΧΙ του τον τιμά. Στους Άγγλους που του ζήτησαν να αντισταθούμε (με τους ακρωτηριασμένους κλπ. και για λογαριασμό τους). Αρνήθηκε κι ίσως το πλήρωσε με τη ζωή του (Ιαν. ’41).