Όπου πάνε η Ελλάδα τους πληγώνει: Χάος στην Υπηρεσία Ασύλου, υπό αίρεση βασικά δικαιώματα, ξενοφοβία και ρατσισμός

Παντού άθλιες φαίνεται να είναι οι συνθήκες για τους πρόσφυγες καθώς, σαν να μην έφτανε ο υπερπληθυσμός στα καμπς στα οποία διαμένουν, καλούνται να αντιμετωπίσουν τόσο τη διαδικασία για την αίτηση ασύλου τους όσο και τη μεταφορά τους στην ενδοχώρα -ακόμα και μετά την απόκτηση ασυλίας- σε συνθήκες συνωστισμού, αποδεικνύοντας ότι ο Γολγοθάς τους δεν τελειώνει ποτέ.

Στην υπηρεσία ασύλου στην Κατεχάκη βρέθηκε το πρωί της Πέμπτης και ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης, επιρρίπτοντας έμμεσα την ευθύνη για την κατάσταση στους πρόσφυγες.

Ο ίδιος απέδωσε

την μαζική προσέλευση των προσφύγων στην υπηρεσία στην «ανασφάλειά» τους, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «δυστυχώς παρά τις προσπάθειες έχουν αυτή την προσωπική ανασφάλεια και θέλουν αν έρθουν οι ίδιοι εδώ, για να τους δώσουμε μια πληροφορία η οποία είναι ήδη διαθέσιμη στο διαδίκτυο».

Για ακόμη μια μέρα εικόνες ντροπής εκτυλίχθηκαν και στο λιμάνι της Μυτιλήνης όπου, λόγω έλλειψης σχεδιασμού, όσοι έχουν λάβει την μπλε σφραγίδα και έχουν το δικαίωμα να φύγουν από το νησί, έχουν συγκεντρωθεί εδώ και μέρες πρόσφυγες με σκοπό να αναχωρήσουν για το λιμάνι του Πειραιά.

Ανάμεσά τους βρίσκονται και μικρά παιδιά, τα οποία αναγκάστηκαν να μείνουν στο λιμάνι με τους γονείς τους, ελπίζοντας να επιβιβαστούν στο επόμενο πλοίο.

Others who are just arriving now from #Moria by foot wait until ticket office is opening again. There is a severe lack of water, food + most people use their last money for the ticket, they report. /4 pic.twitter.com/aGSqSlVNZP

— Franziska Grillmeier (@f_grillmeier) June 11, 2020

Την ίδια στιγμή σοβαρές καταγγελίες για συνεντεύξεις ασύλου χωρίς τη παρουσία δικηγόρου έρχονται στο «φως» με πρόσχημα τον… κοροναϊό.

Συγκεκριμένα, όπως μεταδίδει ρεπορτάζ της Εφημερίδας των Συντακτών, δικηγόροι, οι οποίοι περίμεναν αρκετή ώρα μαζί με τους πρόσφυγες στην ουρά και τον συνωστισμό έξω από την Κατεχάκη. Όταν ήρθε η σειρά τους όμως τους ενημέρωσαν πως δεν μπορούν να συνοδεύσουν τους πρόσφυγες εντός των γραφείων με τους χειριστές μάλιστα να επικαλούνται, σύμφωνα με τις πληροφορίες της εφημερίδας, αόριστα αποφάσεις και ανακοινώσεις της υπηρεσίας.

Λόγω της έλλειψης ενός σωστού συντονισμού είναι αδύνατο να διεξαχθούν όλες οι συνεντεύξεις ενώ σε κάποιες περιπτώσεις ορίστηκαν νέες ημερομηνίες. Ωστόσο αυτό εν αποτελεί επ’ ουδενί λύση στο πρόβλημα των προσφύγων -αντιθέτως εντείνει την αγωνία και την ανασφάλειά τους.

Εικόνες ντροπής στις υπηρεσίες ασύλου

«Είναι λίγο δύσκολο να εξηγήσουμε σε όλο αυτό τον κόσμο ότι οι διαδικασίες πλέον γίνονται ψηφιακά. Δυστυχώς παρά τις προσπάθειες έχουν αυτή την προσωπική ανασφάλεια και θέλουν να έρθουν οι ίδιοι εδώ, για να τους δώσουμε μια πληροφορία η οποία είναι ήδη διαθέσιμη στο διαδίκτυο» ήταν η θέση του υπουργού για τις ντροπιαστικές εικόνες στις υπηρεσίες ασύλου, επιχειρώντας να πετάξει το «μπαλάκι» της ευθύνης στους πρόσφυγες που καταφτάνουν -ή ακόμα και σε κάποιες περιπτώσεις, που κατασκηνώνουν- στα γραφεία.

Εδώ και τρεις μέρες η κατάσταση παραμένει η ίδια, παρά τις διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης ότι θα παρθούν μέτρα και θα βρεθούν λύσεις στο πρόβλημα.

Εκατοντάδες άλλωστε που αφού έχουν ταλαιπωρηθεί από την αναμονή, διανυκτερεύουν έξω από τα γραφεία της υπηρεσίας ώστε να κρατήσουν τη σειρά τους.

Η διαδικασία για κάθε μετανάστη που έχει περάσει το κατώφλι υπηρεσίας του υπουργείο Μετανάστευσης είναι γνωστή: όποιος καταφτάνει γράφει το όνομά του σε μια αυτοσχέδια λίστα, πριν ακόμα ανοίξει η υπηρεσία -μια απόπειρα αυτοοργάνωσης θα έλεγε κανείς- ώστε να διατηρηθεί μια προτεραιότητα μόλις ανοίξει η υπηρεσία.

Αποδεικνύεται έτσι το φιάσκο της κυβέρνησης δεδομένου ότι ούτε ένα μέτρο απολύτως δεν εφαρμόζεται, είτε αυτό είναι να διανέμει μάσκες, είτε ακόμα και να πραγματοποιεί θερμομέτρηση στους πρόσφυγες, τους οποίους άλλωστε φαίνεται να τους αντιμετωπίζει σαν «υγειονομική βόμβα».

Αδικαιολόγητη μη πρόσληψη εργαζομένων

Την Τετάρτη, το Σωματείο Εργαζομένων Συμβασιούχων Υπηρεσίας Ασύλου πραγματοποίησαν 4ωρη στάση εργασίας.

Σήμερα είχε οριστεί η εκδίκαση του αιτήματος προσωρινής διαταγής δύο εργαζομένων στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Λέσβου, οι οποίες αν και βρίσκονταν στον κατάλογο των επιτυχόντων έχουν αυθαίρετα αποκλειστεί από την εργασία στο Περιφερειακό Γραφείου Ασύλου Λέσβου.

«Το Υπουργείο Μετανάστευσης & Ασύλου, παρακάμπτοντας την διαδικασία μέσω του ΑΣΕΠ και αρνούμενο να απαντήσει στις αναφορές που έχουν υποβάλει οι συναδέλφισσες, έχει στερήσει την πρόσληψή τους αναιτιολόγητα και παράνομα» αναφέρει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο.

Ιδιοκτήτες και… οικογενειάρχες κάλεσαν την αστυνομία

Αντιμέτωποι και με το μένος της τοπικής κοινωνίας έρχονται ακόμα μια φορά οι πρόσφυγες στο λιμάνι της Μυτιλήνης, με τους περίοικους και τους επαγγελματίες να ανησυχούν με τον συνωστισμό στο λιμάνι σε σημείο να καλέσουν μάλιστα και την αστυνομία.

Μπορεί το υπουργείο να επιμένει στο θέμα άμεσης αποσυμφόρησης των νησιών, ωστόσο αυτή δε φαίνεται να προχωρά όσο η μετακινήσεις στην ενδοχώρα γίνονται με ρυθμούς χελώνας και μάλιστα δημιουργώντας κι άλλα νέα προβλήματα.

Οι ιδιοκτήτες γραφείων, επαγγελματίες και κάτοικοι πολυκατοικιών της οδού Τζαίημς Αριστάρχου, απέναντι από το τελωνείο, που το μεσημέρι της Πέμπτης ζήτησαν την παρέμβαση της αστυνομίας και του Λιμεναρχείου, διότι όπως είπαν στο «Ν», δεν μπορούσαν να… δουλέψουν.

«Καλέσαμε την αστυνομία το λιμεναρχείο και την τροχαία μήπως μαζέψουν λιγάκι την κατάσταση» αναφέρει ιδιοκτήτης καταστήματος στη «Ν».

Οι κάτοικοι επομένως δεν επικαλούνται ούτε επεισόδια, ούτε τον φόβο για τη διασπορά του κοροναϊού. Το μόνο που φαίνεται να τους ενόχλησε είναι η παρουσία και μόνο οικογενειών προσφύγων.

Αδικαιολόγητη καραντίνα

Την ίδια ώρα, οι πρόσφυγες στα ΚΥΤ βρίσκονται σε καραντίνα έως τις 21 Ιουνίου, χωρίς ωστόσο να έχει επιβεβαιωθεί κάποιο κρούσμα κοροναϊού.

Για το θέμα αυτό θέση πήραν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, χαρακτηρίζοντας την απόφαση παράτασης του lockdown απαράδεκτη.

«Η παράταση μέχρι τις 21 Ιουνίου του μέτρου για τον περιορισμό κυκλοφορίας των αιτούντων άσυλο που ζουν στα κέντρα υποδοχής θα μειώσει περαιτέρω την ήδη περιορισμένη πρόσβασή τους σε βασικές υπηρεσίες και ιατρική περίθαλψη και, στην τρέχουσα φάση της επιδημίας COVID-19, δεν δικαιολογείται σε καμία περίπτωση από άποψη δημόσιας υγείας», αναφέρει η Λίζα Παπαδημητρίου, Υπεύθυνη Συνηγορίας στη Λέσβο.

«Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει επιβεβαιωμένο περιστατικό σε κανένα από τα κέντρα υποδοχής των νησιών, πράγμα που σημαίνει ότι αυτός ο πληθυσμός δεν αποτελεί κίνδυνο. Αντίθετα, διατρέχει κίνδυνο. Τέτοιου είδους διακρίσεις στιγματίζουν και περιθωριοποιούν τους πρόσφυγες, τους αιτούντες άσυλο και τους μετανάστες, δεν δικαιολογούνται από άποψη δημόσιας υγείας και αυξάνουν την ευαλωτότητα αυτού του πληθυσμού απέναντι στην επιδημία».

«Τα μέτρα για τη δημόσια υγεία θα πρέπει να προστατεύουν τους ανθρώπους, ειδικά τα άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως οι ηλικιωμένοι και οι ασθενείς με χρόνιες παθήσεις», συμπληρώνει η Λίζα Παπαδημητρίου.

«Δεν πρέπει να τους παγιδεύουν σε υπερπλήρεις καταυλισμούς με περιορισμένη πρόσβαση σε νερό και τουαλέτες, όπου είναι προφανώς αδύνατο να εφαρμοστούν τα μέτρα πρόληψης και προστασίας για τη νόσο COVID-19. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα συνεχίζουμε να ζητάμε την μεταφορά των ατόμων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες (ηλικιωμένοι, άτομα με χρόνιες ασθένειες) από τα κέντρα υποδοχής σε ασφαλή καταλύματα, όπου θα μπορούν να εφαρμόσουν τα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας» καταλήγει.

Καταγγελίες για σοβαρές παραβιάσεις της διεθνούς νομοθεσίας στα hotspot

Παράλληλα, σοβαρές για παραβιάσεις του νόμου περί Διεθνούς Προστασίας στα hotspots της Μυτιλήνης κάνουν λόγο οκτώ οργανώσεις παροχής δωρεάν νομικής βοήθειας σε πρόσφυγες.

Οι εκπρόσωποί τους έχουν ήδη ζητήσει  από το Συνήγορο του Πολίτη να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες ώστε να διασφαλιστούν τα δικαιώματα των αιτούντων άσυλο και έχουν ενημερώσει σχετικά τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου.

Οι οργανώσεις υποστηρίζουν πως «μέχρι σήμερα η εφαρμογή του νέου νόμου είχε ως αποτέλεσμα:

1. την παραβίαση υποχρέωσης παροχής υλικών συνθηκών υποδοχής στους αιτούντες άσυλο

2. την προτεραιοποίηση και επίσπευση των διαδικασιών των εντός του 2020 αφίξεων σε βάρος των παλαιότερων αφίξεων, με ταυτόχρονη παραβίαση των προβλεπόμενων διαδικαστικών εγγυήσεων

3. την αδυναμία φυσικής πρόσβασης στα γραφεία του ΠΓΑ Λέσβου και ανταπόκρισης της Διοίκησης στον αυξημένο φόρτο εργασίας λόγω υπερπληθυσμού

4. την παραβίαση της αρχής της οικογενειακής ενότητας και του δικαιώματος οικογενειακής επανένωσης

5. την παραβίαση των ειδικών διαδικαστικών εγγυήσεων για τους ασυνόδευτους ανήλικους και της αρχής του βέλτιστου συμφέροντος του παιδιού

6. την καταχρηστική εφαρμογή των διατάξεων περί σιωπηρής ανάκλησης

7. την παραβίαση του δικαιώματος πρόσβασης σε αποτελεσματική προσφυγή

8. τη συστηματική και παράνομη πλασματική επίδοση αποφάσεων

9. την παραβίαση διαδικαστικών εγγυήσεων στις διαδικασίες επανεισδοχών

10. παράνομες πρακτικές διοικητικής κράτησης αιτούντων άσυλο και 11. διαδικαστικά εμπόδια αναφορικά με την πρόσβαση στη νομική εκπροσώπηση.

«Ράπισμα» ΔΟΜ για τις επαναπροωθήσεις και τις μαζικές απελάσεις

Τις έντονες ανησυχίες του σχετικά με τις πρόσφατες καταγγελίες για επαναπροωθήσεις και μαζικές απελάσεις απελάσεις προσφύγων εκφράζει ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) καλώντας τις ελληνικές αρχές να διερευνήσουν τις σχετικές εκθέσεις και μαρτυρίες.

Ο ΔΟΜ κατά την ανακοίνωσή του αναφέρεται σε αρκετές περιπτώσεις των τελευταίων εβδομάδων οι οποίες έχουν δει το φως της δημοσιότητας μέσω βίντεο που έχουν κυκλοφορήσει κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Το in.gr έχει αναδείξει κάποια από τα τα περιστατικά:

Τι συμβαίνει στα ελληνοτουρκικά θαλάσσια σύνορα – Καταγγελίες για pushbacksBίντεο – καταγγελία: Το ελληνικό Λιμενικό παίρνει τη μηχανή από βάρκα με πρόσφυγες

Σχετικές εκθέσεις και πλάνα από διεθνή μέσα ενημέρωσης, που δείχνουν τη χρήση πλωτών μέσων διάσωσης για την απομάκρυνση των μεταναστών στο Ανατολικό Αιγαίο, προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία.

O ΔΟΜ, μαζί με συνεργαζόμενους φορείς, παρακολουθεί στενά την κατάσταση και έχει λάβει πληροφορίες για περιπτώσεις μεταναστών που συλλαμβάνονται αυθαίρετα και επαναπροωθούνται στην Τουρκία, αλλά και για περιστατικά βίας κατά μεταναστών που φέρεται να έχουν λάβει χώρα από προσωπικό των συνόρων.

Να διερευνηθούν οι μαρτυρίες

Ο Οργανισμός καλεί τις ελληνικές Αρχές να διερευνήσουν τις κατηγορίες και τις μαρτυρίες που δόθηκαν από άτομα που εξαναγκάστηκαν να περάσουν τα σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας.

Εν μέσω αυξημένης ανησυχίας αναφορικά με τα ζητήματα υγείας, καλούμε τα κράτη να αποφύγουν την εφαρμογή πρακτικών μετανάστευσης με τρόπο που να θέτει σε κίνδυνο την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών, μέσω της κατασκευής τειχών στα σύνορα, της στρατιωτικοποίησης των συνοριακών περιπολιών ή της αύξησης των απελάσεων, μεταξύ άλλων.

Σταματήστε τις απελάσεις

Ο ΔΟΜ καλεί επίσης τα κράτη να αναστείλουν τις απελάσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID-19, διευκολύνοντας παράλληλα τις εθελούσιες επιστροφές όταν και όπου είναι δυνατόν, ιδίως για εκείνους τους μετανάστες που, λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση, αισθάνονταν πιο ασφαλείς στην πατρίδα τους και εκφράζουν την επιθυμία να επιστρέψουν σ΄αυτήν.

Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να δίνεται προτεραιότητα στη διαχείριση του λεπτού ζητήματος διασφάλισης των συνόρων που χρήζουν ιδιαίτερης ανάγκης προστασίας, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες όλων των μεταναστών, ανεξάρτητα από το μεταναστευτικό καθεστώς και συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματός τους να ζητήσουν άσυλο.

Μολονότι τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών – συμπεριλαμβανομένου εκείνου της διατήρησης της ακεραιότητας των συνόρων – πρέπει να είναι σεβαστά, η ισχύς τους παύει σε περίπτωση αλληλεπικάλυψής τους από διεθνείς υποχρεώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα.