Η ασυμφωνία των «27» φρενάρει το Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου

Ο «μαύρος καπνός» της Συνόδου Κορυφής για το Σχέδιο Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής φαίνεται να παγώνει και τη δημοσιοποίηση της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το νέο Σύμφωνο για την Μεταναστευτική Πολιτική και το Άσυλο.

Όπως δήλωσε η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ιλβα Γιόχανσον, που έχει αναλάβει την εκπόνηση της πρότασης μαζί με τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτη Σχοινά, μιλώντας στο Politico, για να παρουσιαστεί η πρόταση προϋποτίθεται οι «27» να καταλήξουν σε συμφωνία για τον νέο προϋπολογισμό της ΕΕ και το Ταμείο Ανάκαμψης.

«Είμαστε στη διαδικασία ολοκλήρωσης της πρότασης, αλλά πολλά κράτη-μέλη μάς έχουν ζητήσει να περιμένουμε έως ότου καταλήξουν σε κατ’ αρχήν συμφωνία [για τον προϋπολογισμό]», δήλωσε η Γιόχανσον στο Politico.

Σύμφωνα με την ίδια η πρόταση θα μπορούσε να παρουσιαστεί μέσα στον Ιούλιο, όπως όπως σημείωσε, «τα πράγματα θέλουν τον χρόνο τους».

«Είναι πιο ρεαλιστικό να μιλήσουμε για μία παρουσίαση μετά τις καλοκαιρινές διακοπές» πρόσθεσε.

Σχεδόν πέντε χρόνια έχουν περάσει από την προσφυγική κρίση η οποία κλυδώνισε τη συνοχή της ΕΕ. Η περαιτέρω αναβολή της δημοσιοποίησης της πρότασης δείχνει πόσο «αγκάθι» αποτελεί για τις ευρωπαϊκές χώρες η διαχείρισή του.

«Η εθελοντική αλληλεγγύη δεν επαρκεί» εκτίμησε από πλευράς της η Γιόχανσον στο Politico. «Χρειαζόμαστε έναν υποχρεωτικό μηχανισμό αλληλεγγύης, αλλά ο ακριβής σχεδιασμός αυτού του μηχανισμού δεν έχει ακόμα ρυθμιστεί πλήρως».

Η Γερμανία, υπενθυμίζεται, ότι αναλαμβάνει την προεδρία της ΕΕ την 1η Ιουλίου. Σύμφωνα με την «Καθημερινή» στόχος ήταν να δημοσιοποιηθεί η πρόταση για το Σύμφωνο κοντά στο ξεκίνημα της γερμανικής προεδρίας και να αναλάβει κατά κύριο λόγο το βάρος διαχείρισης του προσφυγικού.

Όμως τα σχέδια φαίνεται να αλλάζουν καθώς η γερμανική προεδρία πρέπει να επικεντρωθεί στην αναζήτηση συμφωνίας για τον προϋπολογισμό.

Την ανάγκη να σταματήσουν οι επαναπροωθήσεις προσφύγων, τις οποίες χαρακτηρίζει απάνθρωπες και την πιο χυδαία παραβίαση των δικαιωμάτων του ανθρώπου, τονίζει σε ανακοίνωσή του το Συμβούλιο της Ευρώπης, με αφορμή την 20ή Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Πρόσφυγα.

Το Συμβούλιο της Ευρώπης, αν και δεν κάνει σαφή αναφορά στην Ελλάδα, η κυβέρνηση της οποίας έχει εκτεθεί διεθνώς για την ντροπιαστική αυτή πρακτική που υιοθετείται στο Αιγαίο, σημειώνει στην ανακοίνωσή του ότι η 20ή Ιουνίου ρίχνει φως «στις κακουχίες που υφίστανται οι πρόσφυγες, τιμά τον αγώνα τους» και επαναλαμβάνει την ανάγκη «να προστατεύονται και να γίνονται σεβαστά τα δικαιώματά τους».

«Όλο και πιο συχνά βρίσκονται αντιμέτωποι με επιπλέον κακουχίες, οι οποίες επιβάλλονται επίτηδες στους πρόσφυγες από πολλές χώρες στις οποίες στρέφονται για να ζητήσουν προστασία, ακόμη και στην Ευρώπη. Αυτό είναι απάνθρωπο και πρέπει να σταματήσει», τονίζεται.

Και καλεί τις κυβερνήσεις «να αντιμετωπίσουν τις πιο χυδαίες παραβιάσεις των δικαιωμάτων των προσφύγων, με επίκεντρο τις επαναπροωθήσεις, οι οποίες κανονικοποιούνται και γίνονται όλο και πιο βίαιες σε όλη την Ευρώπη. Η παράνομη αυτή πρακτική όχι μόνο στερεί το άσυλο από αυτούς που το δικαιούνται, αλλά διαβρώνει τα θεμέλια του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα που προστατεύει τους πρόσφυγες».

Το Συμβούλιο της Ευρώπης σημειώνει μεταξύ άλλων ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επικαλούνται ως επιχείρημα για τις επαναπροωθήσεις «την προστασία των ευρωπαϊκών συνόρων» και προσθέτει ότι οι κυβερνήσεις «σιωπούν» παρά τα συντριπτικά στοιχεία που έρχονται στο φως της δημοσιότητας.

«Οι επαναπροωθήσεις και η βία στα σύνορα δεν απειλούν μόνο τα δικαιώματα προσφύγων και μεταναστών, αλλά και των ίδιων των Ευρωπαίων πολιτών», αναφέρει η ανακοίνωση, γιατί αν δεν τιμωρείται η αστυνομική βία και αυθαιρεσία, τότε «η λογοδοσία τους διαβρώνεται και η προστασία των πολιτών διακυβεύεται. Η ατιμωρησία παράνομων αστυνομικών ενεργειών σημαίνει αμφισβήτηση της αρχής της ισότητας των ανθρώπων και της αξιοπρέπειάς τους, υποβαθμίζει την εμπιστοσύνη στους κρατικούς θεσμούς».

Και καταλήγει: «Η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν είναι επιλογή, αλλά ηθική και νομική υποχρέωση για όλα τα μέλη» του Συμβουλίου της Ευρώπης, και «πρέπει να τηρείται».

Να νομιμοποιήσει την αντιμεταναστευτική -σύμφωνα με τους επικριτές της- πολιτική της φαίνεται να επιχειρεί η Ελλάδα, ζητώντας να συμπεριληφθεί «ρήτρα έκτακτης ανάγκης και ευελιξίας» στο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου, με συμμάχους την Κύπρο και τη Βουλγαρία.

Όπως αναφέρει η επιστολή του υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, Γιώργου Κουμουτσάκου προς τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτη Σχοινά και την Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον, προτείνεται σε ενδεχόμενη έκτακτη κατάσταση ή μεταναστευτική κρίση τα κράτη-μέλη που άμεσα τις αντιμετωπίζουν να έχουν την ευχέρεια της ευελιξίας στον τρόπο διαχείρισης και αντιμετώπισης τους.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην επιστολή, «πρέπει να είναι αυτομάτως στη διάθεση και προς άμεση υποστήριξη των κρατών-μελών που πλήττονται περισσότερο και υπόκεινται συστηματικά σε τεράστια μεταναστευτική πίεση προστατεύοντας ταυτόχρονα τα σύνορα της Ένωσης. Η αλληλεγγύη αποτελεί θεμελιώδη αρχή του Δικαίου της Ένωσης, αρχή που εμφανίζεται 16 φορές στις Συνθήκες της ΕΕ. Η αρχή αυτή μας ενώνει».

Με την κίνηση της αυτή η κυβέρνηση ζητάει επικίνδυνες εξαιρέσεις για τη ζωή των προσφύγων, επιχειρώντας να επιτρέπεται στα κράτη πρώτης υποδοχής να παραβιάζουν, επικαλούμενα καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στα σύνορα τους, το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη μετανάστευση και άσυλο, είναι η πρώτη ανάγνωση ειδικών που ασχολούνται και γνωρίζουν το πρόβλημα του προσφυγικού.

Η Ελλάδα θέλει να κάνει πλέον ξεκάθαρο ότι δεν είναι πρόθυμη να υποδεχτεί περισσότερους πρόσφυγες, ούτε να υπερβεί τα προβλεπόμενα για την φιλοξενία-προστασία τους, όπως έδειξε άλλωστε και με την απόφασή της να βγάλει στο δρόμο 10.000 πρόσφυγες, με τον αρμόδιο υπουργό να υποστηρίζει ότι «δεν μπορούμε να δώσουμε περισσότερη προτεραιότητα στους πρόσφυγες από ό,τι δίνουμε στους Έλληνες πολίτες», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης, μιλώντας στο Mega.

Μιλώντας στο «Βήμα» ο Τζιανλούκα Ρόκο, ο αρχηγός αποστολής και περιφερειακός συντονιστής του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (ΔΟΜ) στην Ελλάδα, ανέφερε πως αν δεν μπορούν να υπάρξουν επιστροφές, κάτι στο οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν προσφέρεται ξεκάθαρη λύση ούτε με το σχεδιαζόμενο νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Ασυλο της ΕΕ, υπάρχουν κατά τον ίδιο δύο επιλογές.

«Η πρώτη είναι να επεκταθούν τα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης. Είναι όμως πολιτικά εφικτό αυτό; Επιπλέον, υπάρχουν και επιχειρησιακοί λόγοι. Ακόμη και αν επεκταθούν, θα είναι διαχειρίσιμα;».

«Η δεύτερη λύση», προσθέτει, «θα ήταν η μεταφορά στην ενδοχώρα. Τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της ΕΕ όμως φοβούνται πολύ το ενδεχόμενο δευτερογενών μετακινήσεων και δεν στηρίζουν την Ελλάδα στο θέμα αυτό».

Και βέβαια, το ενδεχόμενο ραγδαίας αύξησης των ροών παραμένει ορατό. Κατά τον κ. Ρόκο, το ελληνικό σύστημα υποδοχής και ασύλου θα μπορούσε ίσως να αντέξει την άφιξη 2.500-3.000 ανθρώπων μηνιαίως. Πέραν αυτού, όμως, η κατάσταση θα δυσκολέψει πολύ.