Φεστιβάλ Κινηματογράφου: Μακαβέγιεφ στη Θεσσαλονίκη, Κιούμπρικ στην Αθήνα

Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου εκτός από το αφιέρωμα στον αμερικανό αντεργκράουντ σκηνοθέτη Τζον Γουότερς που θα επισκεφτεί τη Θεσσαλονίκη το Νοέμβριο, τιμά εφέτος και έναν μεγάλο αναρχικό του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, τον γιουγκοσλάβο Ντούσαν Μακαβέγιεφ ο οποίος έφυγε από την ζωή τον Ιανουάριο του 2019 σε ηλικία 86 ετών.

Γεννημένος το 1932 στο Βελιγράδι, ο Μακαβέγιεφ άρχισε να ενδιαφέρεται για τον κινηματογράφο ενώ σπούδαζε ψυχολογία στο

Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου. Από τις πρώτες κιόλας, πειραματικές μικρού μήκους ταινίες του (όπως το «The Seal», 1955), διακρίνεις την σουρεαλιστική και σατιρική διάθεση που έμελλε να τον ακολουθήσει και στις μεγάλου μήκους ταινίες του: Ο Άνθρωπος δεν Είναι Πουλί (1965), «Εγκλημα ζηλοτυπίας» (1967), «Μοντενέγκρο: Γουρούνια και Μαργαριτάρια» (1981), «The Coca-Cola Kid» (1985) κ.α.

Το αφιέρωμα θα είναι πλήρες και εκτός από την πιο διάσημη ταινία του, το «Sweet movie» (1974), μια προκλητική και εκρηκτική ταινία που ασκεί κριτική και στον σοσιαλισμό και στον καπιταλισμό και της οποίας την μουσική συνέθεσε ο Μάνος Χατζιδάκις, θα περιλαμβάνει επίσης λιγότερο γνωστές στην Ελλάδα ταινίες του. Ανάμεσά τους το «Manifesto» (1988) αλλά και το τελευταίο του έργο για το σινεμά, το «Gorilla Bathes at Noon» (1993), όπου ο σκηνοθέτης που κυνηγήθηκε από το κομμουνιστικό καθεστώς χρησιμοποιεί αρχειακό υλικό από ένα σοβιετικό φιλμ προπαγάνδας για να αφηγηθεί την ιστορία ενός ρώσου στρατιώτη που εγκαταλείπεται στο μετά-κομμουνιστικό Βερολίνο, όταν η μονάδα του λιποτακτεί.

Στο πλαίσιο του αφιερώματος θα προβληθεί επίσης το ντοκιμαντέρ του Γκόραν Ραντοβάνοβιτς, «The Makavejev Case, or Trial in a Movie Theater» (2019) το οποίο μέσα από το έργο του Μακαβέγιεφ εξερευνά και την αντιμετώπισή του από το σοσιαλιστικό καθεστώς τη θέση του καλλιτέχνη στη Γιουγκοσλαβία του Τίτο.

Το φεστιβάλ Θεσσαλονίκης θα διεξαχθεί από την Πέμπτη 31 Οκτωβρίου ως την Κυριακή 10 Νοεμβρίου

Στο Πανόραμα

Εν τω μεταξύ τα 32α του γενέθλια γιορτάζει εφέτος το Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφορυ που έχει ήδη κλείσει τις ημερομηνίες του και έχει πάρει σειρά για να διεξαχθεί μετά το φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, από την Πέμπτη 21 Νοεμβρίου ως την Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου.

Το πρόγραμμα δεν είναι προς το παρόν ανακοινώσιμο αλλά ένα πολύ ιδιαίτερο αφιέρωμα του είναι: σε συνεργασία με την Πανελλήνια Ενωση Κριτικών Κινηματογράφου (Π.Ε.Κ.Κ.), το 32ο ΠΑΝΟΡΑΜΑ τιμά εφέτος τον Στάνλεϊ Κιούμπρικ (1928 – 1999), ενώ μέρος του αφιερώματος αποτελεί η εικαστική έκθεση στο ΣΤΟart, όπου 3 νέες ζωγράφοι, απόφοιτοι της Α.Σ.Κ.Τ. εκθέτουν πρωτότυπα έργα, εμπνευσμένα από τη φιλμογραφία του μεγάλου σκηνοθέτη.

«Τα τελευταία χρόνια, μαζί με τις προβολές του Πανοράματος και στο πλαίσιό του, έχει δημιουργηθεί ένας άμεσα συναρτώμενος παράλληλος θεσμός, που με τη μορφή εικαστικών εκθέσεων αναζητά και εκφράζει τις καλλιτεχνικές συναρτήσεις, διαπλοκές και διασταυρώσεις των εικαστικών τεχνών με τον κινηματογράφο» γράφει σχετικά με την έκθεση ο επιμελητής της, κανείς άλλος από τον γνωστό εικαστικό Γιάννη Ψυχοπαίδη.

«Η ροή της κινηματογραφικής εικόνας συναντά την εικόνα της εικαστικής ροής. Οι δύο γλώσσες, της ζωγραφικής και του κινηματογράφου, ανιχνεύουν το κοινό υπέδαφος που τις ενώνει, καταγράφουν τον εσωτερικό ρυθμό τόσο των κινούμενων εικόνων όσο και των φαινομενικά στατικών ζωγραφικών μορφών.»

Για τον Γ. Ψυχοπαίδη «ζωγραφική και κινηματογράφος, σε διαρκή αλληλεπίδραση, μαρτυρούν τη βαθιά, εσωτερική ανάγκη επικοινωνίας των τεχνών» αφού «αφηγήσεις κινηματογραφικές και εικαστικές σημάδεψαν και διαμόρφωσαν την καλλιτεχνική, πολιτική, ιδεολογική συνείδηση του σύγχρονου ανθρώπου, από τις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι σήμερα.»