Διορθώσεις ζητούν παράγοντες για την ανάπτυξη της «πράσινης» ενέργειας

Τράτσα Μάχη

Διορθώσεις σε γνωμοδότηση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) προκειμένου να επιταχυνθεί η διείσδυση των συστημάτων αυτοπαραγωγής (παραγωγή ενέργειας για την κάλυψη ίδιων αναγκών) προτείνουν παράγοντες της αγοράς. Ο Ρυθμιστής, στην εισήγηση του προς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (η οποία παραδόξως κοινοποιήθηκε ενάμιση μήνα μετά τη σχετική απόφαση), γνωμοδοτεί υπέρ ορισμένων… άστοχων περιορισμών που αλλοιώνουν το πνεύμα του σχετικού νόμου που ψηφίστηκε πριν από ένα έτος.

Η γνωμοδότηση της Αρχής αφορά την ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου εγκατάστασης μονάδων

Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) από αυτοπαραγωγούς με ενεργειακό και εικονικό συμψηφισμό ενέργειας (το λεγόμενο net metering), όπως περιγράφεται σε σχέδιο Υπουργικής Απόφασης που είχε ετοιμάσει το ΥΠΕΝ και είχε τεθεί σε δημόσια διαβούλευση τον προηγούμενο Οκτώβριο. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, η απόφαση αναμένεται σύντομα να υπογραφεί από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Γιώργο Σταθάκη.

Ο Σύνδεσμος Εταιρειών Φωτοβολταϊκών, στο πλαίσιο της διαβούλευσης, έχει εντοπίσει ορισμένα προβλήματα που αφορούν τις χρεώσεις ΥΚΩ (Υπηρεσιών Κοινής Ωφελείας) για τους αυτοπαραγωγούς και στους όρους ένταξης συστημάτων αποθήκευσης.

Παράλληλα, στελέχη της αγοράς ΑΠΕ εντοπίζουν τα σημεία της γνωμοδότησης της ΡΑΕ που χρήζουν επαναδιατύπωσης ή και πλήρους απαλείψεως. Ειδικότερα, η Αρχή προτείνει για την εφαρμογή ενεργειακού ή εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού οι σταθμοί παραγωγής να είναι των εξής τεχνολογιών: φωτοβολταϊκά, μικρές ανεμογεννήτριες, βιοαέριο, βιομάζα / βιορευστά, ΣΗΘΥΑ (Συμπαραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης), μικρά υδροηλεκτρικά.

Ομως, θέτει έναν περιορισμό. Ο συνδυασμός (από τον αυτοπαραγωγό ή την Ενεργειακή Κοινότητα) δύο εκ των συγκεκριμένων τεχνολογιών να επιτρέπεται μόνο στην περίπτωση σταθμών που συνδέονται στο δίκτυο Μέσης Τάσης. Παράγοντες της αγοράς θεωρούν ότι θα πρέπει να επιτρέπεται και στους σταθμούς που συνδέονται και με τη Χαμηλή Τάση.

Αστοχο θεωρούν και το εξής εδάφιο: «Περαιτέρω, ειδικά για σταθμούς παραγωγής μικρών ανεμογεννητριών ή σταθμούς παραγωγής που συνδυάζουν δύο τεχνολογίες και περιλαμβάνουν μικρές ανεμογεννήτριες, η συνολική εγκατεστημένη ισχύς των μικρών ανεμογεννητριών να μην υπερβαίνει το ανώτατο όριο των 60 kW».

Προτείνεται η απαλοιφή του, με το σκεπτικό ότι τα ανώτατα όρια ισχύος μεταξύ των διαφορετικών τεχνολογιών ΑΠΕ, μέχρι το ανώτατο συνολικό όριο του 1 MW, «επιβάλλεται να τίθενται από τον αυτοπαραγωγό κατά την κρίση του, με βάση τεχνικά, επιστημονικά και οικονομικά κριτήρια και με σκοπό τη βέλτιστη απόδοση και λειτουργία του συνολικού έργου».

Επίσης, για το εικονικό net metering (ο αυτοπαραγωγός παράγει ενέργεια σε μια εγκατάσταση και εφαρμόζει εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας με τις καταναλώσεις σε άλλη εγκατάσταση) η ΡΑΕ εισηγείται να μην ισχύει για τις ενεργειακές κοινότητες σε επίπεδο Περιφέρειας, όπως προέβλεπε το σχέδιο του ΥΠΕΝ, καθώς και ο σχετικός νόμος 4513/18, αλλά σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας, δηλαδή νομού.

Οπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς αιολικής ενέργειας, το συγκεκριμένο εδάφιο πρέπει να επαλειφθεί, διότι στις εφαρμογές με εικονικό net metering είναι αδύνατον να υφίσταται ζήτημα «απωλειών μεταφοράς», όπως επικαλείται ως αιτιολόγηση η ΡΑΕ, διότι η παραγωγική μονάδα δεν συνδέεται διά φυσικής γραμμής δικτύου με την κατανάλωση του αυτοπαραγωγού.

Οχι στον εξορκισμό νέων τεχνολογιών

Και ενώ άστοχοι περιορισμοί επισημάνθηκαν από πολλούς φορείς κατά τη σχετική διαβούλευση, η ΡΑΕ θέτει επιπρόσθετες χρονοβόρες διαδικασίες εγκρίσεων από τον διαχειριστή του δικτύου. Σχετικά με την αποθήκευση ενέργειας ο Ρυθμιστής αιτιολογεί την εισήγησή του στην «έλλειψη σχετικής εμπειρίας» και προτείνει «συντηρητική προσέγγιση».

Και όλα αυτά λέγονται, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο σύμβουλος του ΣΕΦ κ. Στέλιος Ψωμάς, «όταν σε άλλες χώρες εγκαθίστανται δεκάδες χιλιάδες εμπορικά διαθέσιμα συστήματα αποθήκευσης ετησίως και όταν ο ΔΕΔΔΗΕ καυχιέται για τη συμμετοχή του σε πλήθος ευρωπαϊκών έργων που αφορούν νέες τεχνολογίες αποθήκευσης, παρ’ όλο που εν τέλει εισηγείται για μια εξαιρετικά συντηρητική προσέγγιση, λογική που υιοθετεί και η ΡΑΕ».

Ως εκ τούτου, «η ΡΑΕ δεν έκανε απλώς την εισήγησή της αμελώς, αλλά μπαίνει κάποιος στον πειρασμό να υποθέσει ότι υπάρχει πρόθεση να καθυστερήσει όσο είναι δυνατό την ένταξη συστημάτων αποθήκευσης στο δίκτυο» σχολιάζει ο κ. Ψωμάς, επισημαίνοντας ότι ο ενεργειακός τομέας βρίσκεται σε μεταβατικό στάδιο και ο εξορκισμός των νέων τεχνολογιών που προκαλούν ριζικές αλλαγές δεν είναι προς όφελος της κοινωνίας.

Η υπουργική απόφαση θεωρείται κρίσιμη για τη χώρα καθώς η αποθήκευση ενέργειας είναι ο νέος βιομηχανικός τομέας που αναμένεται να αναπτυχθεί με ραγδαίους ρυθμούς την επόμενη δεκαετία.

Το επίμαχο άρθρο 8 είναι διατυπωμένο με τρόπο που δημιουργεί εμπόδια στην ανάπτυξη του τομέα αποθήκευσης και εκτιμάται ότι θα επιφέρει καθυστέρηση για τουλάχιστον μία τριετία Αυτό, σύμφωνα με τον κ. Ψωμά, θα συμβεί διότι:

• Περιορίζει το εύρος των εφαρμογών με αυθαίρετο περιορισμό του μεγέθους τους (ουσιαστικά αποκλείει τη χρήση συστημάτων αποθήκευσης από μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις και βιοτεχνίες).

• Θέτει αδικαιολόγητους τεχνικούς περιορισμούς που εισάγουν χρονοβόρες διαδικασίες εγκρίσεων, πιστοποίησης του εξοπλισμού, ανάγκη για νέες τεχνικές μελέτες και αποφάσεις, διευκρινιστικές εγκυκλίους κ.λπ.

• Αυξάνει το κόστος για τους χρήστες γιατί απαιτείται εξοπλισμός, που δεν είναι ευρέως διαθέσιμος, και απαιτεί πολύπλοκες μετρητικές διατάξεις.

Στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται μεγάλες αλλά και πολλές μικρές εταιρείες, από τις οποίες «περιμένουμε να μετατρέψουν την καινοτομία σε επιχειρηματική δραστηριότητα» σημειώνει ο κ. Ψωμάς, τονίζοντας ότι προϋπόθεση για την ανάπτυξη είναι η δημιουργία μικρής εγχώριας αγοράς ώστε οι εταιρείες να τη χρησιμοποιήσουν ως… βατήρα για τη διεθνή αγορά.

Επιπλέον, όπως σημειώνει ο ίδιος, για την προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων πρέπει να υπάρχει θετικό κλίμα και η κατάλληλη νομοθεσία που θα υποστηρίζει αντί να αποτρέπει την ανάπτυξη των εφαρμογών στην Ελλάδα.