Αλλάξαμε ως πελάτες λόγω κοροναϊού: Οι νέες συνήθειες σε ψώνια και εστίαση

Το χάζεμα στις βιτρίνες, το ατέλειωτο ψάξιμο για το τέλειο ρούχο και η στάση – με τις σακούλες στο ένα χέρι – για ένα καφεδάκι αποτελούν μερικές αγαπημένες συνήθειες των καταναλωτών, οι οποίες ίσως αποτελούν παρελθόν πλέον εξαιτίας της πανδημίας του κοροναϊού.

Οι καταναλωτικές συνήθειες παραμένουν κατά κύριο λόγο σταθερές και παίρνουν καιρό να αλλάξουν. Όταν όμως συμβαίνει κάτι τόσο αναπάντεχο και δραματικό, όπως η πανδημία του κοροναϊού και το lockdown, τότε η ζωή των ανθρώπων αλλάζει και μαζί όλα αυτά που έκαναν στο παρελθόν.

Οι καταναλωτές για εβδομάδες άκουγαν πως είναι ασφαλέστερο να μην βγουν από το σπίτι, με αποτέλεσμα να φοβούνται να κάνουν καθημερινές δραστηριότητες – όπως να βγουν για να ψωνίσουν, ή να πιούν ένα ποτό – από τις οποίες εξαρτώνται μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις.

Η επαναλειτουργία των επιχειρήσεων και οι παραινέσεις των κυβερνήσεων στους πολίτες να επιστρέψουν στην κανονικότητα δεν έχουν ιδιαίτερο αποτέλεσμα όταν οι πολίτες πρέπει να ξανα-εκπαιδευτούν ως πελάτες. Επιπλέον, ακόμα και αν ο κόσμος σταματήσει να ανησυχεί τόσο ότι θα κολλήσει Covid-19 και αρχίσει τις εξορμήσεις, δύσκολα θα έχει διάθεση για σπατάλες.

Πλέον, στους εμπορικούς δρόμους υπάρχουν μόνο βιαστικοί καταναλωτές ή απλά άνθρωποι που κάνουν βόλτα χωρίς να μπαίνουν στα μαγαζιά. Ο μέσος χρόνος παραμονής στα καταστήματα έχει μειωθεί κατά πολύ, ενώ – παρά τις ουρές της πρώτης μέρας – οι πελάτες στα μαγαζιά είναι λίγοι.

Το ίδιο συνέβη και με την εστίαση, της οποίας το πολυαναμενόμενο άνοιγμα αποδείχτηκε… «φούσκα». Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΓΣΕΒΕΕ, Γιώργο Καββαθά, το ταμείο στις καφετέριες δεν γέμισε αφού η πτώση του τζίρου έφθασε στο 50% ενώ τα καταστήματα εστίασης άγγιξαν ακόμη και το 95%. Τα καταστήματα που δεν άνοιξαν έφθασαν το 20%.

Για πολλούς, τα ψώνια δεν είναι απλά η αγορά αναγκαίων ή μη ειδών – είναι ένας τρόπος να βγουν από το σπίτι και να ξεσκάσουν ξοδεύοντας. Ωστόσο, ο φόβος για τον κοροναϊό και οι αυστηροί κανόνες στα καταστήματα έχουν εξαλείψει τη διασκέδαση από το shopping.

Σε αρκετά καταστήματα δεν επιτρέπεται η δοκιμή ρούχων ή παπουτσιών. Στα πιο γνωστά μαγαζιά ρούχων σε δημοφιλείς εμπορικούς δρόμους ίσως υπάρχει και αναμονή στην πόρτα, αφού κάθε κατάστημα έχει μέγιστο όριο πελατών. Τέλος, με το καλοκαίρι να πλησιάζει, ένα κρίσιμο ερώτημα είναι αν θα επιτραπεί η λειτουργία των air condition στα μαγαζιά.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, εξαφανίζεται όλο το fun από το shopping. Κάποιοι περιμένουν ότι η επαναλειτουργία της εστίασης σε κλειστούς χώρους – η οποία θα γίνει έως τις 15 Ιουνίου – θα βρει κερδισμένα τα malls, ένα μέρος όπου η ιδέα του fun shopping γίνεται κατεξοχήν πράξη.

Πάντως, δεν είναι τυχαία η τεράστια αύξηση των ηλεκτρονικών αγορών, όπου ο καθένας μπορεί να διαλέξει τα ρούχα της αρεσκείας του από την ασφάλεια του σπιτιού του, χρησιμοποιώντας απλά το κινητό του.

Επιπλέον, ο κοροναϊός ίσως χτυπήσει και τη μόδα καθώς οι περισσότεροι προτιμούν απλά και casual ρούχα. Ο διευθυντής της Marks and Spencer, Steve Rowe, ανέφερε ότι οι περισσότεροι Βρετανοί ψωνίζουν πλέον μπλουζάκια, αθλητικά και εσώρουχα, ενώ έχουν πέσει κατακόρυφα οι πωλήσεις σε κοστούμια και γραβάτες.

«Γρίφος» παραμένει η συμπεριφορά των πελατών σε εστιατόρια και καφέ. H ανυπομονησία για την επαναλειτουργία της εστίασης δεν φάνηκε πουθενά, καθώς ο τζίρος κινήθηκε σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα. Η κακοκαιρία αυτής της εβδομάδας επιδείνωσε την προσπάθεια των ανθρώπων του κλάδου να κερδίσουν το χαμένο έδαφος.

Αποκαλυπτική είναι η έρευνα του ΙΕΛΚΑ: το 33% ή 1 στους 3 είπε ότι θα ξεκινήσει άμεσα την συνήθεια του φαγητού σε εστιατόριο-ταβέρνα με το άνοιγμα της εστίασης, ενώ 17% αργότερα μες τον χρόνο. Ωστόσο, ένας στους 2 όμως δεν θα επιστρέψει στην οργανωμένη εστίαση μέσα στο 2020.

Σε παγκόσμια έρευνα της ΕΥ, πάνω από τους μισούς ερωτηθέντες είπαν πως νιώθουν «εξαιρετικά άβολα» να πάνε σε ένα μπαρ ή σε έναν κινηματογράφο.

Δεδομένα από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία δείχνουν ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας αυξήθηκε το ποσοστό των ανθρώπων που μαγειρεύουν σπιτικό φαγητό και από ό,τι φαίνεται αυτή η συνήθεια ήρθε για να μείνει. Αν και πριν την πανδημία η μαγειρική φαινόταν να γίνεται μια… παλαιική ασχολία, όπως το ράψιμο, η καραντίνα οδήγησε σε αύξηση του σπιτικού μαγειρέματος στις ΗΠΑ κατά 54%.

Μεγάλη ζήτηση είχαν τα delivery κατά τη διάρκεια της πανδημίας, κάτι που επίσης αναμένεται να συνεχιστεί. Ίσως μάλιστα όλα τα εστιατόρια υιοθετήσουν πλέον υπηρεσία διανομής φαγητού κατ’ οίκον. Στις ΗΠΑ αναμένεται να γίνουν ακόμα πιο δημοφιλή τα εστιατόρια drive-through, τα οποία δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένα στην Ελλάδα.