''επικινδυνα'' απλες και συνοπτικες οι διαδικασιες για τη χορηγηση βιβλιαριου υγειας ανασφαλιστου...

«Επικίνδυνα» απλές και συνοπτικές διαδικασίες για τη χορήγηση Βιβλιαρίου Υγείας Ανασφάλιστου (ΒΥΑ) αλλά και… ων ουκ έστι αριθμό δικαιούχων – 18 κατηγορίες- δωρεάν ...
νοσηλευτικής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης «εγκαθιδρύει» η κοινή υπουργική απόφαση για τις «Ρυθμίσεις για τη διασφάλιση της πρόσβασης των ανασφάλιστων στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας» που τέθηκε σε διαβούλευση.

Ζητούμενο των συναρμόδιων υπουργείων Υγείας, Απασχόλησης, Διοικητικής Μεταρρύθμισης, είναι «να διασφαλιστεί η ανεμπόδιστη πρόσβαση των ανασφάλιστων στην υγειονομική περίθαλψη, στη φαρμακευτική κάλυψη και στις εργαστηριακές εξετάσεις». Αυτό θα επιτευχθεί σε πρώτη φάση με τα ΚΕΠ και τις δημόσιες δομές υγείας (νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας, Κέντρα αποκατάστασης, ιδρύματα και δομές που εποπτεύει το υπουργείο Υγείας) – είναι οι κρατικές υπηρεσίες που θα σηκώσουν το βάρος της εξυπηρέτησης του ανασφάλιστου πληθυσμού, χωρίς ωστόσο να προβλέπεται ρητά και η απαιτούμενη πίστωση για τις νέες, αυξημένες αρμοδιότητες τους.

Σε μεταγενέστερο χρόνο προβλέπεται η δημιουργία Ηλεκτρονικού Μητρώου Ανασφάλιστων στην ΗΔΙΚΑ το οποίο θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων στοιχεία για τον αριθμό των δικαιούχων ανά Δήμο, ανά κατηγορία δικαιούχων, εφαρμογή για την ηλεκτρονική καταχώρηση της αίτησης χορήγησης του Βιβλιαρίου Υγείας Ανασφαλίστου και θα συνδέεται με το σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης των δημόσιων υπηρεσιών υγείας. Η διασύνδεση αυτή, ωστόσο, δεν είναι καθόλου απλή υπόθεση για την ελληνική πραγματικότητα – όπως λένε στελέχη της ΗΔΙΚΑ ο ψηφιακός χώρος της υγείας αποτελεί μια σύγχρονη Βαβέλ, με τα συστήματα πληροφορικής κάθε πεδίου, πχ νοσοκομείων, φαρμακείων, μονάδων του ΕΟΠΥΥ, να μην επικοινωνούν μεταξύ τους. Οποιαδήποτε ενέργεια προϋποθέτει ότι τα συστήματα θα ενοποιηθούν κάτω από μια ενιαία πλατφόρμα ώστε να μπορούν να επικοινωνήσου, κάτι για το οποίο δεν υπάρχει σαφές χρονοδιάγραμμα.

Ποιοι μπορούν να έχουν Βιβλιάριο Υγείας Ανασφάλιστου

Με την προηγούμενη υπουργική απόφαση, δικαιούχοι δωρεάν ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης ήταν οι ανασφάλιστοι Έλληνες πολίτες ή πολίτες ελληνικής καταγωγής ή υπήκοοι κρατών−μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή υπήκοοι τρίτων χωρών, νόμιμα και μόνιμα διαμένοντες στην Ελλάδα, καθώς και οι ασφαλισμένοι που είχαν απωλέσει την ασφαλιστική τους ικανότητα λόγω οφειλών στα οικεία ασφαλιστικά Ταμεία, όπως επίσης και τα εξαρτώμενα μέλη της οικογένειάς τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος ΑΤΛΑΣ του υπουργείου Απασχόλησης ο αριθμός των ανασφάλιστων ανέρχεται σε 2,5 εκατ., ωστόσο ουδεμία εκτίμηση γίνεται για τον αριθμό των νέων δικαιούχων που μπαίνουν κάτω από την τεράστια ομπρέλα προστασίας της πολιτείας.

Στην κατηγορία των δικαιούχων, σύμφωνα με την τωρινή απόφαση, εντάσσονται όλες οι κατηγορίες πληθυσμού, που είτε αποκλείονταν από το Σύστημα Υγείας είτε αντιμετώπιζαν προβλήματα προσβασιμότητας, και σε κάθε περίπτωση χωρίς εισοδηματικό κριτήριο. Δικαιούχοι νοσηλευτικής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, είναι οι κατηγορίες πληθυσμού, εφόσον δεν τη δικαιούνται άμεσα ή έμμεσα από οποιοδήποτε ασφαλιστικό φορέα, διαμένουν νόμιμα στη χώρα και διαθέτουν νομιμοποιητικά έγγραφα διαμονής.

Ως δικαιούχοι νοσηλευτικής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης ανασφάλιστων ορίζονται ειδικότερα:
-Έλληνες πολίτες ή ελληνικής καταγωγής ομογενείς και τα μέλη των οικογενειών τους
-Πολίτες κρατών-μελών της Ε.Ε και τα μέλη των οικογενειών τους
-Οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες και δικαιούχοι επικουρικής προστασίας και οι ανιθαγενείς και τα μέλη των οικογενειών τους
-Όσοι είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ασφαλιστικών ταμείων και τα μέλη των οικογενειών τους αλλά δεν δικαιούνται παροχών υγείας από αυτά λόγω χρεών
-Παιδιά έως 18 ετών, εφόσον είναι ανασφάλιστα ή δεν δικαιούνται παροχών υγείας για οποιοδήποτε λόγο, ανεξαρτήτως του νομικού τους καθεστώτος
-Άτομα με αναπηρία που φιλοξενούνται σε δομές των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας ή άλλα ιδρύματα ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα εφόσον είναι ανασφάλιστα ή δεν δικαιούνται παροχών υγείας για οποιοδήποτε λόγο, ανεξαρτήτως του νομικού τους καθεστώτος.
-Γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης, εφόσον είναι ανασφάλιστες ή δεν δικαιούνται παροχών υγείας για οποιοδήποτε λόγο, ανεξαρτήτως του νομικού τους καθεστώτος
-Άτομα με αναπηρία 67% και άνω και άτομα που η κατάσταση της υγείας τους απαιτεί νοσηλεία ή χρειάζονται συνεχή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ή αποκατάσταση λόγω δυσίατων ή χρόνιων ή ανίατων ή σπάνιων νοσημάτων-παθήσεων (όπως προκύπτει από ιατρικές γνωματεύσεις ή αρμόδιες υγειονομικές επιτροπές)
-Άτομα που φιλοξενούνται σε θεραπευτικές κοινότητες για απεξάρτηση, π.χ. ΟΚΑΝΑ, ΚΕΘΕΑ, Πρόγραμμα 18 Άνω του ΨΝΑ, του ΨΝΘ ή παρακολουθούνται ως εξωτερικοί ασθενείς
-Όσοι διαμένουν στην Ελλάδα με καθεστώς παραμονής για ανθρωπιστικούς ή εξαιρετικούς λόγους και τα μέλη των οικογενειών τους
-Οι αιτούντες διεθνούς προστασίας, πχ άσυλο, και τα μέλη των οικογενειών τους
-Μέλη του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος και τα μέλη των οικογενειών τους
-Λογοτέχνες και τα μέλη των οικογενειών τους
-Έλληνες μουσικοί, τραγουδιστές και λοιποί εργαζόμενοι στο θέαμα-ακρόαμα που εργάζονται περιστασιακά
-Έλληνες μοναχοί και μοναχοί και λαϊκοί της Ιεράς Μονής Σινά και κληρικοί των Πατριαρχείων
-Αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης – τραυματίες πολέμου και τα μέλη των οικογενειών τους
-Οι κρατούμενοι σε φυλακές, οι φιλοξενούμενοι σε ιδρύματα αγωγής ανηλίκων και σε στέγες φιλοξενίας ανηλίκων των εταιριών ανηλίκων (ΝΠΔΔ) και οι τελούντες σε καθεστώς διοικητικής κράτησης
-Θύματα των εγκλημάτων των άρθρων 323, 323Α, 349, 351 και 351Α του Ποινικού Κώδικα (σύμφωνα με το Π.Δ.233/2003), που είναι ανασφάλιστοι και για όσο χρονικό διάστημα διαρκούν τα μέτρα προστασίας και αρωγής και αλλοδαποί που εμπίπτουν στις διατάξεις του Ν.3875/2010 «Κύρωση και εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών κατά του Διεθνικού Οργανωμένου Εγκλήματος» και για όσο διάστημα διαρκούν τα μέτρα προστασίας και αρωγής.

Το πλήθος των δικαιούχων καθώς και οι «φωτογραφικές» κατηγορίες σε κάποιες περιπτώσεις δεν περνούν πάντως απαρατήρητα – τα σχόλια στην ηλεκτρονική δημόσια διαβούλευση αποτυπώνουν την αγωνία και την απορία των Ελλήνων για την υλοποίηση της πρόσβασης των ανασφάλιστων στο σύστημα υγείας.

«Δε μπορώ να αντιληφθώ, το λόγο για τον οποίο, αναφέρετε επιμέρους κατηγορίες και μάλιστα και κοινωνικές ομάδες ανασφαλίστων, τη στιγμή που στις δυο πρώτες κατηγορίες μιλάτε για Έλληνες και αλλοδαπούς (όλου του κόσμου) ανασφάλιστους. Και επιπλέον βρίσκω εντελώς αντιδημοκρατικό και αντισυνταγματικό το να αναφέρονται κάποιες κοινωνικές ομάδες και συντεχνίες. Άλλη αντιμετώπιση ο ποιητής και ο τραγουδιστής και άλλη ο ταξιτζής και ο περιπτεράς; » διερωτάται ένας πολίτης.

Άλλος εκτιμά ότι «η γενίκευση των κριτηρίων σε όλες τις κοινωνικές ομάδες θα αποτελέσει παράγοντα που θα μεγιστοποιήσει τη λεγόμενη "μαύρη εργασία" Ελλήνων, κατοίκων ΕΕ, πολιτών τρίτων χωρών και αιτούντων Άσυλο αφού θα υπάρχει εξασφαλισμένη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και δεν θα υπάρχει πλέον το κίνητρο της ασφάλισης. Επιπρόσθετα όσοι χρωστούν ασφαλιστικές εισφορές δεν έχουν κανένα λόγο πλέον να τις αποπληρώσουν. Αυτό φυσικά θα αποτελέσει και παράγοντα μείωσης των εσόδων των ασφαλιστικών Ταμείων που τόσος λόγος γίνεται για τη βιωσιμότητα τους».

Ποιες παροχές θα έχουν οι δικαιούχοι

Οι δικαιούχοι Βιβλιαρίου Υγείας Ανασφάλιστων έχουν δωρεάν πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια φροντίδα υγείας, κατ’ αναλογία των προβλεπόμενων από τον Ενιαίο κανονισμό Παροχών Υγείας (Ε.Κ.Π.Υ.) του ΕΟΠΥΥ.

Αυτό σημαίνει ότι έχουν:
α) Παροχές σε είδος στο πλαίσιο της προληπτικής ιατρικής
β) Ιατρική κλινική εξέταση, χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής και διενέργεια παρακλινικών ή εργαστηριακών εξετάσεων από τις δημόσιες δομές υγείας
γ) Παροχή οδοντιατρικής – στοματολογικής περίθαλψης
δ) Πλήρης νοσηλεία σε κλίνες Γ΄ θέσης
ε) Χορήγηση εξωνοσοκομειακής φαρμακευτικής περίθαλψης για την αντιμετώπιση ή θεραπεία των χρόνιων παθήσεων, καθώς και άλλων περιπτώσεων που προβλέπονται με απαλλαγή συμμετοχής για χορήγηση φαρμάκων και εμβολίων
στ) Παροχές μαιευτικής περίθαλψης – ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής
ζ) Πράξεις αποκατάστασης, όπως φυσικοθεραπείες, λογοθεραπείες, εργοθεραπείες, ψυχοθεραπείες
η) Διακομιδή ασθενών με πλωτά, εναέρια και λοιπά μηχανοκίνητα μέσα του ΕΚΑΒ
θ) Χορήγηση ιατρικών βοηθημάτων και αναλωσίμων υλικών ή άλλων αναγκαίων σκευασμάτων για την κατά περίπτωση αντιμετώπιση θεμάτων θεραπείας και αποκατάστασης της βλάβης ή νόσου ή πάθησης του
ι) Μετάβαση για νοσηλεία/ θεραπεία στο εξωτερικό
ια) Με Υπουργική Απόφαση που εκδίδεται κατά περίπτωση και εφόσον υπάρχει αποδεδειγμένη αδυναμία νοσηλείας στα αναφερόμενα στο άρθρο 1 ιδρύματα, παρέχεται νοσηλεία σε ιδιωτικές μονάδες παροχής υπηρεσιών υγείας, σύμφωνα με την πρόβλεψη του άρθρου 44 του Ν.2082/1992.

Ποιος θα πληρώσει το…μάρμαρο

Σε αντίθεση με την αναλυτική περιγραφή του τρόπου κάλυψης της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και νοσηλείας των ανασφάλιστων βρίσκεται η έλλειψη κάθε αναφοράς σε πιστώσεις προς τους δημόσιους φορείς που θα «ανοίξουν» τις πόρτες των ΚΕΠ και στη συνέχεια των νοσοκομείων για τους εκατομμύρια δικαιούχους.

Μπορεί να υποτεθεί ότι τα δημόσια νοσοκομεία θα λάβουν ένα ετήσιο ποσό για την κάλυψη των αναγκών των ανασφάλιστων, όπως γινόταν και μέχρι πρότινος. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία εκτίμηση για τη συνολική δαπάνη της φαρμακευτικής και της νοςοκομειακής περίθαλψης όπως δεν υπάρχει και για τον αριθμό των δικαιούχων.

Η νοσηλεία ανασφάλιστων στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμό» είναι ενδεικτική περίπτωση, όπως την παρουσιάζει ο πρόεδρος των Εργαζομένων και καρδιολόγος κ. Ηλίας Σιώρας: «Με τους πιο μετριοπαθείς υπολογισμούς και με δεδομένο ότι για τη νοσηλεία του κάθε ασθενούς το νοσοκομείο χρειάζεται κατά μέσο όρο 2.000 ευρώ, μόνο για τους ανασφάλιστους η επιχορήγηση θα έπρεπε να είναι περίπου 3 εκατ. ευρώ το χρόνο Δυστυχώς, όμως, η μόνη επιχορήγηση που δόθηκε για το 2015 είναι μόλις 45.000 ευρώ» καταλήγει, ο γιατρός.