Συνάντηση Μέρκελ-Μέι: Η ώρα της αλήθειας για το Brexit

Δύο από τις πιο ισχυρές γυναίκες του κόσμου ήρθαν πρόσωπο με πρόσωπο με την τρομακτική πραγματικότητα του Brexit την Τετάρτη το βράδυ και γρήγορα συμφώνησαν ότι υπήρχε μόνο ένας τρόπος δράσης: να κερδίσουν χρόνο. Ενώ η πίεση συσσωρεύεται τόσο στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο και στην Ευρώπη για να ξεκινήσει το Λονδίνο τη βασανιστική διαδικασία της αποχώρησης από την ΕΕ, η Άνγκελα Μέρκελ και η Τερέζα Μέι συναντήθηκαν, για πρώτη φορά από τότε που η τελευταία έγινε πρωθυπουργός, αναζητώντας μια επείγουσα λύση.

"Είναι προς το συμφέρον όλων μας, το Ηνωμένο Βασίλειο να έχει μια καλά καθορισμένη διαπραγματευτική θέση και να εκφράσει το πώς βλέπει το μέλλον της σχέσης του με την ΕΕ πριν κάνει το αίτημα για να αποχωρήσει", δήλωσε η Μέρκελ.

Η έκκληση της Μέρκελ για υπομονή έρχεται σε έντονη αντίθεση με τις εκκλήσεις για γρήγορη δράση από άλλους ηγέτες της ΕΕ και θα πρέπει να δώσει στην Μέι τον χώρο που χρειάζεται για να ανασυνταχθεί μετά την αναταραχή που ακολούθησε το δημοψήφισμα του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι Γάλλοι ηγέτες έχουν επιμείνει ιδιαίτερα στην προσπάθεια να πείσουν το Λονδίνο να ενεργοποιήσει το άρθρο 50, την ρήτρα "διαζυγίου" με την ΕΕ. Η Μέι είναι πιθανό να λάβει το ίδιο μήνυμα ξανά την Πέμπτη, όταν επισκεφθεί τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ στο Παρίσι.

Παρότι Μέι και Μέρκελ θα καθίσουν σε αντίθετες πλευρές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για το Brexit, η Βρετανίδα πρωθυπουργός φαίνεται να έχει βρει έναν καλό σύμμαχο στο πρόσωπο της γερμανίδας καγκελάριου. Η πρώτη εκτεταμένη συνάντησή τους φαίνεται να επιβεβαιώνει τις προσδοκίες ότι οι κόρες των δύο παστόρων, με εντυπωσιακά παρόμοια υπόβαθρα και προσωπικότητες, θα έχουν μια καλή σχέση. "Είμαστε δύο γυναίκες που είχαν μια πολύ εποικοδομητική συζήτηση", δήλωσε η Μέι μετά τη συνάντησή της με τη Μέρκελ στην καγκελαρία του Βερολίνου. "Δύο γυναίκες που, αν μπορώ να το πω έτσι, προχωρούν τη δουλειά και θέλουν να προσφέρουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα". Η χαμογελαστή Μέρκελ απάντησε: "Ακριβώς. Μπορώ να το προσυπογράψω και να συμφωνήσω απόλυτα".

Οι δύο ηγέτιδες συζήτησαν και διάφορα παγκόσμια θέματα κατά το γεύμα τους.

Το μεγάλο σημείο τριβής

Κατά παρέκκλιση από την αγγλο-γερμανική αρμονία, το να γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ σε βασικά σημεία εμπλοκής του Brexit θα είναι δύσκολο, ακόμη και έχοντας περισσότερο χρόνο για να προετοιμαστούν. Αυτό είναι ιδιαίτερα αληθές όσον αφορά το ζήτημα της ελεύθερης κυκλοφορίας. Η Μέι κατέστησε σαφές ότι θεωρεί καθήκον της μετά το δημοψήφισμα να ανακόψει τη ροή των πολιτών της ΕΕ στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι ευρωπαίοι ηγέτες, συμπεριλαμβανομένης και της Μέρκελ, θεωρούν ότι η ελεύθερη κυκλοφορία αποτελεί μια προϋπόθεση για την πρόσβαση στην κοινή αγορά.

Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου υποστηρίζει ότι, μακροπρόθεσμα, η απρόσκοπτη πρόσβαση στην βρετανική αγορά για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θα είναι πιο σημαντική για την ΕΕ από ό,τι τα ανοιχτά σύνορα για τους πολίτες της. Η Γερμανία, ειδικότερα, η οποία στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στο Ηνωμένο Βασίλειο, τόσο ως αγορά για τα προϊόντα της όσο και ως βάση παραγωγής, θα δεχθεί ένα σημαντικό οικονομικό πλήγμα, αν μια συμφωνία δεν έχει επιτευχθεί. Μεταφέροντας τα σκληρά μηνύματά της στην Μέρκελ, η Μέι δεν είχε απολογητική διάθεση. "Καταλαβαίνω ότι αυτό δεν θα ικανοποιεί τους πάντες", δήλωσε. "Αλλά νομίζω ότι είναι σημαντικό να υπάρξει σαφήνεια". Ωστόσο, η ίδια δεν είναι τόσο σαφής σχετικά με το θέμα, όσο θα ήθελαν ορισμένοι. Νωρίτερα στη Βουλή των Κοινοτήτων, ο σκληροπυρηνικός Φίλιπ Ντέιβις ζήτησε από την πρωθυπουργό να καθησυχάσει τους ψηφοφόρους της ότι θα επιμείνει στη διατήρηση της αρχικής υπόσχεσής της να μειώσει τον αριθμό των μεταναστών.

Η Μέι δήλωσε ότι το δημοψήφισμα είχε στείλει "ένα πολύ σαφές μήνυμα για τη μετανάστευση" που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Αλλά όταν ένας άλλος βουλευτής των Συντηρητικών της ζήτησε να επιβεβαιώσει ότι ήταν "έτοιμη να απορρίψει την διαμονή τους στην ενιαία οργανωμένη αγορά", η Μέι προειδοποίησε: "Συζητάμε επίσης το δικαίωμα και την καλύτερη διαπραγμάτευση για το εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών για τον βρετανικό λαό".

Ο Σάιμον Τίλφορντ, αναπληρωτής διευθυντής του Κέντρου για την Ευρωπαϊκή Μεταρρύθμιση, δήλωσε ότι η Μέι και η Μέρκελ κέρδιζαν χρόνο, με την ελπίδα ότι κάτι θα προκύψει που θα εκτροχιάσει τη διαδικασία. "Είναι πολύ πιθανό η Βρετανία να φύγει από την τροχιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνολικά και να ακολουθήσει τον δικό της δρόμο. Αλλά δεν θα βασιζόμουν πολύ στα λόγια της Μέι - δείτε τις ενέργειές της. Αντιμετωπίζει τους ευρωσκεπτικιστές με ρεαλισμό. Δεν βιάζεται".

Ανώμαλη προσγείωση

Παρόλα αυτά, με το στρατόπεδο της αποχώρησης να επιθυμεί μια ταχεία έξοδο, η Μέι θα μπορούσε να βρεθεί στη θέση να πραγματοποιήσει ένα "δύσκολο Brexit" έξω από την ενιαία αγορά, εάν η Ευρώπη δεν αποδεχθεί τις απαιτήσεις της. Από τη στιγμή που θα ενεργοποιήσει τη ρήτρα εξόδου, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει μόνο δύο χρόνια για να εξασφαλίσει μια συμφωνία. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι η χώρα θα εγκαταλείψει την ΕΕ, χωρίς οποιασδήποτε μορφής συμφωνία για το ελεύθερο εμπόριο.

Μια επιλογή για να αποφευχθεί το δύσκολο Brexit θα είναι μια περίοδος χάριτος για να καταστεί δυνατό η Βρετανία να συνεχίσει να έχει πρόσβαση στην κοινή αγορά για περιορισμένο χρονικό διάστημα μετά τη λήξη της φάσης των διετών διαπραγματεύσεων. Αυτό θα δώσει στις δύο πλευρές περισσότερο χρόνο για να βρουν μια συμβιβαστική λύση, αλλά δεν είναι καθόλου σαφές ότι τα υπόλοιπα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ θα προσχωρήσουν σε ένα τέτοιο σχέδιο.

Πριν από τη σύνοδο του Βερολίνου, η Ντάουνινγκ Στριτ δήλωσε ότι η επίσκεψη είχε σαφώς περιορισμένη φιλοδοξία ότι "θα αρχίσει να καθορίζει τις προσωπικές σχέσεις που θα ανοίξουν το δρόμο σε ανοικτές και ειλικρινείς συζητήσεις κατά τους επόμενους μήνες". Υπό αυτή την άποψη, η επίσκεψη ήταν μια σαφής επιτυχία. Τόσο η Μέρκελ όσο και η Μέι τόνισαν τις βαθιές σχέσεις μεταξύ της Γερμανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, επιμένοντας ότι θα επιβιώσουν ενός Brexit.

Η Μέι θα ανακαλύψει σήμερα αν η Γαλλία αισθάνεται το ίδιο, όταν επισκεφθεί το Παρίσι για την πρώτη συνάντησή της με τον Ολάντ. Η αντίδρασή του στο δημοψήφισμα δείχνει ότι η βρετανίδα πρωθυπουργός θα λάβει μια λιγότερο ενθουσιώδη υποδοχή στο Παρίσι από ό,τι στο Βερολίνο. Σε αντίθεση με τη Μέρκελ, ο Ολάντ θα συνεχίσει να πιέζει για μια γρήγορη ενεργοποίηση της ρήτρας εξόδου, προκειμένου να "μην παρατείνεται η αβεβαιότητα", σύμφωνα με μια πηγή. Για τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο υπήρξε ένας σημαντικός σύμμαχος στην προάσπιση των δημοσιονομικών αρχών και της ελεύθερης αγοράς στην ΕΕ. Η Γαλλία συνήθως ήταν στην άλλη πλευρά αυτών των συζητήσεων και πολλοί στη γαλλική ηγεσία θεωρούν το Brexit ως μια ευκαιρία να επεκτείνει την επιρροή του Παρισιού στην πολιτική της ΕΕ.

Το Παρίσι ελπίζει επίσης να δελεάσει κάποιες εταιρείες χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών που βασίζονται σήμερα στο City του Λονδίνου να μετακομίσουν. Οι πιθανότητες να συμβεί αυτό θα ήταν μεγαλύτερες αν το Ηνωμένο Βασίλειο χάσει την πρόσβαση στην κοινή αγορά και οι τράπεζες του δεν είναι πλέον σε θέση να λειτουργούν απρόσκοπτα σε ολόκληρη την ΕΕ. Το ερώτημα είναι πόση επιρροή θα έχει ο Ολάντ στη διαδικασία. Με τη θητεία του να πλησιάζει στο τέλος της και τις πιθανότητές του για επανεκλογή την επόμενη άνοιξη να είναι ελάχιστες, η πιθανή απάντηση είναι ότι δεν θα έχει και μεγάλη επιρροή. Έτσι, ακόμη και αν η Μέι κάνει τη βόλτα της στο Παρίσι, το κλειδί της σχέσης της για το Brexit θα είναι στο Βερολίνο.

politico.eu

Διαβάστε περισσότερα