Στην τελική ευθεία οι εκλογές στην Πορτογαλία

Αδιέξοδο εν όψει, καθώς οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μικρή πλειοψηφία της κεντροδεξιάς κυβέρνησης.

Η κεντροδεξιά κυβέρνηση της Πορτογαλίας οδεύει προς τις εκλογές της Κυριακής με ένα διευρυνόμενο προβάδισμα έναντι των Σοσιαλιστών της αντιπολίτευσης στις τελευταίες δημοσκοπήσεις,

αλλά η χώρα κινδυνεύει με πολιτικό αδιέξοδο καθώς καμία πλευρά δεν φαίνεται να κερδίζει απόλυτη πλειοψηφία. Ο συνασπισμός του κόμματος Πορτογαλία Μπροστά (PàF) προβλέπεται να κερδίσει 39,7 τοις εκατό, ακολουθώντας το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) με 31,6 τοις εκατό, σύμφωνα με το μέσο όρο τεσσάρων δημοσκοπήσεις που δημοσιεύθηκαν την Τετάρτη.

Αυτό σημαίνει μια μικρή ήττα για τον ηγέτη των σοσιαλιστών Αντόνιο Κόστα, ο οποίος φαίνεται ότι αδυνατεί να αξιοποιήσει τη γενικευμένη δυσαρέσκεια για τα τελευταία τέσσερα χρόνια λιτότητας. Ωστόσο, χωρίς την πλειοψηφία των 230 εδρών στο Κοινοβούλιο, ο πρωθυπουργός Πέδρο Πάσος Κοέλιο θα μπορούσε να βρεθεί επικεφαλής μιας αποδυναμωμένης κυβέρνησης που δεν θα μπορεί να πιέσει για τις μεταρρυθμίσεις οι οποίες απαιτούνται για την εδραίωση της εύθραυστης οικονομικής ανάκαμψης της χώρας.

«Αν οι δημοσκοπήσεις αποδειχθούν σωστές, οδεύουμε προς μία πολιτική κρίση», σχολιάζει ο Νούνο Γκαρούπα, πρόεδρος του think tank της Λισαβόνας Manuel Francisco dos Santos. «Θα είναι πολύ δύσκολο να σχηματιστεί κυβέρνηση και να εγκρίνει έναν προϋπολογισμό για το 2016», είπε. «Οι προσεχείς μήνες θα είναι εξαιρετικά περίπλοκοι».

Ο Πάσος Κοέλιο κατά τις τελευταίες μέρες της προεκλογικής του εκστρατείας επιδιώκει να κερδίσει υποστήριξη, προειδοποιώντας σχετικά με τους κινδύνους της αστάθειας σε περίπτωση που η κεντροδεξιά δεν καταφέρει να εξασφαλίσει την πλειοψηφία. «Ας μην έχουμε αυταπάτες. Χωρίς σταθερότητα για το μέλλον ... δεν θα είναι δυνατό να επιτύχουμε τους στόχους μας», είπε σε μια συγκέντρωση αυτή την εβδομάδα στο κέντρο της πόλης Πομπάλ. Ωστόσο, οποιαδήποτε νίκη αντιπροσωπεύει μια αξιοσημείωτη αλλαγή πορείας για τον Πάσος Κοέλιο - έναν χρόνο πριν μία δημοσκόπηση έδειξε ότι η δημοτικότητα του ήταν κατά 20 μονάδες πίσω από αυτή του Κόστα.

Η ανάκαμψή του θα μπορούσε να προσφέρει μαθήματα για τις επερχόμενες εκλογές στην Ισπανία και την Ιρλανδία, όπου κεντροδεξιές κυβερνήσεις επίσης υπερασπίζονται ένα ιστορικό με πακέτα διάσωσης, λιτότητα και μεταρρυθμίσεις. Μετά την ανάληψη της εξουσίας το 2011, η κυβέρνηση είχε γίνει αντιδημοφιλής από την επιβολή αυξήσεων φόρων, τις περικοπές στους μισθούς, τις συντάξεις και τις δημόσιες υπηρεσίες. Η αντιπολίτευση υποστήριξε ότι τα μέτρα λιτότητας ξεπερνούν τους όρους για τα 78 δις ευρώ της συμφωνίας διάσωσης, την οποία διαπραγματεύτηκε η προηγούμενη, σοσιαλιστική, κυβέρνηση με την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Η ανεργία έφτασε στο ρεκόρ του 17 τοις εκατό το 2013. Σχεδόν το 4 τοις εκατό του πληθυσμού μετανάστευσε κατά τη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων ετών. Απεργίες και μαζικές διαδηλώσεις παρέλυσαν τη Λισαβόνα. Τον τελευταίο καιρό όμως, ο 51χρονος Πάσος Κοέλιο ήταν σε θέση να αποδείξει ότι οι αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις του άρχισαν να αποδίδουν καρπούς. Τον Ιούνιο, η οικονομία κατέγραψε πέντε τρίμηνα συνεχούς ανάπτυξης για πρώτη φορά από τη δεκαετία του 1990. Οι εξαγωγές και ο τουρισμός ανθούν. Η ανεργία μειώθηκε κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες.

Ο αρχηγός των Σοσιαλιστών, ο 54χρονος Κόστα, έχει προσπαθήσει να πλαισιώσει φαινομενικά αντιφατικές πολιτικές θέσεις. Υποβάθμισε την κλίμακα της ανάκαμψης, αλλά προσπάθησε επίσης να καθησυχάσει τους κεντρώους ψηφοφόρους μιλώντας για οικονομική ευθύνη και ήπια μεταρρύθμιση. Ταυτόχρονα, χρησιμοποίησε πιο ριζοσπαστική ρητορική για να προσελκύσει τους υποστηρικτές του σκληροπυρηνικού Πορτογαλικού Κομμουνιστικού Κόμματος (PCP) και Μπλόκο της Αριστεράς (BE) –ένα κόμμα με χαρακτηριστικά ΣΥΡΙΖΑ.

Σε αντίθεση με τους Έλληνες και τους Ισπανούς, οι προσεκτικοί Πορτογάλοι ψηφοφόροι αρνήθηκαν να σπεύσουν μαζικά προς την άκρα αριστερά εξαιτίας της κρίσης του ευρώ. Το Κομμουνιστικό Κόμμα είναι σε καλό δρόμο για να κερδίσει περίπου το 9 τοις εκατό των ψήφων, ενώ οι δημοσκοπήσεις δίνουν στο Αριστερό Μπλοκ μόλις πάνω από 8 τοις εκατό.

Δεκάδες άλλα μικρότερα κόμματα - που κυμαίνονται από μαοϊκούς ως μοναρχικούς - ανταγωνίζονται επίσης και ένα ή δύο μπορεί να κερδίσουν μία έδρα. Η προσέλευση των ψηφοφόρων είναι πιθανό να φτάσει σε χαμηλά επίπεδα-ρεκόρ, καθώς εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους με την αποχή, αν και η πρόγνωση για βροχοπτώσεις το Σαββατοκύριακο θα αποθαρρύνει εκείνους που θα προτιμούσαν να είναι στην παραλία.

Ενώ τα ποσοστά του πέφτουν, ο Κόστα προσπαθεί να συσπειρώσει τους δυσαρεστημένους από το PS. «Υπάρχει μια συντριπτική πλειοψηφία Πορτογάλων οι οποίοι είναι αποφασισμένοι να βάλουν ένα τέλος σε αυτή την κυβέρνηση και αυτές τις πολιτικές», είπε στους υποστηρικτές του στη βόρεια πόλη Βίλα Νόβα ντε Γκάια. «Κάθε ψήφος θα είναι απολύτως απαραίτητη». Ωστόσο, πολλοί ψηφοφόροι δεν έχουν πειστεί ότι θα κάνει καλύτερη δουλειά από την κεντροδεξιά όσον αφορά την ανάπτυξη. Η αδιάφορη προεκλογική εκστρατεία και από τα δύο κόμματα έχει κάνει ελάχιστα για να κινητοποιήσει τους αναποφάσιστους.

Κατά τη διάρκεια της μοναδικής ζωντανής συζήτησης μεταξύ των σημαντικότερων υποψηφίων, οι τηλεθεατές βαρέθηκαν, καθώς και ο Κόστα και ο Πάσος Κοέλιο ξεκίνησαν μια μακρά συζήτηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της «κάθετης» εναντίον της «οριζόντιας» αναδιάρθρωσης της κοινωνικής ασφάλισης.

Σε πολλά ζητήματα πολιτικής, οι δύο πλευρές δεν φαίνεται να απέχουν και πολύ. Η κεντροδεξιά υποστηρίζει ότι η βελτίωση της οικονομίας θα της επιτρέψει να μειώσει σταδιακά τους φόρους και τη λιτότητα, αυξάνοντας τις συντάξεις και αντιστρέφοντας τις περικοπές μισθών στον δημόσιο τομέα. Ο Κόστα λέει πως με μια σοσιαλιστική κυβέρνηση θα αναστρέψει τη λιτότητα γρηγορότερα. Ο Πάσος Κοέλιο υποστηρίζει ότι υπάρχει κίνδυνος μια σοσιαλιστική κυβέρνηση να παραβιάσει τους κανόνες του δημοσιονομικού ελλείμματος της ΕΕ.

Και οι δύο έχουν δεσμευτεί να κρατήσουν την Πορτογαλία στην ευρωζώνη. Είναι εξίσου ατλαντιστές, υποστηρίζοντας ένα ισχυρό ΝΑΤΟ και τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων για ζώνη ελεύθερου εμπορίου ΗΠΑ-ΕΕ. Ωστόσο, ένας γερμανικού τύπου «μεγάλος συνασπισμός» είναι απίθανος. Με την πιθανότητα κεντροδεξιάς κυβέρνησης μειοψηφίας, οι Σοσιαλιστές θα αντιμετωπίσει μια δύσκολη επιλογή. Θα μπορούσαν να συνεργαστούν με τους ακροαριστερούς για να καταψηφίσουν την κυβέρνηση και να εξαναγκάσουν σε επαναληπτικές εκλογές ή να αφήσουν την κυβέρνηση μειοψηφίας να συνεχίσει με δυσκολία, εξαρτώμενη από την υποστήριξη του PS για να περάσει οποιαδήποτε μέτρα στο κοινοβούλιο. Είτε έτσι είτε αλλιώς, εκτός και αν οι δημοσκοπήσεις αποδειχθούν πολύ λάθος, η Πορτογαλία φαίνεται να αντιμετωπίζει μια ασταθή κατάσταση κατά τους προσεχείς μήνες. Αν η διαφορά είναι οριακή, η χώρα μπορεί να χρειαστεί να περιμένει μέρες για να γίνει σαφές ποιος θα κερδίσει. Υπάρχουν τέσσερις έδρες στο κοινοβούλιο που κατέχουν πορτογάλοι μετανάστες ανά τον κόσμο. Θα μπορούσαν να είναι ζωτικής σημασίας, αλλά η καταμέτρηση των ψήφων τους δεν αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι τις 14 Οκτωβρίου.

politico.eu

Διαβάστε περισσότερα