Σκόπια: Προσκήνιο εντυπώσεων, παρασκήνιο ουσίας

Αν και όχι άμεσης προτεραιότητας -χρονικά- εθνικό θέμα, όπως το Κυπριακό, σταδιακά, όπως όλα δείχνουν, ανοίγει και το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων. Κάτι που αναμένεται να εκδηλωθεί με μεγαλύτερη ένταση προς το τέλος του Αυγούστου, οπότε έχει ανακοινωθεί επίσκεψη Κοτζιά στην ΠΓΔΜ. Στη συνέχεια, και σε σημαντικό βάθος χρόνου, σιγά σιγά θα βρεθεί στην ημερήσια διάταξη.

Πάντως, ιδιαίτερα οι κάθε λογής “εκσυγχρονιστές” (τόσο στον ΣΥΡΙΖΑ,

όσο και σε Δεξιά, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι) έσπευσαν να εκφράσουν την υπέρμετρη αισιοδοξία τους για άμεση επίλυση. Φαίνεται ότι βιάζονται. Σύμφωνα με ασφαλείς διπλωματικές εκτιμήσεις, οι “επιθέσεις φιλίας” εκ μέρους των Σκοπίων προς την Αθήνα, είναι περισσότερο επικοινωνιακού και όχι ουσιαστικού χαρακτήρα. Η σημερινή, νέα κυβέρνηση της ΠΓΔΜ είναι παγιδευμένη. Από τη μια έχει απέναντί της τον -ισχυρό ακόμη- πρώην πρωθυπουργό, ακραίο εθνικιστική, Νικόλα Γκρουέφσκι, ο οποίος, παρά τα περί αντιθέτου, δεν δείχνει διατεθειμένος να καταθέσει αμαχητί την εξουσία που κατέχει στο κράτος, και από την άλλη τους Αλβανούς, οι οποίοι ουδόλως ενδιαφέρονται για το αν θα λέγονται “Μακεδονία” ή όχι. Αντίθετα, περισσότερο ενδιαφέρονται για τα δικαιώματα που θα έχουν ως Αλβανοί. Να σημειωθεί πως η κυβέρνηση Ζάεφ έχει μόλις 62 στις 120 ψήφους στο Κοινοβούλιο, και αποτελείται από συμμαχία του Σοσιαλιστικού Κόμματός του, με δυο αλβανικά κόμματα. Εντός και του κόμματός του, και των αλβανικών, υπάρχουν πολλές διαφορές και αντιπαραθέσεις.

Έτσι, κοινή πεποίθηση στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες με μεγάλη εμπλοκή στις υποθέσεις των Σκοπίων (πχ Γερμανία, Γαλλία), είναι ότι ο Ζάεφ εγκλωβισμένος σε αυτή την κατάσταση δεν θα προβεί σε υποχωρήσεις στην ονομασία. Ωστόσο, θα συνεχίσει τις επιθέσεις φιλίας του, και, όπως λέγεται, δεν αποκλείεται να προχωρήσει, μεταξύ άλλων, ακόμα και στην αλλαγή της ονομασίας του αυτοκινητόδρομου που διασχίζει την ΠΓΔΜ από Βορρά προς Νότο, και σήμερα ονομάζεται “Μέγας Αλέξανδρος”. Ως γνωστόν, τόσο ο Ζόραν Ζάεφ, όσο και ο υπουργός Εξωτερικών του, Νίκολα Ντιμιτρώφ, έχουν πει ότι θα ήθελαν να αποκαθηλώσουν αγάλματα, κτίρια αρχαίου κιτς, και να αλλάξουν τις ονομασίες, αλλά δεν μπορούν να το κάνουν, εκτός των άλλων, επειδή δεν έχουν λεφτά στα κρατικά ταμεία. Λέγεται πως, κατά την πρόσφατη επίσκεψη Ντιμιτρώφ στην Αθήνα, ο Νίκος Κοτζιάς του είπε ότι “δεν υπάρχει πρόβλημα, και ότι υπάρχουν Έλληνες επιχειρηματίες, οι οποίοι μπορούν να δώσουν τα λεφτά γι' αυτό”. Ο κ.Ντιμιτρώφ φέρεται να μην απάντησε (!).

Αυτό που στην πραγματικότητα επιδιώκει η νέα κυβέρνηση των Σκοπίων είναι να πάρει ένα “δώρο”, να δείξει στην κοινή γνώμη μια τρανταχτή επιτυχία της, και μετά να πάει σε εκλογές για να πάρει άνετη πλειοψηφία. Το “δώρο” αυτό δεν είναι άλλο από το άνοιγμα της διαδικασίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ, χωρίς την επίλυση της ονομασίας (!). Ο Ν.Κοτζιάς απέκλεισε στις δηλώσεις του, τόσο αυτό το ενδεχόμενο, όσο και την έναρξη ενταξιακής διαδικασίας για την ΕΕ χωρίς προηγούμενη επίλυση του ονοματολογικού. Εδώ, όμως, θα αρχίσουν τα δύσκολα. Ειδικότερα, εάν και όταν αρχίσουν οι πιέσεις εκ μέρους της ΕΕ και των ΗΠΑ. Πόσο μάλλον, αφού σε Ουάσιγκτον και Βερολίνο επικρατεί η άποψη ότι η σταθερότητα στα Δυτικά Βαλκάνια περνάει μέσα από την ένταξη των Δ. Βαλκανίων στο ΝΑΤΟ (η Αλβανία ανήκει σε αυτό) και την ΕΕ. Ουσιαστικά, δηλαδή, παραπέμπουν στις καλένδες τον στόχο για εκδημοκρατισμό, εξευρωπαϊσμό και εκσυγχρονισμό των Δυτικών Βαλκανίων -τα οποία στην πραγματικότητα είναι φωλιά της κυβερνητικής διαφθοράς και της μαφίας των ναρκωτικών και του οργανωμένου εγκλήματος- και θέλουν ένταξη σε ΕΕ και ΝΑΤΟ μόνο και μόνο για να μην ξαναπάρει φωτιά η περιοχή.

Έως τώρα, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, πιέσεις εκ μέρους των ΗΠΑ δεν έχουν εκδηλωθεί, αν και αναμένονται ανάλογα με τις εξελίξεις και την ένταση της “επίθεσης φιλίας” από τα Σκόπια. Ωστόσο, υπάρχουν και δυνάμεις, όπως η Γαλλία, οι οποίες ουδόλως θέλουν την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ, αν και θα ήθελαν σταδιακά να ανοίξουν κάποια κεφάλαια για την ΕΕ, με την προϋπόθεση της επίλυσης του ονοματολογικού. Άλλες δυνάμεις, όπως η Βρετανία, η Ιταλία, η Αυστρία και κάποιες κεντροευρωπαϊκές και βαλτικές χώρες, είναι υπέρ της ένταξης στο ΝΑΤΟ. Πάντως, το “λόμπι” χωρών της ΕΕ που προωθεί την ένταξη των Σκοπίων κατ' αρχήν στο ΝΑΤΟ και μετά στην ΕΕ, δεν αποκλείεται, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, εντός του έτους να επιχειρήσει την παγίδευση της Αθήνας, υποβάλλοντας συγκεκριμένη πρόταση για έναρξη της ενταξιακής διαδικασίας με “ενδιάμεση” ονομασία (!).

Τρομοκρατία - Ρωσία

Όσον αφορά το Βερολίνο, παρ' ότι στο ονοματολογικό δεν φαίνεται να συμμερίζεται ιδιαίτερα τις ελληνικές απόψεις, είναι προς το παρόν ιδιαίτερα προσεκτικό. Η Ουάσιγκτον, από τη μεριά της, μέσω υψηλόβαθμων παραγόντων του State Department, έχει διαμηνύσει στην Αθήνα ότι δεν πρόκειται να πιέσει την Ελλάδα για να προβεί σε μονομερείς υποχωρήσεις. Εντύπωση, ωστόσο, προκαλεί η επιμονή των ΗΠΑ να επαναλαμβάνουν -και εσχάτως- την ανάγκη σταθερότητας των Δ. Βαλκανίων, λόγω των κινδύνων που αντιμετωπίζουν από την ρωσική απειλή και την τζιχαντιστική τρομοκρατία. Το ίδιο “αφήγημα” πιπιλίζουν με κάθε ευκαιρία οι Αλβανοί του Έντι Ράμα και βέβαια οι Σκοπιανοί, οι οποίοι θεωρούν ότι κρυπτόμενοι πίσω από τις ΗΠΑ θα επιτύχουν ένταξη στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Οι δεύτεροι, δε, δίχως να δώσουν κάτι το ουσιαστικό στο ονοματολογικό.

Όσον αφορά την επιρροή της ρωσικής αρκούδας στα Βαλκάνια, δίχως να παραγνωρίζεται ο σημαντικός ρόλος που παίζει στην περιοχή, κοινή πεποίθηση, ιδιαιτέρως μεταξύ Γάλλων, Γερμανών και διεθνών Οργανισμών που δραστηριοποιούνται στην γειτονιάς, είναι ότι διογκώνονται εσκεμμένα οι δυνατότητες παρέμβασης της Μόσχας. Σχετικά με την τρομοκρατία, τα πράγματα είναι σοβαρά, αν και σίγουρα το φαινόμενο είναι λιγότερο έντονο σε σχέση με τις έντονες, συχνά μαζικές, τζιχαντσιτικές τάσεις που εκδηλώνονται σε Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία, από τους ντόπιους ακραίους μουσουλμανικούς κύκλους.

Στα Βαλκάνια γίνεται λόγος για περίπου χίλια άτομα από Κόσσοβο, Βοσνία, Αλβανία και Σκόπια (Αλβανοί) που έχουν στρατολογηθεί, εκπαιδευτεί και έχουν πάρει μέρος στα καυτά σημεία της Συρίας, του Ιράκ και του Αφγανιστάν. Το ζήτημα είναι σοβαρό, αλλά πολύ σοβαρότερο, κατά κοινή ομολογία, είναι το οργανωμένο έγκλημα, η διαφορά και οι συνθήκες που μπορούν να προκαλέσουν αιματηρές εθνικές αντιπαραθέσεις στα Δυτικά Βαλκάνια. Να σημειωθεί ότι έντονος προβληματισμός στις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες φαίνεται να αναπτύσσεται για την αυξανόμενη τουρκική επιρροή στα Βαλκάνια.

Ιδιαιτέρως ενδιαφέρον είναι ότι στο τέλος του Μαΐου, σε ειδική σύσκεψη που έγινε στις Βρυξέλλες για την τρομοκρατία διεθνώς, οι μετέχοντες εστίασαν την προσοχή τους στα Βαλκάνια (Βοσνία, Κόσσοβο, ΠΓΔΜ), επισημαίνοντας ότι πρέπει να αναληφθούν πρωτοβουλίες στην περιοχή μας. Ο λόγος είναι ότι εξαιτίας της ήττας του ISIS, πολλοί “διεθνείς μαχητές” του θα επιστρέψουν στην πατρίδα τους, με όποιους κινδύνους αυτό συνεπάγεται. Η επιστροφή τους, ως επί το πλείστον, θα γίνει μέσω Τουρκίας. Η Άγκυρα, ωστόσο, επισημάνθηκε στη σύσκεψη, κάνει παζάρι με την ΕΕ και τις ΗΠΑ, και εάν δεν πάρει ανταλλάγματα για το ΡΚΚ (ζητάει την καταπολέμησή του), δεν πρόκειται να ανταποκριθεί στην καταπολέμηση του ISIS. Κάτι τέτοιο πρακτικά σημαίνει ότι θα ανοίξει διάδρομο και θα κάνει τα στραβά μάτια για τους “μαχητές” που θα περνούν από το έδαφός της για τα Βαλκάνια. Σε αυτή την περίπτωση, το βάρος θα πέσει στην Ελλάδα, μέσω της οποίας θα περνούν (ή και θα μείνουν κάποιοι από αυτούς;).

Με την ευκαιρία, τι να ήθελε την περασμένη Παρασκευή, ο “ταλαντούχος” επικοινωνιακά, αμερικανός πρέσβης, Τζέφρυ Πάγιαττ, στο υπουργείο Εξωτερικών; Διότι, εξ' όσων έγινε γνωστό ούτε τον υπουργό Εξωτερικών συνάντησε, ούτε και κάποιον από τους υπηρεσιακούς παράγοντες του υπουργείου. Και, άραγε, στην ατζέντα της επίσκεψής του ήταν, εκτός από τα συνηθισμένα πλέον “αιτήματα” για τη βάση της Σούδας, το Σκοπιανό και το Κυπριακό; Επίσης, ενδιαφέρον έχει αν θα παραμείνει στη θέση του, ή, όπως οργιάζει η φημολογία, θα απομακρυνθεί, εξαιτίας των άκρως στενών σχέσεων με την προηγούμενη ηγεσία του State Department. Άραγε, ο κ. πρέσβης έχει γίνει κοινωνός πληροφορίας, που, κατά ασφαλείς πηγές, έχει ήδη φτάσει στην Ουάσιγκτον από την ΕΕ, ότι ηγέτης κράτους της Μέσης Ανατολής, σε προ εβδομάδων συνάντησή του με πρωτοκλασάτους Ευρωπαίους παράγοντες, αναφερόμενος στα Δυτικά Βαλκάνια και στις πιθανές “εξάρσεις” της τζιχανιστικής τρομοκρατίας στη γειτονιά μας, τους είπε ότι τα Βαλκάνια δεν πρέπει να γίνουν μέλος της “οθωμανικής οικογένειας”;

Ενδιαφέρον είναι, τέλος, ότι ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, επισκέπτεται τα Σκόπια. Προφανώς, βλέποντας ότι η πρώτη επίσκεψη του σκοπιανού υπουργού Εξωτερικών, ήταν στην Αθήνα, η Τουρκία έσπευσε να εξισορροπήσει τις εντυπώσεις. Η πολιτική “αλληλεγγύης” της Άγκυρας στην γείτονα βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη λογική “ο εχθρός του εχθρού μου, είναι φίλος μου”. Κι' αυτό, επειδή υπάρχει η κόντρα της ονομασίας με την Ελλάδα, και έτσι η Τουρκία, ως μέλος του ΝΑΤΟ, μπορεί να τάξει πολλές υποσχέσεις στην γείτονα. Πάντως, διπλωματικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι στόχος της κυβέρνησης Ζάεφ ουδόλως είναι η “ευθυγράμμμισή” της με την Άγκυρα, αλλά η “ταύτισή” της με τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Όπως και να' χει, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται σημαντική αύξηση των επενδύσεων της Τουρκίας στα Σκόπια, προσπαθεί με εντονότερους ρυθμούς να “πατρονάρει” τους Αλβανούς, χρησιμοποιεί ως εργαλείο μια “τουρκική μειονότητα” περί τις 10.000 και διεκδικεί την “τουρκικότητα” περί των 80.000 εξισλαμισμένων Σλάβων της ΠΓΔΜ.

Διαβάστε περισσότερα