Πρέπει να δικασθούν οι πολιτικοί για την οικονομική κρίση;

Προχθές ξεκίνησε η δίκη του πρώην πρωθυπουργού της Ισλανδίας Geir Haarde, που κατηγορείται για  ανικανότητα στην αντιμετώπιση της κρίσης που έπληξε την χώρα του το 2008.

Μήπως θα πρέπει και άλλα κράτη να ακολουθήσουν το ισλανδικό παράδειγμα;

Η ισπανική εφημερίδα El País ζήτησε την γνώμη ειδικών, και δημοσιογράφων.

Ο Geir Haarde κατηγορείται για βαριά αμέλεια στην διαχείριση της κρίσης του 2008, η οποία οδήγησε στην κατάρρευση τριών τραπεζών, στην στάση πληρωμών του ξένου χρέους της

Ισλανδίας, στην υποτίμηση του εθνικού της νομίσματος, και στην αύξηση της ανεργίας, που έφτασε το 10%.

Γνώριζαν άραγε οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις τι επρόκειτο να συμβεί, πριν τις χτυπήσει η κρίση; Ποια, και πόση ήταν η ευθύνη των τραπεζών; Μήπως χρειάζεται να κινηθούμε πιο δυναμικά, σε νομικό επίπεδο, εναντίον των πολιτικών και των τραπεζιτών;

Η Kattya Cascante, αναλύτρια της  Fundación Alternativas, που συνδέεται με το Σοσιαλιστικό Κόμμα, λέει:

Για να υπάρχει πολιτική λογοδοσία, θα πρέπει να αναλύσουμε την αποτελεσματικότητα των πράξεων, και το γιατί επιλέχθηκαν κάποιοι στόχοι αντί άλλων. Σε μια δημοκρατία, η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη, και το κοινοβούλιο πρέπει, να ελέγχει το περιεχόμενο των πολιτικών αποφάσεων, και να έχει όση πληροφόρηση χρειάζεται. Αυτή η πληροφόρηση, που έχει σχέση με την διαφάνεια, που χτίζει την εμπιστοσύνη για τους θεσμούς, και που αυξάνει τις προσδοκίες από τους δημόσιους θεσμούς, δυστυχώς απουσιάζει από όλα τα πολιτικά συστήματα.

Σύμφωνα με τον διευθυντή του Κέντρου Διεθνών Θεμάτων της Βαρκελώνης Jordi Vaquer, οι πολιτικοί που παρανόμησαν, θα πρέπει να διώκονται. Και η πολιτική λογοδοσία θα πρέπει να επεκταθεί σε ολόκληρο τον πολιτικό μηχανισμό. Και στις εκλογές, και στο κοινοβούλιο.

Σε πολλές χώρες, τα κοινοβούλια δεν είναι τίποτα άλλο παρά αρένες για ωμή επίδειξη ανταγωνισμού ανάμεσα στα κόμματα, αλλά και μέσα στα ίδια τα κόμματα, που αποδεικνύονται ανήμπορα να απαιτήσουν την λογοδοσία από τους αρχηγούς τους, χάρη σε μια αίσθηση αφοσίωσης που τα κρατάει φιμωμένα.

Προσοχή όμως στην εξιδανίκευση της Ισλανδίας. Πριν τη κρίση, στη χώρα κυριαρχούσαν δίκτυα προστασίας και συνεργασίας μεταξύ πολιτικών και τραπεζών, σε ένα μαφιόζικο σχεδόν επίπεδο, και το σύστημα αυτό ακόμη να καταρρεύσει.

Υπήρχαν πολιτικοί ηγέτες που καθυστερούσαν στην λήψη πολιτικών αποφάσεων, ώστε να προλάβουν να πουλήσουν μετοχές, και που έχουν γλιτώσει την δίωξη.

Ο Geir Haarde σίγουρα υπήρξε αμελής, αλλά ο καλός του φίλος David Oddsson, που χρημάτισε πρωθυπουργός για 20 χρόνια, αργότερα διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, και που σήμερα είναι ο εκδότης μια από τις μεγαλύτερες ισλανδικές εφημερίδες, όχι μόνο δεν διώχθηκε, αλλά πιέζει καθημερινά ώστε να παρεμποδιστούν οι έρευνες.

Ο δημοσιογράφος της El País Gonzalo Fanjul λέει: Όλοι αρεσκόμαστε όταν βλέπουμε κάποιον πολιτικό να δικάζεται για τον ρόλο του στην οικονομική κρίση, αλλά δεν είμαι σίγουρος πως αυτή είναι μια επιθυμητή μέθοδος. Η φυλακή είναι για