Ίρμα: Ένας πρακτικά αδύνατος τυφώνας

Ο τυφώνας Χάρβεϊ, ο οποίος σκότωσε 60 ανθρώπους και το κόστος του μπορεί να φτάσει τα 150 δισεκατομμύρια δολάρια, στάθμευσε πάνω από το Χιούστον και έριξε 1200 μέτρα βροχής. Το νερό κατέστρεψε τα συστήματα ελέγχου των πλημμυρών της πόλης. Οι μετεωρολόγοι και οι επιστήμονες του περιβάλλοντος εξάντλησαν τα επίθετα στον υπερθετικό βαθμό στην περιγραφή τους για το μέγεθος και τον αντίκτυπο της καταιγίδας. Θα έπρεπε να ήταν λίγο πιο συγκρατημένοι...

Ο τυφώνας Ίρμα έχει γίνει ο ισχυρότερος τυφώνας του Ατλαντικού στην κατηγορία 5 στην κλίμακα Saffir-Simpson -με πλάτος σχεδόν

1.287,47 χλμ, όσο περίπου το μέγεθος του Τέξας, με συνεχείς ανέμους πάνω από 185 μίλια την ώρα για περισσότερο από 24 ώρες, ριπές πάνω από 200 mph- και κατέληξε στην Καραϊβική. Η πορεία του τυφώνα Ίρμα δείχνει ότι το μάτι του περνά από τα βόρεια των νησιών Ισπανιόλα και Κούβας ξεκινώντας την Πέμπτη, εντείνεται στη Φλόριντα στο Μαϊάμι αργά την Κυριακή και στη συνέχεια φτάνει στη Τζόρτζια και τη Νότια Καρολίνα την επόμενη μέρα.

Καθώς η Ίρμα μεγάλωσε και εξελίχθηκε, άγγιξε στο πέρασμά του τη θεωρητική μέγιστη ένταση. Όλοι οι τυφώνες έχουν μια θεωρητική μέγιστη ένταση, ένα θερμοδυναμικό όριο για το πόσο γρήγορα οι άνεμοι τους μπορούν να φυσήξουν δεδομένης της θερμοκρασίας των ωκεανών και της ατμοσφαιρικής θερμοκρασίας. Λίγοι τυφώνες φτάνουν πραγματικά στο όριο αυτό. Αλλά όπως η Ίρμα μεγαλώνει και ελίσσεται, το έφτασε πολύ, πολύ κοντά. Αν ο Χάρβεϊ ήταν μια τέλεια καταιγίδα, η Ίρμα είναι μία σχεδόν αδύνατη καταιγίδα. "Η Ίρμα είναι ανώμαλη", λέει ο Jim Kossin, ένας επιστήμονας της ατμόσφαιρας στα Εθνικά Κέντρα Περιβαλλοντικών Πληροφοριών για τους Ωκεανούς και την Ατμόσφαιρα. "Αυτό είναι ένα ρεκόρ. Άνευ προηγουμένου. Καταστροφικό".

Πώς έγινε η Ίρμα τόσο ισχυρή; Λοιπόν... "Όλα συνέλαβαν για να γίνει έτσι η Ίρμα" λέει ο Kerry Emanuel, ένας επιστήμονας της ατμόσφαιρας στο MIT, που ανέπτυξε τη θεωρία πίσω από το θεωρητικό αυτό μέγιστο. "Το νερό ήταν ζεστό, το στρώμα ζεστού νερού ήταν βαθύ, και δεν υπήρχε σχεδόν καμία διάτμηση του ανέμου, κάτι το οποίο τείνει να είναι πολύ καταστροφικό για τους τυφώνες".

Οι πιο δυνατοί τυφώνες εκτείνονται από τον ωκεανό μέχρι τον πυθμένα της στρατόσφαιρας, μεταξύ των 50.000 και 60.000 ποδών στους τροπικούς. Αυτή η κάθετη στήλη χαμηλώνει την πίεση του αέρα και η καταιγίδα γίνεται πιο δυνατή. Η διάτμηση του ανέμου χτυπάει τη στήλη, αλλά μέχρι στιγμής η Ίρμα δεν το έχει κάνει πολύ. Θα το κάνει; Είναι δύσκολο να το προβλέψουμε. Οι μέσες συνθήκες, όπως έγραψε ο Kossin, προβλέπουν υψηλότερη διάτμηση του ανέμου καθώς η Ίρμα πλησιάζει τη Φλόριντα. Αλλά τώρα το νερό είναι ζεστό και η θερμοκρασία επιφάνειας δεν μεταβάλλεται γρήγορα. Είναι ασφαλές να πούμε ότι η Ίρμα θα διατηρήσει αυτή την αναζωπύρωση για αρκετό καιρό. "Αυτό το θερμοδυναμικό όριο ταχύτητας στα στενά της Φλόριντα είναι τώρα γελοία υψηλό, μια τρομακτική προοπτική", λέει ο Kossin - ίσως πάνω από 200 mph από κάποιους υπολογισμούς. "Εάν μια καταιγίδα περιστρέφεται εκεί μέσα από την απουσία διάτμησης μπορεί να γίνει πραγματικά ισχυρή".

Άλλες πιθανότητες θα μπορούσαν να αναχαιτίσουν την Ίρμα. Απευθείας χτυπήματα στην ποικιλόμορφη τοπογραφία της Ισπανόλιας και της Κούβας, για παράδειγμα, θα μπορούσαν να είναι καταστροφικά για τα νησιά, αλλά θα μπορούσαν να χαλαρώσουν τη θύελλα. Η Ίρμα μπορεί ακόμη και να συμπεριφέρεται με τρόπο που να μειώνει τις επιπτώσεις της. "Εάν κινείται αργά, θα μπορούσε να αναδεύσει το νερό, στην πραγματικότητα να ψύξει το νερό κάτω από τον εαυτό του, οπότε έχει ένα αυτορυθμιζόμενο χαρακτηριστικό", λέει ο Kossin. "Δεν αναμένουμε αναγκαστικά ότι θα συμβεί αυτό".

Οι συνέπειες της Ίρμα θα μπορούσαν να είναι τεράστιες. Ήδη στο μικρό νησί Μπαρμπούντα υπήρχε τουλάχιστον ένα θύμα και έχασε το 90 τοις εκατό των δομών του. Άλλα νησιά είχαν τουλάχιστον οκτώ νεκρούς. Η αρχή ηλεκτρικής ενέργειας του Πουέρτο Ρίκο προβλέπει πλήρη απώλεια ενέργειας για διάστημα έως και έξι μηνών. Και η Φλόριντα; Το Μαϊάμι προσπαθεί να αντιστρέψει την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, χωρίς καταιγίδα, εδώ και χρόνια. Όπως και το Χιούστον, είναι μια εκτεταμένη παράκτια πόλη με πολλή ανάπτυξη και πολλούς ανθρώπους να αντιμετωπίζουν το νερό. Εδώ είναι όπου όλα τα υπερθετικά που περιγράφουν την Ίρμα μπορεί να φαίνονται λίγα: Το πρόβλημα για το Μαϊάμι μπορεί να είναι οι υψηλοί άνεμοι που μετράει η κλίμακα Saffir-Simpson, επειδή τα κτίρια έχουν ως στόχο να αντέξουν τις ριπές 185 μιλίων/ώρα αλλά όχι τα πιθανά 200 mph για τα οποία οι μετεωρολόγοι ανησυχούν. (Αυτό βέβαια δεν θα έκανε την Ίρμα τυφώνα "κατηγορίας 6", επειδή δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα).

Αλλά ακόμα χειρότερα από αυτό θα μπορούσε να είναι η αύξηση της καταιγίδας, η ώθηση του ωκεάνιου νερού στην ενδοχώρα, πάνω στα ήδη αυξανόμενα επίπεδα της θάλασσας. Αυτό έκανε την τροπική καταιγίδα Σάντι τόσο προβληματική για τη Νέα Υόρκη. Η παλίρροια και το σχήμα της ακτογραμμής έχουν μεγάλη επίδραση στην αύξηση της καταιγίδας, οπότε η σοβαρότητα της Ίρμα θα εξαρτηθεί εν μέρει από το πού και πότε η καταιγίδα θα φτάσει στην ξηρά.

Το χειρότερο σενάριο θα έκανε την Ίρμα έναν "γκρίζο κύκνο", ένα ιστορικό γεγονότος που η ιστορία δεν θα είχε προβλέψει αναγκαστικά, αλλά η επιστήμη θα μπορούσε, όπως έγραψε η μηχανικός του Princeton Νινγκ Λινγκ σε ένα άρθρο στο Nature Climate Change το 2015. "Αυτά είναι ακραία φαινόμενα που υπερβαίνουν τις προηγούμενες καταγραφές, αλλά εξακολουθούν να είναι φυσικά δυνατά", λέει η Λιν, "κι έτσι οι άνθρωποι δεν προετοιμάζονται".

Βέβαια, είναι φυσικό οι άνθρωποι να εκκενώνουν περιοχές ή να αγοράζουν προμήθειες και να φτιάχνουν καταφύγια. Προσπαθούν να προσαρμόσουν τους οικοδομικούς κώδικες. Αλλά σε γενικές γραμμές, οι άνθρωποι συνεχίζουν να χτίζουν πόλεις χαμηλά στις ακτές. Και μπροστά σε ό,τι γνωρίζουν οι επιστήμονες για την αλλαγή του κλίματος, αυτή είναι μια πολύ κακή ιδέα. "Οι υποκείμενες πιθανότητες πολύ έντονων καταιγίδων ανεβαίνουν", λέει ο Emanuel. "Έχουμε δει σίγουρα τυφώνες της κατηγορίας 5, αλλά είναι σπάνιοι, υπάρχουν μόνο τρεις τυφώνες που έπληξαν τις ΗΠΑ ως κατηγορία 5 και αυτός ελπίζω ότι δεν θα είναι ο τέταρτος. Αλλά μπορεί και να είναι".

Μην ρωτάτε αν η Ίρμα είναι πιο ισχυρή από ό,τι θα ήταν χωρίς την αλλαγή του κλίματος. Αυτό είναι κάτι που οι ερευνητές θα προσπαθήσουν να αποκαλύψουν όταν η καταιγίδα τελειώσει. "Σε ποιο σημείο λέμε απλά: Ναι, μέρος αυτού του θερμού ωκεανού και πολλών όσων βλέπουμε πρέπει να οφείλεται στο γεγονός ότι υπερθερμαίνουμε τον πλανήτη; Είναι πάντα προβληματικό", λέει ο Kossin. "Για μια ακόμη φορά, έχουμε μείνει μόνο με μια πιθανότητα, ή μια δυνατότητα, που είναι πάντα αυτό που μας έχει απομείνει. Μια τέτοια καταιγίδα είναι πιο πιθανή τώρα από ό,τι πριν από 50 χρόνια".

Το 1990, ο Χάρβεϊ θα ήταν μια καταιγίδα που συμβαίνει μια φορά στα 100 χρόνια. Στις σημερινές κλιματολογικές συνθήκες, λέει ο Emanuel, είναι μια καταιγίδα που συμβαίνει κάθε 15 χρόνια. Τα δημογραφικά στοιχεία, οι αυξήσεις του πληθυσμού και οι αλλαγές στη χρήση γης έχουν επιδεινώσει ακόμη περισσότερο τις επιπτώσεις του.

Δείτε το ως εξής: Εάν ο Γκοτζίλα έβγαινε από τον ωκεανό και έπεφτε στο Χιούστον, μια εβδομάδα αργότερα το έκανε στην Καραϊβική και έπειτα επιτιθόταν στο Μαϊάμι με ατομική αναπνοή, η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα μάθαινε να δημιουργεί γιγαντιαίες μηχανικές στολές για την καταπολέμηση του Γκοτζίλα. "Είχαμε δύο από τους πιο ακραίους τυφώνες απανωτά. Είναι λογικό αυτό να δημιουργεί ανησυχία" λέει ο Kossin. Μια καταιγίδα είναι ένα πρόβλημα για την FEMA, για τις Υπηρεσίες Υγείας, για το Λιμενικό Σώμα. Αλλά πολλές καταιγίδες, η μία μετά την άλλη; Αυτή είναι μια πολιτική ερώτηση. Και εν τω μεταξύ, μετά την Ίρμα, υπάρχει ο τυφώνας Χοσέ, που προς το παρόν βρίσκεται στη συγκριτικά ευγενή κατηγορία 1, και που γυρίζει προς την Καραϊβική.

wired.com

Διαβάστε περισσότερα