Η μακιαβελική πορεία του Silvio Berlusconi, έφτασε στο τέλος της

Η Ιταλία είχε ανέκαθεν μια αδυναμία στις ισχυρές μορφές εξουσίας. Από την εποχή της αυτοκρατορίας, την εξουσία κατείχαν βασιλείς, πρίγκιπες, ηγεμόνες, κλπ.

Τώρα, μια ακόμη κυρίαρχη φιγούρα, αυτή του Silvio Berlusconi, έχασε τη πρωθυπουργία, εγκαταλειμμένος από τους οπαδούς του, και κάτω από την πίεση των αγορών. Η συναισθηματική εξάντληση, η πολιτική διάσπαση, και άλλοι περιορισμοί, τον ώθησαν να δηλώσει πως δεν πρόκειται να επιδιώξει την επανεκλογή του.

Η απομάκρυνση του  Berlusconi σηματοδοτεί

το τέλος μιας από τις πλέον αμφιλεγόμενες εποχές της δυτικής δημοκρατίας. Η ιστορία θα κρίνει την δράση του, αλλά οι Ιταλοί παραμένουν διαιρεμένοι.

Όλοι συμφωνούν πως ποτέ δεν ήταν primus inter pares. Για τους πιστούς του, ήταν ένα είδος φωτισμένου μονάρχη, κάποιος που θυσίασε την πετυχημένη ιδιωτική του επιχειρηματική ζωή, για να βοηθήσει στην αναγέννηση της χώρας από τις στάχτες του μεταπολεμικού κομματικού συστήματος, που κατέρρευσε εν μέσω σκανδάλων, τα οποία έπληξαν θανάσιμα ολόκληρο το ιταλικό πολιτικό σύστημα.

Για τους αντιπάλους του, ο Berlusconi ήταν κάτι σαν απολυταρχικός ηγέτης, αν και δημοκρατικά εκλεγμένος, που καταχράστηκε το αξίωμά του κυνηγώντας εμπορικά συμφέροντα, και προστατεύοντας  νομικά τον εαυτό του μέσω της πολιτικής  ασυλίας.

Ότι και να πιστεύει ο καθένας, η περίπτωση της ανόδου και πτώσης του Berlusconi γράφτηκε προ πολλού, στην εποχή της αναγέννησης, στο κλασικό έργο του Niccolò Machiavelli, «Ο Ηγεμών».

Ο Berlusconi τήρησε κατά γράμμα όλες τις διδαχές του Machiavelli, για το πώς να αποκτήσει, αλλά  και πως να διατηρήσει κάποιος την εξουσία. Όλες, εκτός από μία, η οποία και σφράγισε τη μοίρα του.

Σύμφωνα με τον Machiavelli, κάποιος επιφανής πολίτης επιλέγεται ως ηγεμών από τους συμπολίτες του, αν θεωρηθεί ότι η εξουσία του πηγάζει από την δυνατότητα που έχει να τους προστατεύει από τις ελίτ, που εκείνη την εποχή ήταν η τάξη των ευγενών.

Όταν ο Berlusconi ξεκίνησε την πολιτική του περιπέτεια το 1994, οι Ιταλοί χρειάζονταν προστασία από μια άρχουσα τάξη που είχε αποδειχθεί διεφθαρμένη. Παρουσίασε τον εαυτό του ως έναν αυτοδημιούργητο δισεκατομμυριούχο, που έμπαινε στη πολιτική για το καλό της πατρίδας. Ο πελώριος πλούτος του ήταν και η εγγύηση για την ειλικρίνειά του.

Όμως ο Berlusconi εγγυήθηκε και την επιβίωση μιας πολιτικής τάξης που είχε χάσει την αξιοπιστία της. Πολλοί κεντρώοι πολιτικοί κατηγορούνταν για διαφθορά. Η αριστερά είχε χάσει την απήχησή της μετά τη πτώση της ΕΣΣΔ. Και η δεξιά δεν μπορούσε να σηκώσει κεφάλι, λόγω της φασιστικής της κληρονομιάς.

Ο Berlusconi εμφανίστηκε ως σωτήρας, επειδή έμοιαζε να είναι πέρα από όλα αυτά. Οι πολιτικοί το μόνο που χρειάζονταν είναι να τον στηρίζουν ή όχι, ασχέτως ιδεολογίας. Το κόμμα του βασίστηκε σε μια «λατρεία της προσωπικότητας» τέτοιου μεγέθους, που ακόμη και όταν ήταν στην αντιπολίτευση, η ιταλική πολιτική παρέμεινε εστιασμένη στον Berlusconi.

Όσο ήταν στην εξουσία, ο Berlusconi αποδείχθηκε μαέστρος στο να τη