Γιατί πολλές χώρες της Μέσης Ανατολής θα χαρούν με τη νίκη του Τραμπ

Παρά την αντι-μουσουλμανική ρητορική του Ντόναλντ Τραμπ, η συζήτηση για την απαγόρευση των μουσουλμάνων από την Αμερική και την ανοικτή εχθρότητα προς τους πρόσφυγες της Συρίας, έχει κάποιες υποστηρικτές στη Μέση Ανατολή. Αυταρχικές κυβερνήσεις τον θεωρούν ως μια ισχυρή προσωπικότητα που θα ασχοληθεί με τους άλλους ισχυρούς όπως και οι ίδιοι.

Μερικές από τις ελίτ του Κόλπου ελπίζουν ότι, ως ένας Ρεπουμπλικάνος με σκληρή ρητορική, θα είναι πιο σκληρός με το Ιράν από τον Μπαράκ Ομπάμα. Ο Τραμπ αποκάλεσε τη συμφωνία που επετεύχθη από τον Ομπάμα για το πυρηνικό

πρόγραμμα του Ιράν μια "καταστροφή" και "τη χειρότερη συμφωνία που διαπραγματεύτηκε ποτέ". Αντίθετα, το επαναστατικό καθεστώς στην Τεχεράνη χαιρετίζει την εκλογή του Τραμπ, διότι πιστεύει ότι θα επιταχύνει αυτό που θεωρεί ως αναπόφευκτη παρακμή των ΗΠΑ. Για πολλούς άλλους - ίσως για τη πλειοψηφία στη Μέση Ανατολή- υπάρχει απλά μια αίσθηση ότι κανένας υποψήφιος δεν είχε πολλά να προσφέρει στην περιοχή, και ότι οι ηγέτες των ΗΠΑ είναι όλοι σε μεγάλο βαθμό ίδιοι.

Οι ποικίλες και αντιφατικές δηλώσεις του Τραμπ για την πολιτική στη Μέση Ανατολή, η έλλειψη ενός πολιτικού ή στρατιωτικού ιστορικού και η πολύ περιορισμένη ομάδα των συμβούλων εξωτερικής πολιτικής έχουν αφήσει έναν κενό καμβά, πάνω στον οποίο αυτοί οι διαφορετικοί παρατηρητές μπορούν να προβάλουν τους δικούς τους ευσεβείς πόθους.

Αν είχε κερδίσει η Χίλαρι Κλίντον, οι θέσεις της εξωτερικής πολιτικής της θα ήταν ασυνήθιστα προβλέψιμες, δεδομένου του εκτεταμένου ιστορικού της και μια συμβουλευτικής ομάδας γεμάτης από γνωστά πρόσωπα. Αντίθετα, οι θέσεις της εξωτερικής πολιτικής του Τραμπ σε πολλά θέματα είναι αβέβαιες και δεν έχουν αναλυθεί επαρκώς, καθώς τόσοι πολλοί αναλυτές της εξωτερικής πολιτικής ανά των κόσμο, κακώς, τον θεωρούσαν ηλίθιο, τρελό και ανίκανο να κερδίσει.

Μπορούν να εξαχθούν ορισμένα συμπεράσματα, ωστόσο. Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα εκφράσει την άποψη του για τους ισχυρούς, λέγοντας ότι ακόμη και οι "κακοί", όπως ο Σαντάμ Χουσεΐν και ο Μουαμάρ Καντάφι θα μπορούσαν να είναι χρήσιμοι στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Στο παρελθόν, σε συνεντεύξεις επαίνεσε την Κίνα για την καταστολή στην πλατεία Τιενανμέν, ενώ επέκρινε τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ που έχασε τον έλεγχο της Σοβιετικής Ένωσης.

Και ο ίδιος ήταν εξαιρετικά επιφυλακτικός για την μετά το 1945 διεθνή τάξη που αποδέχθηκαν τόσοι πρόεδροι των ΗΠΑ. Ένα βίντεο που τουίταρε την ημέρα των εκλογών έδειχνε ένα μοντάζ της Κλίντον να κάνει χειραψίες με ξένους ηγέτες και αποσπάσματα από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, σε αντίθεση με τα πρόσωπα των αμερικανών ψηφοφόρων που έμοιαζαν προδομένα. Σε σύγκριση με την Κλίντον ή τον Ομπάμα, είναι πιθανό να εστιάσει στενότερα στα συμφέροντα των ΗΠΑ, να επιμείνει περισσότερο στις ανησυχίες για την εγχώρια οικονομία αντί να είναι ένας παγκόσμιος αστυνομικός ή ένας ηγέτης του ελεύθερου κόσμου. Θα υπάρξει ακόμη λιγότερο σοβαρή προσοχή στην προώθηση της δημοκρατίας, λιγότερη πίεση στους καταχραστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μια ισχυρή πιθανότητα περικοπών της εξωτερικής βοήθειας. Η προώθηση των δικαιωμάτων των γυναικών στην περιοχή θα είναι πιο δύσκολη, δεδομένης της πολύ μεγάλης δημοσιότητας στα σχόλια του νέου προέδρου για τη σεξουαλική επίθεση, η οποία θα ενισχύσει την αφήγηση των κοινωνικά συντηρητικών της περιοχής, ότι οι νόρμες δυτικού τύπου για τα φύλα είναι ανήθικες και καταπιεστικές.

Αλλά ένα πράγμα που είναι πιθανό να έχει κοινό με τον Ομπάμα είναι η έντονη συνειδητοποίηση των ΗΠΑ ότι δεν έχει όρεξη για μια βαθύτερη αμερικανική στρατιωτική εμπλοκή στη Μέση Ανατολή. Έτσι, η παρόρμηση να απομακρυνθεί από αυτό το μέρος του κόσμου θα συνεχιστεί, παρότι τα γεγονότα συνωμοτούν για την επιστροφή της ΗΠΑ. Ο Τραμπ θα είναι πιο έτοιμος από ό,τι η Κλίντον να έρθει σε συμφωνία με τη Ρωσία για τη Συρία, θεωρώντας τον Βλαντιμίρ Πούτιν ως έναν άνθρωπο που μπορεί να καταπολεμήσει την τρομοκρατία.

Παρά τις μεγαλοστομίες του για τη "διάλυση" της συμφωνίας με το Ιράν, είναι πιθανό ο Τραμπ να παραμείνει σε αυτήν. Οι εναλλακτικές λύσεις είναι είτε να ανακατασκευάσει το προηγούμενο καθεστώς διεθνών κυρώσεων, το οποίο οι ΗΠΑ θα αγωνιστεί να κάνει εάν μονομερώς αποχωρήσει από τη συμφωνία, ή να επανεξετάσει την επιλογή ενός ακόμα πολέμου στη Μέση Ανατολή, το οποίο είναι ένα από τα τελευταία πράγματα που θέλουν οι υποστηρικτές του.

Όσον αφορά την ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή, πέρα από τις εκφράσεις υποστήριξης στο Ισραήλ, που είναι στάνταρ στις εκλογές των ΗΠΑ, έχει επίσης υποστηρίξει ότι μια λύση δύο κρατών δεν αποτελεί προτεραιότητα - και τα κίνητρα του για την επένδυση ενέργειας σε μια ιδιαίτερα ανεπικερδή περιοχή διεθνούς διπλωματίας θα είναι χαμηλή. Ο Τραμπ έχει δηλώσει κατ' επανάληψη ότι οι σύμμαχοι των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων στις χώρες του Κόλπου, θα πρέπει να πληρώσουν για την προστασία της ασφάλειας που τους παρέχει. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα υποβαθμίσει αυτές τις εγγυήσεις ασφάλειας. Η Σαουδική Αραβία έχει πληρώσει για την προστασία της ασφάλειας της, έμμεσα και σιωπηρά, με μαζικές αγορές όπλων από τις ΗΠΑ και την ευρύτερη ενεργειακή και οικονομική συνεργασία με τις ΗΠΑ. Σε προσωπικό επίπεδο, ο Τραμπ έχει επενδύσεις σε ακίνητα στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, γεγονός που υποδηλώνει ότι βλέπει τη χώρα ως ασφαλές στοίχημα. Αλλά ο Τραμπ είναι απίθανο να κολλήσει στις ευρύτερες περιφερειακές κρίσεις, από τη Συρία ως την Υεμένη, όπου οι χώρες του Κόλπου θα ήθελαν να δουν τις ΗΠΑ να υπερασπίζονται τα συμφέροντά τους. Έτσι, κάποια απογοήτευση που οι αραβικές πολιτικές ελίτ έχουν εκφράσει με τον Ομπάμα είναι πιθανό να επαναληφθούν με τον Τραμπ.

Η ευρύτερη αραβική κοινή γνώμη είναι γενικά επικριτική σε αυτό που θεωρείται ως μια ιστορία υπερβολικής παρέμβασης των ΗΠΑ στην περιοχή τους. Η προαγωγή της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ΗΠΑ έχει ήδη βαθιά υπονομευθεί από τον πόλεμο στο Ιράκ και τη συνακόλουθη συσχέτιση της ρητορικής σχετικά με την προώθηση της δημοκρατίας με τη βίαιη αλλαγή καθεστώτος. Μερικοί θα χαρούν με την προοπτική μεγαλύτερου απομονωτισμού των ΗΠΑ. Ωστόσο, αυτό δεν θα μεταφραστεί αναγκαστικά σε περισσότερη αυτοδιάθεση και κυριαρχία για την περιοχή. Αντ' αυτού θα υπάρξει πιθανώς πιο πολυπολικός ανταγωνισμός από τις διεθνείς δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, της Κίνας, της Ινδίας και των ανταγωνιστικών ευρωπαϊκών συμφερόντων.

Η δυσπιστία στις πολιτικές ελίτ που παρατηρείται σήμερα σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο ήταν ο κανόνας στη Μέση Ανατολή για αρκετό χρονικό διάστημα. Πολλά έχουν δει απλά τις εκλογές των ΗΠΑ με το ίδιο μαύρο χιούμορ που εφαρμόζεται συχνά στις πολιτικές της περιοχής τους. Πράγματι, σατιρίζοντας τη ρητορική του Τραμπ για την απαγόρευση των Μουσουλμάνων, μια διαφήμιση αυτή την εβδομάδα της εθνικής αεροπορικής εταιρείας της Ιορδανίας, Royal Jordanian, προώθησε προσφορές για πτήσεις προς τις ΗΠΑ με την εξής ατάκα: "Σε περίπτωση που αυτός κερδίσει... ταξιδέψτε στις ΗΠΑ όσο ακόμα επιτρέπεται!"

theguardian.com

Διαβάστε περισσότερα