Γιατί η Πολωνία δεν θα υποχωρήσει

Αν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή νομίζει ότι η Πολωνία θα υποχωρήσει, μετά την απόφαση της να ενεργοποιήσει τη διαδικασία του άρθρου 7 που θα μπορούσε τελικά να οδηγήσει στο να χάσει η Βαρσοβία το δικαίωμα ψήφου της στην ΕΕ, κάνει λάθος. Ο Πρόεδρος Αντρέι Ντούντα μίλησε στο έθνος την Τετάρτη το βράδυ και ανακοίνωσε ότι θα υπογράψει δύο αμφιλεγόμενους νόμους, οι οποίοι, λένε οι επικριτές του, θα ενισχύσουν τον πολιτικό έλεγχο του δικαστικού συστήματος της χώρας και για τους οποίους η Επιτροπή έχει παραπέμψει τη χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Αυτό που ήταν εντυπωσιακό στην ομιλία

του Ντούντα ήταν ο τόνος. Σε αντίθεση με τις προηγούμενες φλογερές απαντήσεις της Βαρσοβίας κατά τη διάρκεια της διετούς σύγκρουσης με τις Βρυξέλλες σχετικά με τις αλλαγές που έγιναν από το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης (PiS), ο πρόεδρος ήταν εξαιρετικά συμβατικός. "Προσφέρουμε πολύ καλές λύσεις στην Πολωνία, οι οποίες θα συμβάλουν στη βελτίωση του δικαστικού συστήματος", δήλωσε ο Ντούντα, απορρίπτοντας τις επικρίσεις για τα μέτρα, χωρίς όμως να αναφερθεί άμεσα τις ενέργειες της Επιτροπής.

Πρόκειται για μια προσέγγιση που επαναλήφθηκε στην πολωνική πρωτεύουσα την Τετάρτη, καθώς η Βαρσοβία προσπαθούσε να χωνέψει το πλήγμα από τις Βρυξέλλες, οι οποίες ενεργοποίησαν τη διαδικασία του άρθρου 7 και έθεσαν την Πολωνία σε μια πορεία που θα μπορούσε τελικά να οδηγήσει στην αναστολή των δικαιωμάτων ψήφου της στην ΕΕ, εξαιτίας των ανησυχιών για τις παρεμβάσεις στη Δικαιοσύνη. Ο πιο προσεκτικός τόνος δείχνει το πόσο εκτεθειμένη είναι η Βαρσοβία στη συνεχιζόμενη αντιπαράθεση με την ΕΕ - ένα μονοπάτι που οδήγησε τη χώρα από το να είναι ένα από τα σημαντικότερα "κεφάλαια" του μπλοκ πριν από δύο χρόνια, σε ένα ολοένα και πιο περιθωριοποιημένο μέλος.

Ο υπουργός ΔικαιοσύνηςΖμπίγκνιουΖιόμπρο τόνισε την Τετάρτη ότι η Πολωνία "θα είναι μια σημαντική χώρα αν λειτουργούν σωστά τα δικαστήρια.Πρέπει να συνεχίσουμε με τις μεταρρυθμίσεις του δικαστικού συστήματος". Για να τονίσει αυτό το σημείο, την Τετάρτη συνέχισε την εκκαθάρισή του στους ανώτερους δικαστές, απολύοντας πολλούς με φαξ που έστειλε από το υπουργείο. Αλλά η γλώσσα του ήταν "άχρωμη" σε σύγκριση με προηγούμενες αντιπαραθέσεις με τις Βρυξέλλες και τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης.Κατά τη διάρκεια μιας διαμάχης με το Παρίσι, ένας από τους βουλευτές του Ζιόμπρο επεσήμανε στους Γάλλους ότι έμαθαν να τρώνε με πιρούνια χάρη στους Πολωνούς.Πέρυσι, ο Ζιόμπρο επίπληξε τον πρώτο αντιπρόεδρο της Επιτροπής Φρανς Τίμερμανς για το γεγονός ότι υποκύπτει στην "αριστερή πειθώ". Ο Ματέους Μοραβιέσκι, ο νέος πρωθυπουργός, ήταν επίσης προσεκτικός, λέγοντας ότι "η Πολωνία είναι συνδεδεμένη με τις αρχές του κράτους δικαίου όπως και με την υπόλοιπη ΕΕ".

Κέρδη από την αντιπαράθεση

Το πρόβλημα για την κυβέρνηση είναι ότι έχει κερδίσει σχεδόν όλα όσα επρόκειτο να κερδίσει πολιτικά από τη διαμάχη της με τις Βρυξέλλες.Το PiS είναι πιο δημοφιλές από ποτέ - μια πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε ότι έχει την υποστήριξη των μισών ψηφοφόρων - ενώ τα κόμματα της αντιπολίτευσης βρίσκονται σε αμηχανία. Το PiS χρησιμοποίησε την διαφωνία με την Επιτροπή για να ενισχύσει την εξουσία του, προβάλλοντας την Πολωνία ως μία χώρα αντιμέτωπη με μια κοσμοπολίτικη ελίτ στις Βρυξέλλες που θέλει να επιβάλλει τους μουσουλμάνους μετανάστες στη χώρα και να υπονομεύσει τις πατριωτικές της αξίες.

Αλλά οι κίνδυνοι αυτής της διαμάχης τώρα αρχίζουν να αντισταθμίζουν τις ανταμοιβές.
Η Πολωνία είναι η χώρα που λαμβάνει τα περισσότερα συνολικά μετρητά από την ΕΕ - και πρόκειται να λάβει περίπου 100 δισ. ευρώ προς διαρθρωτικά, γεωργικά και άλλα ταμεία κατά τη διάρκεια του τρέχοντος επταετούς προϋπολογισμού που λήγει το 2020. Αλλά υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία σε τμήματα της Δυτικής Ευρώπης για την αποστολή τόσων χρημάτωνσε μια χώρα που παραβιάζει τους κανόνες της ΕΕ.

Οι συνομιλίες σχετικά με τον προϋπολογισμό μετά το 2020 θα είναι δύσκολες ούτως ή άλλως λόγω του Brexit.Αλλά θα είναι ακόμα πιο έντονες για τη Βαρσοβία εάν άλλες χώρες προσπαθήσουν να μεταφέρουν χρήματα σε τομείς όπως η τριτοβάθμια εκπαίδευση ή η έρευνα και η ανάπτυξη. Οι ανησυχίες για το δικαστικό σύστημα και την τιμωρία της χώρας που παραβιάζει τα νομικά πρότυπα της ΕΕ δεν θα είναι επίσης μεγάλη παρηγοριά ούτε για τους επενδυτές.Αν και η Πολωνία βιώνει έντονη οικονομική ανάπτυξη -το ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί φέτος κατά 4,2% και 3,8% το 2018- οι επενδύσεις υστερούν.Η αύξηση των επενδύσεων είναι μόνο 3,3% φέτος - σημαντικά χειρότερη από το 5% που αναμένουν πολλοί οικονομολόγοι.

"Ορισμένες από τις πιο συχνές ερωτήσεις που λαμβάνω είναι ότι οι επενδυτές ανησυχούν για το δικαστικό σύστημα", δήλωσε ανώτερος σύμβουλος σε εταιρεία επενδύσεων σε ιδιωτικό μετοχικό κεφάλαιο με έδρα τη Βαρσοβία. Υπάρχουν επίσης μεγάλοι πολιτικοί κίνδυνοι να θεωρηθούν τα μαύρα πρόβατα της ΕΕ.Παρόλο που οι Πολωνοί δεν θέλουν να υποδεχθούν μετανάστες και συνδέονται στενά με τις εθνικές τους αξίες, είναι επίσης ενθουσιώδεις μέλη της ΕΕ.Μια εθνική έρευνα διαπίστωσε ότι το 88% υποστηρίζει την παραμονής της Πολωνίας στο μπλοκ.

Η μοναδική φορά που το PiS σημείωσε σοβαρή επιδείνωση στα ποσοστά του στις δημοσκοπήσεις τα τελευταία δύο χρόνια ήταν τον Μάρτιο, μετά την αποτυχημένη προσπάθεια της Βαρσοβίας να μην στηρίξει τη δεύτερη θητεία του Ντόναλντ Τουσκ ως πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η προσπάθεια αυτή ηττήθηκε με 27-1 από τις άλλες χώρες-μέλη, υπογραμμίζοντας την έλλειψη συμμάχων στην ΕΕ και την ταπείνωση της κυβέρνησης.

Παρά τον πιο προσεκτικό τόνο που εκφράζει η Βαρσοβία, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η κυβέρνηση και οι υποστηρικτές της σκοπεύουν να αποφύγουν τις αμφιλεγόμενες μεταρρυθμίσεις του δικαστικού συστήματος που οδήγησαν στην απόφαση της Τετάρτης από την Επιτροπή. "Έχω λάβει μια απόφαση. Οι επικριτικές φωνές που ακούω γύρω μου, μου προκαλούν μεγάλη έκπληξη", δήλωσε ο Ντούντα στην ομιλία του.

politico.eu

Διαβάστε περισσότερα