ΕΕ: Ο Ερντογάν είχε σχεδιάσει τις εκκαθαρίσεις πριν το πραξικόπημα

Ο εξόριστος ιμάμης Φετουλάχ Γκιουλέν δεν διέταξε το πραξικόπημα στην Τουρκία, σύμφωνα με ένα έγγραφο που διέρρευσε από τις υπηρεσίες πληροφοριών της ΕΕ. Το έγγραφο, γραμμένο από την μονάδα πληροφοριών της ΕΕ Intcen, αναφέρει επίσης ότι η μετά το πραξικόπημα εκκαθάριση των υποτιθέμενων υποστηρικτών του Γκιουλέν από τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε σχεδιαστεί για να στηρίξει την εξουσία του.

Οι αποκαλύψεις ρίχνουν φως σχετικά με την αντίδραση της ΕΕ στο αποτυχημένο πραξικόπημα και δείχνουν πως οι

μυστικές υπηρεσίες της Ευρώπης θεωρούν τον Γκιουλέν ως "κύριο" ενός "αντισημιτικού και αντι-χριστιανικού" κινήματος. Σύμφωνα με τις Intcen, "είναι πιθανό μια ομάδα αξιωματούχων που περιλαμβάνει γκιουλενιστές, κεμαλιστές, αντίπαλους του ΑΚΡ και οπορτουνιστές να ήταν πίσω από το πραξικόπημα. Είναι απίθανο ο ίδιος ο Γκιουλέν να έπαιξε κάποιο ρόλο. "Είναι απίθανο ο Γκιουλέν να είχε πραγματικά τις δυνατότητες και τις ικανότητες να λάβει τέτοια μέτρα".

Η έκθεση των μυστικών υπηρεσιών της ΕΕ αναφέρει ότι ανεξάρτητοι γκιουλενιστές αξιωματούχοι του στρατού, οι οποίοι δεν έχουν μεγάλα αξιώματα, μπορεί να αισθάνθηκαν "πίεση" να συμμετάσχουν στην απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο, επειδή ήξεραν ότι ο Ερντογάν ούτως ή άλλως σχεδίαζε να τους "κυνηγήσει" τον Αύγουστο. Η έκθεση αναφέρει ότι στην "επερχόμενη εκκαθάριση" θα διώκονταν για εγκλήματα τρομοκρατίας.

Η έκθεση της ΕΕ αναφέρει ότι ο Ερντογάν προσπάθησε να διαλύσει το κίνημα του Γκιουλέν στην Τουρκία, επειδή ήταν "ο μοναδικός του πραγματικά αντίπαλος" στην προσπάθειά του να κυβερνήσει τη χώρα, μέσω "ενός πλήρως προεδρικού συστήματος". Αναφέρει επίσης ότι "εκμεταλλεύτηκε" το πραξικόπημα για να ξεκινήσει μια ευρύτερη "κατασταλτική εκστρατεία εναντίον των αντιπάλων του AKP" για χάρη των "προσωπικών φιλοδοξιών του". Υποστηρίζει ότι η ΜΙΤ, υπηρεσία πληροφοριών της Τουρκίας, άρχισε να καταρτίζει τον κατάλογο των "ενοχλητικών ατόμων" χρόνια πριν.

Ανέφερε ότι οι κατάλογοι περιείχαν επίσης τα ονόματα των "πολιτικών ακτιβιστών" που πήραν μέρος στις διαδηλώσεις κατά του Ερντογάν στο Πάρκο Γκεζί της Κωνσταντινούπολης, το 2013. "Το τεράστιο κύμα συλλήψεων κατά τις ημέρες μετά την απόπειρα πραξικοπήματος είχε ήδη προετοιμαστεί. Το πραξικόπημα ήταν απλά ο καταλύτης για την καταστολή που προετοιμάστηκε εκ των προτέρων", γράφει η έκθεση των υπηρεσιών πληροφοριών της ΕΕ.

Χλιαρές αντιδράσεις

Η Intcen είναι ένας κλάδος των υπηρεσιών εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ, στην οποία είναι αποσπασμένοι αξιωματικοί πληροφοριών από τα κράτη της ΕΕ για να ανταλλάσσουν πληροφορίες. Κατέθεσε την έκθεση των έξι σελίδων, με τίτλο "Τουρκία - Ο αντίκτυπος του κινήματος των γκιουλενιστών", στις 24 Αυγούστου του περασμένου έτους, σε ανώτερους αξιωματούχους της ΕΕ και πρέσβεις των κρατών-μελών στις Βρυξέλλες.

Το διαβαθμισμένο έγγραφο για πρώτη φορά αποκαλύφθηκε από τους βρετανικούς Times, την Τρίτη (17 Ιανουαρίου). Οι απόψεις στο έγγραφο που διέρρευσε επαναλήφθηκαν σχεδόν λέξη προς λέξη από τον Γιοχάνες Χαν, επίτροπο της ΕΕ σε θέματα Τουρκίας, στην αντίδρασή του στο πραξικόπημα. Όπως είπε τότε, φαινόταν "σαν κάτι που είχε προετοιμαστεί. Ότι οι λίστες [των υποτιθέμενων γκιουλενιστών] είναι διαθέσιμες [τόσο σύντομα] μετά τα γεγονότα, που δείχνουν ότι αυτό προπαρασκευάστηκε και ότι κάποια στιγμή θα χρησιμοποιούνταν". Οι μεταγενέστερες δηλώσεις της ΕΕ ήταν επίσης "χλιαρές" απέναντι στον Ερντογάν. Το μπλοκ έκανε έκκληση για αυτοσυγκράτηση, ειδικά όταν η εκκαθάριση εξαπλώθηκε σε βουλευτές της αντιπολίτευσης και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, με αποτέλεσμα έξαλλες απαντήσεις από τον Τούρκο Πρόεδρο.

Το "αφεντικό"

Η διαρροή της ΕΕ έρχεται σε μια στιγμή που η Τουρκία ζητά από τις ΗΠΑ να εκδώσουν τον Γκιουλέν. Παρά το γεγονός ότι η έκθεση των μυστικών υπηρεσιών τον απαλλάσσει από το πραξικόπημα, δεν τον παρουσιάζει ευνοϊκά. Η έκθεση αναφέρει ότι οι διδασκαλίες που δημοσιεύθηκαν στο όνομά του "στην επιφάνεια ... διαδίδουν την ανοχή", αλλά "την ίδια στιγμή, μελετητές τους Ισλάμ, ειδικοί στην χρήση της γλώσσας και των συμβόλων, αναγνωρίζουν ότι είναι σαφώς αντισημιτικές και αντι-χριστιανικές".

Αναφέρεται ότι ο Γκιουλέν ήταν το "αφεντικό" μιας "παγκόσμιας" δομής που είχε παρακλάδια σε περίπου 100 χώρες στην Ευρώπη, τη Βόρεια και Νότια Αμερική, την Ασία και την Αφρική. Επίσης ότι οι "εντολές" του "επιβάλλονταν" από "ειδικούς ιμάμηδες" και από "πιστούς" οπαδούς οι οποίοι έχουν "διεισδύσει" σε κρατικούς θεσμούς. Συγκεκριμένα, οι γκιουλενιστές είχαν 160 ελίτ σχολεία σε όλο τον κόσμο. Ανέφερε ότι στους καλύτερους σπουδαστές προσφέρθηκαν ειδικές συνεδρίες διδασκαλίας, που ονομάστηκαν "Σπίτια του Φωτός ", το βράδυ ... σε διαμερίσματα, σε μικρές ομάδες χωρίς κρατικό έλεγχο"

Η διαρροή προκαλεί αμηχανία στην υπηρεσία εξωτερικής δράσης της ΕΕ, σε μια εποχή που προσπαθεί να κινητοποιήσει τη συνεργασία για την ασφάλεια της ΕΕ. Η έκθεση της Intcen χαρακτηρίστηκε "εμπιστευτική", με την έννοια, στη γλώσσα της ΕΕ, ότι θα μπορούσε να προκαλέσει "επίσημη διαμαρτυρία ή άλλες κυρώσεις" από χώρες μη μέλη της ΕΕ και να "καταστρέψει" ευρωπαϊκές ενέργειες ασφάλειας ή των υπηρεσιών πληροφοριών" αν δημοσιευθεί.

Δεν αποκαλύπτει τις πηγές της, αλλά χαρακτηρίστηκε "μη δημοσιεύσιμη και ότι δεν πρέπει να αποκαλυφθεί σε τρίτα κράτη και διεθνείς οργανισμούς". Θα αποστελλόταν μέσω κρυπτογραφημένων καναλιών ή θα φυλασσόταν σε έντυπη μορφή σε "ασφαλείς συνθήκες". Η αποκάλυψή της θα μπορούσε να βλάψει τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας και ΗΠΑ-Τουρκίας σε μια εποχή που ο Ερντογάν καλλιεργεί στενότερους δεσμούς με τη Ρωσία.

Θα μπορούσε επίσης να βλάψει την Intcen, εάν τα κράτη-μέλη σταματήσουν να εμπιστεύονται την υπηρεσία της ΕΕ για να κρατά τα μυστικά τους.

euobserver.com

Διαβάστε περισσότερα