Μεταλλείο Κίρκης: Ένα περιβαλλοντικό έγκλημα που μπορεί να διορθωθεί (φωτο)

του Δημήτρη Διαμαντίδη

Ένα περιβαλλοντικό παράδειγμα προς αποφυγή, το εγκαταλελειμένο μεταλλείο της Κίρκης στην περιοχή του Έβρου, θα βρει «φάρμακο» στο έργο της αποκατάστασής του από επικίνδυνα απόβλητα, για το οποίο εξασφαλίστηκε χρηματοδότηση 5,5 εκατ. ευρώ από το ΥΜΕΠΕΡΑΑ (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη»).

Αυτό έγινε γνωστό στο πλαίσιο του 6ου Περιφερειακού Συνεδρίου Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης, ενώ ήδη για το έργο της αποκατάστασης υπάρχει μία πρώτη μελέτη της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης και αναμένονται οι οριστικές

μελέτες από το ΙΓΜΕ και τον φορέα που θα αναλάβει την υλοποίηση, αφού προχωρήσει η σχετική διαγωνιστική διαδικασία.

Το μεταλλείο της Κίρκης αποτελεί μία περίπτωση από αυτές που σε αναγκάζουν να σκεφτείς πόσο ανεπαρκείς είναι οι δομές της πολιτείας στο να ελέγξουν εκμεταλλεύσεις, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν ζημιά στους ανθρώπους και στο περιβάλλον.

Όπως αναφέρεται σε μελέτη για το μεταλλείο της Κίρκης του Δρ. Κυριάκου Αρίκα του Πανεπιστημίου Αμβούργου και των συνεργατών του (2007), το ερειπωμένο εργοστάσιο, τα κορεσμένα με μεταλλευτικά υπολείμματα κτήρια, η σκόνη από τα τοξικά υλικά που διασκορπίζεται μέσω των ανέμων στο περιβάλλον, καθώς και οι παρατημένες λεκάνες των τελμάτων αποτελούν διαρκή πηγή κινδύνων για την υγεία των ανθρώπων και το περιβάλλον.

Τους σοβαρούς κινδύνους για το περιβάλλον από την εγκατάλειψη του μεταλλείου της Κίρκης έχει επισημάνει στο παρελθόν και η Δημοτική Αρχή της Αλεξανδρούπολης, σημειώνοντας ότι το μεταλλείο εξακολουθεί να αποτελεί πηγή μόλυνσης λόγω των κυανιούχων διαλυμάτων, που βρίσκονται στο χώμα και τα οποία με τις βροχές καταλήγουν στην θάλασσα.

Παράλληλα, το 2010 έρευνα του Εργαστηρίου Υγιεινής και Προστασίας Περιβάλλοντος του τμήματος Ιατρικής του Δ.Π.Θ κατέληξε στο ότι τοξικές ουσίες και βαρέα μέταλλα έχουν εμποτιστεί στο έδαφος, αλλά και στα νερά της περιοχής και έκρινε πως το μεταλλείο πρέπει να σφραγιστεί άμεσα.

Εντοπίστηκαν κάδμιο, μόλυβδος, ψευδάργυρος και αρσενικό σε μεγάλες συγκεντρώσεις στις παρακείμενες καλλιεργήσιμες εκτάσεις και μάλιστα σε ακτίνα μεγαλύτερη των 2 χιλιομέτρων από τα μεταλλεία.

Ο χώρος των Μεταλλείων, κατά το ΔΠΘ, είναι ένα απέραντο νεκροταφείο τοξικών ουσιών, καθώς παντού υπάρχουν υπολείμματα μεταλλευτικών συμπυκνωμάτων, σωροί από ακατέργαστα μεταλλεύματα και βαρέλια χημικών που περιέχουν τοξικό κυανιούχο νάτριο.

Σύμφωνα με την ίδια έρευνα το νερό του παρακείμενου ποταμού Ειρήνη βρέθηκε ιδιαίτερα όξινο, ειδικά στις περιοχές που βρίσκονται κάτω από τις λεκάνες απορροής, ενώ υψηλές ήταν και οι τιμές των θειικών ιόντων, γεγονός που επιβεβαιώνει την ρύπανση του ποταμού.

Σήμερα όλες οι εγκαταστάσεις του μεταλλείου είναι οξειδωμένες και το σύνολο των εγκαταστάσεων είναι λεηλατημένο, ενώ είναι εμφανές πως η πολιτεία άργησε πολύ να αποφασίσει πως ο χώρος χρειάζεται αποκατάσταση γιατί προκαλείται σημαντική ζημιά στο περιβάλλον.