Ομιλία κ. Δημήτρη Παπαδημητρίου στο 28ο Ετήσιο Συνέδριο για την Ελληνική Οικονομία του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου

04/12/2017

Ομιλία Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης κ. Δημήτρη Παπαδημητρίου στο 28ο Ετήσιο Συνέδριο για την Ελληνική Οικονομία του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου

κ. Πρέσβη, κ. Πρόεδρε

Κυρίες και Κύριοι,

Θέλω να ευχαριστήσω το Ελληνοαμερικανικό Επιμελητήριο για την πρόσκληση στο σημερινό Συνέδριο για τις εξελίξεις στην Ελληνική οικονομία και την αποτίμηση των δυνατοτήτων και των ευκαιριών που δημιουργούνται για την προαγωγή των ελληνοαμερικανικών εμπορικών και επενδυτικών σχέσεων.

Από την καλή πορεία τους εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό η ίδια η σταθεροποίηση και ανάπτυξη της οικονομίας μας.

Είναι σημαντικό να γίνει σε όλους κατανοητό ότι η ελληνική οικονομία έχει εισέλθει σε τροχιά ανάκαμψης με βασική κινητήρια δύναμη την δημοσιονομική προσαρμογή, την υλοποίηση των συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων, την εποικοδομητική συνεργασία με τους εταίρους μας και την βαθμιαία αλλά ουσιαστική αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πιστωτών, των αγορών και των επενδυτών στην ικανότητα της χώρας να ισορροπήσει και να αναπτυχθεί.

Όλοι οι επιμέρους τομείς της οικονομίας, από τον τουρισμό, τη βιομηχανία, τις εξαγωγές και τις ξένες άμεσες επενδύσεις μέχρι τους κλάδους που μέχρι πρότινος υποφέρανε εξαιτίας της δημοσιονομικής και εισοδηματικής λιτότητας, όπως είναι οι κατασκευές, το εμπόριο ή άλλες υπηρεσίες, βρίσκονται όλοι τους σε φάση επανεκκίνησης.

Γιατί αυτό που επιβεβαιώνουν τα στοιχεία του α’ εννιαμήνου είναι ότι η οικονομία βρίσκεται σε διαδικασία επιτάχυνσης, με αποτέλεσμα ο φετινός στόχος ανάπτυξης του 1,6% να είναι εφικτός.

Ενδεχομένως δε να αποδειχθεί και μετριοπαθής, καθώς τα πιο πρόσφατα στοιχεία μαρτυρούν την ενίσχυση και τη διάχυση της οικονομικής επέκτασης.

Συγκεκριμένα :

1. Ο όγκος της Βιομηχανικής Παραγωγής αυξάνει ετησίως 5,2% στο α’ εννεάμηνο 2017, δυόμιση φορές ταχύτερα απ’ ότι το ίδιο διάστημα του 2016. Ανάλογα, ο Δείκτης Υπεύθυνων Προμηθειών (PMI) της μεταποίησης, ανήλθε το τρίμηνο Σεπτεμβρίου-Νοεμβρίου 2017 στις 52,4 μονάδες σημειώνοντας υψηλό επίπεδο εννέα ετών.

2. Για πρώτη φορά μετά την κρίση του 2008-2009 ανακάμπτουν ετησίως σε όγκο στο α’ εννεάμηνο 2017 η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα και το λιανικό εμπόριο κατά 19% και 2% αντίστοιχα.

3. Οι Ξένες Άμεσες Επενδύσεις, το 2016, συνολικά αυξήθηκαν 142% σε ετήσια βάση, ενώ το α’ εννεάμηνο 2017 σημειώνουν νέα άνοδο 69% αντίστοιχα.

4. Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών του α’ εννιαμήνου 2017 αυξάνουν κατά 7,6%, με τις βιομηχανικές εξαγωγές να κυριαρχούν στα αγαθά και τις τουριστικές εισροές να σημειώνουν νέο ρεκόρ το 2017 με άνοδο 10% σε αφίξεις και έσοδα.

5. Τα ιδιωτικά χρέη μειώνονται, οι ιδιωτικές καταθέσεις αυξάνονται, η ρευστότητα στην οικονομία βελτιώνεται και το κόστος δανεισμού του ιδιωτικού τομέα μειώνεται σταδιακά με τις μεγάλες επιχειρήσεις να εκδίδουν εταιρικά ομόλογα που φέτος αναμένεται να ξεπεράσουν το 1 δις ευρώ.

6. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω ευνοϊκών εξελίξεων, ο δείκτης οικονομικού κλίματος σημειώνει ετήσια άνοδο 5% στο ενδεκάμηνο 2017, ενώ μικρή βελτίωση 1,4% εμφανίζει και ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία το ίδιο διάστημα.

7. Τέλος, η απασχόληση αυξάνεται με ετήσιο ρυθμό 2,1%, καταγράφοντας στο α’ δεκάμηνο τη μεγαλύτερη από ποτέ δημιουργία θέσεων μισθωτής εργασίας ενώ το ποσοστό ανεργίας να προσεγγίζει το 20%.

Στην αύξηση εξαγωγών, επενδύσεων και απασχόλησης συνέβαλε και συμβάλλει καθοριστικά η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και η συνακόλουθη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Τράπεζας Ελλάδος για τον ευρύ δείκτη Πραγματικής Σταθμισμένης Συναλλαγματικής Ισοτιμίας (ΠΣΣΙ), στο διάστημα 2009-2017, η ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας βελτιώθηκε σημαντικά.

Από την πλευρά του, το Euro Plus Monitor στην πρόσφατη έκθεση του 2017 που αφορά τον συνολικό Δείκτη Προόδου Προσαρμογής, κατατάσσει την Ελλάδα 1η μεταξύ των 28 χωρών-μελών, δίνοντάς της την 1η θέση στη πρόοδο των μεταρρυθμίσεων, τη 2η θέση στη δημοσιονομική προσαρμογή, και την 4η θέση στο τομέα Εξωτερικής Προσαρμογής.

Τέλος, πρόσφατη έκθεση της Berenberg Research, παραδέχεται ότι στην εξαετία 2011-2016, η Ελλάδα είχε τη μεγαλύτερη ανταπόκριση στις προτάσεις μεταρρυθμίσεων του ΟΟΣΑ, τόσο έναντι της Ευρωζώνης συνολικά όσο και έναντι της Ισπανίας, Πορτογαλίας και Ιταλίας.

Έχουμε μία γενικευμένη πρόοδο της οικονομίας η οποία δεν συντελέστηκε μόνη της.

Στην οικονομική ανάκαμψη του 2017 συνέβαλαν και συμβάλλουν :

1. Η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης πιστωτών, αγορών και επενδυτών προς την Ελλάδα, με αποτέλεσμα την έξοδο της χώρας από την Διαδικασία Υπερβολικού Ελλείμματος, την ομαλή ολοκλήρωση της γ’ αξιολόγησης και την αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας με την πρόσφατη επιτυχημένη ανταλλαγή ομολόγων 25,5 δις ευρώ ενισχύοντας την εμπορευσιμότητα των ομολόγων της, και

2. Ο σχεδιασμός της νέας Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής (ΕΑΣ) που επεξεργάζεται η κυβέρνηση σε συνεργασία με τις Περιφέρειες και τους κοινωνικούς εταίρους, προκειμένου να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν το νέο παραγωγικό πλαίσιο και τις επενδυτικές και εξαγωγικές ευκαιρίες που δημιουργούνται με σεβασμό στο περιβάλλον και τις κοινωνικές ισορροπίες.

Η Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική (ΕΑΣ) προωθεί ένα νέο παραγωγικό πρότυπο το οποίο βασίζεται στο υψηλής εξειδίκευσης εργατικό δυναμικό, στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα και στις παραγωγικές επενδύσεις σε τομείς με υψηλή εξωστρέφεια, ροπή στην καινοτομία, τις νέες τεχνολογίες και σε διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα ικανά να εντάξουν τους παραγωγούς τους σε ευρύτερες αλυσίδες αξίας.

Αποσκοπεί στη μαζική δημιουργία απασχόλησης ώστε να περιοριστεί η ανεργία και να ανακοπεί η έξοδος νεαρών εγκεφάλων από τη χώρα, ενώ συγχρόνως επιχειρεί :

• Να ελαφρύνει το δημόσιο χρέος ώστε να προχωρήσουμε σε φορολογικές ελαφρύνσεις.

• Να ρυθμιστούν τα ληξιπρόθεσμα ιδιωτικά χρέη για να τονωθεί η ζήτηση.

• Να περιοριστούν τα «κόκκινα δάνεια» ώστε να αποδεσμευτεί ρευστότητα από το τραπεζικό σύστημα.

• Να δημιουργηθεί τάχιστα η Αναπτυξιακή Τράπεζα ώστε να χρηματοδοτηθούν επενδύσεις ΜΜΕ.

• Να εκπαιδεύσει ψηφιακά και να απορροφήσει ανέργους σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα μέσω προγραμμάτων ενεργητικής απασχόλησης, και

• Να απλοποιήσει ουσιαστικά τις διαδικασίες σύστασης επιχειρήσεων με την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων των υφιστάμενων Υπηρεσιών Μιας Στάσης και με την θέσπιση μιας εξ ολοκλήρου ηλεκτρονικής διαδικασίας σύστασης εταιρειών.

Στόχος της Κυβέρνησης δεν είναι η με οποιοδήποτε τρόπο αύξηση του ΑΕΠ, αλλά στη αύξηση αυτή να συμμετέχει όλη η κοινωνία.
Η αύξηση να είναι μακροχρόνια βιώσιμη, κοινωνικά δίκαιη και με περιφερειακή συνοχή για τη μείωση της φτώχειας και των ανισοτήτων.

Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο χρειαζόμαστε ένα νέο οικονομικό πρότυπο που να βασίζεται στις παραγωγικές επενδύσεις και τις εξαγωγές.

Όπως είναι ήδη γνωστό επιδιώκουμε τη σύσφιξη των εμπορικών και επενδυτικών σχέσεων με τις ΗΠΑ, γιατί η γιγάντια Αμερικανική οικονομία μπορεί να δώσει μεγάλη ώθηση στον οικονομικό μετασχηματισμό της μικρής Ελληνικής συνεταίρου και συμμάχου της.

Οι διμερείς οικονομικές σχέσεις Ελλάδας - ΗΠΑ συνολικά υπολείπονται των δυνατοτήτων συνεργασίας των δύο χωρών, δεδομένων και των προθέσεων που διαχρονικά εκφράζουν οι δύο πλευρές σε πολιτικό και επιχειρηματικό επίπεδο.
Η πορεία των τουριστικών εισπράξεων από τις ΗΠΑ σημειώνει τελευταία άνοδο, από τα στοιχεία του α’ εξαμήνου 2017.

Αντίθετα, η πορεία των εξαγωγών ελληνικών προϊόντων με προορισμό τις ΗΠΑ παρουσίασε υποχώρηση την περίοδο 2012 - 2014, με ραγδαία αύξηση το 2015. Για το 2017 οι ενδείξεις είναι ενθαρρυντικές.

Σε συνδυασμό, δε, με την υποχώρηση των εισαγωγών είχε ως αποτέλεσμα το συναλλαγματικό πλεόνασμα στο εμπορικό ισοζύγιο να αυξηθεί, κυρίως από το 2014 και μετά.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούν έναν εκ των βασικών εμπορικών εταίρων της Ελλάδας, κατατασσόμενες στους πρώτους είκοσι κυριότερους αγοραστές ελληνικών προϊόντων στην παγκόσμια αγορά.

Απορροφούν το 5% του συνόλου των εξαγωγών μας, ποσοστό που μπορεί να αυξηθεί περαιτέρω αν :

(α) αξιοποιηθεί το συγκριτικό πλεονέκτημα των ελληνικών προϊόντων αγροδιατροφής που είναι η άριστη ποιότητα και τα υγιεινά χαρακτηριστικά της μεσογειακής διατροφής

(β) ενεργοποιηθούν αποτελεσματικότερα οι οργανικοί δεσμοί με την Ελληνική ομογένεια στις ΗΠΑ, και

(γ) συνδυαστεί με νέες αμερικανικές άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα.

Η χώρα μας, ιδιαίτερα με την σημαντική βοήθεια και ενδιαφέρον του Αμερικανού Πρέσβη Παϊατ και μετά τη πρόσφατη επίσκεψη του Πρωθυπουργού στις ΗΠΑ, προσπαθεί να προσελκύσει περισσότερες αμερικανικές άμεσες επενδύσεις.

Η επιτροπή των Υπουργών Εμπορίου των ΗΠΑ και Οικονομίας στην Ελλάδα, που συστάθηκε από τον Πρόεδρο Trump και τον Έλληνα Πρωθυπουργό, καθώς και η ομάδα εργασίας με στελέχη της Πρεσβείας και του Υπουργείου Οικονομίας για την διευθέτηση λεπτομερειών σχετικά με επενδύσεις θα συμβάλλουν καθοριστικά στην ομαλή προώθηση και επίτευξη αύξησης άμεσων επενδύσεων στη χώρα μας.

Το οικονομικό άνοιγμα και η διευρυμένη συνεργασία έχουν σαν αποτέλεσμα τελευταία να έχουν ανακοινωθεί σημαντικές επενδύσεις από τις ΗΠΑ προς την Ελλάδα, όπως η συμφωνία με το Calamos Group για την Εθνική Ασφαλιστική και η επένδυση της Philip Morris International για την παραγωγή της μπαρ καπνού iQOS, στο ήδη εγκατεστημένο εργοστάσιο της στον Ασπρόπυργο Αττικής.

Πρόκειται για το τρίτο εργοστάσιο αυτού του τύπου για την εταιρεία, που αναμένεται να απασχολήσει επιπλέον 400 υπαλλήλους και να επικεντρωθεί κυρίως στην εξαγωγή της παραγωγής του.

Επίσης, οι Anchorage Capital Group LLC και Mount Kellett Capital Management LP πλειοψηφικοί ιδιοκτήτες της εταιρείας Wind Telecom ανακοίνωσαν ένα νέο 4ετές επενδυτικό πρόγραμμα με προϋπολογισμό € 300 εκατ.

Παρομοίως, οι εταιρίες Cheniere Energy και Inc.-Gaslog Ltd δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα για τη δημιουργία Σταθμού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης.

Η Gaslog Ltd έχει ήδη επενδύσει στην Gastrade, την εταιρεία που είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη, κατασκευή και λειτουργία του τερματικού σταθμού LNG στην Αλεξανδρούπολη, έργο κοινοτικού ενδιαφέροντος (PCI) με προϋπολογισμένο επενδυτικό κόστος € 370 εκατ., το οποίο θα συνδέεται με τους αγωγούς αερίου IGB και TAP.

Και οι δύο εταιρείες διερευνούν τις επενδυτικές τους επιλογές με την τερματική εγκατάσταση και τον παρακείμενο λιμένα της Αλεξανδρούπολης που θα επεκτείνει τις ιδιωτικοποιήσεις.

Επίσης, η εταιρεία Onex Shipyards βρίσκεται στην διαδικασία για την απόκτηση των Ναυπηγείων Νεωρίου Σύρου.

Η εταιρεία εξέφρασε ένα ώριμο ενδιαφέρον και ένα επενδυτικό σχέδιο για την απόκτηση των ιστορικών ναυπηγείων στη Σύρο, που βρίσκονται σε στρατηγική θέση στην Ανατολική Μεσόγειο, καλύπτοντας μια σημαντική αγορά επισκευών πλοίων που εκτείνεται προς τη Μαύρη Θάλασσα.

Τέλος, αξίζει να αναφερθεί πως η Hines πρόσφατα εξαγόρασε το Athens Ledra Hotel ενώ ο Όμιλος Wyndham Hotel επένδυσε στο κτίριο που ανήκει στη ΒΙΟΧΑΛΚΟ, το οποίο στέγαζε στο παρελθόν τα Ξενοδοχειακά Συγκροτήματα της Αθήνας, το Mare Nostrum Hotel Club Thalasso και τα Ξενοδοχεία Ακουμαρίνα.

Τα Αμερικανικά funds Blackrock, Blackstone, Fortress, NC Capital, York Capital και άλλα έχουν σημαντική παρουσία στη Ελλάδα.

Συνοψίζοντας, οι Ελληνοαμερικανικές εμπορικές και επενδυτικές σχέσεις βρίσκονται σε πολύ καλό δρόμο και τα περιθώρια ανάπτυξής τους πραγματικά είναι μεγάλα, επί τη ευκαιρία της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης το 2018 που η τιμώμενη χώρα είναι η ΗΠΑ προσφέροντας ασύγκριτες δυνατότητες προώθησης ελληνοαμερικανικών εξαγωγών και επενδύσεων.

Από τη δική μας αμοιβαία πρωτοβουλία και συνεργασία εξαρτάται η αξιοποίηση των δυνατοτήτων για την επέκτασή τους.
Πιστεύω πως ήδη έχουμε κάνει μία πολύ καλή αρχή που τώρα καλούμαστε να συνεχίσουμε και να κτίσουμε πάνω σ’ αυτή.

Σας ευχαριστώ