Όλη η αλήθεια, τα προβλήματα και το παρασκήνιο για τους δέκα μικρούς αρχηγούς της Κεντροαριστεράς

Την τελευταία στιγμή και πριν εκπνεύσει η προθεσμία υποβολής υποψηφιοτήτων εμφανίστηκαν και τα άγνωστα πρόσωπα που δεν είχαν προβλέψει οι δημοσιογράφοι, αλλά ούτε και οι επιτελείς της ΔΗΣΥ. Πρώτα, ο 60χρονος καθηγητής και πρώην πρύτανης της ΑΣΟΕΕ Κώστας Γάτσιος ήταν οργανωμένος, από τη δεκαετία του ’70, στη νεολαία ΠΑΣΟΚ, ενώ πριν δύο χρόνια εφέρετο ως ο εκλεκτός του Αλέκου Παπαδόπουλου για την ηγεσία του Δημοκρατικού Κόμματος, που είχε εξαγγείλει ότι θα ιδρύσει

ο Ηπειρώτης πολιτικός πριν καταλήξει και αφού τα «έσπασε» με τον Γάτσιο στην Δημοκρατική Ευθύνη. Και λίγο μετά ακολούθησε ο επικοινωνιολόγος Δημήτρης Τζιώτης, όστις ήθελε να είναι υποψήφιος και το 2007 κόντρα στον Γ. Παπανδρέου, αλλά τελικά η υποψηφιότητά του δεν ευδοκίμησε, ενώ στη συνέχεια έγινε και σύμβουλος του Αλέξη Τσίπρα.

Πλέον οι υποψήφιοι αρχηγοί είναι δέκα. Ουκ ολίγοι, αλλά όχι και πολλοί καθώς, οι υπολογισμοί του παρασκηνίου έλεγαν ότι θα μπορούσαν να είναι ακόμη και 13, εάν στους ήδη υπάρχοντες προσθέσουμε και τους επικεφαλής των σχημάτων που συμμετέχουν στη ΔΗΣΥ, αλλά για διαφορετικούς λόγους ο καθένας δεν είναι υποψήφιοι, ήγουν τους Παπανδρέου (ή κάποιον άλλον από το ΚΙΔΗΣΟ), Θεοχαρόπουλο (ΔΗΜΑΡ) και Τούντα (Κινήσεις Πολιτών). Κάποιοι άλλοι υποστήριζαν ότι οι υποψήφιοι θα μπορούσαν να φτάσουν και τους 16 εάν έθεταν υποψηφιότητα και οι Χρυσοχοΐδης, Θεοχάρης και Διαμαντοπούλου, τα ονόματα των οποίων είχαν γραφτεί ότι θα μπορούσαν να μπουν στο «κόλπο» αναδιοργάνωσης της Κεντροαριστεράς.

Αναμφίβολα ο πληθωρισμός υποψηφίων δίνει την εντύπωση πασαρέλας καθώς τουλάχιστον οι έξι από τους δέκα θεωρείται ότι έθεσαν υποψηφιότητα μόνο και μόνο για να απολαύσουν τα ωφέλη της, επί δίμηνο, δωρεάν διαφήμισης του ονόματός τους. Και με στόχο όχι βεβαίως την εκλογή τους στην αρχηγία, αλλά την ισχυροποίηση της υποψηφιότητάς τους για την κατάληψη βουλευτικής έδρας στις επόμενες εκλογές. Εκ παραλλήλου όμως οι πολλοί υποψήφιοι, εάν πολιτευθούν με σύνεση και σοβαρότητα, δημιουργούν και συνθήκες ανάπτυξης κεντρομόλων τάσεων στον μεσαίο χώρο καθώς η κινητικότητα που εκδηλώνεται προκαλεί το ενδιαφέρον των πολιτών και ειδικά των απογοητευμένων από τον ΣΥΡΙΖΑ πρώην ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ. Πάντως, όπως φαίνεται και από τη δημοσκόπηση της MARC, που δημοσιεύει το ΠΘ, προσώρας το ενδιαφέρον των πολιτών δεν είναι μεγάλο καθώς μόνον 4,5% δηλώνει ότι θα πάει σίγουρα να ψηφίσει, ενώ άλλοι τόσοι (5,3%) είναι αυτοί που το σκέφτονται. Οι επιτελείς τη ΔΗΣΥ υποστηρίζουν ότι διαγενομένου του χρόνου και όσο θα πλησιάζουμε προς την 5η Νοεμβρίου, που είναι(;) η πρώτη Κυριακή της ψηφοφορίας, το ενδιαφέρον των κεντροαριστερών πολιτών θα μεγαλώνει και δεν αποκλείουν αυτοί που θα προσέλθουν τελικά στις κάλπες να φτάσουν ή και να ξεπεράσουν τις 150.000.

Στο σημείο αυτό να αναφερθούμε σε τέσσερα προβλήματα που έχουν παρουσιαστεί. Πρώτον, η ηλεκτρονική ψηφοφορία. Καμίνης και Θεοδωράκης τη θέλουν σίγουρα. Και περισσότερο ο δεύτερος καθώς οι οπαδοί του Ποταμιού δύσκολα θα στήνονται στην ουρά με τους ΠΑΣΟΚους, τους οποίους μέχρι και τώρα θεωρούν ως εκπροσώπους του παλιού πολιτικού κατεστημένου, το οποίο οι ίδιοι μάχονται να το ανατρέψουν. Σχεδόν όλοι υποστηρίζουν πως «καλό είναι να υπάρξει ηλεκτρονική ψηφοφορία» και ειδικότερα «στον απόδημο ελληνισμό» αρκεί όμως «να διασφαλίζεται το αδιάβλητο της διαδικασίας -που είναι δύσκολο, τουλάχιστον για τους χρόνους που έχουν προβλεφθεί οι ψηφοφορίες- ή το κονδύλι που θα χρειαστεί για το σύστημα να μην είναι υπέρογκο και δεν μπορεί να πληρωθεί.

Πέραν από τις τεχνικές δυσκολίες ή την πιθανότητα να χρησιμοποιηθεί επικουρικά η ψηφοφορία από το σπίτι, υπάρχει ένα πολιτικό θέμα που συγκρούεται με τα …κομπιούτερ. Το πρόβλημα της Κεντροαριστεράς είναι οι οπαδοί της να σηκωθούν από τον καναπέ. Να κινητοποιηθούν κι αυτό να καταγραφεί στις τηλεοπτικές κάμερες. Μεγαλύτερη επιτυχία για τον νέο φορέα θα είναι να δείχνουν οι τηλεοράσεις ουρές ψηφοφόρων έξω από τα εκλογικά τμήματα, όπως έκαναν με την εκλογή του Κυρ. Μητσοτάκη ή παλαιότερα με τον Γ. Παπανδρέου, παρά να ψηφίσουν 5 ή 10 χιλιάδες περισσότεροι, ενδεχομένως φίλοι στο Facebook ή ακόλουθοι στο twitter, καθήμενοι έμπροσθεν του υπολογιστή τους. Χρειάζεται λαϊκή επικύρωση και όχι να δοθεί η εντύπωση ότι παίζουν ηλεκτρονικό πόκερ. Η δυναμική είναι στην εικόνα της συμμετοχής, στην προσέλευση στην κάλπη και όχι στην ανωνυμία του καναπέ.

Ανωνυμία την οποίαν κατά ένα περίεργο τρόπο προωθούσε η επιτροπή Αλιβιζάτου καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, υπήρξε πρόταση να υπάρξουν δύο αρχεία. Ένα επίσημο: των μελών και φίλων και ένα ανεπίσημο το οποίο μετά την παρέλευση διμήνου θα διαγραφεί καθώς σ’ αυτό θα περιλαμβάνονται όσοι ψηφίσουν ηλεκτρονικά και δεν θέλουν να γίνει γνωστή η ταυτότητά τους. ΠΑΣΟΚ και ΚΙΔΗΣΟ ως είναι φυσικό αντέδρασαν αφού υπήρχε ο κίνδυνος μέσω των διπλών αρχείων να αλλοιωθεί η ψηφοφορία από τη συμμετοχή και οπαδών άλλων κομμάτων, οι οποίοι θα πριμοδοτούσαν την υποψηφιότητα που κατά τη γνώμη τους είναι πιο εύκολος αντίπαλος για την κυβέρνηση ή την αξιωματική αντιπολίτευση.

Το δεύτερο πρόβλημα αφορά τον φορέα του οποίου θα εκλέξουν την ηγεσία. Φώφη Γεννηματά, Γιώργος Παπανδρέου και Σταύρος Θεοδωράκης θεωρούν πως το νέο σχήμα θα πρέπει να είναι πολυκομματικό. Υποστηρίζουν πως σε αυτή τη φάση ένας πολυκομματικός φορέας θα έχει λιγότερα προβλήματα από έναν πολυτασικό, όπου υπάρχουν αντιθέσεις και διαφορές ακόμη και στο εσωτερικό των τάσεων με αποτέλεσμα η πολυφωνία να ακυρώνει την αποτελεσματικότητα, που απαιτείται να υπάρχει σε περιόδους αβεβαιότητας, ως προς τις πολιτικές εξελίξεις, όπως η σημερινή. Επιμέρους πρόβλημα είναι η ονομασία του νέου φορέα. Πρωτίστως, ο Σταύρος Θεοδωράκης, και σε αντίθεση με τους Γεννηματά – Παπανδρέου, θεωρεί πως η εκλογή δεν γίνεται για την ηγεσία της ΔΗΣΥ, αλλά για ένα νέο πολιτικό φορέα του κεντρώου χώρου. Το πρόβλημα για τον Σταύρο είναι ότι την ψηφοφορία προκήρυξε και οργανώνει η ΔΗΣΥ. Η μετεξέλιξή της είναι θέμα που θα αντιμετωπιστεί αργότερα και πιθανότατα σε συνάρτηση με το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας.

Το τρίτο πρόβλημα συνδέεται με το ΠΑΣΟΚ και την Φώφη Γεννηματά. Εάν η επικεφαλής της ΔΗΣΥ δεν επικρατήσει τότε το πιθανότερο είναι να ότι θα χάσει και την Προεδρία του ΠΑΣΟΚ. Εάν για παράδειγμα εκλεγεί ο Ανδρουλάκης είναι σίγουρο, και φυσικό, ότι θα θελήσει να ηγείται και του ΠΑΣΟΚ, για όσο διάστημα τέλος πάντων αυτό θα συνεχίσει να υφίσταται. Ενδεχομένως, η Φώφη, σε περίπτωση ήττάς της να παραιτηθεί αυτοβούλως και να εμφανιστούν άλλοι μνηστήρες (όχι απαραίτητα αυτοί που θέτουν υποψηφιότητα για τη ΔΗΣΥ ή όπως αλλοιώς θα αποκαλείται ο νέος φορέας) για την ηγεσία του κόμματος που ίδρυσε πριν 43 χρόνια ο Ανδρέας Παπανδρέου. Οπωσδήποτε θα ζητήσει τη διάλυση των κομμάτων ο Γιώργος Καμίνης, εφόσον βεβαίως εκλεγεί. Και είναι λογικό να το απαιτήσει αφού σε διαφορετική περίπτωση θα έχει εκλεγεί αρχηγός ενός κόμματος που δεν υπάρχει και τις αποφάσεις ουσιαστικά θα τις λαμβάνουν άλλοι. Μάλιστα εάν Γεννηματά, Παπανδρέου και Θεοδωράκης του το αρνηθούν θα είναι μάλλον εύκολο στον δήμαρχο Αθηναίων, έχοντας λάβει το χρίσμα από την κοινωνία, να δημιουργήσει ένα, αλά Μακρόν, καινούργιο κόμμα, το οποίο εκτός από τα υψηλότερα ποσοστά που θα συγκεντρώσει -ειδικά εάν προσελκύσει τους «μεσοχωρίτες» που θέλουν να φύγει ο Τσίπρας και να συγκυβερνήσουν με τον Μητσοτάκη- θα οδηγήσει και σε μαρασμό τα υπόλοιπα σχήματα της κεντροαριστεράς.

Πάντως, όπως φαίνεται και από τη δημοσκόπηση της MARC για το ΠΘ αλλά και τις εκτιμήσεις των επιτελείων, η Φώφη Γεννηματά προηγείται με σημαντική διαφορά και η περίπτωση να χάσει την εκλογή στο δεύτερο γύρο είναι μικρή. Εκτός και αν οι εκλέκτορες ξεπεράσουν τις 100-120.000, οπότε θα είναι μειωμένη η συμβολή των κομματικών μηχανισμών στη διαμόρφωση του αποτελέσματος. Εάν πάντως πάει με μικρή διαφορά από τον δεύτερο στην επαναληπτική εκλογή η πιθανότητα να χάσει αυξάνεται καθώς Καμίνης, Θεοδωράκης και Ανδρουλάκης που διεκδικούν (με τη σειρά που αναφέρονται και πιστοποιεί και η MARC) τη δεύτερη θέση μάλλον θα ενώσουν τις δυνάμεις τους «για να πνεύσει», όπως μας λέει σημαντικό εκσυγχρονιστικό στέλεχος του παρελθόντος, «φρέσκος αέρας στην κεντροαριστερά και να ξεφύγει από το 6-7% που θα είναι μονίμως κολλημένη με την Φώφη».

Για να κερδίσει η Φώφη στο δεύτερο γύρο θα πρέπει είτε να τη στηρίξει το σύνολο των υπολοίπων (Γάτσιος, Κωνσταντινόπουλος, Μανιάτης, Πόντας, Ραγκούσης, Τζιώτης) που σύμφωνα με τους υπολογισμούς αθροιστικά θα συγκεντρώσουν ποσοστό κοντά στο 15-20% είτε να ταχθεί ανοιχτά υπέρ της ο Γ. Παπανδρέου, οι «τζιχαντιστές» του οποίου ενδεχομένως θα κρίνουν το αποτέλεσμα εφόσον ψηφίσουν συντεταγμένα και με γραμμή. Γραμμή την οποίαν δεν θα δώσει το ΚΙΔΗΣΟ στον πρώτο γύρο, αλλά θα πρέπει να θεωρείται σίγουρο ότι θα πράξει στον δεύτερο.

Κι ερχόμαστε τώρα στο τέταρτο πρόβλημα. Σχεδόν όλοι θεωρούν πως η εκλογή θα γίνει σε δύο γύρους. Ελάχιστοι είναι αυτοί που θεωρούν πως η Φώφη μπορεί να εκλεγεί από την πρώτη Κυριακή. Και ανάλογα οργανώνονται. Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα: ο μαραθώνιος της Αθήνας. Στις 12 Νοεμβρίου, τη δεύτερη Κυριακή δηλαδή της ψηφοφορίας, η Αθήνα θα «πολιορκείται» από περίπου 40.000 αθλητές απ’ όλο τον κόσμο και από διπλάσιους ή και τριπλάσιους θεατές που θα παρακολουθούν την προσπάθεια των αθλητών σε όλο το μήκος της κλασικής διαδρομής, από τον Μαραθώνα στο Καλλιμάρμαρο. Αντικειμενικά η προσέλευση των εκλεκτόρων στις κάλπες για την ηγεσία της Κεντροαριστεράς θα είναι εξαιρετικά δύσκολη και πάντως δεν διευκολύνονται οι μη κομματικά στρατευμένοι ψηφοφόροι. Το πρόβλημα το έθεσε, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Σταύρος στη Φώφη στην Πνύκα, όταν καθόντουσαν δίπλα δίπλα στην ομιλία του Γάλλου Προέδρου Μακρόν. Η Φώφη, σε αντίθεση με τον Σταύρο, έλεγε ότι ο μαραθώνιος δεν συνιστά πρόβλημα με αποτέλεσμα να υπάρξει, αν και σε διακριτικούς τόνους, ένας μικρός τσακωμός των δύο.

Υπέρ της αναβολής της ψηφοφορίας τάσσονται, σύμφωνα πάντα με τις πληροφορίες, οι περισσότεροι των υποψηφίων κι αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα η πρώτη ψηφοφορία να γίνει είτε στις 29 Οκτωβρίου, πράγμα δύσκολο αφού είναι την επομένη της εθνικής εορτής, είτε στις 19 Νοεμβρίου και η δεύτερη στις 5 Νοεμβρίου και 26 Νοεμβρίου αντίστοιχα. Ενδεχομένως, η αναβολή της ψηφοφορίας για τις ημερομηνίες που έχουν ανακοινωθεί να καταστεί αναγκαία, αν η τεχνοοργανωτική προετοιμασία δεν ολοκληρωθεί εγκαίρως και κατά συνέπεια θα αποφορτιστεί και η ένταση που υπάρχει στο παρασκήνιο και η οποία όσο θα πλησιάζουμε προς τις κάλπες είναι λογικό να αυξάνει.

Κατά τα λοιπά, ένα από τα μείον της διαδικασίας είναι ότι δεν υπάρχει, πλην της Φώφης, άλλη γυναίκα. Όπως στα μείον καταγράφεται και το γεγονός ότι δεν υπάρχει υποψήφιος από την κεντρική και βόρεια Ελλάδα, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει και σε μειωμένη συμμετοχή και ειδικά στη Μακεδονία στην οποίαν λόγω εντοπιότητας έχει απήχηση ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος απέχει επιδεικτικά από τη διαδικασία αναδιοργάνωσης του χώρου, υποστηρίζοντας ότι τον απασχολούν «σοβαρά πράγματα, όπως είναι οι εθνικές προτεραιότητες και όχι οι εσωκομματικές διεργασίες της ΔΗΣΥ». Πάντως, κάποιοι αντίπαλοι του υποστηρίζουν ότι «η μη ενασχόληση του Βενιζέλου με τα εσωκομματικά είναι επειδή έχει μειωθεί η επιρροή του στα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, αλλά και γιατί διακατέχεται από αμηχανία όσον αφορά το προσωπικό του μέλλον».

Η αλήθεια πάντως είναι πως και οι δέκα υποψήφιοι δεν προκαλούν ρίγη συγκινήσεως στο κεντροαριστερό πλήθος. Και τούτο επειδή οι υποψήφιοι αρχηγοί δεν μπορούν να χαρακτηριστούν «λαμπερά» και «ξεχωριστά» πρόσωπα, ενώ δεν υπάρχουν και μεγάλες, και μάλιστα ιδεολογοπολιτικού χαρακτήρα, διαφορές μεταξύ τους, όπως είχαμε για παράδειγμα το 2007 ανάμεσα στον Παπανδρέου και τον Βενιζέλο ή παλιότερα ανάμεσα στον Σημίτη και τον Τσοχατζόπουλο. Μπορεί κάποιοι εκ των υποψηφίων να μην ανήκουν οργανωτικά στο ΠΑΣΟΚ, όμως όλοι τους, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, έχουν ή είχαν σχέση με τη Χαριλάου Τρικούπη. Ακόμη και ο Σταύρος Θεοδωράκης, ως μαθητής ήταν ΠΑΣΟΚ, ενώ και ο Γιώργος Καμίνης απέχτησε πολιτική υπόσταση όταν το 2010 τον επέλεξε ο Γ. Παπανδρέου και τον εξέλεξε το ΠΑΣΟΚ δήμαρχο Αθηναίων. Η απουσία του ηγέτη που ξεχωρίζει, συναρπάζει και κινητοποιεί τους οπαδούς της Κεντροαριστεράς αναμφίβολα είναι το μεγάλο μείον της όλης διαδικασίας.

Να σημειώσουμε πως Φώφη και Σταύρος επειδή είναι και αρχηγοί κοινοβουλευτικών κομμάτων ευνοούνται και από το γεγονός ότι Οκτώβριο – Νοέμβριο θα υπαρχει έντονη κοινοβουλευτική δραστηριότητα τόσο με την συζήτηση για τον προϋπολογισμό, την τρίτη αξιολόγηση και τα άλλα μέτρα που ενδεχομένως θα χρειαστεί, κατ’ απαίτηση των δανειστών να ληφθούν. Αντίθετα οι υπόλοιποι θα πρέπει να περιοριστούν στις κομματικές διαδικασίες και στις τυχόν ευκαιρίες που θα τους παράσχουν τα Μήντια. Υπέρ της υποψηφιότητας της Φώφης είναι και το γεγονός ότι εκτός από τον κομματικό μηχανισμό του ΠΑΣΟΚ στο πλευρό της είναι και η συντριπτική πλειοψηφία της ΔΗΣΥ. Ακόμη και οι περισσότεροι των Παπανδρεϊκών αισθάνονται, έστω και συναισθηματικά, πιο κοντά στη Φώφη. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει πως κάποιοι δεν θα επιλέξουν τον Καμίνη, αν και είναι αρκετοί αυτοί που δεν συγχωρούν στον δήμαρχο Αθηναιών το γεγονός ότι μέχρι και πριν λίγο καιρό θεωρούσε «τοξικό» τον Γιώργο.

Όπως κάποιοι, λιγότεροι έστω, θα επιλέξουν τον Θεοδωράκη, με τον οποίον ειρήσθω εν παρόδω, ο Γιώργος, μετά τη Φώφη έχει κάνει τις περισσότερες συζητήσεις. Το μειονέκτημα για τον Σταύρο είναι ότι οι περισσότεροι κεντροαριστεροί οπαδοί του έχουν πάρει αποστάσεις από το Ποτάμι και οι εναπομείναντες είναι στην πλειοψηφία τους δεξιόστροφοι. Ο Καμίνης ελπίζει στην ψήφο κάποιων αυτοδιοικητικών παραγόντων και εκτός Αττικής, αν και στο χώρο της αυτοδιοίκησης η Γεννηματά, λόγω και του αειμνήστου πατέρα της, διαθέτει ισχυρά ερείσματα. Το βασικό πάντως κριτήριο με το οποίο θα επιλέξουν τον εκλεκτό τους οι εκλέκτορες της Κεντροαριστεράς είναι αυτός/ή που κατά τη γνώμη τους μπορεί να αντιπαρατεθεί αποτελεσματικότερα στον Τσίπρα και τον Μητσοτάκη. Προσώρας, αυτός, όπως δείχνει και η δημοσκόπηση της MARC για το ΠΘ, δεν βρίσκεται μεταξύ των δέκα. Αναζητείται σε άλλο πρόσωπο…

Γράφει ο Νίκος Φελέκης