"Και να που τα παιχνίδια, σώπασαν"

Νίκαια, Παρίσι, Κωνσταντινούπολη, Βρυξέλλες, Στοκχόλμη, Βερολίνο, Λονδίνο, Μάντσεστερ.

Θα μπορούσε να είναι το πρόγραμμα μιας ονειρεμένης εκδρομής.

Όμως πια, είναι οδοιπορικό θανάτου.

Αυτά τα ονόματα πόλεων σηματοδοτούν πλέον τον τρόμο μέσα μας και γύρω μας.

Αυτός ο κόσμος μοιάζει σαν να κινείται με ακρίβεια προς τον αφανισμό και την αυτοκαταστροφή.

Δεν μπορείς να μπεις οπουδήποτε έχει πολυκοσμία

- σε εμπορικό κέντρο, σε αεροπλάνο, σε θέατρο, σε μετρό, σε συναυλία, σε στάδιο χωρίς να τρυπήσει το σαράκι του φόβου: "Κι αν χτυπήσουν;".

Δεν υπάρχει πουθενά, σχεδόν, γαλήνη και ασφάλεια. Αυτό άλλωστε ήταν και παραμένει και ο στόχος των δολοφόνων. Τρομο-κρατία. Κράτος τρόμου.

Από τότε που η τρομοκρατία διεθνώς επέλεξε να μεγιστοποιεί τις απώλειες αθώων - από την 9/11 στους Δίδυμους Πύργους - η ζωή έχει γίνει ευτελής.

Στη Δύση πάντα η αξία της ζωής - και συνεπακόλουθα η απώλεια - μετρούσε αλλιώς, από ό,τι στην Ανατολή. Ένας δυτικός νεκρός αξίζει πολλή περισσότερη ώρα δημοσιότητας από τα ΜΜΕ, από όσο εκατοντάδες άμαχοι νεκροί στη Συρία ή στο Αφγανιστάν.

Και από την άλλη, ακόμη και στη Δύση, ένας νεκρός από την τρομοκρατία τυγχάνει περισσότερης προσοχής από όσο εκατοντάδες θύματα που χάνουν τη ζωή τους στο δρόμο από τροχαία, καθημερινά - αλλά αυτό είναι άλλη συζήτηση.

Οι εικόνες ανθρώπων που, μετά από κάθε τρομοκρατική επίθεση, σπαράζουν ζητώντας απελπισμένα βοήθεια ή σοκαρισμένοι με απλανή βλέμματα απλώς περιμένουν, είναι καρφί. Τα ματωμένα παιδικά παιχνίδια, οι φωνές που σώπασαν, τα εφηβικά γέλια που συντρίφτηκαν απότομα, μέσα στον ορυμαγδό της έκρηξης, στοιχειώνουν το νου.

Οι οιμωγές αυτών που μένουν πίσω και κυρίως το τεράστιο "γιατί" που καθρεφτίζεται στα μάτια τους είναι εφιάλτης.

Αυτό το "γιατί" στοιχειώνει ενύπνια και όσους βλέπουν πέρα από τη μύτη τους.

Όσων αντιλαμβάνονται ότι η δράση γεννά αντίδραση. Ότι η ωμή βία δεν οδηγεί πουθενά. Και ότι η αντίδραση ωμής βίας σε συνδυασμό με φανατισμό - θρησκευτικό, ιδεοληπτικό - παράγει απλώς νέα "οδοιπορικά θανάτου".

Αλλιώς, όπως έχει πει και η ταπεινότητά μου, ο Βολταίρος, σε άλλες εξίσου σκοτεινές εποχές, "θ’ αφήσουμε αυτόν τον κόσμο ακριβώς έτσι όπως τον βρήκαμε: ανόητο, άδικο και κακό".