Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τις ολλανδικές εκλογές – Στις κάλπες από το πρωί οι Ολλανδοί

Ούτε το VVD, του Μαρκ Ρούτε, αλλά ούτε και το PVV του Γκέερτ Βίλντερς δεν αναμένεται να συγκεντρώσουν ποσοστό μεγαλύτερο του 20%Αν ο Βίλντερς κερδίσει τις εκλογές, δεν θα μπορέσει να σχηματίσει κυβέρνηση, μιας και όλα τα υπόλοιπα κόμματα έχουν ξεκαθαρίσει πως δεν πρόκειται να συνεργαστούν μαζί τουΜεγάλα τα ποσοστά των αναποφάσιστων

Γράφει ο Μανώλης Καλουδάς

Η Ολλανδία ανοίγει σήμερα τον… χορό των ευρωπαϊκών εκλογικών αναμετρήσεων, τα αποτελέσματα των οποίων ενδέχεται, συνολικά, να αναδιαμορφώσουν

σε μεγάλο βαθμό το πολιτικό τοπίο. Μέχρι το τέλος του 2017 και μετά τις εκλογές σε Ολλανδία, αλλά και Γαλλία (23 Απριλίου και 7 Μαΐου) και Γερμανία (Σεπτέμβριος), ενδεχομένως η Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει μια τελείως διαφορετική εικόνα.

Στον απόηχο της αντιπαράθεσης Ρούτε – Ερντογάν, και της τελευταίας τους τηλεμαχίας, οι Ολλανδοί καλούνται ν’ αποφασίσουν αν θα δώσουν την πρώτη θέση στο «Λαϊκό Κόμμα για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία» (VVD) ή στο ξενοφοβικό «Κόμμα της Ελευθερίας» (PVV), με κανένα ωστόσο απ’ αυτά να μην αναμένεται να πάρει ποσοστό μεγαλύτερο του 20%.

Μαρκ Ρούτε εναντίον Γκέερτ Βίλντερς

Ο Ολλανδός πρωθυπουργός φαίνεται να είναι πρώτος στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, καθώς η δημοτικότητα του βασικού ανταγωνιστή του, μετά από μια μεγάλη άνοδο που συνδυάστηκε με την εκλογή του Τραμπ, έχει πέσει αρκετά.

Οδήγησε τη χώρα εκτός οικονομικής κρίσης, η οικονομία κινείται με ρυθμούς ανάπτυξης (2%) και η ανεργία κυμαίνεται μόλις στο 5%. Από την άλλη πλευρά, όμως, δεν έκανε πράξη τις δεσμεύσεις του για κοινωνικές παροχές, ενώ θα χάσει κι αρκετές ψήφους λόγω των περικοπών για την εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών.

Ο ακροδεξιός Γκέερτ Βίλντερς βλέπει, όπως προαναφέραμε, τα ποσοστά του να μειώνονται. Το αμφιλεγόμενο παρελθόν του, τα μέτρα που έχει πάρει ήδη ο Τραμπ (για τον οποίο ποτέ δεν έκρυψε τη συμπάθειά του) στις ΗΠΑ και η απόφασή του να μην πραγματοποιεί δημόσιες εμφανίσεις με το επιχείρημα της προσωπικής του ασφάλειας τον στέλνουν, εκτός σοβαρού απρόοπτου, στο δεύτερο σκαλί του βάθρου.

Το πολιτικό σύστημα της Ολλανδίας

Το Ολλανδικό Κοινοβούλιο αποτελείται από δύο σώματα. Το πρώτο σώμα, που ονομάζεται γερουσία, αποτελείται από 75 αντιπροσώπους όλων των κοινοβουλίων των επαρχιών, οι οποίοι εκλέγονται επίσης κάθε 4 χρόνια. Η δουλειά του πρώτου σώματος είναι να παρακολουθεί και να αξιολογεί τους νόμους τους οποίους έχει επεξεργαστεί το δεύτερο σώμα.

Η εκλογή των 150 μελών του δεύτερου σώματος γίνεται κάθε 4 χρόνια. Αυτό το σώμα είναι ουσιαστικά το Κοινοβούλιο, η εκπροσώπηση του λαού στην κυβέρνηση.

Για την ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας απαιτούνται 76 έδρες. Όπως και έπειτα από κάθε εκλογική αναμέτρηση στη χώρα τα τελευταία χρόνια, έτσι και τώρα τα κόμματα θα πρέπει να διαπραγματευθούν επί εβδομάδες για τη συγκρότηση κυβερνητικού συνασπισμού.

Αν κερδίσει τις εκλογές ο Βίλντερς μπορεί να κυβερνήσει;

Αν το ξενοφοβικό κόμμα του Βίλντερς, «Κόμμα της Ελευθερίας», κερδίσει τις εκλογές, δεν θα μπορέσει να σχηματίσει κυβέρνηση, μιας και όλα τα υπόλοιπα κόμματα έχουν ξεκαθαρίσει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο πως δεν πρόκειται να συνεργαστούν.

Αυτό δεν είναι ένα πρωτόγνωρο φαινόμενο στην ιστορία των ολλανδικών εκλογών. Το Εργατικό Κόμμα έχει αναδειχθεί τρεις φορές ως πρώτο κόμμα, αλλά σε καμία απ’ αυτές δεν συμμετείχε σε μια κυβέρνηση.

Τα υπόλοιπα κόμματα και η επικείμενη συμμετοχή τους στον κυβερνητικό σχηματισμό

Στην τρίτη θέση ακολουθεί το κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών (CDA), οι οποίοι θα μπορούσαν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης που θα επιχειρήσει ο Μ. Ρούτε.

Αλλά και στα αριστερά του πολιτικού φάσματος υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς οι ραγδαία ανερχόμενοι GroenLinks (Πράσινοι) με επικεφαλής τον 30χρονο Τζέσε Κλάβερ, παρουσιάζουν μεγάλη δυναμική τις τελευταίες μέρες. Ακολουθούν οι ριζοσπάστες Σοσιαλιστές (SP) που όμως δεν χαρακτηρίζονται από κάποια ιδιαίτερη δυναμική, ενώ τον τίτλο του μεγάλου χαμένου φαίνεται ότι θα πάρουν οι Εργατικοί (PvdA, Σοσιαλδημοκράτες) οι οποίοι μετά τη συμμετοχή τους στην κυβέρνηση Ρούτε – ίσως και την κατά πολλούς αγαστή συνεργασία του Γερούν Ντάισελμπλουμ με το Βόλφγκανγκ Σόιμπλε – έχουν δει τα ποσοστά τους να κατρακυλάνε, αναμένοντας να χάσουν περισσότερο από 70% των σημερινών εδρών τους.

Μεγάλα τα ποσοστά των αναποφάσιστων

Τα ποσοστά των αναποφάσιστων εξακολουθούν να κυμαίνονται σε πολύ υψηλά επίπεδα (3/4 των ψηφοφόρων σύμφωνα με την I&O Research), κάνοντας κάθε πρόβλεψη για το ακριβές αποτέλεσμα παρακινδυνευμένη.

Οι δημοσκόποι εφιστούν επίσης την προσοχή στον κίνδυνο να εκδηλωθεί μαζικά το λεγόμενο φαινόμενο της «κρυφής ψήφου», που αφορά πιθανούς ψηφοφόρους του ακροδεξιού PVV, οι οποίοι, ενώ αποφεύγουν στις δημοσκοπήσεις να εκφράσουν την προτίμησή τους προς τον λαϊκιστή ηγέτη Βίλντερς, φέρονται αποφασισμένοι να τον στηρίξουν.

Ποιος θα κυβερνήσει, τελικά, την Ολλανδία;

Η πολυδιάσπαση αυτή του πολιτικού σκηνικού, προμηνύει ένα περιβάλλον μεγάλης πολιτικής αστάθειας μετεκλογικά. Θεωρείται μάλιστα δεδομένο πως οι μετεκλογικές διαβουλεύσεις για τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης συνεργασίας θα είναι ιδιαίτερα δύσκολες και χρονοβόρες, ενώ διάχυτη είναι η αίσθηση ότι το όποιο κυβερνητικό σχήμα προκύψει, δεν πρόκειται να μακροημερεύσει.

Και αυτό διότι θα χρειαστεί η σύμπραξη πέντε ή ακόμα και περισσότερων κομμάτων, κάτι που υπό τις παρούσες συνθήκες και με δεδομένο τον αποκλεισμό του Βίλντερες και τις αγεφύρωτες διαφορές μεταξύ των κομμάτων, όπως του VVD με τους GroenLinks ή του CDA με το SP, θα είναι κάθε άλλο παρά εύκολο.