Ένα swap που κρύβει ρούβλια από τη συνάντηση Τσίπρα - Πούτιν

Της Ελένης Καλογεροπούλου - Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Με την αγορά ομολόγου ειδικού σκοπού συνολικής αξίας 5 δισεκατομμυρίων ευρώ από τη ρωσική κυβέρνηση, τα οποία θα λάβει η Ελλάδα ως προκαταβολή για την κατασκευή του ελληνικού αγωγού φυσικού αερίου, του Greece Stream, επισφραγίζεται η συμφωνία για το εν λόγω έργο ανάμεσα στον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, και τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα.

Εάν η πληροφορία αυτή, που προέρχεται από ρωσικές διπλωματικές πηγές, επιβεβαιωθεί -και δεν υπάρξουν άλλου είδους επιπλοκές-, τότε η χώρα θα πάρει μια μεγάλη ανάσα σε ό,τι αφορά το πρόβλημα της ρευστότητας, αφού και τα χρήματα είναι πολλά αλλά και ο σχεδιασμός για το έργο αναμένεται να φέρει ακόμα περισσότερα οφέλη. Οι ίδιες πηγές έλεγαν, μάλιστα, ότι η πρόβλεψη για τα έσοδα από αυτό το έργο θα είναι 500 με 600 εκατ. ευρώ ετησίως - γι’ αυτό τον λόγο, άλλωστε, η ρωσική κυβέρνηση προτίθεται να αγοράσει το ελληνικό ομόλογο.

Αυτό για το οποίο αγωνιά η κυβέρνηση είναι το πώς θα εκλάβουν τη συμφωνία οι Ευρωπαίοι εταίροι, παρά το γεγονός ότι το ομόλογο δεν είναι δάνειο, αλλά προκαταβολή για αυτά που έχει να λαμβάνει η Ρωσία μετά την 1η Ιανουαρίου 2019, οπότε και θα αρχίσει η λειτουργία του αγωγού. Ο κ. Τσίπρας, πάντως, από τη Μόσχα έστειλε μήνυμα προς τους Ευρωπαίους εταίρους, λέγοντας ότι «οι Συνθήκες που έχει υπογράψει η Ελλάδα ως χώρα της Ε.Ε. δεν μπορεί να επιτρέπουν σε κάποιες χώρες να έχουν συμφωνίες ενεργειακού προσανατολισμού και σε κάποιες άλλες να μην έχουν».

ΔΙΜΕΡΗΣ

Ετσι, η ελληνική κυβέρνηση επιμένει ότι η συμφωνία αυτή είναι διμερής ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Ρωσία και έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με αυτές που κατά καιρούς έχουν συνάψει και άλλες ευρωπαϊκές χώρες με τον κ. Πούτιν – όπως, για παράδειγμα, η Ιταλία και η Κύπρος. Είναι, άλλωστε, χαρακτηριστική η παρατήρηση που έκανε ο Ρώσος πρόεδρος στο τέλος της συνέντευξης Τύπου, όταν αναφέρθηκε στα οφέλη που μπορεί να έχει μια τέτοια συμφωνία για την Ελλάδα: «Δεν μπορώ να μη συμφωνήσω με αυτούς τους παρατηρητές, αναλυτές και πολιτικούς που λένε ότι όταν τη Ρωσία επισκέπτονται αρχηγοί άλλων χωρών αυτό είναι κανονικό, ενώ η επίσκεψη του πρωθυπουργού της Ελλάδας θεωρείται ένα γεγονός παράδοξο. Αυτό δεν μπορώ να το καταλάβω. Δηλαδή, δεν μπορεί να έχει η Ελλάδα ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική;», αναρωτήθηκε με νόημα ο κ. Πούτιν.

Διπλωματικές πηγές έλεγαν ότι η συμφωνία αυτή -την οποία χαρακτηρίζουν ιστορική για το μέλλον της Ελλάδας- αναμένεται τη συγκεκριμένη στιγμή της διαπραγμάτευσης να λειτουργήσει καθοριστικά για την ελληνική κυβέρνηση. «Είναι ένα καλό χαρτί, που δίνει μια μεγάλη ανάσα στην κυβέρνηση για να μπορεί να κάνει τις συζητήσεις που θέλει με τους δανειστές πιο ήρεμα και με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση», έλεγαν χαρακτηριστικά κορυφαίοι διπλωματικοί παράγοντες.

ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ 2015

Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες, ο αγωγός, η κατασκευή του οποίου θα ξεκινήσει μέσα στη χρονιά, θα έχει μήκος 490 χιλιόμετρα, θα διασχίζει όλη την ελληνική επικράτεια και η συνολική αξία της επένδυσης θα φτάσει τα 2 δισ. ευρώ. Για την κατασκευή του θα δουλέψουν 23.000 εργαζόμενοι για τα επόμενα τέσσερα χρόνια και από τα «σπλάχνα» του θα περνούν 50 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου τον χρόνο.

Ο αγωγός αυτός, ο οποίος θα ξεκινά από τα ελληνοτουρκικά σύνορα και θα προμηθεύει με φυσικό αέριο τα Δυτικά Βαλκάνια (Αλβανία, Σκόπια, Σερβία, Μαυροβούνιο, Σλοβενία) και την Ουγγαρία, θα κατασκευαστεί, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, από ευρωπαϊκή χώρα, δηλαδή την Ελλάδα, αφού απαγορεύεται ο προμηθευτής αερίου -στη συγκεκριμένη περίπτωση, η Ρωσία- να είναι και ο ιδιοκτήτης του δικτύου. Με αυτό τον τρόπο, άλλωστε, η Ελλάδα θα κερδίζει κάθε χρόνο 500 με 600 εκατομμύρια ευρώ από τα «διόδια» που θα πληρώνει η ρωσική κυβέρνηση.

Με δεδομένο ότι το ελληνικό κράτος έχει άδεια τα ταμεία του, η κατασκευή του αγωγού θα δοθεί σε ιδιώτες, κάτι που σημαίνει ότι ο κ. Τσίπρας θα μοιράσει, με αυτό τον τρόπο, την «τράπουλα» στους Ελληνες επιχειρηματίες που ενδιαφέρονται για το έργο. Τα κέρδη για την Ελλάδα, όπως γίνεται αντιληπτό, θα είναι πολλά, αφού:

Θα μπουν χρήματα στα ταμεία.Θα αναδειχθεί γεωπολιτικά ο ρόλος της στα Βαλκάνια και στην ευρύτερη περιοχή, ενώ ταυτόχρονα θα συρρικνωθεί η επιρροή της Τουρκίας σε αυτή την περιοχή.Θα υπάρξουν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας.Θα πέσει η τιμή του φυσικού αερίου στην Ελλάδα.Η χώρα μας θα μπει πλέον δυναμικά στον ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης.

Ο ρόλος των Λαφαζάνη και Κοτζιά

Ο σχεδιασμός του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, για να φτάσει να δώσει τα χέρια με τον Ρώσο πρόεδρο για τον Greece Stream περιλαμβάνει μια βασική αρχή: τον γεωπολιτικό ρόλο που μπορεί να παίξει η Ελλάδα ως ευρωπαϊκή χώρα στην περιοχή. Οι υπουργοί που υλοποίησαν αυτήν τη βασική ιδέα δεν είναι άλλοι από τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Κοτζιά, και τον υπουργό Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Παναγιώτη Λαφαζάνη. Ο κ. Λαφαζάνης πήγε στη Μόσχα το τελευταίο δεκαήμερο δύο φορές. Την πρώτη ήταν μόνος του και στην πραγματικότητα προετοίμασε τη συμφωνία με τις επαφές που έκανε με τον επικεφαλής του ρωσικού κολοσσού παραγωγής φυσικού αερίου Gazprom, Αλεξέι Μίλερ, και τον υπουργό Ενέργειας της Ρωσίας, Αλεξάντρ Νόβακ. Η δεύτερη ήταν με την πρωθυπουργική αποστολή που ταξίδεψε προχθές, Μεγάλη Τετάρτη, στη Μόσχα. Ο υπουργός Εξωτερικών έφτασε στη Μόσχα αφού πέρασε από την Ουγγαρία, όπου συζήτησε τα ενεργειακά θέματα με τους ομολόγους του της Τουρκίας, της FYROM, της Σερβίας και της Ουγγαρίας. Στην πραγματικότητα, ο κ. Κοτζιάς, αφού τους ενημέρωσε με τον τρόπο του για τις ελληνικές προθέσεις, πήρε τη διαβεβαίωση από τους συνομιλητές του ότι ενδιαφέρονται σοβαρά για το project. Ως κίνηση καλής θέλησης από τη ρωσική πλευρά θεωρείται ακόμα και η μείωση του προστίμου που είχε επιβληθεί στη ΔΕΠΑ -100 εκατομμύρια ευρώ- από την Gazprom, αφού, σύμφωνα με αυτό που προέβλεπε η συμφωνία, η ελληνική εταιρεία κατανάλωσε 40% λιγότερο αέριο από το προβλεπόμενο. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το ποσό που θα πληρώσει η ΔΕΠΑ είναι συμβολικό, δηλαδή γύρω στα 10 εκατομμύρια ευρώ. Τέλος, στο τραπέζι των συζητήσεων βρέθηκε και η πρόσκληση της ρωσικής πλευράς να συμμετάσχει στον υπό προκήρυξη διαγωνισμό για παραχώρηση υποθαλάσσιων οικοπέδων για την άντληση πετρελαίου.