Δύο "ευρωβόμβες" για το μαύρο πολιτικό χρήμα στα χέρια του Δένδια

Του Γιάννη Χρηστάκου - Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μπαίνει για τα καλά το «μαύρο» πολιτικό χρήμα στη χώρα μας, με τους δανειστές να απαιτούν άμεσες ενέργειες από την ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να περιοριστούν τα φαινόμενα διαφθοράς και διακίνησης πολιτικού χρήματος που δεν μπορούν να ελεγχθούν με τα σημερινά εργαλεία.

Οπως αποκαλύπτουν σήμερα τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ», τόσο η Κομισιόν όσο και οι επικεφαλής της τρόικας στη χώρα μας με διπλή παρέμβασή τους απαιτούν άμεσες ενέργειες για την αντιμετώπιση του «μαύρου» πολιτικού χρήματος. Η πρώτη αφορά στην αποκάλυψη

ότι η Ε.Ε. ζητά άμεσα την κατάργηση της «αμαρτωλής» Διεύθυνσης Επενδύσεων του υπουργείου Ανάπτυξης και η δεύτερη έχει να κάνει με την απαίτηση της τρόικας, εκτός από τον αυστηρό έλεγχο του «πόθεν έσχες», όλα τα πολιτικά πρόσωπα να καταθέτουν και «δηλώσεις σύγκρουσης συμφερόντων», να αποκαλύπτουν δηλαδή εάν οι ίδιοι ή συγγενικά τους πρόσωπα έχουν ή είχαν στο παρελθόν σχέσεις -επαγγελματικές ή άλλες- με επιχειρηματίες.

ΑΥΣΤΗΡΟ ΥΦΟΣ

Η πρώτη βόμβα μπήκε στα θεμέλια του υπουργείου Ανάπτυξης με το έγγραφο που έστειλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο υπουργείο ζητώντας ορθά-κοφτά την κατάργηση της Διεύθυνσης Επενδύσεων! Με μία δισέλιδη επιστολή, η Κομισιόν ζητά να καταργηθεί η συγκεκριμένη Διεύθυνση, καθώς δεν εξυπηρετεί τους σκοπούς για τους οποίους λειτουργεί, δηλαδή τη γρήγορη και αποτελεσματική προώθηση των ιδιωτικών επενδύσεων στην Ελλάδα.

Με την επιστολή αυτή η Κομισιόν επιχειρεί να δώσει οριστική λύση σε ένα θέμα που σέρνεται στο συγκεκριμένο υπουργείο από το 2012 και βλέπει ότι δεν έχει ακόμη μπει στον σωστό δρόμο. Σε αυστηρό ύφος ξεκαθαρίζει ότι η Διεύθυνση Επενδύσεων θα πρέπει να καταργηθεί και να λειτουργήσει τάχιστα νέα, υπό τις κοινοτικές οδηγίες και λαμβάνοντας υπ’ όψιν όλες τις κοινοτικές νόρμες για την εύρυθμη και, κυρίως, αδιάβλητη λειτουργία της.

Αυτή είναι και η πρώτη μεγάλη «βόμβα» στα χέρια του νέου υπουργού, Νίκου Δένδια, ο οποίος και παρέλαβε την επιστολή της Κομισιόν λίγες μόλις ημέρες πριν φτάσει η τρόικα στην Αθήνα, με τους εκπροσώπους της να έχουν φυσικά γνώση του περιεχομένου της. Αρμόδιος για τη συγκεκριμένη Διεύθυνση υφυπουργός είναι ο Νότης Μηταράκης, ο οποίος γνωρίζει καλά το σύνθετο αυτό θέμα και τις πτυχές του, αλλά η λύση του κορυφαίου προβλήματος, που προέκυψε ξαφνικά και απειλεί να τινάξει στον αέρα την αναπτυξιακή πολιτική της χώρας, θα δοθεί σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο.

ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν ασχολήθηκε τώρα με την ελληνική Διεύθυνση Επενδύσεων. Από το 2012 παρακολουθεί τις εξελίξεις με οσμή σκανδάλων, όταν συνελήφθησαν επί υπουργίας Αννας Διαμαντοπούλου δύο υπάλληλοι που ζητούσαν 120.000 ευρώ από επιχειρηματία για να προχωρήσουν τη χρηματοδότηση της επένδυσής του. Τότε, η κ. Διαμαντοπούλου άλλαξε κάποιους διευθυντές και τμηματάρχες, αλλά τα παράπονα συνεχίστηκαν. Ο χρόνος περνούσε και οι επενδυτές διαμαρτύρονταν, μαζί τους και η τρόικα, για τις καθυστερήσεις. Ηρθαν δύο επενδυτικοί νόμοι, άλλαξαν υπουργοί και ακόμα συνεχίζονται τα παράπονα στην κεντρική διοίκηση για τη συγκεκριμένη Διεύθυνση. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθούσε εδώ και δύο χρόνια ένα ανίκανο ελληνικό κράτος να γιατρέψει την πιο νευραλγική υπηρεσία του υπουργείου Ανάπτυξης και όλο αυτό το διάστημα δεν σταμάτησε ποτέ να πιέζει για την κατάργηση αυτής της Διεύθυνσης και τη δημιουργία στη θέση της μιας σύγχρονης, ικανής και, κυρίως, αξιόπιστης υπηρεσίας.

Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν το πόρισμα του επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης Λέανδρου Ρακιντζή, ο οποίος ερεύνησε την υπόθεση μετά τις συλλήψεις του 2012. Το πόρισμα έβγαλε «μαργαριτάρια», όπως οι μεγάλες καθυστερήσεις στις εγκρίσεις των προγραμμάτων (πολύ πέραν του ορίου του νόμου), μη τήρηση της σειράς προτεραιότητας και φάκελοι που γίνονταν δεκτοί με ελλιπή στοιχεία. Το κυριότερο όμως είναι ότι μεταξύ των 330 υπαλλήλων υπάρχει ένα «κλειστό ανθρώπινο δυναμικό» της τάξης των 40 υπαλλήλων, οι οποίοι περιέργως είχαν αναλάβει πάνω από το 50% των αιτήσεων και μάλιστα υπό διπλή ιδιότητα: αυτή του αξιολογητή και αυτή του ελεγκτή.

Πολιτικοί κύκλοι που γνωρίζουν καλά πρόσωπα και καταστάσεις στο υπουργείο Ανάπτυξης αποδίδουν την εμμονή της Κομισιόν για κατάργηση της Διεύθυνσης Επενδύσεων σε μια κόντρα κυρίως ΠΑΣΟΚικού ενδιαφέροντος, από την εποχή που ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης παρέδιδε το υπουργείο στην Αννα Διαμαντοπούλου, τον Μάρτιο του 2012.

Από στελέχη της Ν.Δ. λέγεται ότι στην επιστολή της Κομισιόν αλλά και σε όλες τις προηγούμενες αιτιάσεις της υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία, γνώση των οποίων είχε μόνο πολύ μικρός αριθμός ανθρώπων, έτσι ώστε να μπορεί κανείς εύκολα να εικάσει ότι κάποιοι πιθανώς να δίνουν και οι ίδιοι στοιχεία στους Ευρωπαίους ελεγκτές. Πολύς λόγος γίνεται και για τους γενικούς διευθυντές που πέρασαν από τη θέση ευθύνης, όπως τελευταία και για τον Γ. Γιαννούση, άνθρωπο του Κωστή Χατζηδάκη, για τον οποίο υπάρχει έντονη δυσαρέσκεια, καθώς του καταλογίζουν αναποτελεσματικότητα.

Ζητούν «δήλωση σύγκρουσης συμφερόντων»

Της Νεφέλης Ιανού

Επειδή το «πόθεν έσχες» που υποβάλλει υποχρεωτικά το πολιτικό προσωπικό της χώρας δεν έχει αποφέρει αποτελέσματα μέχρι τώρα –αντίθετα, οι καταγγελίες και τα πορίσματα ανεξάρτητων Αρχών επιβεβαιώνουν την ύπαρξη «μαύρου» χρήματος και διαφθοράς-, η τρόικα έθεσε επιτακτικά στον Εθνικό Συντονιστή κατά της Διαφθοράς, Ιωάννη Τέντε, τη θέσπιση ενός νέου εργαλείου ελέγχου. Πρόκειται για την υποχρεωτική υποβολή «δήλωσης σύγκρουσης συμφερόντων».
Στη συνάντηση που είχε ο κ. Τέντες αρχές της εβδομάδας με τους τροϊκανούς, κατέληξαν στο ότι για τον καλύτερο έλεγχο των πολιτικών προσώπων του στενού και του ευρύτερου δημόσιου τομέα χρειάζεται η κατάθεση αυτής της δήλωσης μαζί με το «πόθεν έσχες».
Συγκεκριμένα, ως «σύγκρουση συμφερόντων» νοείται η σύγκρουση μεταξύ των δημόσιων καθηκόντων και των ιδιωτικών συμφερόντων ενός δημοσίου υπαλλήλου, στο πλαίσιο της οποίας ο υπάλληλος έχει ιδιωτικά συμφέροντα που θα μπορούσαν να επηρεάσουν με αθέμιτο τρόπο την άσκηση των επίσημων υποχρεώσεων και καθηκόντων του.

ΑΠΟ «ΚΟΣΚΙΝΟ»

Βάσει αυτού του ορισμού, οι υπόχρεοι, δηλαδή πολιτικά πρόσωπα, βουλευτές, υπουργοί, γενικοί γραμματείς, δήμαρχοι αλλά και περιφερειάρχες, θα πρέπει να αναφέρουν σε βάθος πενταετίας όχι μόνο για τους ίδιους, αλλά και για τους συζύγους τους και τα στενά συγγενικά τους πρόσωπα ποιες επαγγελματικές δραστηριότητες άσκησαν. Οπως το αν συμμετείχαν σε πάσης φύσεως εταιρείες, εάν είχαν αμειβόμενες δραστηριότητες και κυρίως εάν οι ίδιοι ή τα συγγενικά τους πρόσωπα έχουν σχέσεις επαγγελματικές ή άλλες με επιχειρηματίες, εφοπλιστές, βιομηχάνους και γενικότερα πρόσωπα που εμπλέκονται με δημόσιο χρήμα, συμβάσεις ή και αποκρατικοποιήσεις. Για παράδειγμα, εάν ένας υπουργός που είναι στον τομέα της ενέργειας και στο παρελθόν ο ίδιος ή συγγενικά του πρόσωπα έχουν εργαστεί σε επιχειρήσεις που σχετίζονται με τον ίδιο χώρο ή ενδιαφέρονται για την απελευθέρωση της ενέργειας, θα πρέπει να κάνει δήλωση σύγκρουσης συμφερόντων.
Και τούτο προκειμένου οι ελεγκτές να μπορούν να έχουν συνολική εικόνα του προφίλ τους και να περνάνε από «κόσκινο» τυχόν συμβάσεις του Δημοσίου με εταιρείες που στο παρελθόν είχαν σχέση με τον ελεγχόμενο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ωστόσο, η προηγούμενη επαγγελματική δραστηριότητα του υπόχρεου δεν θα αποτελεί ασυμβίβαστο, αν και θα λαμβάνεται υπόψη στον έλεγχο του πολιτικού χρήματος και των περιουσιακών στοιχείων.

«ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ»

Σε αντίθεση με τη «δήλωση σύγκρουσης συμφερόντων», τη θεσμοθέτηση της οποίας η τρόικα ζήτησε επιτακτικά, όπως λένε οι πληροφορίες, η πενταμελής επιτροπή που ανακοίνωσε ο κ. Τέντες και η οποία πλέον θα ελέγχει τα «πόθεν έσχες» των πολιτικών σημειώνεται πως ήταν πολιτική απόφαση της χώρας μας, προκειμένου όλες οι δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης να κρίνονται ενιαία. Οπως επισημαίνεται, οι τροϊκανοί αυτό που βασικά ζητούσαν από την πρώτη στιγμή ήταν ο καλύτερος έλεγχος του πολιτικού χρήματος, χωρίς να υποδεικνύουν συγκεκριμένους τρόπους για να καταστεί αυτό δυνατόν. Σύμφωνα με τα έως τώρα δεδομένα, η πενταμελής επιτροπή δεν θα κάνει τον έλεγχο, αλλά θα έχει καθοδηγητικό ρόλο. Ο έλεγχος θα γίνεται από την επιτροπή που λειτουργούσε έως τώρα στη Βουλή. Ομως το νέο όργανο θα είναι αυτό που θα αποφασίζει εάν ένα «πόθεν έσχες» πρέπει να πάει στον εισαγγελέα, εάν πρέπει να γίνει περαιτέρω έλεγχος ή πρέπει να μπει στο αρχείο.

Τα μέλη του οργάνου αυτού θα είναι δύο ανώτατοι δικαστές, που θα απασχολούνται αποκλειστικά με την έρευνα των δηλώσεων, δύο αντιπρόεδροι της Βουλής και ένας αντιπρόεδρος της Τραπέζης της Ελλάδος. Παράλληλα, ένα ηλεκτρονικό σύστημα, που θα τεθεί σε λειτουργία τον Νοέμβριο, θα έχει τη δυνατότητα να προβαίνει σε σύγκριση των στοιχείων και των μεταβολών που θα επέρχονται στις δηλώσεις «πόθεν έσχες».
Αν υπάρξει ξαφνική αύξηση περιουσιακών στοιχείων, τότε αυτόματα θα εμφανίζεται κόκκινη σημαία (red flag) και αμέσως θα πραγματοποιείται έκτακτος έλεγχος. Αυτός μάλιστα θα γίνεται σε βάθος χρόνου.