Διακομματικά ΝΑΙ υπέρ μιας συμφωνίας

Των Θανάση Φουσκίδη – Σωτήρη Πίκουλα – Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Κλίμα έντονου προβληματισμού και πυρετώδεις ζυμώσεις παρατηρούνται τις τελευταίες ημέρες στους κόλπους των τριών κομμάτων του λεγόμενου ευρωπαϊκού τόξου, με φόντο τις εξελίξεις στο μέτωπο της διαπραγμάτευσης κυβέρνησης - δανειστών και την κατάθεση στη Βουλή της συμφωνίας που διαφαίνεται στον ορίζοντα.

Η ψήφιση ή μη του σχετικού κειμένου έχει δημιουργήσει εστίες εσωκομματικού διχασμού, αφού, αν και ουδείς γνωρίζει τις ακριβείς παραμέτρους,

δεν λείπουν απόψεις περί συλλήβδην υιοθέτησης ή μη της συμφωνίας, με το δίλημμα ανάμεσα στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας και την πιθανή ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ να κυριαρχεί στις αναλύσεις των «γαλάζιων» και «πράσινων» κοινοβουλευτικών στελεχών, αλλά και εκείνων του «Ποταμιού».

Φυσικά, πέραν της όποιας πολιτικής τοποθέτησης του καθενός έναντι της έγκρισης των συμπερασμάτων στα οποία θα καταλήξουν κυβερνώντες και πιστωτές, δεν λείπουν από την εξίσωση και οι προσωπικές ατζέντες και ανησυχίες, που θα διαμορφώσουν την τελική απόφαση του κάθε βουλευτή.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι σε αυτή τη φάση προκύπτουν κάποια «μίνι κινήματα» στα εν λόγω κόμματα για θετική ψήφο στη συμφωνία, με κεντρικό επιχείρημα τη διασφάλιση της παραμονής της Ελλάδας στην ευρωζώνη και της αποφυγής της πολιτικής αστάθειας. «Ολα αυτά τα σενάρια ενισχύονται και από τον σκεπτικισμό με τον οποίο βλέπει το κλείσιμο της συμφωνίας ένα σημαντικό κομμάτι της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ. Ως εκ τούτου, το ορατό ενδεχόμενο εκλογών ή νέων πολιτικών ανακατατάξεων είναι λογικό να ενεργοποιεί τα ανακλαστικά των βουλευτών, που προθυμοποιούνται να λειτουργήσουν σαν “μαξιλαράκια” ασφαλείας για την ομαλή συνέχεια της χώρας», σημειώνουν οι γνωρίζοντες τις σχετικές διεργασίες.

Οι εκλογές με λίστα καθορίζουν τη στάση των «γαλάζιων» βουλευτών

Τα περισσότερα βλέμματα, λόγω και της μετεκλογικής διαμόρφωσης του εσωκομματικού τοπίου, είναι στραμμένα στη Ν.Δ., κορυφαία στελέχη της οποίας δηλώνουν δημοσίως ότι προσανατολίζονται στην υπερψήφιση της συμφωνίας, ακόμη κι αν η επίσημη γραμμή του κόμματος κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση.

Πέραν των ιδεολογικοπολιτικών παραμέτρων, η στάση των «γαλάζιων» βουλευτών υπαγορεύεται εν πολλοίς και από το εσωκομματικό γίγνεσθαι, αφού τυχόν νέα προσφυγή στις κάλπες τους επόμενους μήνες θα σημάνει και την ενεργοποίηση της εκλογικής λίστας. Με βάση όμως τα όσα έχουν μεσολαβήσει από την επομένη των εθνικών εκλογών και μετά στο στρατόπεδο της Ν.Δ., τίποτα και κανείς δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένος.

Ηδη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, που όλο αυτό το διάστημα στήριζε την αντιπολιτευτική τακτική της Συγγρού από το πόστο του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου, διατρανώνει ξεκάθαρα το δόγμα πως «μια μέτρια συμφωνία είναι καλύτερη από μια μη συμφωνία». Στην ίδια λογική βασίζουν τη ρητορική τους και άλλα τρία κορυφαία στελέχη της Ν.Δ., που μετά την ήττα του Αντώνη Σαμαρά επέλεξαν να λάβουν θέσεις στο κομματικό οργανόγραμμα και να μην περάσουν ευθύς εξαρχής στο στρατόπεδο των αμφισβητιών.

Ο λόγος για τον αντιπρόεδρο της Βουλής, Νικήτα Κακλαμάνη, και την Ολγα Κεφαλογιάννη, οι οποίοι προχώρησαν σε αντίστοιχες τοποθετήσεις στη διάρκεια του άτυπου Πολιτικού Συμβουλίου της Δευτέρας, αλλά και -σε ένα δεύτερο επίπεδο- τον Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη. «Εκείνο που προέχει είναι να δούμε τη συμφωνία. Η Ν.Δ. δεν επιζητά τη δικαίωση. Η δικαίωση της Ν.Δ. θα έλθει με τη σωτηρία της χώρας και τη δικαίωση των θυσιών του ελληνικού λαού. Το ζητούμενο είναι να έρθει μια συμφωνία που θα βάζει τέλος στην οικονομική καχεξία και στα διλήμματα του κ. Τσίπρα», αναφέρει χαρακτηριστικά στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» ο γραμματέας Στρατηγικού Σχεδιασμού της Ν.Δ.

Ενδεικτικές της αποφασιστικότητας ουκ ολίγων προβεβλημένων «γαλάζιων» κοινοβουλευτικών στελεχών να δώσουν θετική ψήφο στη συμφωνία με τους δανειστές, προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν ανεξέλεγκτες καταστάσεις, είναι οι αποκλειστικές δηλώσεις ορισμένων εξ αυτών, μέσω των οποίων γνωστοποιούν τις προθέσεις τους.

Ιδιαίτερη σημασία για την εικόνα που διαμορφώνεται έχει το γεγονός ότι πρόκειται για βουλευτές που πρωταγωνιστούν στις εσωτερικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, όπως οι Ντόρα Μπακογιάννη, Ευριπίδης Στυλιανίδης και Νίκος Δένδιας.

«Η καθυστέρηση στην επίτευξη συμφωνίας έχει μεγάλο κόστος για τη χώρα. Σήμερα απαιτείται να υπογράψει άμεσα μια συμφωνία που θα απομακρύνει την πιθανότητα χρεοκοπίας και θα δώσει ρευστότητα στην αγορά. Κόκκινη γραμμή είναι η χρεοκοπία και η μη συμφωνία ισούται με χρεοκοπία. Σήμερα, που είναι πλέον φανερό το κόστος του λαϊκισμού για τους Ελληνες πολίτες, η Ν.Δ. οφείλει να μελετήσει τη συμφωνία, να τη συζητήσει διεξοδικά στην Κοινοβουλευτική Ομάδα και να λάβει υπεύθυνα τις αποφάσεις της, με μοναδικό κριτήριο το συμφέρον της χώρας», σημειώνει η πρώην υπουργός Εξωτερικών.

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Νίκος Δένδιας, ο οποίος επίσης ζητά να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις από τη «γαλάζια» Κ.Ο. Στο πλαίσιο αυτό, επισημαίνει: «Στην παρούσα, εξαιρετικά κρίσιμη, κατάσταση της οικονομίας, στην οποία οδηγήθηκε η χώρα με την απόλυτη ευθύνη της κυβέρνησης, ακόμη και μια κακή συμφωνία ενδεχομένως να είναι καλύτερη από την αδυναμία επίτευξής της. Η Ν.Δ. είναι το κόμμα της ευθύνης και οφείλει να μην επιτρέψει τη διολίσθηση της χώρας σε μια μεγάλη εθνική περιπέτεια. Βεβαίως, οφείλει παράλληλα να ασκήσει έντονη κριτική σε προβληματικά σημεία της συμφωνίας. Σε κάθε περίπτωση, την απόφαση πρέπει να τη λάβει η Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος».

ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ

Από την πλευρά του, ο γνωστός -εκτός των άλλων- και για τις έντονες καραμανλικές του αναφορές, βουλευτής Ροδόπης, Ευριπίδης Στυλιανίδης τονίζει: «Πρώτη προτεραιότητα για τη Ν.Δ. είναι να εγγυηθεί την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, χωρίς να δώσει λευκή επιταγή σε ζητήματα που αγγίζουν τον αξιακό πυρήνα της, όπως το φορολογικό και την προστασία μισθών και συντάξεων. Να σταθούμε κριτικά απέναντι στη συμφωνία, αλλά να προτάξουμε το εθνικό, το κοινωνικό και το αναπτυξιακό συμφέρον της χώρας».

Ανάλογες θέσεις εκφράζει επίσης ένας σημαντικός πυρήνας βουλευτών της Ν.Δ., κάποιοι εκ των οποίων μάλιστα έχουν συνδεθεί άμεσα και με το σαμαρικό περιβάλλον.

Ο πρώην υπερυπουργός Κωστής Χατζηδάκης, που επίσης έχει ταχθεί υπέρ της συζήτησης για δομικές εσωκομματικές αλλαγές σε όλα τα επίπεδα, υπογραμμίζει: «Ως Ν.Δ. πρέπει να αποφύγουμε δύο πράγματα: Πρώτον, να γίνουμε εμείς η αφορμή που η Ελλάδα θα πέσει στα βράχια και, δεύτερον, να γίνουμε εμείς το πλυντήριο των ευθυνών του ΣΥΡΙΖΑ».

«H N.Δ. θα κρατήσει θέση εθνικής ευθύνης, αλλά και με τη σειρά του ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να σταματήσει να μας λέει μερκελιστές, υπηρέτες, γερμανοτσολιάδες και τρόικα εσωτερικού. Το πιο κρίσιμο είναι να μη ρίξουμε τη χώρα στα βράχια. Αυτό θα ήταν καταστροφικό», ξεκαθαρίζει ο Σ. Κεδίκογλου.

Με τη σειρά του, ο καραμανλικής προέλευσης Γ. Κουμουτσάκος υπενθυμίζει πως «η Ν.Δ. διαχρονικά, ως πολιτική παρακαταθήκη από τον ιδρυτή της, θέτει πάνω απ’ όλα το συμφέρον της χώρας. Αυτό πιστεύω ότι θα πράξει και τώρα, διασφαλίζοντας τη θέση της χώρας μέσα στην Ευρώπη. Μεταξύ συμφωνίας και χρεοκοπίας, η απάντηση είναι προφανής».

ΠΑΛΙΜΠΑΙΔΙΣΜΟΣ

«Καλό είναι πρώτα να τη δούμε τη συμφωνία. Από κει και πέρα, η Ν.Δ. ήταν υπέρ του ευρωπαϊκού προσανατολισμού. Τώρα θα βγούμε απέναντι; Αυτός ο παλιμπαιδισμός δεν μας ταιριάζει. Να ξαναγυρίσουμε στην εποχή του αντιμνημονίου. Οι απότομες αυτές μετατοπίσεις, αν είσαι στην κυβέρνηση ή στην αντιπολίτευση, ζαλίζουν το ακροατήριό μας», λέει χαρακτηριστικά ο Μάξιμος Χαρακόπουλος.

Ανάλογη είναι και η τοποθέτηση του Χρίστου Δήμα, ο οποίος ξεκαθαρίζει: «Είναι ανεύθυνο να μιλήσει κανείς από τώρα για τη συμφωνία. Η άποψή μου είναι ότι συμφωνώ με αυτό που λέει ο κ. Σαμαράς, ότι πρέπει να δούμε πρώτα τη συμφωνία και να την αξιολογήσουμε. Εάν το διακύβευμα θα είναι εντός ευρωζώνης ή εκτός ευρωζώνης, πιθανότατα θα πρέπει να τη στηρίξουμε και εμείς, βάζοντας το εθνικό συμφέρον πάνω από το κομματικό».

Πιο παραστατικός είναι ο προερχόμενος από το στενό σύστημα Σαμαρά, Νότης Μηταράκης, που χωρίς περιστροφές επισημαίνει: «Δεν μπορώ να βάλω την υπογραφή μου στην κατάρρευση της χώρας. Αν το πέρασμα της συμφωνίας κρίνεται από τη δική μου ψήφο, θα ψηφίσω».

«Οφείλουμε να αποφασίσουμε με γνώμονα το συμφέρον των πολιτών, χωρίς όμως να δίνουμε λευκή επιταγή στην κυβέρνηση να συνεχίσει τις παλινωδίες της. Σε ό,τι με αφορά, θα περιμένω τη συνεδρίαση της Κ.Ο. της Ν.Δ. και πιστεύω ότι η παράταξη θα αποδείξει ότι υπηρετεί έμπρακτα και με συνέπεια τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της πατρίδας μας», δηλώνει η Αννα Καραμανλή.

Με φόντο τα σενάρια συμμετοχής στην κυβέρνηση

Απόψεις υπέρ της ψήφισης μιας συμφωνίας κυβέρνησης – δανειστών διατυπώνονται στο εσωτερικό του «Ποταμιού», με φόντο τα σενάρια περί παροχής κυβερνητικής στήριξης στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και τις δικαιολογημένες ανησυχίες των βουλευτών του νεοσύστατου σχηματισμού για τυχόν μείωση της κοινοβουλευτικής του δύναμης σε περίπτωση νέας εκλογικής αναμέτρησης.

«Είναι προφανές ότι, αν η επιλογή είναι μεταξύ του να φύγουμε από το ευρώ ή, εν πάση περιπτώσει, να πάμε σε σενάρια καταστροφικά, το “Ποτάμι” θα στηρίξει τη συμφωνία, γιατί έχει την Ευρώπη στο κέντρο. Θα πρέπει όμως να σημειώσω ότι η στάση μας θα εξαρτηθεί κατά πολύ και από τη μορφή που θα επιλέξει η κυβέρνηση να φέρει τη συμφωνία. Είναι διαφορετικό να έρθει ένα άρθρο και να ακολουθηθεί η πεπατημένη των προηγούμενων Μνημονίων και διαφορετικό να έρθει μια συμφωνία με πολλά άρθρα», τονίζει ο Χάρης Θεοχάρης. Ανάλογες είναι και οι δηλώσεις του Σπύρου Δανέλλη: «Μία “κόκκινη γραμμή” υπάρχει μόνο: Να παραμείνει η χώρα σταθερά στην ευρωζώνη και κατ’ επέκταση στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Υπό αυτή την έννοια, το “Ποτάμι”, σύμφωνα με τις αρχές, την ιδεολογία και την ηθική του, θα στηρίξει την κυβέρνηση στη συμφωνία».

Ο γραμματέας της Κ.Ο. του «Ποταμιού», Παναγιώτης Καρκατσούλης, σημειώνει ότι «εδώ που έχει φτάσει η κατάσταση, είσαι υποχρεωμένος να στηρίξεις οτιδήποτε έρθει ως συμφωνία που θα διατηρεί τη χώρα στην Ευρώπη. Η στήριξη αυτή ωστόσο δεν θα μας εμποδίσει να συνεχίσουμε να καυτηριάζουμε τα κακώς κείμενα». Από την πλευρά της, η Σταυρούλα Αντωνάκου διατρανώνει την άποψη ότι «μια συμφωνία που θα κρατάει τη χώρα στην Ευρώπη και στο ευρώ αναγκαστικά θα τη στηρίξουμε. Ωστόσο, θα αντιπολιτευθούμε σε μέτρα σκοτεινά, που θα διατηρούν την ύφεση».

Διαφορετικά μηνύματα από Χαριλάου Τρικούπη

Πυρετώδεις διεργασίες για το ζήτημα της συμφωνίας κυβέρνησης - δανειστών διενεργούνται στο ΠΑΣΟΚ, ενόψει και των εσωκομματικών διαδικασιών. Αν και ο Ευάγγελος Βενιζέλος είναι υπέρ της άποψης πως, ανεξαρτήτως της γραμμής που θα υιοθετηθεί, τελικώς το πάλαι ποτέ κραταιό Κίνημα δεν πρόκειται να αποτελέσει βαλβίδα αποσυμπίεσης για τον Αλέξη Τσίπρα (σ.σ.: στην ίδια κατεύθυνση κινούνται και στελέχη που έχουν παραδοσιακό δίαυλο επικοινωνίας μαζί του, όπως ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος), δεν λείπουν τα κορυφαία στελέχη που εκπέμπουν διαφορετικά μηνύματα.

Ενδεικτική είναι η δήλωση στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» της επικρατέστερης, κατά πολλούς, υποψήφιας για τη διαδοχή στο ΠΑΣΟΚ, Φώφης Γεννηματά: «Επί 4 μήνες η κυβέρνηση διεξάγει μια δήθεν σκληρή διαπραγμάτευση, που έχει σπαταλήσει πολύτιμο χρόνο. Πρόκειται για μια αμιγώς επικοινωνιακή διαχείριση δημιουργίας πρόσκαιρων εντυπώσεων, που υποτιμά τη νοημοσύνη του κόσμου. Είναι ώρα ευθύνης. Απαιτείται άμεσα, με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού, η ουσιαστική ενημέρωση των πολιτικών δυνάμεων και στη συνέχεια η συνεννόηση για τη διαμόρφωση ενός εθνικού πλαισίου για την τελική συμφωνία με τους εταίρους για οριστική έξοδο από την κρίση. Αυτό απαιτούν οι πολίτες και η κυβέρνηση. Αλλά και το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του οφείλει να ανταποκριθεί».