Τι γνωρίζετε για τη σκωτσέζικη μουσική σκηνή των ’90s;

Μουσική και Φίλμ. Ένα από τα πιο δημοφιλή τμήματα του φεστιβάλ που έγινε Διαγωνιστικό και ανέλαβε να ξεναγήσει το κοινό στα πιο ετερόκλητα μουσικά είδη, να συστήσει καλλιτέχνες και νέες μουσικές τάσεις, να αποτίσει φόρους τιμής σε αξέχαστες ή άγνωστες πτυχές της μουσικής ιστορίας. Στο τμήμα εντάσσονται τα καλύτερα ντοκιμαντέρ της χρονιάς, για να βραβευτεί το καλύτερο από μία Διεθνή Επιτροπή καλλιτεχνών και επαγγελματιών που σχετίζονται με τον χώρο της μουσικής και του κινηματογράφου.

Φέτος, η μουσική σκηνή της Σκωτίας έχει την τιμητική της, αλλά υπάρχουν και ταινίες για τα γούστα κάθε

Ας γνωρίσουμε τις ταινίες του διαγωνιστικού τμήματος.

1. Revolution of Sound. Tangerine Dream (η προβολή του παρουσία και σκηνοθέτιδας της ταινίας Kreuzer Margarete)

«Οι Tangerine Dream είναι επιστημονική φαντασία!», δηλώνει ο Edgar Froese, ο αρχηγός του πρωτοποριακού ηλεκτρονικού συγκροτήματος, ο οποίος πέθανε τον Ιανουάριο του 2015 σε ηλικία 70 χρονών. Για περίπου 50 χρόνια αυτός και η μπάντα του, οι Tangerine Dream, εξερευνούσαν τον ήχο και την επίδραση που είχε στα ανθρώπινα συναισθήματα. Η ταινία που αναφέρεται σε ένα από τα σπουδαιότερα ηλεκτρονικά συγκροτήματα της Γερμανίας ξεκινάει με τις επιρροές των μελών του, μια παρέα νεαρών μουσικών από το Βερολίνο που γοητεύτηκαν από την εποχή του διαστήματος στη δεκαετία του '60 -τις θεαματικές απογειώσεις των πυραύλων και τα οράματα για το μέλλον- αλλά και από τους ίδιους τους χτύπους της καρδιάς τους, όσα δηλαδή έγιναν η αφετηρία για τις χτίσουν τις συνθέσεις του.

2. Walking in the Opposite Direction (Παρουσία και του σκηνοθέτη Waltman Marc)

Μια συναισθηματική, όμορφη, αλλά οδυνηρή και ειλικρινής ιστορία για ένα από τα πιο σημαντικά συγκροτήματα των '80s. Το I Can't Escape Myself, ένα από τα τραγούδια που σημάδεψαν το βρετανικό Νέο Κύμα των αρχών της δεκαετίας του '80, το οποίο έγραψε ο Adrian Borland με το γκρουπ του, τους Sound, δίνοντας σαφείς ενδείξεις για την ψυχολογική του κατάσταση και την πορεία που θα ακολουθούσε, γίνεται η αφετηρία για να ξετυλιχθεί η ιστορία ενός πολύ δημιουργικού μουσικού και του συγκροτήματός του από την στιγμή που ξεκίνησε την καριέρα του με τους Outsiders μέχρι το τέλος της ζωής του το 1999, τη χρονιά που αυτοκτόνησε. Το ντοκιμαντέρ του 45χρονου Ολλανδού σκηνοθέτη Marc Waltman είναι ένα χρονικό για την άνοδο και την πτώση του Borland και των Sound, μέσα από αρχειακό υλικό, που παρουσιάζει τον εσωτερικό αγώνα ενός ανθρώπου που πολεμάει με την κατάθλιψη, έχοντας για αντίβαρο την αγάπη του για τη ζωή και το απίστευτα δημιουργικό ταλέντο του.

3. Where You 're Meant to Be (Παρουσία του σκηνοθέτη Fegan Paul)

«Μία αστεία, μικρή ταινία για τη μουσική και το θάνατο». Στο πρώτο ντοκιμαντέρ του ο σκηνοθέτης Paul Fegan ακολουθεί τον cult Σκωτσέζο μουσικό και πρώην αρχηγό του συγκροτήματος Arab Strap, Aidan Moffat, σε μια περιοδεία στην Σκωτία το 2014 για να παρουσιάσει παλιά φολκ τραγούδια σε μία νέα μορφή, πιο σύγχρονη. Στο δρόμο του συναντάει την Sheila Stewart, μια 79χρονη τραγουδίστρια της φολκ που συνεχίζει την αλυσίδα της παράδοσης εκπροσωπώντας αιώνες μουσικής ιστορίας, αλλά κυρίως λαϊκής παράδοσης, η οποία του αλλάζει όλη την αντίληψη για την φολκ. Ο ξαφνικός θάνατός της λίγο μετά το ξεκίνημα της περιοδείας την μετατρέπει σε έναν φόρο τιμής και κάνει το ταξίδι μια συγκινητική περιπλάνηση στην θνητότητα, το τοπίο και το χρόνο (η ταινία έχει γυριστεί σε μερικά από τα πιο απόμακρα σημεία της Σκωτίας).

4. Lost in France (Παρουσία και του σκηνοθέτη ΜcCann Niall)

Το νέο ντοκιμαντέρ του Ιρλανδού σκηνοθέτη Niall McCann «Lost in France» εξερευνά την άνοδο της σκωτσέζικης μουσικής σκηνής των '90s που εκπροσωπούσε η cult δισκογραφική εταιρία της Γλασκόβης Chemikal Underground. Μέσα από τις ιστορίες και τις αφηγήσεις συγκροτημάτων όπως οι Delgados, Bis, Mogwai, Arab Strap, Bis, Franz Ferdinand (από τότε που ήταν The Karelia) και αρκετά άλλα παρουσιάζεται η δημιουργικότητα, οι φιλίες, το ταλέντο, η ίδια η μουσική μιας γενιάς ανθρώπων που σηματοδότησαν τον ήχο της Δυτικής Σκωτίας και εξακολουθούν να φτιάχνουν καλή μουσική.

5. Chavela των Catherine Gund και Daresha Kyi

Η ιστορία της θρυλικής Μεξικάνας τραγουδίστριας με καταγωγή από την Κόστα Ρίκα, Chavela Vargas μέσα από του στίχους των τραγουδιών της. Με αρχειακό υλικό (μια συνέντευξη της Catherine Gund) που γυρίστηκε με μια απλή βιντεοκάμερα 20 χρόνια πριν το θάνατό της, το 2012, και οδηγό τις ιστορίες από τα τραγούδια της και όσα αποκαλύπτουν άνθρωποι που τη γνώρισαν για το μύθο της, η ταινία φτιάχνει ένα πολύ συναρπαστικό πορτρέτο για μια γυναίκα που τόλμησε να είναι διαφορετική: από τον τρόπο που ντυνόταν, μιλούσε και τραγουδούσε, μέχρι τα όνειρα που είχε και προσπαθούσε να εκπληρώσει, με έναν τρόπο που την έκαναν μοναδική.

6. Score: A Film Music Documentary του Matt Schrader

Η τζαζ του Τζέιμς Μποντ, η ορχήστρα του «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών», τα έγχορδα του «Ψυχώ», τα μπάσα του «Mad Max: Ο Δρόμος της Οργής». Ανέκαθεν οι κινηματογραφικές εικόνες αποκτούσαν αναπάντεχες διαστάσεις όταν συνοδεύονταν από την κατάλληλη μουσική. Το «Score» συγκεντρώνει την ελίτ των συνθετών κινηματογραφικής μουσικής για μία σπάνια ακουστική «ματιά» σε έναν από τους σημαντικότερους συντελεστές μιας ταινίας. Ο συμφωνικός ήχος του Τζον Γουίλιαμς, η ροκ του Τρεντ Ρέζνορ, τα synthesizers του Χανς Ζίμερ, η παιχνιδιάρικη ρυθμολογία του Ντάνι Έλφμαν συμπληρώνουν, μαζί με άλλα πασίγνωστα ονόματα, το πιο ενδιαφέρον κινηματογραφικό πεντάγραμμο για μερικές από τις πιο εικονικές στιγμές της 7ης τέχνης.

7. Chasing Trane: The John Coltrane Documentary του John Scheinfeld

Υπάρχουν γίγαντες της μουσικής κι έπειτα υπάρχει ο Τζον Κολτρέιν. Ένας επαναστατικός σαξοφωνίστας και συνθέτης, ο οποίος κατόρθωσε να ξεπεράσει τα όρια της τζαζ και τα ηχητικά στεγανά της εποχής του για να αγγίξει κάτι πολιτιστικά και πνευματικά ανώτερο. Πίσω από το όνομα Κολτρέιν κρυβόταν, ωστόσο, όχι μόνο ένας οραματικός καλλιτέχνης αλλά και ένας απλός άνθρωπος με αδυναμίες και προσωπικούς δαίμονες. Με έναν άκρως κατατοπιστικό και αφηγηματικά πυκνό τρόπο, το ντοκιμαντέρ επιχειρεί να ενώσει τις δύο αυτές όψεις, κατορθώνοντας, παράλληλα, να προσφέρει μια σύνοψη της αμερικανικής κουλτούρας το πρώτο μισό του 20ού αιώνα και, κυρίως, το πορτρέτο ενός ανθρώπου που επιχείρησε, μέσα από τη μουσική του, να χτίσει μια αόρατη σκάλα που θα τον οδηγούσε στο Θεό.

8. Promised Land του Eugene Jarecki

«Πώς το αμερικάνικο όνειρο έχασε τη λάμψη του». Ένας πολύ ενδιαφέρων παραλληλισμός ανάμεσα στην άνοδο και την πτώση του Elvis Presley και της ίδιας της Αμερικής κατά τη διάρκεια των τελευταίων προεδρικών εκλογών, από τον σκηνοθέτη Eugene Jarecki. Ο σκηνοθέτης οδηγεί την Rolls Royce του Elvis και η παρουσία του στοιχειώνει σαν φάντασμα την ταινία την ώρα που ταξιδεύει στην ενδοχώρα της Αμερικής και διαπιστώνει την «απίστευτη όρεξη των Αμερικάνων να γίνουν κάτι διαφορετικό» από την εποχή ήδη του Elvis, και «την σύγχυση των ανθρώπων για το παρόν και τις ελπίδες τους για να ξανάρθουν καλύτερες μέρες» την ώρα που το αυτοκίνητο μαγνητίζει τα βλέμματά τους.

Ακολουθούν, οι ταινίες εκτός διαγωνιστικού προγράμματος.

1. Joe Cocker: Mad Dog With Soul του John Edington

Η θυελλώδης ζωή του Τζο Κόκερ, του τραγουδιστή της μπλουζ και της σόουλ με την χαρακτηριστική βραχνή φωνή που πέθανε πρόσφατα. Ο πρώην τεχνικός της υπηρεσίας γκαζιού από το Σέφιλντ κατάφερε να κερδίσει τις εντυπώσεις στο Woodstock το 1969 με τη θρυλική εμφάνισή του, διασκευάζοντας το A Little Help from My Friends των Beatles, αλλά η πάλη με τους εσωτερικούς του δαίμονες το 1970, το αλκοόλ και τα ναρκωτικά, παραλίγο να τον σκοτώσει. Παρόλα αυτά, κατάφερε να τους νικήσει και να ξαναχτίσει τη φήμη του ως «ένας από τους πιο σπουδαίους ροκ εν ρολ τραγουδιστές όλων των εποχών» (σύμφωνα με τον Μπίλι Τζόελ). Στην ταινία μιλούν η οικογένεια, οι φίλοι και οι μουσικοί που συνεργάστηκε και συνθέτουν την ιστορία του Joe Cocker, ενώ τις αφηγήσεις συνοδεύουν συναρπαστικές στιγμές από τις ζωντανές εμφανίσεις του.

2. Whitney: Can I Be Me των Nick Broomfield, Rudi Dolezal

Η ιστορία μίας από τις πιο σημαντικές τραγουδίστριες των '80s και των '90s, μιας ποπ σταρ που έσβησε πολύ νωρίς από τις καταχρήσεις. Πριν κλείσει τα 15 της ο Whitney Elizabeth Houston συνόδευε με τη φωνή της την Chaka Khan, τον Lou Rawls και τον Jermaine Jackson και το 1983 υπέγραψε ένα απίστευτο συμβόλαιο με την Arista Records που της έδινε την ευκαιρία για παγκόσμια επιτυχία. Κι έγινε μια λαμπρή σταρ με απανωτά νούμερο ένα σε ολόκληρο τον κόσμο, παντρεύτηκε τον επίσης σταρ Bobby Brown και μετά ακολούθησε η κατρακύλα, τα ναρκωτικά, τα προβλήματα με τον σύζυγό της και τα σκάνδαλα που οδήγησαν στην καταστροφή της.

3. Nico, 1988 της Susanna Sicchiarelli

H μούσα του Άντι Γουόρχολ και η τραγουδίστρια των Velvet Underground είναι το θέμα της βιογραφικής ταινίας Nico 1988 της Ιταλίδας σκονοθέτριας Susanna Nicchiarelli που θα ανοίξει τους Ορίζοντες στο φετινό φεστιβάλ Βενετίας. Πρωταγωνιστεί η Δανέζα τραγουδίστρια και ηθοποιός Trine Dyrlholm η οποία ζωντανεύει τη Nico στα δύο τελευταία χρόνια της ζωής της το 1987 και το 1988. «Είναι η ιστορία της Nico μετά τη Nico» λέει χαρακτηριστικά η Nicchiarelli, τονίζοντας ότι η καριέρα της δεν τελείωσε στα 34 της, με το τέλος των Velvet Undergound όπως πιστεύουν πολλοί, αλλά «μετά από αυτή την εμπειρία της έγινε μια σπουδαία μουσικός. Και ας την αναφέρουν οι άνθρωποι μόνο μέσα από τις σχέσεις της με μουσικούς και σταρ της εποχής όπως οι Brian Jones, Jim Morrison, Bob Dylan, Alain Delon, Iggy Pop όταν ήταν πολύ νέα».

Τα στοιχεία των ταινιών και εν γένει το ενημερωτικό υλικό (κείμενα, video) προέρχονται από το επίσημο site του Φεστιβάλ (www.aiff.gr).

πηγή: protothema.gr