ΟΙ ΚΑΛΠΕΣ ΤΗΣ 25ΗΣ ΜΑΪΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΡΙΣΚΟ ΤΟΥ ΣΑΜΑΡΑ

Τα αποτελέσματα των εκλογών του Μαΐου θα καθορίσουν σε σημαντικό βαθμό τα όσα θα συμβούν τους επόμενους μήνες στην οικονομία, το πολιτικό σύστημα, αλλά και τις σχέσεις της χώρας με τους εταίρους-δανειστές μας.

Αν αυτά είναι θετικά για τα κόμματα της συγκυβέρνησης ο πρωθυπουργός θα συνεχίσει στον ίδιο δρόμο και η όλη προσπάθεια θα επικεντρωθεί στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα προκειμένου να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό για την βιωσιμότητα

του χρέους. Ακόμη και ο ανασχηματισμός ενδέχεται να μετατεθεί για το Φθινόπωρο προκειμένου αυτός να εκληφθεί ως σηματοδότηση των νέων δεδομένων που θα προκύψουν από τη συμφωνία για το χρέος και όχι ως αμυντική κίνηση προκειμένου να απορροφηθούν οι κραδασμοί από ένα δυσμενές εκλογικό αποτέλεσμα. Επίσης και η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, για την οποίαν υπάρχουν σκέψεις να γίνει ενωρίτερον, ίσως το Νοέμβριο, το πιθανότερο είναι να αφεθεί να γίνει τον Μάρτιο του 2015 οπότε και λήγει η θητεία του Καρ. Παπούλια. Ο Αντ. Σαμαράς πιστεύει πως αν η κυβέρνηση περάσει και τον κάβο του Μαΐου θα είναι πιο εύκολη η συγκρότηση προεδρικής πλειοψηφίας, ίσως και μεγαλύτερης από τις 180 ψήφους που απαιτούνται. Και φυσικά θα ενισχυθεί έτι περαιτέρω η ηγεμονική παρουσία του Σαμαρά και των «σαμαρικών» στο κόμμα της Ν.Δ. έναντι κυρίως του Καραμανλή και των «καραμανλικών», αλλά και της Ντόρας Μπακογιάννη και των εναπομεινάντων, έστω λίγων, «μητσοτακικών» που καιροφυλακτούν.

Αυτό είναι το καλό σενάριο για τον Σαμαρά, το οποίο φυσικά τελεί υπό την αίρεση του τι θεωρείται θετικό αποτέλεσμα για τη συγκυβέρνηση. Οι επιτελείς του πρωθυπουργού που, ανάλογα με τα ευρήματα των κυλιόμενων μυστικών δημοσκοπήσεων, γράφουν και σβήνουν, στου Μαξίμου, τα μετεκλογικά σενάρια θεωρούν ως άριστο αποτέλεσμα το προβάδισμα της Ν.Δ. στην ευρωκάλπη ή στη χειρότερη περίπτωση την μικρή, κάτω των τριών μονάδων, ήττα με ταυτόχρονη καταβύθιση του ΣΥΡΙΖΑ στις περιφερειακές εκλογές. Το δεύτερο καλό αποτέλεσμα, προκειμένου όμως να αποφευχθούν εντάσεις και κραδασμοί στο κυβερνητικό σκάφος και όχι για να φυσήξει ούριος άνεμος στα πανιά του, είναι τα ποσοστά, αθροιστικά της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ να υπερβαίνουν τουλάχιστον κατά τις τρεις μονάδες αυτό του ΣΥΡΙΖΑ. Οποιοδήποτε άλλο αποτέλεσμα θα είναι περιπλέξει τα πράγματα χωρίς να αποκλείεται να αποδειχθεί ακόμη και καταστροφικό για τον Σαμαρά και την κυβέρνησή του. Τα πάντα θα τεθούν υπό αμφισβήτηση. Η κυβερνητική σταθερότητα θα κλονιστεί. Η δεδηλωμένη θα αμφισβητηθεί. Η κομματική συνοχή θα κινδυνεύσει από τις φυγόκεντρες δυνάμεις που θα αναπτυχθούν. Οι διαπραγματεύσεις για τη βιωσιμότητα του χρέους θα καταστούν δύσκολες αν όχι αδύνατες. Μη υπαρχούσης της αναγκαίας πολιτικής νομιμοποίησης τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα συνδικάτα ακόμη και βουλευτές της συμπολίτευσης δεν θα αναγνωρίζουν στην κυβέρνηση το δικαίωμα να υπογράψει μια νέα συμφωνία, που εκ των πραγμάτων θα περιέχει και μέτρα συνέχισης της δημοσιονομικής προσαρμογής και εποπτείας. Ακόμη και οι εταίροι-δανειστές μας, αναγνωρίζοντας τη νέα πολιτική πραγματικότητα, θα απαιτήσουν να υπάρξει συναίνεση και από την αξιωματική αντιπολίτευση, κάτι που, με τα σημερινά δεδομένα, μάλλον πρέπει να αποκλειστεί ως πιθανό ενδεχόμενο. Η πολιτική ρευστότητα θα επηρεάσει αρνητικά και το κλίμα στις διεθνείς αγορές με επιπτώσεις στις εγχώριες τράπεζες και τις επιχειρήσεις και μάλιστα σε μια στιγμή που επιχειρούν την ανασύνταξή τους.

Στην περίπτωση αυτή η ανασύνθεση της κυβερνητικής πλειοψηφίας με νέους εταίρους και διαφορετικούς όρους θα είναι από τα πρώτα πράγματα που θα μπουν στο τραπέζι και αν οι σχετικές συζητήσεις και διαπραγματεύσεις δεν τελεσφορήσουν ίσως καταστεί αναπότρεπτη η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. Εξυπακούεται ότι αν τα αποτελέσματα του Μαΐου οδηγήσουν σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές, αυτές θα διεξαχθούν σε κλίμα ακραίας πόλωσης. Μάλιστα δεν θα πρέπει να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο αυτές να γίνουν μέσω μετωπικών σχημάτων. Την αρχή θα πρέπει να θεωρείται βέβαιον ότι θα την κάνει ο Αντ. Σαμαράς απευθύνοντας πρόσκληση στις διάσπαρτες δυνάμεις της Δεξιάς και του Κέντρου να συμπήξουν ευρωπαϊκό μέτωπο για τη «Νέα Ελλάδα», ενώ είναι πολύ πιθανό το ίδιο να πράξει και ο Αλ. Τσίπρας, με αντίστοιχο προσκλητήριο στον κόσμο της Αριστεράς.

Με απλά λόγια: η βελτίωση των δημοσιονομικών δεικτών, το πρωτογενές πλεόνασμα, το κοινωνικό μέρισμα, η έξοδος στις αγορές και όσα άλλα προπαγανδίζει σαν επιτυχίες της κυβέρνησής του ο Σαμαράς, θα αποδειχθούν καρυδότσουφλο σε τρυκιμιασμένη θάλασσα αν το κόμμα του Βενιζέλου καταγράψει στην ευρωκάλπη τα ποσοστά που του δίνουν οι δημοσκοπήσεις. Και λέμε για τον Βενιζέλο και την «ελιά» επειδή ο Σαμαράς και η Ν.Δ. φαίνεται να αντέχουν. Το κακό για τον Σαμαρά είναι ότι, αν και γνωρίζει ότι αχίλλειος πτέρνα του είναι ο Βενιζέλος εν τούτοις, είναι υποχρεωμένος, τουλάχιστον μέχρι τον Μάιο, να συμπορευθεί μαζί του και να έχει τις λιγότερες δυνατές τριβές με το ΠΑΣΟΚ.

Κι αν το γενικότερο πολιτικό κλίμα μέχρι στιγμής είναι υποτονικό, μετά το Πάσχα, θα πρέπει να αναμένουμε κατακόρυφη άνοδο του προεκλογικού θερμομέτρου. Κάποιοι συνεργάτες του Σαμαρά πιστεύουν ότι ο πρωθυπουργός αντί να θέσει τα διλήμματα της «Νέας Ελλάδας» μετά τις ευρωπαϊκές και αυτοδιοικητικές κάλπες είναι καλύτερα να τα θέσει τώρα ώστε να επηρεάσουν στο μέγιστο βαθμό και το αποτέλεσμα. Του λένε δηλαδή να κάνει ότι και ο Γ. Παπανδρέου το Νοέμβριο του 2010, όταν μετέτρεψε τις αυτοδιοικητικές κάλπες σε δημοψήφισμα για την κυβερνητική σταθερότητα. Ο Σαμαράς το σκέφτεται. Από άποψη ιδιοσυγκρασίας, σαν άνθρωπος που του αρέσει το ρίσκο, μπορεί και να το πράξει. Βέβαια γνωρίζει ότι σε περίπτωση που το αποτέλεσμα είναι δυσμενές γι' αυτόν η αναγόρευση των εκλογών του Μαΐου σε δημοψήφισμα τον δεσμεύει και για το μετά. Η απόφαση είναι δύσκολη και το ρίσκο μεγάλο. Εξίσου σύνθετο όμως είναι το παιχνίδι εξουσίας, όπως μεγάλο είναι και το διακύβευμα για τον ...θρόνο.

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ: Το άρθρο μου αυτό δημοσιεύτηκε στις 19/4/20014 στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα». Το δημοσιεύω κι εδώ γιατί νομίζω ότι περιγράφει το πλαίσιο στο οποίο θα δοθεί η εκλογική μάχη του Μαΐου.