Η ΤΡΟΪΚΑ ΘΕΛΕΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΤΣΙΠΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΕΟΣ

Προ καιρού, ο Γιάννης Δραγασάκης με εύστοχο τρόπο είχε συμπυκνώσει το καθήκον του ΣΥΡΙΖΑ σε τρεις μόνον λέξεις: «χρειαζόμαστε βίαιη ωρίμανση». Ο καιρός πέρασε, έγιναν ευρωπαϊκές και αυτοδιοικητικές εκλογές και το κόμμα του Αλέξη

Τσίπρα συνεχίζει να ταλαιπωρείται από κάποιες παιδικές του ασθένειες. Τα συμπτώματα βέβαια δεν είναι τόσον έντονα, ενώ και οι κρίσεις φαίνεται να έχουν αραιώσει. Το σημαντικό όμως είναι ότι έχει ξεπεράσει το πιό σοβαρό πρόβλημα, εκείνο της Ευρώπης και της δραχμής. Πλέον ακόμη και ο Παν. Λαφαζάνης και το περί αυτόν "Αριστερό Ρεύμα" έχουν σχεδόν εξαφανίσει από το λεξιλόγιό τους τις "κακές λέξεις". Πάντως, δεν φαίνεται να ήταν οι φωνές του Τσίπρα ούτε η αιφνίδια συνειδητοποίηση πως ο ευρωπαϊκός δρόμος είναι μονόδρομος -εφόσον θέλουν να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ κυβέρνηση- αυτά που τους έκανε να ξεχάσουν το θέμα. Ήταν η παταγώδης αποτυχία του "σχεδίου Β" του Αλαβάνου στις ευρωεκλογές αυτή που καταπολέμησε αποτελεσματικά το ...μικρόβιο, το οποίο, κακά τα ψέμματα, ήταν και η μεγαλύτερη απειλή για την πολιτική και εκλογική υγεία της Κουμουνδούρου.

Ο επιπρόσθετος πάντως λόγος, και ο σοβαρότερος, είναι πως στον ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να συνειδητοποιούν πως τα πράγματα με τους εταίρους-δανειστές μας όντως δεν είναι εύκολα όπως νόμιζαν, και ενδεχομένως νομίζουν ακόμη, κάποιοι αψίκοροι οπαδοί της ρήξης με τις Βρυξέλες. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, γνωρίζει πως ένας από τους λόγους που καθυστερεί -και θα καθυστερήσει- η συζήτηση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους είναι πως οι δανειστές μας θέλουν να έχουν διασφαλίσει πως "η συμφωνία που θα υπάρξει δεν θα τιναχτεί στον αέρα σε περίπτωση που γίνουν εκλογές και τη διακυβέρνηση την αναλάβει το κόμμα του κυρίου Τσίπρα". Μάλιστα είναι αποφασισμένοι να πιέσουν με κάθε τρόπο για να εξασφαλίσουν αυτή τη συναίνεση. Γνωρίζουν βέβαια πως είναι δύσκολο να επαναληφθεί ο Νοέμβριος του 2011 όταν κατάφεραν να αποσπάσουν την υπογραφή του Αντώνη Σαμαρά στο PSI και τη δανειακή σύμβαση με αντάλλαγμα το σχηματισμό κυβέρνησης εξάμηνης διάρκειας υπό τον Λουκά Παπαδήμο. Θέλουν όμως, αν όχι την υπογραφή του Τσίπρα, σίγουρα το ξεκαθάρισμα των προθέσεων του. Για το λόγο αυτό έχουν πολλαπλασιαστεί οι δίαυλοι επικοινωνίας μαζί του.

Ενδεικτή του παρασκηνίου που υπάρχει είναι η συνομιλία προσφάτως του Μάρτιν Σουλτς με Έλληνα πολιτικό παράγοντα στις Βρυξέλες. Όταν ο Πρόεδρος του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου τον συνάντησε του είπε περιχαρής: "ο δικός σου τα πάει μια χαρά. Μιλάει κάθε μέρα με όλους". Όταν τον ρώτησε "ποιός είναι ο δικός μου;" η απάντηση ήταν "ο Τσίπρας". Και στην παρατήρηση: "Ξέρεις Μάρτιν, εγώ δεν είμαι στο κόμμα του" ο Σουλτς είπε: "Το ξέρω, εννοώ τη χώρα σου". Το γεγονός ότι ο Τσίπρας μιλάει "κάθε μέρα με όλους" όσοι έχουν βαρύνουσα γνώμη στο ελληνικό πρόβλημα, όπως για παράδειγμα ο Γιούνκερ, ο Ντράγκι, ο ίδιος ο Σουλτς, δεν το αρνούνται στην Κουμουνδούρου. Διευκρινίζουν όμως ότι αυτό γίνεται επειδή οι Κοινοτικοί παράγοντες θεωρούν τον Τσίπρα "οιονεί πρωθυπουργό" αλλά και επειδή ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ θέλει να τους καταστήσει σαφή την πολιτική του για το χρέος που είναι διαφορετική από αυτή των Σαμαρά - Βενιζέλου. Στο σημείο αυτό να σημειώσουμε ότι η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ για το χρέος είναι μεν διαφορετική από αυτή των Σαμαρά - Βενιζέλου δεν είναι όμως και εκείνη, η παλαιότερη, που έλεγε "θα σκίσουμε τα μνημόνια, θα ακυρώσουμε μονομερώς τις δανειακές συμβάσεις και θα κηρύξουμε στάση πληρωμών αν δεν συμφωνήσουν μαζί μας". Η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ και στο θέμα του χρέους έχει "ωριμάσει". Συνεχίζει να θέλει "κούρεμα", αλλά στην περίπτωση που αυτό δεν γίνει δεκτό, στο εσωτερικό του κόμματος δυναμώνουν οι φωνές που λένε πως θα πρέπει να γίνει αποδεκτή η επιμήκυνση και η μείωση του επιτοκίου αρκεί να συνοδεύεται από ρήτρα ανάπτυξης. Να πληρώνονται δηλαδή τα τοκοχρεωλύσια μόνον στην περίπτωση που υπάρχει θετικό πρόσημο στην ανάπτυξη. Και φυσικά παραμένει η θέση για Ευρωπαϊκή Διάσκεψη που θα αντιμετωπίσει τα προβλήματα της υπερχρέωσης.

Εκείνο πάντως που πονοκεφαλιάζει ιδιαίτερα τον Τσίπρα και περισσότερο τον Δραγασάκη, που ασχολείται επισταμένως με την οικονομική πολιτική που θα ακολουθήσει ο ΣΥΡΙΖΑ στην περίπτωση που γίνει κυβέρνηση, είναι τι θα γίνει με τα πλεόνασμα αφού υπάρχουν σοβαρές ενστάσεις και για την επίτευξή του και κυρίως για τη διατηρησιμότητά του. Γι' αυτό τελευταία παρατηρείται μια τρίτη στροφή (ωρίμανση) στη μέχρι τούδε πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ. Μέχρι πρότινος η άποψη που υποστήριζε "μην πιέζουμε και πάρα πολύ τα πράγματα, ν' αφήσουμε τη συγκυβέρνηση να κάνει τη βρώμικη δουλειά" είχε αρκετούς οπαδούς. Πλέον, η κυρίαρχη άποψη στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ είναι πως πρέπει να πιέσει ασφυκτικά τα πράγματα ώστε να γίνουν εκλογές. Και τούτο επειδή θεωρούν πως όσο μακροημερεύει η υφιστάμενη πολιτική τόσο αφαιρούνται δυνατότητες και εργαλεία από μια μελλοντική κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ να ασκήσει διαφορετική πολιτική. Σε κάποιους μάλιστα συνεργάτες του Τσίπρα εδραιώνεται η πεποίθηση πως "η συγκυβέρνηση με τις ιδιωτικοποιήσεις, τα μέτρα που παίρνει και τις συμφωνίες που υπογράφει θέλει, εκτός των άλλων, να δέσει τα χέρια του ΣΥΡΙΖΑ ώστε το πέρασμα της Αριστεράς από την εξουσία, αφού δεν μπορούν να το αποτρέψουν, να είναι σύντομο". Η άποψη αυτή ενδεχομένως δεν αφίσταται της αληθείας αφού υπάρχουν "κύκλοι" εντός και εκτός Ελλάδας που πιστεύουν πως επειδή μετά το Φθινόπωρο τα πράγματα θα επιδεινωθούν στη χώρα μας ένας "σύντομος χειμώνας της Αριστεράς στην εξουσία" ίσως είναι ο εμβρυουλκός για να στηθεί, μετά από μια "αναπόφευκτη καταστροφή", μια Νέα Μεταπολίτευση.

Η ένταση λοιπόν της αντιπολίτευσης από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ στοχεύει, όπως λένε, και στο να αποτραπεί αυτό το σενάριο. Γι' αυτό πιέζουν και τα πράγματα με τη ΔΕΗ και θα συνεχίσουν, το επόμενο διάστημα, να το κάνουν με το Ασφαλιστικό και τους αιγιαλούς όπου προβλέπονται ακόμη και επισκέψεις του Τσίπρα σε νησιά και παραθαλάσσιους χώρους. Ειδικά για την εξέλιξη στο θέμα της ΔΕΗ η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται ικανοποιημένη. Παρότι η κυβέρνηση δεν δέχεται να συζητηθεί το θέμα στην Ολομέλεια της Βουλής θεωρούν πως οι 127 υπογραφές (με εκείνες της Χρυσής Αυγής φτάνουν τις 139) που συγκεντρώθηκαν για να γίνει δημοψήφισμα αποτελούν ισχυρή ένδειξη και για μπλοκάρισμα της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή.

Το δεύτερο σοβαρό πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ ήταν, και σε μεγάλο βαθμό παραμένει, αυτό των συμμαχιών και ιδιαίτερα η σχέση με τα κόμματα, τις Κινήσεις και τις προσωπικότητες του κεντροαριστερού χώρου. Μέχρι πρότινος απορρίπτονταν ακόμη και η σκέψη συνεργασίας με το "τοξικό" ΠΑΣΟΚ, ενώ ισχυρές ενστάσεις υπήρχαν και για τη ΔΗΜΑΡ. Με τον Φώτη Κουβέλη και την Αγίου Κωνσταντίνου οι πάγοι σιγά σιγά λιώνουν. Η στροφή της ΔΗΜΑΡ προς τα αριστερά και η στάση της στο θέμα της ΔΕΗ αντιμετωπίζονται θετικά από την Κουμουνδούρου, παρόλα αυτά θεωρούν πως δύσκολα μπορεί να υπάρξει προεκλογική συνεργασία. Ενδεχομένως, αν ο ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές δεν καταφέρει να έχει αυτοδυναμία ή δεν επιτυγχάνεται βιώσιμη κυβερνητική λύση και οδηγηθούμε σε νέες εκλογές, όπως έγινε το Μάϊο και τον Ιούνιο του 2012, τότε στις δεύτερες εκλογές, λένε, πως θα μπορούσε να γίνει ότι έγινε και με τη Δημοκρατική Συμμαχία της Ντόρας Μπακογιάννη. Με το ΠΑΣΟΚ τα τείχη παραμένουν όσο στην ηγεσία του υπάρχει ο Βενιζέλος. Ενδεχομένως, μετά τις εκλογές και εφόσον υπάρξει αλλαγή ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ θα μπορούσε, λένε ορισμένοι, να βρεθεί κοινός τόπος για κυβερνητική συνεργασία εάν δεν μπορεί να εξασφαλιστεί με άλλο τρόπο η δεδηλωμένη. Όταν λένε "άλλο τρόπο" εννοούν άλλες δυνάμεις και αναφέρονται πρωτίστως στο Ποτάμι και δευτερευόντως στους Ανεξάρτητους Έλληνες. Σε κάθε περίπτωση το πρόβλημα των συμμαχιών ο Τσίπρας προσπαθεί προσώρας να το υποβαθμίσει λέγοντας στους συνομιλητές του πως δεν είναι της ώρας και κακώς γίνεται κυρίαρχο αφού μόνον προβλήματα δημιουργεί στον ΣΥΡΙΖΑ. Θα πρέπει, λέει, να αντιμετωπιστεί μετά τις εκλογές και σε συνάρτηση με το αποτέλεσμα που θα υπάρξει. Η συλλογιστική του έχει βάση αφού ουδείς μπορεί από τώρα να προβλέψει τι θα γίνει με τη ΔΗΜΑΡ, αν το Ποτάμι θα εκλέξει βουλευτές, αν οι ΑΝΕΛ θα αντέξουν στην πίεση που θα τους ασκηθεί από δεξιά και πρωτίστως από τη Ν.Δ., αν οι διεργασίες στην Κεντροαριστερά θα ευδοκιμήσουν, αν ο Βενιζέλος θα δεχθεί να εγκαταλείψει την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Ακόμη και οι εξελίξεις που θα υπάρξουν στον Περισσό δεν μπορούν να προβλεφθούν σε περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ έλθει πρώτο κόμμα και χρειάζονται οι ψήφοι του ΚΚΕ για να υπάρξει "κυβέρνηση της Αριστεράς".

Η διαφαινόμενη προσέγγιση με κάποια κόμματα και κυρίως με τη ΔΗΜΑΡ καθώς και πρώην βουλευτές και συνδικαλιστικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ προκαλεί πάντως αλλεργία σε σημαντικό τμήμα του "οργανωτικού ΣΥΡΙΖΑ" και είναι η βασική αιτία της διάσπασης της λεγόμενης Προεδρικής πλειοψηφίας, της "Αριστερής Ενότητας", σε ...αριστερούς και δεξιούς. Έχουμε έτσι το, έως και κωμικό, φαινόμενο στην κομματική αργκό να υπάρχει η ΑΡΑΡΕΝ (Αριστερή Αριστερή Ενότητα) και η ΔΕΞΑΡΕΝ (Δεξιά Αριστερή Ενότητα). Οι πρώτοι, που ενεφανίσθησαν, στην Κεντρική Επιτροπή του κόμματος μ' ενα κείμενο που υπογράφουν 53 στελέχη, λέγεται ότι πολιτικά καθοδηγούνται από τον βουλευτή και οικονομολόγο Ευκλείδη Τσακαλώτο και οι δεύτεροι φέρονται να έχουν ως ηγέτη τους έναν άλλον οικονομολόγο της Κουμουνδούρου, τον Γιάννη Μηλιό. Οι έννοιες βέβαια της "καθοδήγησης" και της "ηγεσίας" στα δύο αυτά μπλοκ είναι μάλλον σχηματικές καθώς είναι δύσκολο να πιστέψει κάποιος ότι ο Θοδ. Δρίτσας (της ΑΡΑΡΕΝ) μπορεί να καθοδηγείται από τον Τσακαλώτο ή ο Παν. Σκουρλέτης (της ΔΕΞΑΡΕΝ) από τον Μηλιό. Για τον μόνο που οι έννοιες αυτές δεν είναι σχηματικές, αλλά ουσιαστικές είναι για τον Παν. Λαφαζάνη. Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος και καθοδηγεί και ηγείται του Αριστερού Ρεύματος. Ηγεσία επίσης δεν υπάρχει στην "Πλατφόρμα 2010" στην οποίαν συμμετέχουν οι λεγόμενοι μεταρρυθμιστές του κόμματος όπως η Δούρου, ο Παπαδημούλης, ο Μπαλάφας, ο Πουλάκης κ.α. Στους προερχόμενους από το ΠΑΣΟΚ, που προσπαθούν να συγκροτήσουν τη λεγόμενη Σοσιαλιστική Τάση, το τοπίο είναι ρευστό καθώς σ' ένα κομμάτι της εμφανίζονται να πρωταγωνιστούν οι Κουρουμπλής, Τσουκαλάς, Κοτσακάς και σ' ένα άλλο οι Μητρόπουλος, Τεμπονέρας, ενώ η Σοφία Σακαράφα είναι μια κατηγορία μόνη της. Όπως μόνος του, αλλά με αυξημένο ρόλο και βαρύτητα στα του ΣΥΡΙΖΑ είναι ο "μοναχικός λύκος" Γιάννης Δραγασάκης, ο οποίος ουσιαστικά αποτελεί το νούμερο δύο του κόμματος και προνομιακός συνομιλητής του Τσίπρα. Προνομιακοί επίσης συνομιλητές του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι οι "πέντε Νίκοι", ο Κωνσταντόπουλος (πρώην Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ), ο Παππάς (διευθυντής του γραφείου του), ο Βούτσης (γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας), ο Φίλης (διευθυντής της Αυγής), ο Κοτζιάς (καθηγητής Πανεπιστημίου) καθώς και οι Αλέκος Φλαμπουράρης (άνθρωπος ειδικών αποστολών), Πάνος Σκουρλέτης (εκπρόσωπος Τύπου), Ρένα Δούρου (περιφερειάρχης Αττικής) κ.α.

Αν ο Τσίπρας κατάφερε να ξεπεράσει το "ευρωπαϊκό πρόβλημα" του ΣΥΡΙΖΑ και ευελπιστεί να ελέγξει το "πρόβλημα των συμμαχιών" του κόμματός του εκείνο που ενδεχομένως να αποβεί σε αχίλλειο πτέρνα του είναι το πρόβλημα του συνεχιζόμενου κομματικού πολυκερματισμού. Μπορεί να έκανε βήματα προόδου όμως, όπως έδειξαν και οι "53", χρειάζεται να κάνει ακόμη πολλά για να συγκροτήσει ένα ενιαίο και συνεκτικό κόμμα που θα τον βοηθήσει, εφόσον κερδίσει τις εκλογές, να κυβερνήσει. Το πρόβλημα που θα πρέπει να λύσει είναι το εξής: Πως μπορώ να κάνω διαπραγματεύσεις με τους ξένους αν το κόμμα και η κοινοβουλευτική μου ομάδα δεν είναι δικοί μου; Είναι διαφορετικό πράγμα να ελέγχει ας πούμε ο Λαφαζάνης το 30% της Κεντρικής Επιτροπής και άλλη αξία έχει να ελέγχει 30 βουλευτές σε μια εύθραυστη κυβερνητική πλειοψηφία που θα πρέπει να πάρει αποφάσεις οι οποίες, πιθανώς, δεν θα είναι σύμφωνες με τις θέσεις του. Εκτός λοιπόν από το να κερδίσει τις εκλογές, το δεύτερο μεγάλο στοίχημα του Τσίπρα είναι να καταφέρει, μέχρι αυτές να προκηρυχθούν, να ανασυνθέσει την προεδρική πλειοψηφία στην οποίαν στηρίζεται και να "σφίξει" όσο μπορεί περισσότερο το κόμμα του. Επείγει να το κάνει, ακόμη κι αν κάποιοι δεν αντέξουν την ασφυξία...