Απερρίφθησαν στην Ελλάδα και πήραν άσυλο στη Γερμανία. Τα παράλογα της συμφωνίας ΕΕ – Τουρκίας

Κι ενώ στη Γερμανία εκατοντάδες χιλιάδες Σύριοι αναγνωρίζονται με ταχύτατες διαδικασίας ως πρόσφυγες και απολαμβάνουν τα δικαιώματα τους , η Ελλάδα προσπαθεί με κάθε τρόπο να αυξήσει τον αριθμό των απελάσεων, απορρίπτοντας ακόμα και οικογένειες Σύρων με ανήλικα παιδιά. Μάλιστα έχουν καταγραφεί τουλάχιστον δύο περιπτώσεις στις οποίες οι αιτήσεις των προσφύγων απορρίφτηκαν στην Ελλάδα και στη συνέχεια κατέφυγαν

Στην πρώτη περίπτωση “θύμα” της συγκεκριμένης κατάστασης ήταν μια πενταμελής οικογένεια με τρία ανήλικα παιδιά.

Την πρώτη φορά που επιχείρησαν να περάσουν στην Τουρκία οι τουρκικές αρχές τους χτύπησαν και τους μετέφεραν πίσω στη Συρία. Λίγο καιρό αργότερα το δεύτερο παιδί τους τραυματίστηκε κατά τη διάρκεια ενός βομβαρδισμού και επιχείρησαν να ξαναφύγουν από τη Συρία. Αυτή τη φορά, οι τουρκικές αρχές τους συνέλαβαν, τους οδήγησαν σε κέντρο κράτησης και τους συμπεριφέρθηκαν απάνθρωπα και εξευτελιστικά. Μετά από λίγες ημέρες αφέθηκαν ελεύθεροι και κατευθύνθηκαν στα τουρκικά παράλια, όπου με την τρίτη προσπάθεια κατάφεραν να φτάσουν σε ελληνικό νησί το Σεπτέμβριο του 2016 και έκαναν αίτηση για άσυλο.

Η οικογένεια ζήτησε από τις ελληνικές αρχές τη συνένωση με τη γιαγιά και τους θείους των παιδιών, οι οποίοι βρίσκονταν ήδη στη Γερμανία με άσυλο, αλλά το αίτημα τους αυτό δεν εξετάστηκε καν από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Ασυλο (EASO).

Τα προβλήματα υγείας των παιδιών και η ευαλωτότητα της οικογενείας δεν αναγνωρίστηκαν από την EASOούτε από την Ελληνική Υπηρεσία Ασύλου. Το αίτημα τους για άσυλο απορρίφτηκε, ως απαράδεκτο παρά το ότι είχαν απελαθεί από την Τουρκία στη Συρία, κρίθηκε ότι η πρώτη συνιστά ασφαλή τρίτη χωρά για αυτούς και πρέπει να επιστρέψουν εκεί.

Έτσι και ο πατέρας της οικογένειας με τα δύο από τα τρία παιδιά του, αποφάσισε να φύγει χωρίς χαρτιά για τη Γερμανία, αφήνοντας πίσω τη γυναίκα του.

Λίγους μήνες αφού έχει έφτασε η μισή οικογένεια στη Γερμανία, το Μάιο του 2017, οι αρχές τους χορήγησαν άσυλο.

Από την απόφαση των γερμανικών αρχών, προκύπτει πως η γερμανική υπηρεσία ασύλου δεν εξέτασε αν η Τουρκία συνιστά ασφαλή τρίτη χωρά για την οικογένεια, αφού δεν θεωρούν την Τουρκία ασφαλή χώρα, ούτε μετά τη την Κοινή Δήλωση ΕΕ – Τουρκίας και παρά το γεγονός ότι οι αιτούντες δήλωσαν -και προέκυψε και από την δακτυλοσκόπησή τους- ότι προηγουμένως η Ελλάδα είχε απορρίψει το αίτημά τους ως απαράδεκτο.

Η δεύτερη υπόθεση αφορά Σύριο πρόσφυγα ο οποίος μετά τις απορριπτικές αποφάσεις από την υπηρεσία ασύλου, παρέμεινε στα κρατητήρια αστυνομικού τμήματος σε νησί περιμένοντας την απέλασή του. Αφού κατάφερε να αποφυλακιστεί στη συνέχεια ταξίδεψε στη Γερμανία, όπου πλέον απολαμβάνει τα δικαιώματά του ως πρόσφυγας.

Παρά το γεγονός ότι ο συγκεκριμένος Σύρος διαθέτει ατράνταχτα στοιχεία πως το Ισλαμικό Κράτος τον έχει στοχοποιήσει και ανακάλυψε τα ίχνη του στην Τουρκία δεν κατάφερε να πείσει την Ελληνική Υπηρεσία Ασύλου ότι η Τουρκία δεν είναι ασφαλής γι’ αυτόν.

Μόνο η Ελλάδα εφαρμόζει μια «ανυπόστατη συμφωνία»

Νομικοί κύκλοι σχολιάζουν πως η Ελλάδα καλείται, ακόμα και με αποφάσεις του ΣΤΕ, να παίξει τον κακό της Ευρώπης παρεκκλίνοντας από το εθνικό και διεθνές δίκαιο για την προστασία των δικαιωμάτων των προσφύγων.

Για την Ελλάδα ζητούμενο είναι το αν η Τουρκία είναι ασφαλής χώρα για τους Σύρους πρόσφυγες, θέμα το οποίο τελικά θα κριθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Την ίδια στιγμή στο σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών με πρώτη τη Γερμανία, η Τουρκία δεν θεωρείται ασφαλής χώρα και οι υπηρεσίες ασύλου δίνουν τάχιστα προσφυγικό καθεστώς στους Σύρους.

Το ακόμα πιο παράδοξο είναι πως η συγκεκριμένη μεταχείριση που επιφυλάσσει η Ελλάδα στους Σύρους ξεκίνησε μετά την υπογραφή της “συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας”, η οποία εφαρμόζεται από την ελληνική διοίκηση χωρίς η τελευταία να έχει γίνει νόμος του κράτους. Αυτό όμως δε συνέβη σε κανένα άλλο κράτος της Ευρώπης και καθώς η Κοινή Δήλωση δεν έχει καμία νομική ισχύ σε κανένα από τα κράτη μέλη της ΕΕ, αλλά και την πρακτική που εφαρμόζουν γύρω από την προστασία των προσφύγων.

Πολύ απλά οι Ευρωπαίοι πολιτικοί προχώρησαν σε μια συμφωνία με την Τουρκία, η οποία στα κράτη τους δεν εφαρμόζεται, αφού είναι νομικά ανυπόστατη, και ταυτόχρονα ανάγκασαν την Ελλάδα όχι μόνο να την εφαρμόσει, αλλά και να εκτίθεται διεθνώς για πλημμελή προστασία των δικαιωμάτων των προσφύγων.

Από την εφαρμογή της Κοινής Δήλωσης ΕΕ – Τουρκίας είχε ως αποτέλεσμα να μετατραπούν τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου σε αποθήκες ψυχών, αφού εγκλωβίστηκαν χιλιάδες πρόσφυγες σε αυτά. Την ίδια στιγμή σε οποιοδήποτε άλλο μέρος της Ελλάδος και της Ευρώπης οι πρόσφυγες, που θα βρεθούν εκεί έχουν διαφορετική αντιμετώπιση.

Ακόμα πιο δυσχερή κάνει τη θέση των προσφύγων το γεγονός ότι για να βρουν δικαιοσύνη στην ελληνική πραγματικότητα καλούνται να εμπλακούν σε μια πολυδαίδαλη και δαπανηρή διαδικασία που διέπει το δικαστικό σύστημα της χώρας μας. Αποτέλεσμα να αυξάνεται η παραμονή τους στα νησιά του Αιγαίου.

Η δικηγόρος Μαριάννα Τζεφεράκου διαθέτει σημαντική εμπειρία στο ζήτημα έχοντας αναλάβει εκατοντάδες υποθέσεις προσφύγων για λογαριασμό της οργάνωσης «Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο» και της PROASIL. H ίδια δήλωσε στην ΕΡΑ ΑΙΓΑΙΟΥ: «Η ελληνική διοίκηση εφαρμόζει την Κοινή Δήλωση, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για δελτίο τύπου χωρίς οιαδήποτε νομική δεσμευτικότητα. Μετά την Κοινή Δήλωση η Τουρκία θεωρείται μία ασφαλής χώρα και επομένως τα αιτήματα ασύλου τους πρέπει να απορρίπτονται στην Ελλάδα και οι Σύροι να επιστρέφονται στην Τουρκία μέσω του FRONTEX.

Ωστόσο, η Δήλωση αυτή εφαρμόζεται κατά διακριτική μεταχείριση μόνο στους Σύρους (όχι στις άλλες εθνικότητες) και μόνο στους Σύρους που εισέρχονται στην Ελλάδα από τα νησιά του Αιγαίου. Έτσι διαμορφώνεται το παράδοξο-παράλογο και παράνομο σχήμα, όπου Σύρος που φτάνει στον Έβρο και ζητάει άσυλο λαμβάνει με ταχεία διαδικασία άσυλο, ενώ Σύρος που εισέρχεται στη Λέσβο στερείται της διεθνούς προστασίας που δικαιούται και η αίτησή του απορρίπτεται ως απαράδεκτη προκειμένου να επιστραφεί άμεσα στην Τουρκία.

Σε τουλάχιστον δύο περιπτώσεις που είχαμε παρακολουθήσει, η Γερμανία χορήγησε άσυλο σε Σύρους, τα αιτήματα των οποίων είχαν προγενεστέρως απορριφθεί στην Ελλάδα. Αν υποθέσουμε ότι εφάρμοζε και η Γερμανία την Κοινή Δήλωση ΕΕ Τουρκίας, θα έπρεπε να απορρίψει τα αιτήματά τους και να τους επιστρέψει είτε κατευθείαν στην Τουρκία είτε στην Ελλάδα και μετά στην Τουρκία. Με την πραγματική και νομική κατάσταση που επικρατεί στην Τουρκία είναι βέβαιο ότι τα γερμανικά δικαστήρια θα σταματούσαν τις παράνομες και αντίθετες στο διεθνές δίκαιο επιστροφές τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Τουρκία.

Ήδη δυνάμει αποφάσεων γερμανικών δικαστηρίων αναγνωρισμένοι πρόσφυγες από την Ελλάδα που στη συνέχεια ζήτησαν άσυλο στη Γερμανία δεν επιστρέφονται στην Ελλάδα η οποία κρίνεται ότι δεν πληροί τις νόμιμες και σύμφωνες με το διεθνές και ενωσιακό δίκαιο προδιαγραφές ένταξης και υποδοχής των προσφύγων».

Για την υπόθεση έχει υποβληθεί ερώτημα στην Ελληνική Υπηρεσία Ασύλου και αναμένεται η απάντηση.