Άλκη Ζέη: Έτσι ήταν η ζωή μου και δεν θα την άλλαζα με τίποτα

Συνέντευξη στη Δώρα Χειράκη

Πολυβραβευμένη συγγραφέας, υπέροχη μητέρα και γιαγιά, ξεχωριστός άνθρωπος. Στις αποσκευές της ζωής της ολόκληρη η ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα. Μια δύσκολη ζωή που, όπως ομολογεί, δεν θα άλλαζε με τίποτα…

Το συγγραφικό έργο της Άλκης Ζέη ταξίδεψε στα πέρατα της Γης, διακρίθηκε, μεταφράστηκε σε 35 γλώσσες, επηρέασε και επηρεάζει γενιές ανθρώπων, εξακολουθεί να μαγεύει μικρούς και μεγάλους.

Πρόσφατα

κυκλοφόρησε το νέο της βιβλίο, με ανατρεπτικές ιστορίες και τίτλο δανεισμένο από μια ερώτηση της εγγονής της: «Πόσο θα ζήσεις ακόμα γιαγιά;».

«Το καινούργιο μου βιβλίο δεν είναι εντελώς καινούργιο. Οι ιστορίες από τη ζωή μου έχουν δημοσιευτεί κατά διαστήματα στο περιοδικό «Λέξη» και στα ΝΕΑ με επιμέλεια του Θανάση Νιάρχου. Οι άλλες ιστορίες είχαν εκδοθεί από τις εκδόσεις Κέδρος και Καστανιώτη, που δεν κυκλοφορούν πια. Έτσι αποφασίσαμε με τους εκδότες μου από το Μεταίχμιο να μαζέψουμε όλο το υλικό και να συγκεντρωθεί σε ένα βιβλίο. Δεν έχω αλλάξει ούτε μια λέξη από ό,τι έχω γράψει. Το καινούργιο είναι ότι στις ιστορίες από τη ζωή μου έχω προσθέσει μια σημερινή ματιά. Αυτές τις ιστορίες ξαναδιαβάζοντάς τες ένιωσα πολλή συγκίνηση και δεν ήθελα τίποτα ν’ αλλάξω. Μα τι ν’ αλλάξω; Αφού έτσι ήταν η ζωή μου και δεν θα την άλλαζα με τίποτα…» σημειώνει η αγαπημένη συγγραφέας.

-Αλήθεια, ποιο ήταν το αποτύπωμα όλων αυτών των χρόνων;

«Το αποτύπωμα που μου άφησαν όλα αυτά τα χρόνια, παιδικά, εφηβικά, μετεφηβικά, είναι η Ιστορία. Όταν έχεις ζήσει δυο δικτατορίες, έναν πόλεμο, δύο εμφυλίους και έχεις υπάρξει δύο φορές πολιτική πρόσφυγας, η Ιστορία μένει ανεξίτηλη σφραγίδα για όλη την υπόλοιπη ζωή σου. Όταν, μάλιστα, την έχεις ζήσει όχι σαν απλός παρατηρητής, αλλά παίρνοντας ενεργό μέρος σε κάθε φάση της… Δύσκολα, πολύ δύσκολα χρόνια. Δεν θα ήθελα, όμως, να μην τα έχω ζήσει. Υπήρχε όραμα, ενθουσιασμός κι αυτό σου έδινε κουράγιο να αντιμετωπίζεις και τα πιο φοβερά εμπόδια. Πόσο λυπάμαι όταν επισκέπτομαι τα σχολεία να συζητήσω με τα παιδιά και βλέπω πόσο λίγα ξέρουν για αυτή τη νεότερη Ιστορία, που δεν είναι και τόσο μακρινή. Όταν μου λένε ότι και τώρα έχουμε σχεδόν πόλεμο και πείνα, τους λέω: “Αυτό να μην το ξαναπείτε, γιατί δεν ξέρετε τι θα πει πόλεμος και πείνα!”. Κρίμα, θα είχαν πολλά να διδαχτούν οι επόμενες γενιές αν μάθαιναν στα σχολεία Ιστορία…».

Πόσο θα ζήσεις ακόμα, γιαγιά;

Απόσπασμα από το βιβλίο

– Σου έφερα την εφημερίδα.

Ανοίγω τα μάτια. Με πήρε, φαίνεται, ο ύπνος κάτω από τη γλυσίνα.
Από πάνω μου στέκει ένα ψηλό πανέμορφο παλικάρι. Έχει ένα μικρό μούσι και πράσινα μάτια. Μοιάζει σαν να βγήκε από μυθιστόρημα του Σταντάλ. Είναι ο εγγονός μου ο Αντουάν. Πότε μεγάλωσε τόσο;

– Απόψε έχει πανσέληνο, λέει.

Κοιτάζω την εφημερίδα. Δευτέρα 7 Αυγούστου 2017. Τρομάζω.
Πώς έφτασα ως εδώ. Είχα υποσχεθεί στα παιδιά δεκατρία χρόνια. Αν και μου φαινότανε πάρα πολλά… τότε. Ποιος μου χάρισε γενναιόδωρα άλλα τέσσερα κι ίσως απομένουν και κάποια ρέστα ακόμα;

Κοιτάζω γύρω. Στην άλλη άκρη, κάτω από τη γλυσίνα που ξαναζωντάνεψε όλα αυτά τα χρόνια, στην αυλή του σπιτιού μας στις Μηλιές στο Πήλιο, ένα όμορφο κορίτσι με ξανθά σγουρά μαλλιά και πράσινα μάτια γράφει στον υπολογιστή. Τα λεπτά δάχτυλά της πετάνε σαν φτερά πεταλούδας. Πού εγώ – χτυπώ αργά αργά κάθε γράμμα και πολλές φορές το διπλανό απ’ αυτό που πρέπει. Είναι η εγγονή μου, η Άννα.

Τώρα πια τα εγγόνια μου είναι μεγάλα. Δεν ρωτάνε «πόσο θα ζήσεις ακόμα, γιαγιά;». Μόνο κάνουν σχέδια τι θα κάνουμε του χρόνου στην πανσέληνο.

Αν μου φαινότανε πολλά τα δεκατρία χρόνια, ο ένας χρόνος μοιάζει ακόμα πιο μακρινός.
Δεν λέω τίποτα, τους αγκαλιάζω και τους δυο και χαίρομαι τη στιγμή. Αποδώ και μπρος οι στιγμές μετράνε.

Συγγραφέας: Άλκη Ζέη

Σελίδες: 328

Εκδόσεις: Μεταίχμιο