Το φάντασμα του Πρίνστον ήταν ιδιοφυία με τραγική ζωή

— Πόσο μεγάλο είναι το σύμπαν;
— Άπειρο
— Πώς το ξέρεις και είσαι σίγουρος;
— Δεν το ξέρω. Απλά το πιστεύω.
— Άρα, είναι όπως η αγάπη.

1955. Πανεπιστήμιο Πρίνστον. Η μαθηματική ιδιοφυία John Nash ακούει την φοιτήτρια φυσικής του Μ.Ι.Τ Alicia Larde, ένα από τα 16 κορίτσια της τάξης να τον καλεί σε δείπνο με τη φράση ‘’τρώτε κύριε καθηγητά, έτσι δεν είναι ;»

‘’Ηταν πολύ όμορφος, σαν σούπερ ήρωας’’ θα πει αργότερα σε συνέντευξη της η γυναίκα που

Κάπως έτσι ήταν και στην Οσκαρική ταινία «Ένας υπέροχος άνθρωπος’».

Στα 21 του χρόνια, μέσα σε 27 σελίδες, γεννά τη θεωρία της ισορροπίας για παιχνίδια μη-μηδενικού αθροίσματος. Αποδεικνύει ότι σε κάθε παιχνίδι με πεπερασμένο σύνολο στρατηγικών, υπάρχει τουλάχιστον μια κατάσταση ισορροπίας που αντιστοιχεί σε επιλογές οι οποίες παρέχουν τη βέλτιστη απόδοση στους παίκτες. Κανένας παίκτης δεν μπορεί να πετύχει κάτι καλύτερο αλλάζοντας τη στρατηγική του, όταν η στρατηγική του άλλου παραμένει αμετάβλητη.

Η ‘’ισορροπία Νας’’ που γίνεται πράξη στην πολιτική ζωή, τις οικονομικές επιστήμες, την εξελικτική βιολογία και την τεχνητή νοημοσύνη, συνοδεύεται από έναν μύθο. Πως το μαθηματικό υπέροχο μυαλό την σκέφτηκε όταν είδε τους φίλους του να φλερτάρουν μια όμορφη ξανθιά. Τότε τους πλησίασε και τους είπε πως αν την άφηναν ανενόχλητη και φλέρταραν ο καθένας τις 5 φίλες της, τότε όλοι τους θα είχαν ένα όφελος. Άρα, θα ήταν όλοι τους κερδισμένοι.

Το 2015 πεθαίνει σε ηλικία 84 ετών σε γηροκομείο, η Eleanor Agnes Stier. Noσοκόμα και η μητέρα του πρώτου γιου του John Nash, που πήρε το όνομα John όπως και ο δεύτερος του γιος, από διαφορετική μητέρα. Μια ταραχώδη σχέση που γεννήθηκε το 1951, όταν είχε προσληφθεί στο M.I.T. Έβλεπε αραιά τον γιο του, που μεγάλωσε σε ορφανοτροφείο λόγω οικονομικών δυσκολιών μέχρι την ηλικία των 6 ετών και στη συνέχεια χάθηκε από τη ζωή του παιδιού. Μετά από 17 χρόνια άρχισε να του γράφει γράμματα και επικοινωνούσαν μέσω αλληλογραφίας, μέχρι οι δυο άντρες τελικά να συναντηθούν.

Η γυναίκα του John Steir, σε μια σπάνια συνέντευξή της είχε πει πως όσο και αν ο John -που έμεινε για πάντα το παιδί εκτός γάμου- είχε προσπαθήσει να συγχωρέσει τον πατέρα του, ο πόνος και η απογοήτευση δεν έσβησαν ποτέ. Σε μια από τις λίγες συναντήσεις τους θέλησε να τον γνωρίσει στον δεύτερο γιο του κατά σειρά, στον πρώτο όμως εντός γάμου λέγοντας του ’»θέλω ο γιος μου να γνωρίσει τον μεγαλύτερο αδελφό του και τον λιγότερο έξυπνο».

O John Charles Martin Nash,γεννήθηκε το 1959. Ηταν ο γιος που διαγνώστηκε με σχιζοφρένεια. Τη χρονιά που γεννήθηκε, ο πατέρας του εισήχθη σε ψυχιατρική κλινική, με διάγνωση παρανοική σχιζοφρένεια. Έμεινε αβάπτιστος για έναν χρόνο, καθώς η μητέρα του Alicia ήθελε ο John να διαλέξει το όνομά του. Κινδύνεψε να στραγγαλιστεί από τον ίδιο του τον πατέρα που ζούσε με παραισθήσεις αποκλειστικά στη σφαίρα του παράλογου πια.

Την επόμενη μέρα των Χριστουγέννων του 1962 η Alicia Nash καταθέτει αίτηση διαζυγίου. Εχουν περάσει δυο χρόνια από τότε που η μαθηματική ιδιοφυία έχει μετακομίσει σε άλλο δωμάτιο και της έχει σχεδόν απαγορεύσει να του μιλάει. Το 1965 η Alicia σκέφτεται να παντρευτεί τον μαθηματικό John Coleman Moore. Ο γάμος δεν γίνεται ποτέ και το 1970 περιθάλπτει στο σπίτι της τη μεγαλοφυία που συνεχίζει να παλεύει με την παράνοια του μυαλού του. Ξαναπαντρεύονται το 2001.

Oταν το 1994 χτυπάει το τηλέφωνο από τη Σουηδική Ακαδημία για να του ανακοινωθεί πως είναι ο νικητής του Βραβείου Νόμπελ Οικονομικών, ο John Nash έχει ξεπεράσει τον μύθο του αποκρυπτογράφου, του φαντάσματος του Πρίνστον, που από άλλους αναφέρεται ως νεκρός και από άλλους ως λοβοτομημένος. Δεν είναι πια βουβός και χαμένος στην παράνοια, δεν γράφει ασυνάρτητες και παρανοικές εξισώσεις μέσα στη νύχτα στο Fine Hall, εκεί όπου κάθε κύτταρο του Πανεπιστημίου ονειρευόταν στην αίθουσα της μεγαλουργίας του Albert Einstein και του John Neumann,την ώρα του απογευματινού τσάι.

Εχουν περάσει χρόνια από το 1954, όταν εκδιώχθηκε από το Rand Cooperation, επειδή συνελήφθη στις αντρικές τουαλέτες με άσεμνη συμπεριφορά , για να απαντήσει πως ‘’παρατηρούσε χαρακτηριστικά συμπεριφοράς’’.

Εχουν περάσει χρόνια από τη μοναδική, με τόλμη και θάρρος προσέγγιση του σε ένα άλυτο πρόβλημα στη διαφορική γεωμετρία ,δείχνοντας ότι ο αφηρημένος γεωμετρικός χώρος πολλαπλών Riemann θα μπορούσε να είναι συμπιεσμένος σε αυθαίρετα μικρά κομμάτια στον Ευκλείδιο χώρο.

Η εργασία του σχετικά με μη γραμμικές μερικές διαφορικές εξισώσεις διέπεται από απόλυτη μοναδικότητα που, άλλωστε, ήταν και το κυνήγι της ζωής του. Το μοναδικό. Το απόλυτο. Η πίστη. ’’Θα γίνω ξεχωριστός όταν θα έχω την αυθεντική ιδέα’’ μονολογούσε για ώρες στο Πρίνστον, πριν το υπέροχο μυαλό του γεννήσει τις θεωρίες που δεν ξεπεράστηκαν ποτέ από κανέναν και άνοιξαν νέες σήραγγες στο σύμπαν.

Ό,τι και αν γράψει κανείς είναι λίγο. Ό,τι και αν πει είναι μικρό . Απλώς είναι αυτή η ανάγκη να αποχαιρετίσεις έναν σούπερ ήρωα. Είναι η ανάγκη ο κόσμος να ξέρει αυτήν την ιστορία. Τη ζωή του John Nash. Όχι μόνο την ταινία ‘’beautiful mind ‘’αλλα την πίστη του στη μοναδικότητα, μέσα από δίνη μιας ευφυίας ,που τον είχε φέρει στο συμπέρασμα της ζωής όπως κάποτε είπε πως «το μόνο πιο σημαντικό πράγμα από τη δύναμη του μυαλού , είναι το θάρρος της καρδιάς.’’

Ότι αληθινό ήταν να γραφτεί για τον πατέρα της Θεωρίας των Παιγνίων, νομίζω πως έγινε σε μια και μοναδική χρονική στιγμή. Όταν ο καθηγητής του, προκειμένου να πάρει υποτροφία στο Χάρβαρντ, έγραψε στη συστατική επιστολή, μόνο μια σειρά. Και αυτή η μοναδική σειρά στο λευκό χαρτί έγινε η αιτία να τον «κλέψει» το Πρίνστον.

Έγραφε: ‘’Αυτός ο άνθρωπος είναι ιδιοφυία ‘’ .

Όσο για το πώς εζησε στις δυο όχθες του λογικού και του παράλογου, την απάντηση την έστειλε με mail το 1994, σε έναν φίλο του καθηγητή.

‘’Επέστρεψα μόνος μου στη λογική. Τελικά αναδύθηκα μέσα από την παράλογη σκέψη χωρίς άλλο φάρμακο, παρά μόνο με τις φυσιολογικές ορμονικές αλλαγές της ηλικίας.’’