Οδηγίες αλλοίωσης του περιεχομένου των Εικαστικών στο Λύκειο - Παρόμοιες «οδηγίες» θα άφηναν και τον Πικάσσο μετεξεταστέο!

Tweet

Στο τέλος της σχολικής χρονιάς 2013-2014, οι εξετάσεις στο μάθημα «Καλλιτεχνική Παιδεία – Εικαστικά» της Α΄ τάξης Λυκείου (Α΄ και Β΄ Εσπερινού) έγιναν με τον τρόπο που καθόριζαν οι «οδηγίες» οι οποίες είχαν δοθεί στις Διευθύνσεις της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης από το Φεβρουάριο 2014.

Οι οδηγίες αυτές, σε πλήρη αναντιστοιχία προς το περιεχόμενο του μαθήματος «Εικαστικά» καθόριζαν ότι η αξιολόγηση των μαθητών στις προαγωγικές εξετάσεις θα γινόταν με βάση τις «σωστές» ή μη απαντήσεις τους στα κουτάκια μιας τυποποιημένης

διαδικασίας, που προϋποθέτει, εξυπονοεί και αντιμετωπίζει τα Εικαστικά σαν μάθημα «θεωρητικό».

Η Ένωση Εκπαιδευτικών Εικαστικών Μαθημάτων, έγκαιρα, αντιτάχθηκε έντονα στη μεθόδευση αυτή. Έκανε διαβήματα διαμαρτυρίας και υπέβαλε διαδοχικά υπομνήματα και προτάσεις στο Υπουργείο Παιδείας, αποδοκιμάζοντας σαν ολότελα ξένη προς τη φύση του μαθήματος την αξιολόγηση των μαθητών με βάση τις Οδηγίες, καταγγέλλοντας ότι οι Οδηγίες αυτές συνιστούν αντικαλλιτεχνική μετάλλαξη του μαθήματος, αναίρεση του περιεχομένου της διδασκαλίας των «Εικαστικών».

Παρά τις διαμαρτυρίες, τα υπομνήματα και τις απολύτως λογικές και συγκεκριμένες προτάσεις που υπέβαλε το ΔΣ της Ένωσης και παρά το γεγονός ότι πριν από τις εξετάσεις δόθηκαν διαβεβαιώσεις πως τάχα θα ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν οι προτάσεις, οι εξετάσεις έγιναν όπως ακριβώς τις είχαν προσχεδιάσει με τις εν λόγω Οδηγίες.

Στις ύστατες διαμαρτυρίες της Ένωσης, οι αρμόδιοι του ΙΕΠ παρέπεμψαν το ζήτημα για αντιμετώπιση από… «του χρόνου»(!)

Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται μόνο για τις εξετάσεις και το είδος των εξετάσεων, αλλά για το τι είδους διδασκαλία έχουν στο νου τους ορισμένοι όταν αναφέρονται στο μάθημα «Εικαστικά».

Τα γεγονότα δείχνουν πως με όχημα τις Οδηγίες, φέρνουν ξανά στην επιφάνεια και εισάγουν από το παράθυρο την αλλοίωση του περιεχομένου των «Εικαστικών», τη μετατροπή τους από μάθημα εικαστικής καλλιτεχνικής πρακτικής, σε μάθημα «λόγου».

Παραθέτουμε στη συνέχεια τις βασικές θέσεις που πρόβαλε η Ένωση και τις προτάσεις που κατέθεσε στο Υπουργείο Παιδεία και το ΙΕΠ, σχετικά με τις κακόφημες αυτές Οδηγίες.

Δημιουργική έκφραση των μαθητών

Κύριε Υπουργέ,

Η βαθμιαία εξοικείωση των μαθητών με τα εικαστικά προβλήματα και η έμπρακτη εκγύμνασή τους πάνω στις βάσεις της καλλιτεχνικής εικονοπλασίας, συνιστούν το θεμελιώδες πλαίσιο όπου συνοψίζεται η ουσία και το βασικό περιεχόμενο της εικαστικής διδασκαλίας.

Η διδασκαλία αυτή, υποβοηθώντας με τις πολύμορφες μεθόδους και τα μέσα της Τέχνης την άμεση καλλιτεχνική πρακτική, δεν απευθύνεται σε μερικούς μόνο με σκοπό να τους κάνει καλλιτέχνες, αλλά σε όλους με σκοπό να δώσει ώθηση και διέξοδο στη μαθητική δημιουργικότητα και να εισάγει τους πάντες στο νόημα και το περιεχόμενο των λειτουργιών της Τέχνης.

Αν και η καλλιτεχνική διδασκαλία έχει η ίδια ευρύ θεωρητικό υπόβαθρο, και ακόμα υποστηρίζει συμπληρωματικά την καλλιτεχνική πράξη με χρήσιμες και αναγκαίες κατά περίσταση θεωρητικές κλπ. αναφορές και προσεγγίσεις, δεν είναι διδασκαλία θεωρίας αλλά διδασκαλία άμεσα συνυφασμένη με τη δημιουργική καλλιτεχνική πράξη.

Από εδώ απορρέει το προφανές, ότι κριτήριο επίδοσης για το μάθημα δεν είναι οι «θεωρητικές» απαντήσεις στα κουτάκια μονοδιάστατων και στερεοτυπικών κλισέ που αντιμάχονται στην ουσία το πνεύμα της Τέχνης.

Κριτήριο για το συγκεκριμένο μάθημα επιλογής, είναι αποκλειστικά η έμπρακτη καλλιτεχνική απόδοση αυτού ή του άλλου θέματος ή γενικά αυτής ή της άλλης εικαστικής άσκησης.

Παρόμοιες «οδηγίες» θα άφηναν και τον Πικάσσο μετεξεταστέο!

Η γραπτή προαγωγική εξέταση με ερωτήσεις προς τους μαθητές από δύο «ομάδες θεμάτων» με βάση τις οποίες αντίστοιχα θα ελέγχεται υποτίθεται α) «η κατοχή και η κατανόηση των αναγκαίων γνωστικών στοιχείων» και β) «η ικανότητα συνθετικής και κριτικής ανάλυσης και εφαρμογής των γνώσεων που απέκτησαν», δεν έχει καμιά απολύτως σχέση με την ουσία του μαθήματος «Εικαστικά», δεν αποτελεί και δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να αποτελεί κριτήριο εικαστικής επίδοσης και συνεπώς ανάλογης αξιολόγησης του μαθητή.

Η επίδοση στα «Εικαστικά» δεν αποτυπώνεται σε «σωστές» ή μη απαντήσεις στα κουτάκια μιας τυποποιημένης, εξωκαλλιτεχνικής (πιο σωστά αντικαλλιτεχνικής) διαδικασίας αξιολόγησης, όπως ζητούν οι σχετικές οδηγίες.

Η «κατανόηση των αναγκαίων γνωστικών στοιχείων», στα «Εικαστικά» ένα και μοναδικό κριτήριο ελέγχου επιδέχεται: την εικαστική πρακτική, την παραγωγή συγκεκριμένου μαθητικού έργου.

Τις όποιες θεωρητικές γνώσεις περί Τέχνης είναι σε θέση να αποστηθίσει ή και να αφομοιώσει ο μαθητής, υπάρχουν πολλά άλλα θεωρητικά μαθήματα για να τις αξιολογήσουν.

Οι εικαστικές επιδόσεις του μαθητή όμως μπορεί αποκλειστικά και μόνο να ελεγχθούν και αξιολογηθούν όχι με βάση το τι διάβασε ή άκουσε, αλλά με βάση το τι ο ίδιος είναι πρακτικά σε θέση «να κάνει».

Παρόμοιες «οδηγίες» θα οδηγούσαν σίγουρα να πάρει ένας Θεόφιλος μηδέν και θα άφηναν κατά πάσα πιθανότητα και τον Πικάσσο μετεξεταστέο… Είναι, με δύο λόγια, Οδηγίες ασύμβατες με τη φύση των Εικαστικών.

Οι εκπαιδευτικοί εικαστικοί καλλιτέχνες θεωρούμε εντελώς λανθασμένη ως διαδικασία ελέγχου και αξιολόγησης των μαθητών μας, τα μεταλλαγμένα προϊόντα αναίρεσης και ευτελισμού των «Εικαστικών» που σηματοδοτούν οι εν λόγω οδηγίες.

Η προώθηση των οδηγιών αυτών έγινε, ενώ αγνοήθηκαν πλήρως όλα τα υπομνήματα και τα θεμελιωμένα και λογικά αιτήματα που ο κλάδος μας έγκαιρα σας υπέβαλε.

Εκφράζοντας την καθολική διαμαρτυρία των εκπαιδευτικών εικαστικών καλλιτεχνών, ζητούμε την άμεση απόσυρση των αντικαλλιτεχνικών οδηγιών και την αντικατάστασή τους με νέες, σύμφωνα με τις συλλογικές προτάσεις που έχουμε υποβάλει.

Οι προτάσεις μας

1. Το μάθημα επιλογής «Ιστορία Ελληνικού και Ευρωπαϊκού Πολιτισμού» στην Α΄ Λυκείου εξετάζεται ως θεωρητικό μάθημα.

Το μάθημα επιλογής «Εικαστικά» Καλλιτεχνικής Παιδείας, είναι κατ’ εξοχήν δημιουργικό-εργαστηριακό μάθημα.

Ως εξεταζόμενο μάθημα θα πρέπει συνεπώς να είναι δημιουργική άσκηση, διότι οι παρεχόμενες αναλύσεις, παρατηρήσεις, γνώσεις, αποσκοπούν εντέλει στην εκτέλεση - δημιουργία ενός προσωπικού εικαστικού αποτελέσματος από το μαθητή.

Όσον αφορά τη διαδικασία της εξέτασης του μαθήματος, πιστεύουμε ότι είναι αναγκαίο τα θέματα να βασίζονται στα κεφάλαια που περιλαμβάνει η υπάρχουσα διδακτέα ύλη στο βιβλίο της Α΄ Λυκείου «ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ», ασκήσεις με αναφορές και αναλύσεις σε λειτουργίες στις οποίες βασίζονται τα έργα τέχνης.

Είτε μέσω τράπεζας θεμάτων, είτε ενδοσχολικά θα γίνεται μελλοντικά η εξέταση του μαθήματος «Εικαστικά» Καλλιτεχνικής Παιδείας, κανένα δίλημμα δεν πρέπει να τεθεί.

Η εκπαιδευτική εμπειρία, μας υπαγορεύει να έχουμε την άποψη ότι:

Θα πρέπει να συνεχίσει να εξετάζεται με ασκήσεις ως δημιουργικό, και όχι ως θεωρητικό με ερωτήσεις.

Κάθε διαφορετική περίπτωση σημαίνει ότι οι μαθητές θα εξετάζονται όχι σ’ αυτά που διδάχτηκαν στο συγκεκριμένο μάθημα, αλλά σε διαφορετικά πράγματα και με μεθόδους ξένες και αντίθετες προς την ουσία και το περιεχόμενο του μαθήματος.

2. H γραπτή προαγωγική εξέταση του μαθήματος, θα έχει αντικείμενο την εκπόνηση εικαστικού έργου – Σχέδιο – Χρώμα.

Ο καθηγητής της τάξης, με βάση το βιβλίο «Εικαστικά» της Α΄ Λυκείου και σύμφωνα με τη διδαχθείσα ύλη της χρονιάς, θα ορίζει το θέμα της εξέτασης.

Από το αποτέλεσμα της εργασίας, θα ελέγχεται από τον διδάσκοντα η ικανότητα σύνθεσης, ανάλυσης και εφαρμογής των γνώσεων που αφομοίωσαν οι μαθητές.

Η αξιολόγηση θα αφορά στα παρακάτω κριτήρια:

1. Τοποθέτηση θέματος

2. Σχεδιαστική ικανότητα - Σύνθεση

3. Τονική ή χρωματική απόδοση του θέματος

4. Έκφραση-απόδοση του θέματος – τελική εντύπωση

Το κάθε ένα από τα τέσσερα κριτήρια θα έχει το 25% της βαθμολογίας.

Tags: Ενωση εκπαιδευτικών εικαστικών μαθημάτων Tweet

View the discussion thread.