Κονδύλια Έρευνας

Tweet Κατηγορία: ΆρθραΑρθρογράφος: Δημήτρης Καλλέργης

Κονδύλια Έρευνας

του Δημήτρη Καλλέργη[*]

Σύμφωνα με τον Karl Marx ο όρος «γενική διάνοια» ορίζει τη γενική κοινωνική γνώση ή συλλογική νοημοσύνη της κοινωνίας σε μια δεδομένη ιστορική περίοδο. Ο όρος του Marx περιέγραφε τεχνικές δεξιότητες και γνώσεις των παραγωγικών δυνάμεων, τις οποίες το κεφάλαιο θα προσπαθεί ολοένα και περισσότερο να ιδιοποιηθεί. Σύμφωνα με τον ίδιο, υπάρχουν δύο μορφές τεχνολογίας που σηματοδοτούν την

κινητοποίηση του καπιταλιστικού συστήματος προς την ολοκληρωτική ιδιοποίηση της «γενικής διάνοιας». Η μία μορφή περιγράφει την ανάπτυξη συστημάτων παραγωγής με βάση ένα αυτόματο σύστημα μηχανημάτων, το οποίο αποτελείται από πολυάριθμα μηχανικά και πνευματικά μέρη δομημένα με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε οι εργαζόμενοι απλώς να υποτάσσονται ως οι συνειδητοί συνδετικοί του κρίκοι (φορντικό μοντέλο). Η άλλη μορφή είναι το δίκτυο των μεταφορών και των επικοινωνιών, το οποίο ενσωματώνει την παγκόσμια αγορά. Έτσι, η κοινωνική γνώση ενσωματώνεται στη λειτουργία των μηχανών εν γένει και επομένως μετατρέπεται σε πάγιο κεφάλαιο. Ο βαθμός ενσωμάτωσής της, σύμφωνα πάντα με τον Marx, θα καταδεικνύει το βαθμό ιδιοποίησης των τεχνικών δεξιοτήτων και γνώσεων από το παγκοσμιοποιημένο κεφάλαιο. [1]

Ο Slavoj Zizek μάς μιλά για την ιδιωτικοποίηση της γενικής διάνοιας [2], η οποία στο βαθμό που συντελείται σήμερα «σπάει» τη συλλογιστική του Marx και αντί να αποτελέσει σημείο διάλυσης του καπιταλισμού, μετατρέπεται σταδιακά σε μία νέα μορφή κέρδους. Πρόκειται για μια «άυλη εργασία»: διανοητική (παραγωγή ιδεών, κειμένων, software κ.λπ) ή συναισθηματική (που πραγματοποιείται από γιατρούς, babysitters, αεροσυνοδούς κ.λπ). Αυτή η άυλη εργασία παράγει προϊόντα που δεν είναι απαραίτητα αντικείμενα, αλλά νέες κοινωνικές ή διαπροσωπικές σχέσεις. Η άυλη παραγωγή είναι βιο-πολιτική, είναι η παραγωγή της κοινωνικής ζωής.

~ . ~~ . ~

Στις 18.10.2012 συνεδρίασε η Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Έρευνας & Τεχνολογίας της Βουλής με θέμα το κοινό στρατηγικό πλαίσιο της Ε.Ε. (Common Strategic Framework –CSF), του οποίου σκοπός είναι να βελτιώσει την «αποδοτικότητα» χρηματοδότησης της έρευνας, της ανάπτυξης και της καινοτομίας. Το CSF στοχεύει στην ενοποίηση των κύριων πηγών χρηματοδότησης για την έρευνα και την καινοτομία, ενώ για το σκοπό αυτό το ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει εκπονήσει μελέτη που βασίζεται σε κάποια ερωτήματα προς διερεύνηση (research questions –RQs) [3]. Αξίζει τον κόπο να σταθούμε σε δύο από αυτά:

RQ4: Βελτίωση του ρόλου της ευρωπαϊκής κεντρικής τράπεζας στην υποστήριξη της χρηματοδότησης για τις καινοτομικές πράξεις. Όπως είναι γνωστό, η ΕΚΤ αποτελεί νομικό πρόσωπο και είναι απολύτως ανεξάρτητη έναντι των εθνικών και ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων. Χωρίς να υπάρχει λόγος να επεκταθούμε ως προς στα δομικά χαρακτηρισ