Μια συγκινητική παράσταση-ντοκιμαντέρ φτιαγμένη από μετανάστες

Ο Χασάν, ο Τζαβάντ, ο Ρεζά, ο Χαλίλ, ο Αιντίμ και ο Ραμζάν μπαίνουν σε ένα χορικό (Περσών) πολεμιστών για να μοιραστούν τις προσωπικές τους μάχες στη σύγχρονη ιστορία. Πόση είναι, πράγματι, η απόσταση από τις εμπόλεμες ζώνες της Καμπούλ μέχρι τα κρούσματα βίας και ρατσισμού της ελληνικής καθημερινότητας αναρωτιούνται, σαν σύγχρονοι αγγελιαφόροι.

Από την Ηρώ Μητρούτσικου

To Φεστιβάλ Αθηνών (www.greekfestival.gr) τολμά, για πρώτη φορά, να συμπεριλάβει στο πρόγραμμά του μια παράσταση φτιαγμένοι από μετανάστες!

Το εργαστήρι STATION ATHENS:

Ένα χαρακτηριστικό του Μεταξουργείου είναι η πολυπολιτισμικότητά του και με αφετηρία αυτό δημιουργήθηκε, από την ΜΚΟ ΑΜΑΚΑ (amaka-arte.blogspot.gr) και τον πολυχώρο “ΣΥΝΕΡΓΕΙΟ”, το καλλιτεχνικό εργαστήρι θεάτρου, φωτογραφίας, βίντεο και εικαστικών για νέους μετανάστες και πρόσφυγες, με βάση τις μεθόδους art therapy.

Η ομάδα ξεκίνησε για να συμβάλλει στην εκμάθηση της Ελληνικής γλώσσας, αλλά λειτουργεί και ψυχοθεραπευτικά και δημιουργικά! Οι μαθητές της θεατρικής ομάδας λένε: «Για μας είναι σημαντικό, γιατί όταν παίζουμε, κάτι λέμε και επιτέλους μας ακούνε. Μας δίνουν σημασία. Τότε εμείς νιώθουμε καλά. Κάποιος υπάρχει μέσα σε αυτόν τον κόσμο που μας ακούει, που θέλει να ακούσει τη δική μας ιστορία».

Τα τελευταία τέσσερα χρόνια τα μέλη της ομάδας, έχουν δημιουργήσει τις παραστάσεις: “Station Athens” (2011, σωματικό θέατρο), “Είμαστε σπίτι” (2012, πώς χτίζει ο μετανάστης τη ζωή του στη νέα χώρα υποδοχής), “Είμαστε οι Πέρσες!” (2013), “Ε_ΦΥΓΑ” (2014-2015, οι λόγοι για τους οποίους άφησαν οι μετανάστες την πατρίδα τους, δηλ τα πριν το ταξίδι).

H σκηνοθέτις Γιολάντα Μαρκοπούλου είναι η ψυχή του Συνεργείου (www.synergyo.gr). Από το 2007 που ίδρυσε αυτόν τον ιδιαίτερο, χειροποίητο πολυχώρο, σε μια βιομηχανική πολυκατοικία, πολύ κοντά στο μετρό του Μεταξουργείου, κρατούν, μαζί με τους συνεργάτες της, ζωντανή θεατρικά τη γειτονιά και αναπτύσσουν κοινωνική δράση.

Οι περφόρμερς:

Ο Chalil από το Αφγανιστάν είναι στην Ελλάδα 7 χρόνια και τα μισά ασχολείται με το θέατρο. Έχει ξαναπαίξει στην Τεχεράνη και σε μία ταινία, του Γιάνναρη. Τώρα, θέλει να σπουδάσει.

Ο Javad ανήκει στη φυλή Χαζάρα του Αφγανιστάν, φυλή βουδιστών που αποτελούσε κύριο στόχο των Ταλιμπάν. Στα 14 του ξεκίνησε να πολεμάει για να υπερασπιστεί τη φυλή του, «Δεν είχαμε δικαιώματα, δεν μπορούσαμε να πάμε στο πανεπιστήμιο και στη συνέχεια άρχισε ο διωγμός. Το 65% των Χαζάρα εξολοθρεύτηκε». Αναγκάστηκε να αυτοεξοριστεί. Εκδιώχτηκε, όμως και από την Αγγλία και γύρισε στην Ελλάδα, όπου βρίσκεται 8 χρόνια και πήρε πολιτικό άσυλο ως πολιτικός πρόσφυγας.

Ο Hossain έφυγε από το Αφγανιστάν γιατί «δεν υπάρχει πια ζωή, μέσα σ’ αυτή τη χώρα». Βρίσκεται κι αυτός οχτώ χρόνια στην Ελλάδα και παίζει στο Συνεργείο τρία χρόνια.

Ο Aidim ήρθε από το Μπαγκλαντές πριν 6 χρόνια και τα μισά είναι στο Συνεργείο. Δεν ήξερε τη γλώσσα, δεν είχε χαρτιά. Αλλά έμεινε εδώ…

Ο Ramzan είναι από το Πακιστάν και είναι 7 χρόνια στην Ελλάδα. Στο Συνεργείο είμαι ο πιο παλιός. Είναι οικονομικός μετανάστης. Η γυναίκα του τον περιμένει στην πατρίδα, γιατί «ο άνδρας και η γυναίκα πρέπει να είναι μαζί…».

Η παράσταση:

Η Γιολάντα Μαρκοπούλου επιχειρεί σταθερά να ενώσει το θέατρο με την κοινωνία και το πετυχαίνει κάνοντας άλλη μια παράσταση-ντοκιμαντέρ.

“Θέατρο-ντοκιμαντέρ” είναι ο επί σκηνής λόγος (και δράση) ανθρώπων που εμπεριέχονται μέσα στην ειδική πραγματικότητα που αναφέρεται η κάθε παράσταση, δηλ οι ίδιοι οι περφόρμερς είναι και συγγραφείς, το έργο αφορά την ζωή τους και δεν υποδύονται κάποιον ρόλο, αλλά τον εαυτό τους. Η διαφορά από το “θέατρο ντοκουμέντο” έγκειται στο ότι δεν βασίζεται σε τεκμήρια για να αφηγηθεί την ιστορία του (ή στην επεξεργασία αυτών), αλλά αποτελείται εξ ολοκλήρου από αυτά.

Η παράσταση αποτελεί εξέλιξη της περσινής παράστασης «Ε_ΦΥΓΑ» (με τον διφορούμενο τίτλο: έφυγα ή εεεε φυγά), όπου μετανάστες μέσα σε μικρά διαμορφωμένα δωματιάκια του “Συνεργείου”, μας παρουσίαζαν ο καθένας την προσωπική του ιστορία του για το πώς έφτασαν στην πόλη μας από πολύ μακριά.

Στο φετινό φεστιβάλ Αθηνών ο Χασάν, ο Τζαβάντ, ο Ρεζά, ο Χαλίλ, ο Αιντίμ και ο Ραμζάν είναι οι Πέρσες!

Δύο από τα αρχαιότερα σωζόμενα δράματα του Αισχύλου, οι «Πέρσες» και οι «Ικέτιδες» λειτουργούν ως καμβάς, αλλά και ως παραλληλισμός, για τις ιστορίες που μας αφηγούνται οι μετανάστες. Γιατί έφυγαν από την πατρίδα τους και ποιό ήταν το όνειρό τους; Πώς βιώνουν τον πόλεμο της καθημερινότητας σε μια ξένη πόλη; Τι άφησαν πίσω και πόσο εύκολο ή απαγορευτικό είναι να επιστρέψουν στον τόπο τους; «Όταν είσαι ξένος, είσαι ξένος παντού».

«Όταν ρωτάμε κάποιον μετανάστη πληροφορίες συνήθως θέλουμε να μάθουμε για το ταξίδι. Όμως αυτοί οι άνθρωποι έχουν μια οικογένεια, έχουν αφήσει πίσω τους ανθρώπους τους, τη ζωή τους, τα σπίτια τους, έχουν μια παράδοση, μια κουλτούρα, μια ζωή».

Σε αυτή την παράσταση θα μάθουμε για το πριν, για το ταξίδι και για το πως αισθάνονται τώρα. Οι περφόρμερς μας μιλάνε για τις δύσκολες στιγμές της ζωής τους, για τον καθημερινό αγώνα τους για επιβίωση, για τα όνειρά τους και για αυτούς που τους λείπουν.

Μην περιμένετε να δείτε υποκριτικούς άθλους. Ωστόσο πρόκειται για μια ολοκληρωμένη θεατρική παράσταση, όχι περφόρμανς. Πανέμορφη αισθητικά, λιτό σκηνικό (που παραπέμπει και στην είσοδο του ανακτόρου της αρχαίας τραγωδίας), συνετή χρήση των προβολών και μια πραγματική, τεράστια βάρκα που κυριολεκτικά εισβάλλει στην σκηνή και χρησιμοποιείται ποικιλοτρόπως. Πανέμορφη και κινησιολογικά: Σώματα σε συνεχή ροή, με τρομερή ευλυγισία και πλαστικότητα στην κίνηση (που θα ζήλευαν ηθοποιοί, καθώς για αυτούς η κίνηση είναι βίωμα και μέσο επιβίωσης κι όχι αποτέλεσμα εξάσκησης). Θα ακούσετε αληθινές ιστορίες για το πώς μεγάλωσαν, γιατί έφυγαν, για τα αδέρφια τους που παντρεύονται και κάνουν οικογένεια και δεν μπορούν να πάνε να τους δούνε, για το πως τους μεταφέρανε, καθώς και το ότι δύο εξ’ αυτών ονειρεύονταν από μικροί να γίνουν ηθοποιοί!

«Όμως δεν είναι θεάτρο, είναι αλλιώς, είναι πολύ δύσκολο να λέω τη δική μου ιστορία. Μ’ αυτήν την παράσταση, θέλουμε να πούμε την αληθινή ιστορία μας και να τη μάθετε».

Μια παράσταση με πολύ δύναμη, αλλά και δυναμική, φτιαγμένη με απλά μέσα, χιούμορ και αλήθεια• Γι’ αυτό και συγκινεί. Μια συνολική δουλειά μιας σπουδαίας ομάδας που πλαισιώνει την Γιολάντα Μαρκοπούλου.

Η παράσταση παίχτηκε στο Φεστιβάλ Αθηνών 3-4 Ιουνίου 2015

Σύλληψη – Σκηνοθεσία: Γιολάντα Μαρκοπούλου

Δραματουργία: Μαργαρίτα Παπαδοπούλου, Γιολάντα Μαρκοπούλου

Kίνηση: Pauline Huguet

Σκηνογραφία: Αλεξάνδρα Σιάφκου, Αριστοτέλης Καρανάνος

Μουσική: Λάμπρος Πηγούνης

Φωτισμοί: Ολυμπία Μυτιληναίου

Βίντεο: Ελίνα Φέσσα, Δάφνη Καλαφάτη

Βοηθός Σκηνοθέτη: Βανίνα Καρβούνη

Βοηθός Παραγωγής: Τζέλα Χριστοπούλου

Παραγωγή: Polyplanity Productions, ΣΥΝΕΡΓΕΙΟ

Με τους: Chaljl AliZada, Ramzan Mohammad, Hossain Amiri, Aidim Joyimal, Reza Mohammadi, Reza Muosevi.

http://greekfestival.gr/gr/events/view/omada-station-athens—giolanta-markopoulou-2015

Υ.Γ. Στην είσοδο-φουαγιέ του χώρου υπήρχε φωτογραφική έκθεση με λήψεις που τράβηξαν συνεργάτες του Station Athens στη Μυτιλήνη και στη Χίο και στις οποίες απαθανατίζονται πρόσφυγες κατά την άφιξή τους στη χώρα μας.