Τι ενοχλεί τον Ερντογάν στη Συνθήκη της Λωζάνης

Η Συνθήκη της Λωζάννης, γνωστή και ως το «Μεγαλύτερο παζάρι του 20ού αιώνα», υπογράφτηκε στην Ελβετία το 1923, τερματίζοντας ουσιαστικά μια σειρά από στρατιωτικές επιχειρήσεις που έχουν ως αφετηρία το 1914 (Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος) και ολοκληρώνονται με τη Μικρασιατική Καταστροφή (1919-1922).

Τα εμπλεκόμενα μέρη στη «Συνθήκη Ειρήνης», όπως αλλιώς ονομάζεται, είναι αφενός μεν η Βρετανική Αυτοκρατορία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ιαπωνία,

η Ελλάδα, η Ρουμανία το Σερβο-Κροατο-Σλοβενικό κράτος, και αφετέρου η διάδοχος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Τουρκία.

Η αμφισβήτηση του Ερντογάν για τη Συνθήκη της Λωζάνης, συνδέεται με τις αμφισβητήσεις της Άγκυρας αναφορικά με τα θαλάσσια σύνορα στο Αιγαίο, αλλά με προεκτάσεις και στην Ανατολική Μεσόγειο.

Στη Συνθήκη της Λωζάνης αναφέρεται πως στην Τουρκία ανήκουν μόνο όσες νησίδες δεν αναφέρονται ρητά στις συνθήκες και βρίσκονται στη ζώνη 3 μιλίων από τις μικρασιατικές ακτές.

Η ίδια συνθήκη δίνει στην Ελλάδα την κυριαρχία, όχι μόνο των μεγάλων νησιών που αναφέρονται ονομαστικά, αλλά και των παρακείμενων νησίδων.

Συγκεκριμένα, το άρθρο 15 αναφέρει:

«Η Τουρκία παραιτείται υπέρ της Ιταλίας παντός δικαιώματος και τίτλου επί των κάτωθι απαριθμουμένων νήσων, τουτέστι της Αστυπάλαιας, Ρόδου, Χάλκης, Καρπάθου, Κάσσου, Τήλου, Νισύρου, Καλύμνου, Λέρου, Πάτμου, Λειψούς, Σύμης και Κω, των κατεχομένων νυν υπό της Ιταλίας και των νησίδων των εξ αυτών εξαρτωμένων, ως και της νήσου Καστελλορίζου».

Λαμβάνοντας κανείς υπόψη τις αξιώσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το γεγονός ότι η ΑΟΖ του Καστελορίζου αποκλείει οποιαδήποτε αξίωση της Τουρκίας στην περιοχή, είναι λογικό η Άγκυρα να ζητεί αναθεώρησή της.

Μουσουλμάνοι Θράκης

Όσον αφορά τη Θράκη, σύμφωνα με τη Συνθήκη, η Ελλάδα και η Τουρκία πραγματοποίησαν μια ανταλλαγή πληθυσμών: όλοι οι χριστιανοί κάτοικοι της Τουρκίας υποκείμενοι στον Οικουμενικό Πατριάρχη Κωνσταντινούπολης - τον Έλληνα Πατριάρχη - θα μετανάστευαν στην Ελλάδα, εκτός από τις κοινότητες της Κωνσταντινούπολης, Ίμβρου και Τενέδου, και όλοι οι μουσουλμάνοι στην Ελλάδα θα μετανάστευαν στην Τουρκία, εκτός από τους μουσουλμάνους της Θράκης..

Εντούτοις, οι Τούρκοι επιχειρούν διαχρονικά να επιβάλουν στους Μουσουλμάνους της Θράκης μια τουρκική εθνική ταυτότητα, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα δικά τους επεκτατικά, γεωπολιτικά συμφέροντα. Κάτι παρόμοιο επιχείρησαν και στα κατεχόμενα από τον Αττίλα εδάφη της Κύπρου.

Όσον αφορά την περίπτωση της Κύπρου, η Συνθήκη προβλέπει την οριστική βάση του άρθρου 20 και 21, η Τουρκία αναγνωρίζει την προσάρτηση της Κύπρου στη Βρετανική Αυτοκρατορία και παραιτείται κάθε δικαιώματος.

Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο της Συνθήκης ΕΔΩ