Θέλει ρεαλιστικό προϋπολογισμό

Ο Παγκύπριος Ιατρικός Σύλλογος παρουσίασε τα αποτελέσματα της μελέτης του για το ΓεΣΥ
Οι τρέχουσες και συνεχώς μεταβαλλόμενες εξελίξεις στον τομέα της Υγείας καθιστούν τη δημιουργία και την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου, καθολικού και οικονομικά βιώσιμου Εθνικού Συστήματος Υγείας, μια επιτακτική ανάγκη

Στην παρουσία όλων των συμβαλλόμενων φορέων του τομέα της Υγείας, μεταξύ άλλων Γενικής Διευθύντριας Υπουργείου Υγείας, Προέδρου και Μελών της Επιτροπής Υγείας, εκπροσώπων της ΠΑΣΥΚΙ, ΠΑΣΥΝΟ και οργανωμένων ασθενών, ο Παγκύπριος Ιατρικός Σύλλογος παρουσίασε χθες τα αποτελέσματα της μελέτης,

που διενήργησε για λογαριασμό του ο οίκος Deloitte, σχετικά με το Γενικό Σχέδιο Υγείας.

Στην εισαγωγική του ομιλία, ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου Πέτρος Αγαθαγγέλου, μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι «τα δίκαια του ιατρικού κόσμου είναι άμεσα συμβατά με την ποιοτική παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης προς τους ασθενείς.

Πρόσθεσε, παράλληλα, ότι η κατοχύρωση επαρκών αμοιβών προς όλους τους επαγγελματίες υγείας και η διασφάλιση ορθών όρων εργασίας εξασφαλίζουν αυτόματα την εύρυθμη και ποιοτική λειτουργία του συστήματος υγείας, καθώς σύμφωνα με βασικές αρχές του καινούργιου τρόπου της Δημόσιας Διοίκησης, η παραγωγικότητα των εργαζομένων είναι άμεσα συνδεδεμένη με τον βαθμό ικανοποίησης και τις συνθήκες εργασίας τους.

Συμπλήρωσε, δε, ότι «σε γενικές γραμμές, μερικές από τις βασικές ανησυχίες του Συλλόγου αφορούν τη χρηματοδότηση του Συστήματος Υγείας, επισημαίνοντας ότι εγείρονται εύλογοι προβληματισμοί σχετικά με το ύψος και τον τρόπο υπολογισμού του προϋπολογισμού που προτείνεται από τις αρμόδιες Αρχές.

Συγκεκριμένα, για τη διασφάλιση της επιτυχίας και της οικονομικής βιωσιμότητας του Συστήματος Υγείας, θα πρέπει να καθοριστεί ένας αντιπροσωπευτικός και ρεαλιστικός προϋπολογισμός, ο οποίος θα καλύπτει τις ανάγκες του πληθυσμού. Απαραίτητες προϋποθέσεις για καθορισμό του προϋπολογισμού, σύμφωνα με τον ιατρικό σύλλογο, αποτελούν οι ακόλουθες ενέργειες:

α) Οριστικοποίηση του πλαισίου εφαρμογής και λειτουργίας του Συστήματος Υγείας.

β) Καθορισμός των ελάχιστων καλύψεων του Συστήματος Υγείας που αναμένεται να συνάδουν με διεθνώς αναγνωρισμένα ιατρικά πρωτόκολλα προσαρμοσμένα στα δεδομένα της Κύπρου.

γ) Οριστικοποίηση των ιατρικών πρωτοκόλλων και ποσοτικοποίηση/κοστολόγηση των ιατρικών πράξεων με αντιπροσώπους των αρμόδιων Επιστημονικών Εταιρειών.

δ) Συλλογή ιστορικών, πραγματικών δεδομένων (historical data) για περίοδο τουλάχιστον 2 ετών τόσο από τον δημόσιο, όσο και τον ιδιωτικό τομέα, σχετικά με το κόστος λειτουργίας και την ποσοτικοποίηση των ιατρικών πράξεων (π.χ. λειτουργικά έξοδα, κόστος αναλωσίμων, κόστος προσωπικού, κόστος παθολογικών και χειρουργικών πράξεων, κόστος ανά ιατρική πράξη για τις «συνήθεις» ασθένειες, κόστος για διαχείριση των χρόνιων, σπάνιων και εξειδικευμένων παθήσεων, κ.ά.)».

Επιπλέον, δήλωσε ότι «κάποιοι αναφέρουν ότι στη σημερινή κοινωνία που ζούμε, οι υπηρεσίες υγείας στην πράξη, ακολουθούν τους κανόνες της αγοράς με έναν ιδιότυπο τρόπο. Εντούτοις, συνέχισε, δεν πιστεύω ότι οποιοσδήποτε σοβαρός επιστήμονας μπορεί να καθορίσει το κόστος μιας ανθρώπινης ζωής.

Παρουσίαση μελέτης
Την παρουσίαση της μελέτης έκανε ο Επικεφαλής Συμβουλευτικών Υπηρεσιών &Τμήματος Ανθρώπινου Δυναμικού της Deloitte, κος Γιώργος Παντελίδης, ο οποίος τόνισε ότι οι τρέχουσες και συνεχώς μεταβαλλόμενες εξελίξεις στον τομέα της Υγείας καθιστούν τη δημιουργία και την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου, καθολικού και οικονομικά βιώσιμου Εθνικού Συστήματος Υγείας, μια επιτακτική ανάγκη.

Ο κ. Παντελίδης τόνισε ότι κύριος στόχος της έρευνας της Deloitte ήταν ο καθορισμός των αναγκαίων αρχών, προϋποθέσεων και προδιαγραφών που δύναται να διέπουν τον τρόπο λειτουργίας του Εθνικού Συστήματος Υγείας, μέσω της καταγραφής των απόψεων, προβληματισμών και εισηγήσεων των διαφόρων εμπλεκόμενων φορέων υλοποίησης καθώς και βέλτιστων πρακτικών που ισχύουν σε διεθνές επίπεδο στον τομέα της Υγείας.

Η μελέτη χωριζόταν σε επιμέρους ενότητες που αφορούσαν τις εξής θεματικές:
· Χρηματοδότηση του Συστήματος Υγείας: Αναφορικά με τη χρηματοδότηση του Συστήματος Υγείας, εγείρονται κάποιοι, κατά την άποψη μας, εύλογοι προβληματισμοί σχετικά με το ύψος και τον τρόπο υπολογισμού του προϋπολογισμού που προτείνεται από τις αρμόδιες Αρχές. Για διασφάλιση της επιτυχίας και οικονομικής βιωσιμότητας του Συστήματος Υγείας, θα πρέπει να καθοριστεί ένας αντιπροσωπευτικός και ρεαλιστικός προϋπολογισμός, ο οποίος θα καλύπτει τις ανάγκες του πληθυσμού.

Ως εκ τούτου, προτείνεται η διεξαγωγή νέας χρηματοοικονομικής και αναλογιστικής μελέτης για ακριβή υπολογισμό του προϋπολογισμού, η οποία θα βασίζεται σε πραγματικούς αριθμούς και οικονομικά στοιχεία / δεδομένα, τόσο από τον δημόσιο, όσο και από τον ιδιωτικό τομέα.

· Καταμερισμός της Χρηματοδότησης του Συστήματος Υγείας: Στη βάση των απορρεόντων της προτεινόμενης νέας χρηματοοικονομικής και αναλογιστικής μελέτης για ακριβή υπολογισμό του προϋπολογισμού, προτείνεται στη συνέχεια η διεξαγωγή ορθολογιστικής μελέτης σχετικά με τον καταμερισμό της χρηματοδότησης και οριστικοποίηση των ποσοστών εισφορών, μετά και από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους. Κύριος στόχος της εν λόγω μελέτης είναι η διασφάλιση της βιωσιμότητας του Συστήματος και αποφυγή του ενδεχομένου αύξησης των εισφορών ή αυξομείωσης των συμπληρωμών εκ μέρους των ασθενών κάθε μερικά χρόνια.

· Πρωτοβάθμια περίθαλψη: Θεσμός Προσωπικού Ιατρού: Βάσει των ερευνών που έχουν πραγματοποιηθεί καθώς και των λεχθέντων των αρμόδιων Αρχών, διαφαίνεται ότι ο υφιστάμενος αριθμός των ειδικών Γενικών Ιατρών στην Κύπρο αποδεικνύεται ανεπαρκής για να καλύψει πλήρως την πρωτοβάθμια περίθαλψη. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να επαναπροσδιοριστούν τα κριτήρια εφαρμογής του θεσμού του Προσωπικού Ιατρού ως «θυροφύλακα».

Ως άμεσο και ρεαλιστικό μέτρο και κυρίως για κάλυψη των αναμενόμενων αναγκών, προτείνουμε όπως οι ασθενείς συνεχίσουν να έχουν, όπως ισχύει σήμερα, την ελεύθερη επιλογή Προσωπικού Ιατρού, είτε ειδικού Γενικού Ιατρού είτε Ειδικού Ιατρού, ως το πρώτο σημείο επαφής, εφόσον πληρούνται προκαθορισμένα κριτήρια. Εκτός αυτού, με κύριο στόχο τον περιορισμό του κόστους και διατήρηση των υψηλών επιπέδων ποιότητας υπηρεσιών, προτείνουμε την εφαρμογή ασφαλιστικών δικλίδων για αποφυγή πιθανής κατάχρησης του συστήματος:

- Εισαγωγή συγκεκριμένων δεικτών μέτρησης της προσβασιμότητας των ασθενών, της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών.

- Επιβολή Co-Payment από μέρους των ασθενών, για αποφυγή τυχόν εκμετάλλευσης του Συστήματος Υγείας και πιθανών άσκοπων ή/και τακτών επισκέψεων σε πρωτοβάθμια περίθαλψη, η οποία θα καλύπτει τον χρόνο που δύναται να αφιερώνεται ανά ιατρική πράξη και δεν έχει ήδη προϋπολογιστεί.

- Κοινοποίηση εξαιρέσεων για το πότε μπορεί ένας ασθενής να πάει απευθείας σε άλλη ειδικότητα ιατρού (π.χ. έκτακτα περιστατικά, περιστατικά όπου το πρόβλημα είναι εμφανές, π.χ. σπάσιμο ποδιού).

- Παρακολούθηση και έλεγχος από την αρμόδια Αρχή για εντοπισμό κατευθυνόμενων παραπομπών καθώς και διενέργεια «αχρείαστων» εξετάσεων, με βάση τα συμφωνημένα πρωτόκολλα.

Πρωτοβάθμια Περίθαλψη - Αποζημίωση Προσωπικών Ιατρών: Λαμβάνοντας υπόψη τα τοπικά δεδομένα καθώς και την απουσία σημαντικών ιστορικών δεδομένων (historical data) για καθορισμό κατά κεφαλήν αποζημίωσης (Capitation Fee), η οποία να είναι αντιπροσωπευτική των πραγματικών αναγκών φροντίδας της κάθε ηλικιακής ομάδας, προτείνεται όπως οι ιατροί της πρωτοβάθμιας περίθαλψης αποζημιώνονται για την παροχή συγκεκριμένων υπηρεσιών, με βάση τα σχετικά συμφωνημένα πρωτόκολλα και ιατρικές πράξεις (fee-for-service).

· Αποζημίωση Διαγνωστικών / Εργαστηριακών Κέντρων και Νοσηλευτηρίων: Για τις παρεχόμενες υπηρεσίες από διαγνωστικά και εργαστηριακά κέντρα καθώς και τα νοσηλευτήρια, εισηγούμαστε όπως η πληρωμή γίνεται με τον ίδιο τρόπο όπως για τους προσωπικούς ιατρούς και καταβάλλεται απευθείας από το Σύστημα, ενώ οποιαδήποτε επιπρόσθετη πληρωμή (co-payment) καταβάλλεται απευθείας από τον ασθενή.

· Καλύψεις Συστήματος Υγείας: Πρόληψη και Προαγωγή της Υγείας: Όπως ισχύει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, θα πρέπει να τονιστεί η σημαντικότητα και ο ρόλος των ιατρών πρωτοβάθμιας περίθαλψης στην πρόληψη και προαγωγή της υγείας, μέσω της διεξαγωγής εξειδικευμένων προληπτικών και ανιχνευτικών προγραμμάτων υγείας / εξετάσεων ανά ηλικιακή ομάδα και στη βάση των πληθυσμιακών και επιδημιολογικών δεδομένων και αναγκών (π.χ. προ-συμπτωματικό έλεγχο, προκαθορισμένα / τακτικά check-ups, anti-smoking counselling, εμβολιασμοί, κ.ά.) καθώς και ουσιαστικής ενημέρωσης και διαπαιδαγώγησης των ασθενών.

· Διαχείριση Χρόνιων, Σπάνιων και Εξειδικευμένων Παθήσεων: Για διαχείριση και περίθαλψη των χρόνιων, σπάνιων ή εξειδικευμένων παθήσεων, λόγω του υψηλού κόστους περίθαλψης που εμπεριέχουν, προτείνεται η αποκλειστική χρηματοδότηση και οικονομική στήριξη από το κράτος και το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Βάσει των πρακτικών που εφαρμόζονται στο εξωτερικό για διαχείριση των χρόνιων, σπάνιων και εξειδικευμένων παθήσεων, οι οποίες εξυπακούουν υψηλό κόστος θεραπείας και εξειδίκευση, προτείνεται η μετεξέλιξη συγκεκριμένων νοσηλευτηρίων / κλινικών σε «Κέντρα Αναφοράς», στη βάση των πληθυσμιακών και επιδημιολογικών δεδομένων και αναγκών της Κύπρου.

Απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί και ο καθορισμός συγκεκριμένων κριτηρίων, βάσει διεθνών και ευρωπαϊκών προτύπων, τα οποία θα πρέπει να πληροί ένα νοσηλευτήριο / κλινική για να κηρυχθεί ως «Κέντρο Αναφοράς» (π.χ. γνώση, εξειδίκευση και εμπειρία και να υπάρχει ανάγκη για το εν λόγω «Κέντρο Αναφοράς» στη βάση των πληθυσμιακών αναγκών και του όγκου των σχετικών ασθενειών).

· Διαχείριση της Ποιότητας: Στη βάση των βέλτιστων πρακτικών, προκύπτει η ανάγκη για εφαρμογή συγκεκριμένης στρατηγικής για Διαχείριση της Ποιότητας (Quality Assurance) των παρεχόμενων υπηρεσιών μέσω:
1. Εισαγωγής ελάχιστων κριτηρίων επαγγελματικής εκπαίδευσης &ανάπτυξης (Continuous Professional Development - CPD).

2. Εισαγωγής και εφαρμογής Κλινικών Κατευθυντήριων Οδηγιών και Πρωτοκόλλων (Clinical Guidelines &Protocols).
3. Εισαγωγής συγκεκριμένων προτύπων ποιότητας (Quality of Care Indicators) σχετικά με την παροχή υπηρεσιών υγείας.
4. Διενέργεια ανεξάρτητων επιθεωρήσεων / κλινικών ελέγχων για αξιολόγηση και επίβλεψη των παρεχόμενων υπηρεσιών από τους παροχείς υγείας.
5. Πιστοποίηση των παροχέων υγείας, τόσο των επαγγελματιών υγείας όσο και των νοσηλευτηρίων, σχετικά με τη παροχή ποιοτικών υπηρεσιών υγείας.

Στο Φόρουμ παρευρέθη και μίλησε ο καθηγητής Φώτης Πατσουράκος, ο οποίος ανέλυσε τις προκλήσεις και δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο τομέας της Υγείας και ιδιαίτερα το Εθνικό Σύστημα Υγείας στην Ελλάδα από επιδημιολογικής και οικονομικής πλευράς.